Ñöùc Thaùnh Cha thaùnh hieán baøn thôø môùi

nhaø thôø chính toøa toång giaùo phaän Panama

Ñöùc Thaùnh Cha thaùnh hieán baøn thôø môùi nhaø thôø chính toøa toång giaùo phaän Panama.

G. Traàn Ñöùc Anh OP

Panama (Vat. 26-01-2019) - Saùng thöù baåy, 26 thaùng 1 naêm 2019, hoaït ñoäng chính cuûa Ñöùc Thaùnh Cha Phanxicoâ laø chuû söï leã thaùnh hieán baøn thôø môùi cuûa Nhaø thôø Chính toøa vaø cuõng laø Vöông cung thaùnh ñöôøng Ñöùc Meï Maria Antigua ôû khu coå thaønh Panama.

Thaùnh ñöôøng toïa laïc caïnh Toøa Toàng Giaùm Muïc Panama vaø ñaõ ñöôïc khôûi coâng xaây caát naêm 1608 töùc laø caùch ñaây 411 naêm, nhöng chæ ñöôïc khaùnh thaønh 108 naêm sau ñoù vaø phaûi ñôïi theâm 80 naêm nöõa môùi ñöôïc thaùnh hieán. Sau traän ñoäng ñaát naêm 1882, nhaø thôø ñöôïc tu boå toaøn dieän nhôø söï taøi trôï cuûa coâng quó. Caùch ñaây 5 naêm, do lôøi thænh caàu cuûa Hoäi Ñoàng Giaùm Muïc Panama, Boä Phuïng töï vaø kyû luaät bí tích ñaõ naâng nhaø thôø naøy leân haøng Tieåu Vöông Cung Thaùnh Ñöôøng.

AÛnh Ñöùc Meï La Antigua, Ñöùc Meï Coå Kính, voán ñöôïc ñaët ôû nhaø thôø chính toøa Sevilla ôû mieàn nam Taây Ban Nha, ñaõ ñöôïc nhöõng ngöôøi Taây Ban Nha ñöa ñeán Panama naøy vaøo naêm 1510: Ñöùc Meï ñang ñöùng boàng Chuùa Haøi Nhi vaø trong tay coù caàm moät ñoùa hoa hoàng. Ñöùc Meï La Antigua ñöôïc toân laøm boån maïng cuûa Panama caùch ñaây 18 naêm (2001) vaø leã kính haøng naêm vaøo ngaøy 9 thaùng 9.

Hieän dieän trong Vöông cung thaùnh ñöôøng, ngoaøi caùc Hoàng Y, Giaùm Muïc ñoàng teá, coøn coù caùc Linh Muïc, tu só nam nöõ vaø caùc thaønh vieân phong traøo giaùo daân.

Baøi giaûng

Trong baøi giaûng thaùnh leã, Ñöùc Thaùnh Cha ñaõ quaûng dieãn ñoaïn Tin Möøng theo thaùnh Gioan keå laïi Chuùa Gieâsu ñi ñöôøng meät moûi, ngaøi ngoài caïnh moät gieáng nöôùc. Vaø khoaûng tröa coù moät phuï nöõ xöù Samaria ñeán kín nöôùc. Chuùa noùi vôùi baø: "Xin haõy cho toâi uoáng" (Gv 4,6-7).

Töø caâu naøy, Ñöùc Thaùnh Cha neâu nhaän xeùt: Chuùa Gieâsu ñaõ chia seû söï meät moûi cuûa con ngöôøi, cuûa caùc moân ñeä. "Trong söï meät moûi cuûa Chuùa, coù choã cho bao nhieâu meät moûi cuûa caùc daân toäc chuùng ta ngaøy nay, cuûa caùc coäng ñoaøn chuùng ta vaø cuûa taát caû nhöõng ngöôøi meät moûi vaø bò aùp böùc" (Xc Mt 11,28).

Nhöõng nguyeân nhaân gaây meät moûi

Ñöùc Thaùnh Cha noùi: "Coù nhieàu nguyeân nhaân vaø ñoäng löïc coù theå gaây ra meät moûi trong haønh trình cuûa chuùng ta laø nhöõng linh muïc, tu só nam nöõ, thaønh vieân caùc phong traøo giaùo daân: töø nhöõng giôø laøm vieäc laâu daøi, khieán chuùng ta khoâng coù coøn giôø cho vieäc aên uoáng, nghæ ngôi vaø ôû trong gia ñình, cho tôùi nhöõng ñieàu kieän "ngoä ñoäc" khi laøm vieäc vaø trong tình caûm, ñöa tôùi söï kieät löïc vaø hao moøn con tim; töø söï taän tuïy ñôn giaûn vaø thöôøng nhaät cho ñeán gaùnh naëng cuûa thoùi quen ñeàu ñeàu khieán chuùng ta khoâng coøn thaáy höùng thuù, khoâng ñöôïc nhìn nhaän hoaëc naâng ñôõ ñeå ñaùp öùng nhöõng nhu caàu haèng ngaøy; töø nhöõng tình traïng phöùc taïp thoâng thöôøng vaø coù theå löôøng tröôùc ñöôïc cho ñeán nhöõng giôø caêng thaúng lo aâu. Ñoù laø nhöõng thöù gaùnh naëng ta phaûi chòu ñöïng".

"Khoâng theå tìm caùch oâm laáy taát caû nhöõng tình traïng laøm hao moøn ñôøi soáng cuûa nhöõng ngöôøi thaùnh hieán, nhöng trong taát caû nhöõng tình traïng aáy, chuùng ta caûm thaáy caàn caáp thieát tìm ñöôïc moät gieáng nöôùc ñeå giaûi khaùt vaø laøm dòu bôùt söï meät moûi do haønh trình. Nhö moät tieáng keâu aâm thaàm, taát caû ñeàu mong moät gieáng nöôùc ñeå töø ñoù coù theå taùi khôûi haønh.

"Meät moûi hy voïng" - suy giaûm hy voïng

Töø tình traïng meät moûi theå lyù ñoù, Ñöùc Thaùnh Cha nhaän xeùt: töø ít laâu nay coù moät thöù meät moûi teá nhò leûn vaøo caùc coäng ñoaøn cuûa chuùng ta, ñoù laø moät söï caùm doã maø chuùng ta coù theå goïi laø "meät moûi hy voïng", suy giaûm hy voïng. Thöù meät moûi naøy naûy sinh khi nhöõng tia naéng gaét cuûa maët trôøi laøm cho giôø tröa khoâng theå chòu noåi vaø ôû cöôøng ñoä khieán ta khoâng theå tieán böôùc hoaëc nhìn veà ñaèng tröôùc. Nhö theå taát caû trôû neân môø nhaït.

Theo Ñöùc Thaùnh Cha, ñoù laø moät söï meät moûi laøm teâ lieät. Noù naûy sinh töø caùi nhìn höôùng veà ñaèng tröôùc nhöng khoâng bieát phaûn öùng theá naøo tröôùc cöôøng ñoä vaø söï baáp beânh cuûa nhöõng thay ñoåi maø chuùng ta, trong tö caùch laø xaõ hoäi, ñang traûi qua. Nhöõng thay ñoåi aáy döôøng nhö khoâng nhöõng ñang ñaët laïi vaán ñeà cho nhöõng caùch thöùc dieãn taû vaø daán thaân cuûa chuùng ta, nhöõng thoùi quen vaø thaùi ñoä cuûa chuùng ta ñöùng tröôùc thöïc taïi, nhöng trong nhieàu tröôøng hôïp, chuùng coøn laøm cho chuùng ta ngôø vöïc khoâng bieát coù theå tieáp tuïc ñôøi tu trì ngaøy nay hay khoâng.

Söï suy giaûm, meät moûi trong hy voïng naûy sinh töø nhaän thaáy moät Giaùo Hoäi bò thöông toån vì toäi loãi cuûa mình vaø nhieàu khi khoâng bieát laéng nghe tieáng keâu trong ñoù coù tieàm aån tieáng keâu cuûa Thaày Chí Thaùnh: "Laïy Thieân Chuùa cuûa con, sao Chuùa boû con?" (Mt 27,46)

Vaø theá laø chuùng ta quen soáng vôùi moät nieàm hy voïng meät moûi ñöùng tröôùc moät töông lai baát ñònh vaø muø mòt.. Tình traïng naøy khieán cho chuùng ta thaáy taát caû döôøng nhö tieán haønh bình thöôøng, nhöng trong thöïc teá, ñöùc tin bò hao moøn vaø tieâu taùn. Khoâng coøn tin töôûng ñoái vôùi moät thöïc taïi maø chuùng ta khoâng hieåu hoaëc trong ñoù chuùng ta nghó laø khoâng coøn choã cho ñeà nghò cuûa chuùng ta, chuùng ta coù theå nhöôøng choã cho moät trong nhöõng laïc giaùo teä haïi nhaát trong thôøi ñaïi chuùng ta khi nghó raèng Chuùa vaø caùc coäng ñoaøn cuûa chuùng ta chaúng coøn gì ñeå noùi trong theá giôùi môùi ñang hình thaønh hieän nay" (EV 83). Vaø khi aáy ñieàu maø ñaõ ñöôïc sinh ra ñeå laøm moái ñaát vaø aùnh saùng theá gian, roát cuïc noù chæ ñeå coáng hieán quan nieäm rieâng cuûa mình, coøn teä haïi hôn.

Gieáng nöôùc doài daøo cuûa moái tình ñaàu vôùi Chuùa Gieâsu

"Xin haõy cho toâi uoáng"! Khi noùi leân caâu naøy, chuùng ta boäc loä söï moûi meät hy voïng cuûa chuùng ta ñeå trôû veà gieáng nöôùc doài daøo cuûa moái tình ñaàu, khi Chuùa Gieâsu ñi qua con ñöôøng cuûa chuùng ta, nhìn chuùng ta vôùi loøng thöông xoùt vaø goïi chuùng ta theo Ngaøi; khi noùi leân caâu ñoù, chuùng ta nhôù laïi thôøi ñieåm trong ñoâi maét cuûa Chuùa gaëp ñoâi maét chuùng ta, luùc maø Chuùa laøm cho chuùng ta caûm thaáy Ngaøi yeâu thöông ta, khoâng phaûi nhö caù nhaân, nhöng caû nhö coäng ñoaøn nöõa. Ñoù laø trôû veà nhöõng böôùc ñöôøng cuûa chuùng ta, trong tinh thaàn saùng taïo, laéng nghe thaáy Chuùa Thaùnh Linh khoâng kieán taïo moät coâng trình ñaëc thuø, moät keá hoaïch muïc vuï hoaëc moät cô caáu toå chöùc caàn thieát, nhöng laø, qua bao nhieâu vò thaùnh ôû cöûa beân caïnh, trong ñoù coù caùc vò saùng laäp doøng chuùng ta, coù caùc GM vaø caùc cha sôû, ñaõ bieát mang laïi nhöõng neàn taûng vöõng chaéc cho caùc coäng ñoaøn - ñaõ mang laïi söùc soáng vaø döôõng khí trong moãi boái caûnh lòch söû döôøng nhö ñang boùt ngheït vaø ñeø baëp moïi hy voïng vaø phaåm giaù".

"Xin haõy cho toâi uoáng!" - can ñaûm ñeå cho mình ñöôïc thanh taåy

'Xin haõy cho toâi uoáng" coù nghóa laø coù can ñaûm ñeå cho mình ñöôïc thanh taåy vaø phuïc hoài phaàn chaân thöïc nhaát trong caùc ñoaøn suûng nguyeân thuûy cuûa chuùng ta - khoâng phaûi chæ giôùi haïn vaøo ñôøi soáng tu trì,m nhöng cho toaøn theå Giaùo Hoäi - vaø xem nhöõng ñoaøn suûng aáy coù theå dieãn taû theá naøo ngaøy nay.

"Xin haõy cho toâi uoáng!" - caàn Chuùa Thaùnh Linh

"Xin haõy cho toâi uoáng" coù nghóa laø nhìn nhaän mình caàn Chuùa Thaùnh Linh bieán ñoåi chuùng ta thaønh nhöõng ngöôøi nam nöõ nhôù laïi moät söï ñi qua cöùu ñoä cuûa Thieân Chuùa, vaø tín thaùc raèng, nhö Chuùa ñaõ laøm trong quaù khöù, Ngaøi seõ tieáp tuïc laøm trong töông lai: "Ñi ñeán taän goác reã giuùp chuùng ta soáng hieän taïi moät caùch thích hôïp, khoâng sôï haõi. Caàn soáng maø khoâng sôï haõi, ñaùp laïi cuoäc soáng vôùi nieàm haêng say daán thaân vôùi lòch söû, daán thaân vaøo thöïc taïi. Ñoù laø moät söï say meâ nhö ngöôøi ñang yeâu" (Papa Francesco - Fernando Prad, La forza della vocazione, ibid. 44)

Ñöøng ñaùnh maát veû ñeïp cuûa truyeàn thoáng

Trong phaàn cuoái cuûa baøi giaûng, Ñöùc Thaùnh Cha nhaéc ñeán söï kieän Nhaø Thôø chính toøa La Antigua naøy ñöôïc môû laïi sau moät thôøi gian daøi truøng tu. Tröôùc ñaây laø nhaø thôø chính toøa Taây Ban Nha, roài cuûa thoå daân, ngöôøi Myõ chaâu goác Phi chaâu vaø nay trôû thaønh nhaø thôø chính toøa Panama. Thaùnh ñöôøng naøy khoâng phaûi chæ thuoäc veà quaù khöù, nhöng laø veû ñeïp cuûa hieän taïi.

Vaø Ñöùc Thaùnh Cha keát luaän raèng; "Anh chò em thaân meán, chuùng ta ñöøng ñeå mình bò laáy maát veû ñeïp maø chuùng ta ñaõ thöøa höôûng töø cha oâng chuùng ta! Öôùc gì veû ñeïp naøy laø coäi reã soáng ñoäng vaø phong phuù giuùp chuùng ta tieáp tuïc laøm cho lòch söû cöùu ñoä ñöôïc töôi ñeïp vaø coù ñaëc tính ngoân söù taïi phaàn ñaát naøy".

Nghi thöùc thaùnh hieán

Sau baøi giaûng, Ñöùc Thaùnh Cha ñaõ chuû söï nghi thöùc thaùnh hieán vaø xöùc daàu baøn thôø töôïng tröng Chuùa Kitoâ.

Baøn thôø laøm baèng ñaù caåm thaïch Carrara maøu traéng mua töø Italia, phía tröôùc coù taïc hình chim boà noâng vôùi caùc con nhoû: chim naøy töôïng tröng Chuùa Kitoâ, vì khi khoâng tìm ñöôïc moài ñeå nuoâi con, chim ñaõ nuoâi caùc con baèng chính maùu mình. Ngoaøi ra baøn thôø cuõng ñöôïc trang trí baèng nhieàu thöù ñaù töø caùc nöôùc.

Baøn thôø khoâng ñöôïc traûi khaên naøo vaø Ñöùc Thaùnh Cha ñaõ xöùc daàu höông thaûo (olio crisma) treân ñoù ñeå thaùnh hieán, roài xoâng höông, tröôùc khi ñoïc lôøi nguyeän. Tieáp ñeán baøn thôø ñöôïc traûi khaên leân vaø ñaët caùc caây neán saùng treân ñoù. Ñöùc Thaùnh Cha laø vò ñaàu tieân toân kính baøn thôø naøy tröôùc khi cöû haønh thaùnh leã, tröôùc söï hieän dieän cuûa thaùnh tích cuûa 3 vò thaùnh Myõ chaâu la tinh vaø moät vò ngöôøi Ba Lan: thaùnh nöõ Rosa de Lima, thaùnh Oscar Arnulfo Romero, thaùnh Martino de Porreùs vaø thaùnh Gioan Phaoloâ 2 Giaùo Hoaøng.

Thaùnh leã keát thuùc luùc 11 giôø röôõi tröa vaø Ñöùc Thaùnh Cha leân xe tieán veà ñaïi chuûng vieän thaùnh Giuse, caùch ñoù 15 caây soá.

Back to Vietnamese Missionaries in Asia Home Page