Baøi giaûng trong ñeâm giao thöøa - Kyû Hôïi (2019)
Naêm Hôïi noùi chuyeän con Heo
Baøi giaûng trong ñeâm giao thöøa - Kyû Hôïi (2019) Naêm Hôïi noùi chuyeän con Heo.
Rev. F.X. Tuyeát Nguyeãn
Sydney (Mission 4-02-2019) - Coù moät laàn môû Youtube, nghe moät coâ gaùi noùi: da hoàng haøo, loâng tô mòn maøng laø daáu chæ khoûe maïnh. Toâi lieàn ngoù vaøo göông thaáy maët mình cuõng hoàng, xoa vaøo tay thaáy loâng cuõng mòn, loøng möøng phaán khôûi, toâi mæn cöôøi moät mình thì nghe coâ ta noùi tieáp: "kính thöa quyù baø con coâ baùc, chöông trình chaên nuoâi lôïn tôùi ñaây laø heát"! Hoaù ra coâ aáy noùi veà nuoâi lôïn vaø caùch nhìn ñeå bieát ñöôïc lôïn coù khoeû maïnh hay khoâng chöù khoâng phaûi nhìn ngöôøi! Maéc côõ cheát ñöôïc.
Chuùng ta ñang böôùc vaøo naêm Kyû Hôïi. Cöù 12 naêm thì con HEO laïi xuaát hieän - tuy nhieân phaûi 60 naêm thì con heo môùi xuaát hieän vôùi caùi teân Kyû Hôïi. Nhöõng ngöôøi tin vaøo chieâm tinh hoïc luoân gaùn cho moãi con vaät moät ñaëc ñieåm naøo ñoù, töø ñoù suy ra caù tính cuûa moãi ngöôøi. Ngöôøi ta cho raèng ngöôøi tuoåi con naøy thì theá naøy, ngöôøi tuoåi con kia thì theá kia. Con Heo bò ngöôøi ta gaùn cho ñuû caùc tính xaáu: tham aên, meâ nguû, löôøi bieáng, dô baån, oâ ueá,... Tuy nhieân, ngöôøi ta coøn duøng hình aûnh con heo ñaát laøm bieåu töôïng veà taøi chính. Ñaàu heo laø moät sính leã quan troïng trong maâm cuùng ôû caùc nghi leã cuûa daân Vieät.
Chuyeän con Heo trong Ñôøi Soáng Daân Gian
Ngaøy xöa, coù hai vôï choàng noâng daân soáng raát nhaân haäu. Hoï caàn cuø laøm vieäc vaø hay giuùp ñôõ ngöôøi ngheøo. Nhöng cuoäc soáng cuûa hoï vaãn buoàn vì khoâng coù con caùi. Laøng xoùm dò nghò, hoï tìm thaày chaïy thuoác khaép nôi, nhöng vaãn khoâng coù con. Moät hoâm, coù ngöôøi maùch raèng neáu muoán coù con thì hoï phaûi laøm ñieàu laønh phuùc ñöùc. Töø ñoù, ñeâm naøo hoï cuõng traèn troïc tìm kieám nhöõng vieäc laøm phuùc ñöùc. Cuoái cuøng hoï xaây moät ngoâi ñeàn cho caùc thaàn linh. Caùc vò thaàn Cuûa Caûi, Trí Tueä, Söùc Khoûe, AÊn Chôi ñeàu quy tuï veà. Ai caàu nguyeän sao thì ñöôïc vaäy.
Hoï caàu xin coù con, vaø hoï coù moät ñöùa con trai khoâi ngoâ vaø khoûe maïnh. Ñaët teân laø Hôïi. Nhöng vì ñöôïc nuoâng chieàu, neân caäu Hôïi löôøi bieáng, chæ thích nguû vaø chôi bôøi, doã daønh maõi môùi chòu ñeán tröôøng, nhöng vöøa ngoài xuoáng gheá ñaõ nguû gaät, cho neân hoïc suoát ba naêm vaãn chöa vieát ñöôïc chöõ Hôïi - teân cuûa noù. Roài Hôïi boû hoïc, la caø leâu loång khaép nôi... Teä hôn nöõa, khi coù vôï thì Hôïi laïi ñuoåi cha meï ra ôû rieâng. Daàu vaäy, oâng baø vaãn heát loøng chieàu chuoäng vì thöông con.
Khi ngöôøi vôï haáp hoái, naém laáy tay Hôïi vaø noùi trong hôi thôû: Cha meï thaät aân haän vì chöa lo cho con ñöôïc nhieàu. Nay meï saép qua ñôøi, meï muoán bieát con coù nguyeän voïng gì ñeå khi xuoáng suoái vaøng meï seõ phuø hoä cho con. Nghe vaäy, Hôïi noùi ngay: Con öôùc suoát ñôøi khoâng laøm maø ñöôïc aên no, nguû khoâng bò quaáy raày. Con muoán ñöôïc ngöôøi ta haàu haï.
Mai taùng vôï xong, ngöôøi choàng vaøo ñeàn caàu xin cho con ñöôïc nhö yù nguyeän. Caùc thaàn linh hoäi yù vôùi nhau vaø thaáy thaät khoù xöû. Neáu xin giaøu sang, minh maãn, khoûe maïnh hoaëc aên chôi phoùng ñaõng thì deã. Ñaèng naøy noù chæ coù moät öôùc mô taàm thöôøng laø aên no, nguû kyõ vaø muoán ngöôøi ta phaûi haàu haï, ñieàu naøy vöôït quaù quyeàn haïn cuûa caùc vò thaàn trong ñeàn. Hoï baøn nhau taâu leân Ngoïc Hoaøng. Vöøa nghe xong, Ngoïc Hoaøng noùi vôùi thaàn Trí Tueä: Thaät ñaùng buoàn cho gioáng ngöôøi. Ta sinh ra hoï coát ñeå laøm ñeïp cho trôøi ñaát. Vaäy maø nay coù keû chæ öôùc ao aên nguû, laïi coøn muoán ngöôøi ta haàu haï. Thaät teä quaù!
Thaàn Trí Tueä cuùi ñaàu thöa: Baåm Ngoïc Hoaøng, cha meï cuûa Hôïi laø ngöôøi nhaân ñöùc, chính hoï ñaõ coù coâng xaây ñeàn cho caùc thaàn linh. Neáu ta khoâng giuùp hoï thì seõ maát uy tín. Ngoïc Hoaøng thaáy thaàn Trí Tueä noùi ñuùng, nhöng nhö theá thì voâ lyù quaù. Ai ñôøi laø ñoàng loaïi vôùi nhau maø laïi baét ngöôøi naøy haàu haï ngöôøi kia. Boãng Ngoïc Hoaøng reo leân: Ta nghó ra roài. Thaàn laïi ñaây ta baûo.
Thaàn Trí Tueä hôùn hôû ñeán quyø döôùi beä roàng nghe Ngoïc Hoaøng oân toàn: "Teân Hôïi öôùc ñöôïc aên no, nguû yeân, coù ngöôøi haàu haï. Theá thì Ta cho noù laøm kieáp con lôïn. Noù ñöôïc nhö theá, nhöng ñoaûn thoï vaø chính tay ngöôøi haàu haï noù seõ gieát noù."
Thaàn Trí Tueä toan bieän hoä cho ngöôøi noâng daân vaøi ñieàu nhöng Ngoïc Hoaøng ñaõ giuõ aùo ñi ra. Thaàn buoàn baõ bay veà laøng thì ñöôïc tin oâng laõo noâng daân vaø con trai cuûa oâng ñaõ maát. Ñieàu laï, laø luùc ñoù trong laøng nhaø naøo cuõng nuoâi moät gioáng vaät laï: Moõm daøi, tai lôùn, boán chaân nhoû, ham aên, aên xong thì nguû. Hôi ngoùt daï laïi ñoøi aên laøm cho ngöôøi laøng phaûi naáu nöôùng thaät vaát vaû. Vì nguyeän voïng nuoâi noù choùng lôùn ñeå mau gieát thòt neân ngöôøi ta ñaët teân laø Lôùn. Laâu ngaøy, ngöôøi ta goïi cheäch laø Lôïn.
Caâu chuyeän naøy daïy chuùng ta baøi hoïc veà gíao duïc gia ñình raèng thöông con khoâng ñuùng caùch laø haïi con, gheùt con ñuùng caùch laø thöông con. Daïy con ñuùng caùch laø nhaø coù phuùc.
Chuyeän con Heo trong Thaùnh Kinh
Tin möøng hoâm nay, Chuùa ñöa ra khuoân maãu ñeå coù theå nhaän ñöôïc phuùc qua 8 moái phuùc thaät. "Phuùc cho nhöõng keû ñoùi khaùt coâng chính, vì hoï seõ ñöôïc no ñuû. Phuùc cho nhöõng keû bò baét bôù vì söï coâng chính, vì Nöôùc Trôøi laø cuûa hoï." Phuùc töû ñaïo
Phuùc töû ñaïo naøy gôïi laïi hình aûnh con heo trong Kinh Thaùnh. Ngöôøi Do Thaùi bò caám aên thòt heo theo luaät Kashrut. Trình thuaät Macabeâ (2 Mcb 6:18-31) noùi veà cuoäc töû ñaïo cuûa oâng E-la-da lieân quan ñeán luaät ñoù: OÂng ñaõ cao nieân bò eùp phaûi haù mieäng ñeå aên thòt heo, nhöng oâng quyeát khoâng aên. Nhieàu ngöôøi baûo oâng haõy giaû vôø aên ñeå thoaùt cheát, nhöng oâng coù moät quyeát ñònh döùt khoaùt, phuø hôïp vôùi Luaät do Thieân Chuùa laäp ra.
OÂng noùi: "ÔÛ tuoåi chuùng ta, giaû vôø laø ñieàu baát xöùng, e raèng coù nhieàu thanh nieân seõ nghó laø oâng giaø E-la-da ñaõ chín möôi tuoåi maø coøn theo nhöõng leà thoùi daân ngoaïi. Roài bôûi, toâi ñaõ giaû vôø vaø ham soáng theâm moät ít laâu nöõa, neân hoï bò laàm laïc vì toâi, coøn toâi thì chuoác laáy veát nhô vaø oâ nhuïc cho tuoåi giaø. Duø hieän nay toâi coù traùnh ñöôïc hình phaït cuûa ngöôøi ta, thì soáng hay cheát, toâi cuõng seõ khoâng thoaùt khoûi baøn tay cuûa Ñaáng Toaøn Naêng. Vaäy giôø ñaây, khi can ñaûm töø giaõ cuoäc ñôøi, toâi seõ toû ra xöùng ñaùng vôùi tuoåi giaø, vaø ñeå laïi cho ñaùm thanh nieân moät taám göông cao ñeïp veà caùi cheát töï nguyeän vaø cao quyù, vì ñaõ trung thaønh vôùi caùc Leà Luaät ñaùng kính vaø thaùnh thieän."
Sau khi nhoå heát thòt ra, oâng töï yù tieán ra phaùp tröôøng. Caùi cheát cuûa oâng laø taám göông veà loøng cao thöôïng vaø laø hình aûnh ñaùng nhôù veà söï lieâm chính.
Saùch Macabeâ cuõng töôøng thuaät moät caâu chuyeän khaùc lieân quan luaät caám aên thòt heo, trình thuaät noùi veà cuoäc töû ñaïo cuûa taùm meï con. Vua An-ti-oâ-khoâ cho laáy roi vaø gaân boø maø ñaùnh hoï, baét hoï phaûi aên thòt heo. Hoï cöông quyeát khoâng aên vaø saün saøng chòu cheát ñeå giöõ troïn leà luaät. Baûy anh em kieân cöôøng chòu cöïc hình ñeán cho cheát.
Maëc daàu thaáy baûy ngöôøi con trai phaûi cheát trong moät ngaøy, nhöng baø meï vaãn can ñaûm chòu ñöïng nhôø nieàm troâng caäy baø ñaët nôi Ñöùc Chuùa. Baø khuyeán khích töøng ngöôøi con: "Meï khoâng roõ caùc con ñaõ thaønh hình trong loøng meï theá naøo. Khoâng phaûi meï ban cho caùc con hôi thôû vaø söï soáng. Cuõng khoâng phaûi meï saép ñaët caùc phaàn cô theå cho moãi ngöôøi trong caùc con. Chính Ñaáng Taïo Hoaù caøn khoân ñaõ naén ñuùc neân loaøi ngöôøi, vaø ñaõ saùng taïo nguoàn goác muoân loaøi. Chính Ngöôøi do loøng thöông xoùt, cuõng seõ traû laïi cho caùc con hôi thôû vaø söï soáng, bôûi vì baây giôø caùc con troïng Luaät Leä cuûa Ngöôøi hôn baûn thaân mình" (2 Mcb 7:1-41). Cuoái cuøng, baø meï cuõng cheát theo caùc con trong nieàm phoù thaùc vaøo Thieân Chuùa vaø trong söï giaùo duïc trong saùng cuûa gia ñình.
Chuyeän con Heo trong Lòch Söû Vaên Hoùa Vieät Nam
Neáu trong kinh thaùnh coù hai maãu göông lieân quan ñeán thòt heo ñeå noi theo trong vieäc giaùo duïc vaø laøm göông saùng thì lòch söû Vieät Nam cuõng coù hai maãu göông ñaùng ghi nhôù veà naêm Kyû Hôïi.
Naêm Kyû Hôïi coù moät beà daøy lòch söû, nhaéc chuùng ta nhôù ñeán naêm Kyû Hôïi 39, khi hai chò em Tröng Traéc vaø Tröng Nhò döïng côø khôûi nghóa choáng giaëc xaâm löôït Ñoâng Haùn. Quaân khôûi nghóa ñaùnh ñaâu thaéng ñoù neân chæ trong moät thôøi gian ngaén hai Baø Tröng ñaõ deïp yeân, thu phuïc ñöôïc 65 thaønh aáp ôû ñaát Lónh Nam. Tröng Traéc ñaõ ñöôïc suy toân laøm Vua (40-43), vò nöõ hoaøng ñaàu tieân cuûa daân Vieät, ñoùng ñoâ ôû Meâ Linh, ñaùnh daáu neàn ñoäc laäp ñaàu tieân cuûa Vieät Nam. Ñuùng 900 naêm sau, cuõng vaøo naêm Kyû Hôïi, sau khi ñaùnh baïi quaân Nam Haùn taïi soâng Baïch Ñaèng, Ngoâ Quyeàn xöng vöông vaø ñoùng ñoâ ôû thaønh Coå Loa, chaám döùt 1000 naêm bò ñoâ hoä bôûi giaëc Taøu, môû ñaàu thôøi kyø phaùt trieån cuûa daân toäc Vieät Nam.
Chuyeän con Heo trong Ñôøi Soáng ngöôøi Daân Vieät Nam cuûa naêm 2019
Neáu thôøi ñieåm Kyû Hôïi 39 vaø 939 ñaùnh daáu thôøi kyø ñoäc laäp cuûa Vieät Nam thì kyû hôïi naêm nay 2019 chuùng ta cuõng neân hoïc laáy göông tieàn nhaân xöa, nhöõng ngöôøi ñaõ daøy coâng döïng nöôùc vaø giöõ nöôùc vôùi hy voïng vaø tin töôûng raèng Kyû Hôïi naêm nay cuõng phaûi moác ñieåm ñeå Vieät Nam thoaùt ra khoûi voøng kieàm toaû cuûa ngoaïi bang. Thaùng 6 naêm 2018 ngöôøi daân Vieät ñaõ bieåu loä yù töôûng naøy khi ñöùng leân phaûn ñoái chính saùch cuûa nhaø caàm quyeàn Vieät Nam cho Trung quoác thueâ ñaát 99 naêm ñeå laøm ñaëc khu. Vaø cuõng naêm 2018, khi tieáng Vieät bò moät nhoùm ngöôøi muoán xoaù ñi thì taát caû ngöôøi daân ñaõ nhaát teà ñöùng leân phaûn khaùng.
Khi laøm ñieàu naøy coù leõ moät caùch naøo ñoù hoï ñaõ thöïc hieän lôøi cuûa thaùnh Phaoloâ trong baøi ñoïc 2 maø chuùng ta vöøa nghe. Hoï ñaõ khoâng "daäp taét Thaùnh Thaàn;" (1 Thes 5:19) cuõng "khoâng khinh khi caùc lôøi tieân tri," (1 Thes 5:20) nghóa laø khoâng daäp taét söï thaät vaø khoâng choái boû lòch söû, nhöng ñaõ "nghieäm xeùt moïi söï, ñieàu gì toát hoï giöõ laïi, vaø traùnh xa söï döõ döôùi moïi hình thöùc" (1 Thes 5:21-22). Ñieàu toát hoï giöõ laïi laø moät quoác gia ñoäc laäp vaø moät tieáng Vieät cuûa ngöôøi Vieät.
Trong naêm môùi, vôùi nieàm hy voïng môùi, chuùng ta hy voïng Vieät Nam seõ ñöôïc ñoåi môùi. Ñoåi môùi caùch nhìn vaø ñoåi môùi tö töôûng ñeå ngöôøi daân Vieät coù ñöôïc nhaân quyeàn, nhaân quyeàn theo baûn tính töï nhieân chöù khoâng phaûi do moät nhoùm ngöôøi ñònh nghóa vì ñaëc quyeàn ñaëc lôïi cuûa hoï. Ñeå nhôø ñoù tieáng khoùc cuûa ngöôøi daân vöôøn rau Loäc Höng, Thuû Thieâm, Formosa seõ khoâng coøn tieáp tuïc ôû nhöõng nôi khaùc taïi Vieät nam. Chuùng ta hy voïng ñieàu naøy vôùi nieàm tin raèng vôùi Thieân Chuùa khoâng coù gì laø khoâng coù theå, neáu chuùng ta "caàu nguyeän khoâng ngöøng vaø trong moïi vieäc bieát caûm taï Thieân Chuùa" (1 Thes 5:16-18) nhö thaùnh Phaoloâ trong baøi ñoïc hai maø chuùng ta vöøa nghe.
Trong khung caûnh giao thôøi giöõa naêm Maäu Tuaát ñeå ñoùn nhaän naêm Kyû Hôïi. Kính chuùc quyù cha, quyù tu só, quyù vò cao nieân vaø anh chò em moät muøa xuaân thaät vui töôi, bình an vaø traøn ñaày aân loäc.
Taêng ñöùc, taêng nhaân, taêng thaùnh thieän
Ñöôïm tình, ñöôïm nghóa, ñöôïm hy sinh.