Baøi giaûng cuûa
Ñöùc Toång Giaùm Muïc Giuse Vuõ Vaên Thieân
trong Thaùnh leã Ñöùc Maria Meï Thieân Chuùa,
ngaøy Coâng boá thaønh laäp Giaùo phaän Haø Tónh
Baøi giaûng cuûa Ñöùc Toång Giaùm Muïc Giuse Vuõ Vaên Thieân trong Thaùnh leã Ñöùc Maria Meï Thieân Chuùa, ngaøy Coâng boá thaønh laäp Giaùo phaän Haø Tónh.
+ TGM Vuõ vaên Thieân
Haø Tónh (VietCatholic News 12-02-2019) - Baøi giaûng cuûa Ñöùc Toång Giaùm Muïc Giuse Vuõ Vaên Thieân trong Thaùnh leã Ñöùc Maria Meï Thieân Chuùa, ngaøy Coâng boá thaønh laäp Giaùo phaän Haø Tónh:
Ngaøy 11 Thaùng Hai naêm 2019
Kính thöa Coäng ñoaøn,
Giaùo Hoäi Coâng Giaùo Vieät Nam vui möøng vì coù theâm moät Giaùo phaän môùi, ñoù laø Giaùo phaän Haø Tónh, bao goàm hai tænh Haø Tónh vaø Quaûng Bình. Ñaây laø nguyeän voïng töø laâu cuûa caùc vò chuû chaên vaø moïi thaønh phaàn daân Chuùa Giaùo phaän Vinh. Vì vaäy, ñaây vöøa laø nieàm vui cuûa Giaùo phaän con, cuõng laø nieàm vui cuûa Giaùo phaän Meï. Cuoäc sinh haï naøo cuõng pha laãn ñau ñôùn vaø vui möøng. Gia ñình Giaùo phaän Vinh töø tröôùc laø moät, nay taùch ra moät phaàn ñeå laøm thaønh Giaùo phaän môùi. Ñoù laø noãi ñau ñôùn. Vieäc thaønh laäp moät Giaùo phaän môùi ñaùnh daáu söï tröôûng thaønh vaø taïo nhieàu thuaän lôïi cho coâng vieäc muïc vuï, ñem laïi nhöõng hieäu quaû truyeàn giaùo. Ñoù laø nieàm vui möøng. Vieäc Ñöùc Cha Phaoloâ troïng nhaäm Giaùo phaän Haø Tónh, vöøa cuõ vöøa môùi. Cuõ, vì töø hôn 8 naêm nay ngaøi ñaõ laøm Giaùm muïc Vinh trong ñoù coù Giaùo phaän Haø Tónh. Môùi, vì keå töø nay, ngaøi laø Giaùm muïc tieân khôûi cuûa Giaùo phaän vöøa ñöôïc sinh ra. Vì vaäy chuùng ta coù raât nhieàu lyù do ñeå chuùc möøng Giaùo phaän Vinh vaø Giaùo phaän Haø Tónh, chuùc möøng Meï vaø chuùc möøng Con, ñoàng thôøi caàu nguyeän cho hai giaùo phaän ñöôïc thaêng tieán vaø phaùt trieån.
Trong ngaøy haân hoan vui möøng naøy, coäng ñoaøn phuïng vuï chuùng ta daâng leã kính Ñöùc Maria, Meï Thieân Chuùa, Boån Maïng cuûa Giaùo phaän Haø Tónh. Nhö chuùng ta bieát, trong nieân lòch phuïng vuï, leã naøy ñöôïc cöû haønh vaøo ngaøy 1 thaùng 1 döông lòch, töùc laø ngaøy ñaàu naêm môùi. Giaùo Hoäi toân vinh Ñöùc Trinh nöõ Maria, ngöôøi phuï nöõ ñôn sô khieâm haï ôû thaønh Nagiareùt, laø Meï Ñöùc Chuùa Trôøi, vì Meï ñaõ sinh haï Ñaáng Cöùu Theá, Ngoâi Lôøi nhaäp theå. Töôùc hieäu naøy vöøa dieãn taû söï khieâm nhöôøng cuûa Thieân Chuùa, vöøa cho thaáy tình yeâu thöông bao la cuûa Ngaøi. Thieân Chuùa khieâm nhöôøng, boû ngai toøa cao sang ñeå sinh xuoáng laøm ngöôøi, laøm con moät ngöôøi phuï nöõ, nhö Baøi ñoïc II ñaõ khaúng ñònh. Thieân Chuùa yeâu thöông theá gian ñeán noãi ñaõ ban chính Con Moät mình. Thaùnh Luca ñaõ keå laïi trong Tin Möøng chuùng ta vöøa nghe: khi nhöõng ngöôøi chaên chieân hoái haû chaïy ñeán xem nhöõng gì ñaõ xaûy ra, hoï thaáy ñuùng nhö lôøi söù thaàn loan baùo, ñoù laø "Baø Maria, oâng Giuse vaø Haøi Nhi naèm trong maùng coû. Khi toân vinh Ñöùc Trinh nöõ Maria, Giaùo Hoäi cuõng môøi goïi moãi ngöôøi chuùng ta noi göông Ñöùc Meï, soáng ñôn sô khieâm nhöôøng, phoù thaùc caäy tin nôi Chuùa Quan phoøng, trong moïi hoaøn caûnh.
Qua maàu nhieäp nhaäp theå cuûa Ngoâi Lôøi, Thieân Chuùa thöïc hieän moät cuoäc saùng taïo môùi, môû ra moät töông lai töôi saùng, ñeå roài con ngöôøi coù theå gaëp gôõ Thieân Chuùa. Qua vieäc thieát laäp Giaùo phaän Haø Tónh, coäng ñoaøn daân Chuùa nôi ñaây böôùc sang moät trang söû môùi, chaéc chaén seõ coù nhieàu thuaän lôïi vaø cô hoäi ñeå thaêng tieán ñöùc tin vaø noã löïc truyeàn giaùo. Khi toân nhaän Ñöùc Maria Meï Thieân Chuùa laøm Boån maïng cuûa Giaùo phaän naøy, chaéc chaén caùc vò höõu traùch muoán phoù thaùc Giaùo phaän nôi lôøi caàu baàu hieàn maãu cuûa Ñöùc Meï, ñoàng thôøi cuõng mong muoán Giaùo phaän naøy luoân nhö moät ngöôøi meï aáp uû ñoaøn con, nhö gaø meï aáp uû con döôùi caùnh, ñeå quy tuï vaø daãn ñöa veà queâ trôøi. Theo giaùo huaán cuûa Coâng ñoàng Vatican II, moãi coäng ñoaøn Giaùo Hoäi ñòa phöông ñeàu laø moät phaàn cuûa Giaùo Hoäi hoaøn vuõ, nôi ñoù coù troïn veïn Giaùo Hoäi vôùi boán ñaëc tính: duy nhaát, thaùnh thieän, Coâng Giaùo vaø toâng truyeàn. Nhö theá, Giaùo phaän Haø Tónh cuûa chuùng ta cuõng phaûn aùnh ñaày ñuû hình aûnh thaân theå huyeàn nhieäm cuûa Ñöùc Gieâsu, goàm nhieàu chi theå khaùc nhau, nhöng cuøng chia seû moät söù maïng laø loan baùo Tin Möøng, vaø cuøng chung tình hieäp thoâng ñeå noái keát vôùi 26 Giaùo phaän khaùc trong nöôùc, ñeå cuøng vöôn xa tôùi tình hieäp thoâng vôùi Giaùo Hoäi hoaøn vuõ.
Leã Ñöùc Meï laø Meï Thieân Chuùa cuõng laø ngaøy Theá giôùi caàu nguyeän cho hoøa bình. Hoøa bình laø nieàm öôùc voïng cuûa con ngöôøi, töø khi hieän höõu treân traùi ñaát. Haøi Nhi Gieâsu giaùng sinh taïi Belem chính laø Hoaøng töû Hoøa bình. Ngöôøi ñeán ñeå thieát laäp hoøa bình giöõa Thieân Chuùa vaø con ngöôøi. Ngöôøi cuõng keâu goïi con ngöôøi haõy xaây döïng hoøa bình khôûi ñi töø chính taâm hoàn caù nhaân moãi ngöôøi, ñeå ñoùn nhaän Chuùa vaø ñoùn nhaän anh chò em mình. Moät khi taâm hoàn ñöôïc bình an, chuùng ta coù theå caàu nguyeän nhö Thaùnh Phanxicoâ, vò thaùnh ngheøo queâ ôû Assisie: "Laïy Chuùa, xin haõy duøng con nhö khí cuï bình an cuûa Chuùa".
Khi toân vinh Ñöùc Maria trong ngaøy ra maét chính thöùc Giaùo phaän môùi Haø Tónh vaø ngaøy khôûi ñaàu söù vuï Giaùm muïc cuûa Ñöùc Cha Phaoloâ Nguyeãn Thaùi Hôïp, chuùng ta caàu nguyeän cho Giaùo phaän naøy ñöôïc bình an. Theo caùc döõ lieäu thoáng keâ, Giaùo phaän Haø Tónh coù dieän tích 14,091 km2; 278,559 tín höõu Coâng Giaùo, treân toång daân soá 2,137,505 ngöôøi, chieám 13.03% daân soá. Ñeå phuïc vuï ñoaøn chieân Haø Tónh, coù 135 Linh muïc, 19 Tu só nam, 188 nöõ tu vaø 56 chuûng sinh ñang ñöôïc ñaøo taïo taïi Ñaïi chuûng vieän thaùnh Phanxicoâ Xavier. Vôùi con soá nhaân söï nhö treân, chuùng ta thaáy ñaây laø moät Giaùo phaän coù nhieàu höùa heïn cho moät coâng cuoäc truyeàn giaùo môùi, môû ra moät trang söû ñaày trieån voïng, höôùng tôùi töông lai.
Haø Tónh cuõng laø deûo ñaát khoâ caèn, "saùng chaén baõo gioâng, chieàu ngaên naéng löûa", luõ luït thieân tai thöôøng xuyeân. Ñöôïc toâi luyeän trong ñieàu kieän thoå nhöôõng vaø khí haäu khaét nghieät, con ngöôøi nôi ñaây trôû neân kieân cöôøng vaø maïnh meõ. Trong baøi phoûng vaán Vatican News sau khi ñöôïc Toøa Thaùnh boå nhieäm laøm Giaùm muïc Haø Tónh, Ñöùc Cha Phaoloâ Nguyeãn Thaùi Hôïp ñaõ nhaän ñònh: "Treân maûnh ñaát khoâ caèn naøy, suoát beà daøy cuûa lòch söû, nhaát laø thôøi bao caáp, ngöôøi daân phaûi goàng mình leân ñeå soáng vaø ñeå laøm chöùng cho nieàm tin". Khi ñöôïc hoûi veà nhöõng öu tö trong söù vuï Giaùm muïc, Ñöùc Cha Phaoloâ ñaõ cho bieát: öu tö haøng ñaàu cuûa ngaøi laø giaùo duïc vaø taïo vieäc laøm cho giôùi treû. Vò chuû chaên khoâng khoûi ñau loøng khi chöùng kieán soá ñoâng con caùi mình phaûi ñi tìm kieám vieäc laøm ôû caùc thaønh phoá lôùn trong nöôùc vaø ôû nöôùc ngoaøi. Vì lo thoaùt ngheøo vaø vì möu sinh, neân phaàn lôùn baïn treû chæ hoïc toát nghieäp trung hoïc phoå thoâng. Ñaây laø nhöõng beá taéc chöa tìm ñöôïc giaûi phaùp, vì theá caùnh cöûa töông lai vaãn chöa thöïc söï môû ra cho giôùi treû. Chia tay Giaùo phaän Vinh sau 8 naêm gaén boù, vaãn coøn ñoù nhöõng giaác mô chöa troøn, nhö ngaøi taâm söï trong thaùnh leã chia tay ngaøy 22 thaùng 1 naêm 2019, ñoù laø Coâng trình Thaùnh ñòa Traïi Gaùo, Caàu Raàm, tröôøng cho ngöôøi khieám thò, trung taâm nuoâi döôõng vaø chaêm soùc ngöôøi ngheøo, ngöôøi khuyeát taät...
Cuøng vôùi öu tö veà ñôøi soáng vaên hoùa, ngheà nghieäp vaø ñöùc tin cuûa giôùi treû, Ñöùc Giaùm Muïc Haø Tónh cuõng noùi leân nhöõng lo laéng veà hoøa bình vaø quyeàn lôïi cuûa ngöôøi daân, nhaát laø nhöõng ngöôøi ngheøo taïi maûnh ñaát khoâ caèn vaø haèng naêm baõo gioâng luõ luït. Vôùi cöông vò laø Chuû tòch UÛy ban Coâng lyù vaø Hoøa bình, tröïc thuoäc Hoäi ñoàng Giaùm muïc Vieät Nam töø 8 naêm nay, ngaøi ñaõ noã löïc coá gaéng noùi leân tieáng noùi cuûa ngöôøi ngheøo, ñeå baûo veà quyeàn lôïi cuûa hoï vaø mong cho hoï ñöôïc ñoái xöû coâng baèng. Vôùi chaâm ngoân ñôøi Giaùm muïc "Söï thaät vaø tình yeâu", Ñöùc Cha Phaoloâ ñaõ thöïc hieän chöùc naêng ngoân söù, can ñaûm daán thaân phuïc vuï moïi ngöôøi, chöùng minh nhöõng giaù trò Tin Möøng vaø giôùi thieäu giaùo huaán cuûa Giaùo Hoäi Coâng Giaùo trong laõnh vöïc xaõ hoäi. Ngöôøi thöïc hieän chöùc naêng ngoân söù bao giôø cuõng traûi qua nhöõng thöông ñau vaø choáng ñoái, nhöng quyeàn naêng Chuùa luoân ôû vôùi hoï. Nhöõng öu tö cuûa Ñöùc Cha Phaoloâ cuõng laø höôùng ñi cuûa Hoäi ñoàng Giaùm muïc AÙ chaâu, ñöôïc theå hieän qua, vò Taân Chuû tòch cuûa Lieân Hoäi ñoàng Giaùm muïc AÙ chaâu (FABC), Ñöùc Hoàng y Charles Bo. Trong moät baøi phaùt bieåu môùi ñaây, ngaøi ñaõ phaùc hoïa loä trình 5 ñieåm cho Giaùo hoäi taïi Chaâu AÙ vôùi caùc muïc tieâu: coâng lyù, hoaø giaûi, quyeàn cuûa ngöôøi baûn ñòa vaø ñoái thoaïi ñeå ñaït ñöôïc coâng lyù, hoaø bình vaø thònh vöôïng cho moïi ngöôøi (Nguoàn: Website cuûa Hoäi ñoàng Giaùm muïc VN). Loä trình naøy nhaèm ñöa Giaùo Hoäi Coâng Giaùo taïi AÙ chaâu ñaåy maïnh vieäc hoøa giaûi nhö moät cuoäc Taân Phuùc aâm hoaù. Ñem giaù trò cuûa Tin Möøng chieáu roïi vaøo caùc neàn vaên hoùa phong phuù nhö moät "böùc tranh khaûm" muoân maøu muoân veû cuûa chaâu luïc naøy.
"Coù nôi moâ nhö mieàn queâ ta. Mieàn ñaát quanh naêm bao muøa naéng gioù, thöông cha moät ñôøi gaäp gheành bôø ñeâ, naéng truõng hai vai möa thaâm maét caù, cho caây luùa vaãn xanh döôùi trôøi chang chang.Coù nôi moâ nhö ngöôøi queâ ta, thöông nhau quaû caø cuøng chia laøm ba, yeâu nhau em göûi qua caâu daân ca, soâng La coù caïn nuùi Hoàng heát caây, thì em vaãn noû heát tình" (Veà Haø Tónh ngöôøi ôi - Taùc giaû Xuaân Thuûy). Caâu ca naøy dieãn taû noãi ngheøo cuûa mieàn queâ ñaát caèn gioù noùng, ñoàng thôøi cuõng cho thaáy tình ngöôøi ñaäm ñaø gaén boù keo sôn. Tình ngöôøi nôi ñaây seõ ñöôïc thaêng hoa vaø ñaäm ñaø hôn nöõa, neáu ñöôïc thaám nhuaàn chaát men cuûa Tin Möøng. Chuùng ta caàu nguyeän cho söù vuï cuûa Ñöùc Cha Phaoloâ taïi maûnh ñaát naøy ñem laïi nhöõng hieäu quaû toát ñeïp. Caàu nguyeän cho Giaùo phaän Haø Tónh seõ coù nhöõng muøa gaët boäi thu, ñeå roài "ñi moâ ta cuõng nhôù veà Haø Tónh", vì treân maûnh ñaát khoâ caèn vaø ngheøo naøn naøy, ñöùc tin seõ toûa saùng, hoøa bình, coâng lyù, söï thaät vaø tình yeâu seõ nôû hoa vaø toûa saéc khoe höông.
+ TGM Giuse Vuõ Vaên Thieân