Cöû haønh Thaùnh Leã Ñaïi Traøo ñaàu tieân
taïi Caùc Tieåu Vöông Quoác AÛ Raäp Thoáng Nhaát
laø moät hoàng aân ñoái vôùi Coäng Ñoàng Coâng Giaùo
Cöû haønh Thaùnh Leã Ñaïi Traøo ñaàu tieân taïi Caùc Tieåu Vöông Quoác AÛ Raäp Thoáng Nhaát laø moät hoàng aân ñoái vôùi Coäng Ñoàng Coâng Giaùo.
Vuõ Vaên An
Abu Dhabi (VietCatholic News 01-02-2019) - Ngaøy 21 thaùng 1 naêm 2019, vò Ñaïi Dieän Toâng Toøa vuøng Nam AÛ Raäp, Ñöùc Cha Paul Hinder, ñaõ daønh cho haõng tin Zenit moät cuoäc phoûng vaán veà chuyeán ñi cuûa Ñöùc Giaùo Hoaøng Phanxicoâ taïi caùc Tieåu Vöông Quoác AÛ Raäp Thoáng Nhaát, voán laø moät phaàn trong vuøng do Ñöùc Cha phuï traùch.
Theo Ñöùc Cha, "baát luaän ñoù laø caùc Kitoâ höõu soáng giöõa ngöôøi Hoài Giaùo hay ngöôøi Hoài Giaùo soáng giöõa caùc Kitoâ höõu, chuùng ta ñeàu phaûi hoïc ñeå soáng hoaø hôïp vôùi nhau".
Vaø maëc duø ñaây khoâng phaûi laø laàn ñaàu tieân Ñöùc Phanxicoâ tôùi thaêm moät quoác gia Hoài Giaùo (ngaøi töøng vieáng thaêm caùc nöôùc ñaïi ña soá theo Hoài Giaùo khaùc nhö Thoå nhó kyø, Bosnia, Azerbaijan, Ai Caäp vaø Bangladesh), nhöng Ñöùc cha Hilder, thuoäc doøng Phanxicoâ, sinh ôû Thuïy só, ñaïi dieän toâng toøa mieàn Nam baùn ñaûo AÛ Raäp (caùc nöôùc Yemen, Oman, Saudi Arabia, Qatar, Bahrain vaø Tieåu Vöông Quoác AÛ Raäp Thoáng Nhaát), cho hay vieäc coâng boá chuyeán ñi naøy vaãn khieán nhieàu ngöôøi ngaïc nhieân. Vì ngöôøi Coâng Giaùo ôû vuøng ñaát naøy ñeàu laø ngöôøi ngoaïi quoác, phaùt xuaát töø hôn 100 quoác gia, chuû yeáu laø Phi luaät taân, AÁn ñoä. Thaønh thöû, Ñöùc Giaùo Hoaøng tôùi ñaây chaéc chaén laø khuyeán khích caùc Kitoâ höõu soáng ñöùc tin cuûa mình giöõa nhöõng ngöôøi Hoài Giaùo qua ñoái thoaïi "Taát caû chuùng ta bieát raèng qua ñoái thoaïi, nhieàu ñieàu coù theå ñaït ñöôïc, vaø Ñöùc Giaùo Hoaøng Phanxicoâ laø moät ñaïi söù ñích thöïc cuûa hoøa bình".
Hoûi veà cô hoäi dieãn ra chuyeán vieáng thaêm naøy, Ñöùc Cha Hilder cho bieát: Ñöùc Phanxicoâ thöïc hieän chuyeán vieáng thaêm theo lôøi môøi cuûa hoaøng thaân Sheikh Mohammed bin Zayed Al Nahyan, ñoâng cung thaùi töû cuûa Abu Dhabi, ñeå tham döï Cuoäc Gaëp Gôõ Lieân Toân veà "tình huynh ñeä nhaân baûn".
Noùi veà baàu khí trong vuøng, Ñöùc Cha Hilder cho hay: khi ngaøi môùi tôùi ñaây caùch nay 15 naêm, baàu khí taïi Abu Dhabi laø baàu khí "baát khaû höõu" nhöng nay ñaõ coù nhieàu thay ñoåi trong cung caùch caùc Nöôùc Vuøng Vònh coå vuõ vaø töï phoùng chieáu mình nhö caùc quoác gia coù traùch nhieäm khaép theá giôùi. Hoï ñaõ khôûi xöôùng vaø laõnh ñaïo nhieàu chieán dòch nhaân ñaïo, maø theo ngaøi, taïo ra moät xaõ hoäi khoan dung laø moät dieãn bieán töï nhieân trong vieãn kieán naøy...
Nhôø theá, Ñöùc Phanxicoâ seõ laø thöôïng khaùch cuûa nhaø nöôùc vaø trong tö caùch naøy, chính phuû cuûa Caùc Tieåu Vöông Quoác AÛ Raäp Thoáng Nhaát seõ laøm moïi coá gaéng ñeå saép xeáp vaø cung caáp moïi ñieàu caàn thieát cho chuyeán thaêm cuûa Ñöùc Giaùo Hoaøng. Vieäc döï kieán cöû haønh thaùnh leã coâng coäng ñaàu tieân quaû laø moät hoàng phuùc ñoái vôùi coäng ñoàng Coâng Giaùo ôû ñaây. Ngoaøi ra, khoâng heà coù phaûn öùng tieâu cöïc naøo quanh chuyeán vieáng thaêm cuûa Ñöùc Giaùo Hoaøng.
Veà tính "di daân" cuûa Ñaïo Coâng Giaùo taïi ñaây, Ñöùc Cha Hilder noùi raèng, "quaû thöïc, chuùng toâi laø moät 'Giaùo Hoäi di cö' vaø toâi laø 'giam muïc di daân'. Moät trong caùc thö muïc vuï naêm 2015 cuûa toâi töïa laø 'Neáu coù theå, veà phaàn anh chò em, haõy soáng hoaø bình vôùi moïi ngöôøi' laáy töø thö Roâma 12:18. Toâi baét ñaàu laù thö baèng nhöõng lôøi sau ñaây: 'Nhöõng ngaøy naøy, chuùng ta haàu nhö ngaøy naøo cuõng ñoïc veà nhöõng ngöôøi bò kyø thò, tra taán, vaø thaäm chí bò gieát: moät soá vì hoï thuoäc moät boä laïc hay moät saéc toäc ñaëc thuø; moät soá vì hoï coù 1 toân giaùo khaùc".
"Neân, ñieàu toâi muoán noùi laø duø chuùng ta coù theå khaùc veà daùng veû, saéc toäc, vaên hoùa, vaø aùo quaàn, taát caû chuùng ta ñeàu nhö nhau vaø muoán cuøng nhöõng ñieàu nhö nhau; ñöùc tin, ñöùc caäy vaø ñöùc meán. Caùc ñieàu chuùng ta tin noái keát chuùng ta chaët cheõ ñeán noãi duø phaùt xuaát töø nhieàu boái caûnh khaùc nhau, chuùng ta vaãn soáng vôùi nhau moät caùch hoøa bình vaø hoaø hôïp. Caùc giaùo xöù cuûa chuùng ta, taïi Caùc Tieåu Vöông Quoác AÛ Raäp Thoáng Nhaát cuõng nhö taïi caùc quoác gia cuûa Hoäi Ñoàng Hôïp Taùc Vuøng Vònh, phaùt trieån röïc rôõ treân caùc dò bieät naøy vaø raát soâi ñoäng vaø soáng ñoäng. Moïi neàn vaên hoùa ñöôïc cöû haønh vôùi caùc phong tuïc vaø loøng suøng kính cuûa hoï; thí duï, coù loaït cöûu nhaät cöû haønh Thaùnh Leã trong caùc coäng ñoàng Phi luaät taân daãn ñeán leã Giaùng Sinh taïi moïi giaùo xöù ôû Caùc Tieåu Vöông Quoác AÛ Raäp Thoáng Nhaát. Chuùng ñöôïc söï tham döï cuûa haøng ngaøn tín höõu hoaëc tröôùc khi ñi laøm vaøo buoåi saùng hay muoän veà chieàu toái. Töông töï nhö theá, coäng ñoàng Coâng Giaùo noùi tieáng AÛ raäp thuoäc caùc giaùo hoäi vaø nghi leã khaùc nhau, vôùi caùc thaønh vieân ñeán töø Lebanon, Syria, Jordan, Ai caäp, Iraq vaø Palestine vaø quaù nöõa laø moät chöùng töø cho thaáy ñöùc tin ñem moïi ngöôøi chuùng toâi ñeán vôùi nhau".
Ñöùc Cha cuõng cho bieát, duø yù nieäm 'töï do toân giaùo' vaø 'töï do thôø phöôïng' ñöôïc hieåu khaùc nhau giöõa ngöôøi Kitoâ giaùo vaø ngöôøi Hoài Giaùo, tín höõu Coâng Giaùo taïi Caùc Tieåu Vöông Quoác AÛ Raäp Thoáng Nhaát ñaõ coù theå "thôø phöôïng vaø caàu nguyeän trong caùc khu vöïc ñöôïc chæ ñònh trong 6 thaäp nieân qua. Caùc Tieåu Vöông Quoác AÛ Raäp Thoáng Nhaát laø moät xaõ hoäi raát khoan dung. Ngoâi nhaø thôø ñaàu tieân ôû Abu Dhabi ñaõ ñöôïc khaùnh thaønh naêm 1963 bôûi chính oâng hoaøng quaù coá Sheikh Shakbout, luùc aáy laø nhaø cai trò cuûa Abu Dhabi".
Beân caïnh Coâng Giaùo, caùc anh em ñaïi keát cuõng coù caùc nhaø thôø khaép Caùc Tieåu Vöông Quoác AÛ Raäp Thoáng Nhaát, chöa keå caùc toân giaùo khaùc nhö AÁn giaùo vaø Ñaïo Sikh.
Theo Ñöùc Cha Hilder, duø coù nhöõng dò bieät veà töï do toân giaùo, nhöng nguyeân söï kieän ngöôøi Coâng Giaùo ñöôïc pheùp thöïc haønh toân giaùo cuûa mình maø khoâng bò moät aùc yù naøo cuõng laø ñieàu ñaùng ca ngôïi. Ngaøi noùi: "Laø cö daân cuûa ñaát nöôùc, chuùng toâi phaûi tuaân theo luaät phaùp vaø tö phaùp cuûa hoï, moät ñieàu cuõng ñuùng ñoái vôùi baát cöù quoác gia naøo khaùc".
Nhaân dòp naøy, Ñöùc Cha Hilder ca ngôïi caùc coá gaéng ñoái thoaïi cuûa Ñöùc Phanxicoâ. Theo Ngaøi ñaây khoâng phaûi laø cuoäc ñoái thoaïi Hoài Giaùo Kitoâ giaùo ñaàu tieân cuûa Ñöùc Phanxicoâ. Naêm 2017, khi tham döï moät hoäi nghò toân giaùo ôû Cairo, Ai caäp, ngaøi ñaõ tuyeân boá roõ raøng: "Chuùng ta moät laàn nöõa haõy noùi tieáng 'khoâng' cöông quyeát vaø roõ raøng ñoái vôùi moïi hình thöùc baïo ñoäng, traû thuø, vaø kyø thò thöïc hieän döôùi danh toân giaùo vaø nhaân danh Thieân Chuùa".
"Thaønh thöû, töø caâu noùi treân, ta bieát raèng qua ñoái thoaïi, nhieàu ñieàu coù theå ñaït tôùi vaø Ñöùc Giaùo Hoaøng Phanxicoâ laø moät ñaïi söù ñích thöïc cuûa hoøa bình, ngaøi ñaõ can ñaûm vöôït qua caùc bieân giôùi, phaùt huy nhöõng cuoäc gaëp gôõ ñích thaân vôùi caùc nhaø laõnh ñaïo toân giaùo, nguyeân thuû quoác gia vaø caùc toå chöùc nhaân ñaïo trong theá giôùi AÛraäp. Ngaøi ñaõ thaêm moät soá nuôùc Hoài Giaùo chính... Ngaøi tieáp tuïc söù meänh naøy ñeå môû maøn cuoäc ñoái thoaïi vaø giaûi quyeát caùc caêng thaúng ôû moät soá nöôùc giöõa ngöôøi Hoài giaùo vaø Kitoâ giaùo".
Ñöùc cha cho raèng trong caùc cuoäc gaëp gôõ nhö theá, caùc quan ñieåm toân giaùo ñöôïc chia seû, khoâng nhaèm ñaët ra moät muïc tieâu nhöng ñaït ñöôïc söï ñoàng thuaän coù theå ñònh hình cho caùc haønh ñoäng seõ ñem laïi thay ñoåi trong "tö duy" vaø "caùch nhìn" nôi ngöôøi bình thöôøng. "Taát caû chuùng ta ñeàu muoán coù hoøa bình, ñoù laø tieâu chuaån nhaân ñaïo caên baûn ñaàu tieân, vaø chuùng ta soáng trong hoøa bình vôùi ngöôøi laân caän baát keå toân giaùo, tín ngöôõng hay saéc toäc cuûa hoï. Baát keû laø ngöôøi Kitoâ höõu soáng giöõa ngöôøi Hoài giaùo hay ngöôøi Hoài giaùo soáng giöõa caùc Kitoâ höõu, chuùng ta ñeàu phaûi hoïc ñeå soáng hoøa hôïp vôùi nhau".
Ñoái vôùi thieân kieán cho raèng Hoài giaùo baát töông hôïp vôùi nhaân quyeàn, töï do cuûa con ngöôøi, daân chuû, Ñöùc Cha Hilder cho raèng ñaõ soáng ôû 1 nöôùc Hoài Giaùo hôn 1 thaäp nieân nay, ngaøi thaáy khoâng ñuùng nhö theá. Leõ dó nhieân coù moät soá quan nieäm sai laàm vaø yù thöùc heä lieân quan vôùi Hoài giaùo vaø vì theá, cuoäc ñoái thoaïi lieân toân laø ñieàu caàn thieát. Moät soá taäp tuïc vaên hoùa bò hieåu laàm laø thöïc haønh Hoài giaùo vaø ñaây laø ñieàu nhieàu hoäi nghò vaø caùc cuoäc hoäi thaûo nhaèm söûa chöõa.
Ñöùc cha Hilder cuõng hy voïng raèng chuyeán vieáng thaêm cuûa Ñöùc Phanxicoâ seõ giuùp caûi thieän soá phaän cuûa caùc coäng ñoàng thieåu soá Kitoâ giaùo. Ngaøi thöøa nhaän raèng taïi caùc nöôùc trong vuøng, bò chieán tranh laøm cho tan hoang, nhieàu coäng ñoàng thieåu soá Kitoâ giaùo phaûi chòu nhieàu taøn khoác. Nhöng ñieàu cuõng ñuùng laø caùc coäng ñoàng thieåu soá Hoài giaùo cuõng cuøng chung soá phaän; thaønh thöû ñaây khoâng phaûi laø chieán tranh toân giaùo, nhöng laø nhöõng yù thöùc heä laàm laãn taán coâng ngöôøi voâ toäi nhaân danh toân giaùo. Ñöùc Phanxicoâ nhieàu laàn toá caùo caùc haønh ñoäng aáy vaø cöïc löïc baùc boû chuùng baèng tieáng "khoâng" roõ raøng.