Baøi giaûng cuûa Ñöùc Thaùnh Cha
trong Thaùnh Leã kính Ñöùc Meï laø Meï Thieân Chuùa,
Ngaøy Hoøa Bình Theá Giôùi
Baøi giaûng cuûa Ñöùc Thaùnh Cha trong Thaùnh Leã kính Ñöùc Meï laø Meï Thieân Chuùa, Ngaøy Hoøa Bình Theá Giôùi.
J.B. Ñaëng Minh An dòch
Vatican (VietCatholic News 01-01-2019) - Luùc 10h saùng thöù Ba muøng Moät thaùng Gieâng naêm 2019, Ñöùc Thaùnh Cha Phanxicoâ ñaõ chaøo ñoùn naêm môùi vôùi thaùnh leã troïng theå kính Ñöùc Meï laø Meï Thieân Chuùa vaø Ngaøy Hoaø Bình theá giôùi taïi Ñeàn Thôø Thaùnh Pheâroâ.
Cuøng ñoàng teá vôùi Ñöùc Thaùnh Cha coù ñoâng ñaûo caùc vò trong giaùo trieàu Roâma. Tham döï thaùnh leã coù caùc vò ñaïi söù trong ngoaïi giao ñoaøn vaø ñoâng ñaûo caùc tín höõu ngoài chaät beân trong ñeàn thôø.
Giaûi thích yù nghóa cuûa ngaøy leã naøy Ñöùc Thaùnh Cha Phanxicoâ noùi:
Phuïng Vuï hoâm nay môøi goïi caùc tín höõu nhìn leân Ñöùc Maria nhö moät ngöôøi Meï cho taát caû chuùng ta vaø nhö moät söù giaû cuûa nieàm hy voïng.
Trong naêm Phuïng Vuï "khoâng coù thôøi ñieåm naøo coù yù nghóa hôn laø ngaøy ñaàu moät naêm môùi" ñeå laéng nghe phuùc laønh cuûa Thieân Chuùa.
"Nguyeän Chuùa chuùc laønh vaø gìn giöõ anh em!
Nguyeän Chuùa töôi neùt maët nhìn ñeán anh em vaø duû loøng thöông anh em!
Nguyeän Chuùa gheù maét nhìn vaø ban bình an cho anh em!"
(Daân Soá 6:24-26)
Nhöõng lôøi traøn treà söùc maïnh, ñaày can ñaûm vaø hy voïng naøy seõ ñoàng haønh vôùi chuùng ta trong cuoäc haønh trình trong Naêm Môùi. Ñaây khoâng phaûi laø moät nieàm hy voïng ñaày aûo töôûng döïa treân nhöõng lôøi höùa yeáu ñuoái cuûa con ngöôøi, hay moät hy voïng ngaây ngoâ giaû ñònh raèng töông lai seõ toát hôn hieän taïi ñôn giaûn chæ vì noù laø töông lai. Nhöng nieàm hy voïng naøy coù lyù do cuûa noù baét nguoàn töø phuùc laønh cuûa Thieân Chuùa, moät phuùc laønh chöùa ñöïng lôøi caàu chuùc lôùn nhaát, lôøi caàu chuùc cuûa Giaùo Hoäi göûi ñeán töøng ngöôøi trong chuùng ta, traøn ñaày taát caû söï chôû che yeâu thöông cuûa Chuùa vaø söï trôï giuùp quan phoøng cuûa Ngaøi.
Thoâng ñieäp cuûa hy voïng trong phuùc laønh cuûa Thieân Chuùa, ñaõ ñöôïc thöïc hieän ñaày ñuû trong moät ngöôøi phuï nöõ laø Ñöùc Maria, laø ngöôøi ñöôïc choïn ñeå trôû thaønh Meï Thieân Chuùa.
Giaûng trong thaùnh leã, Ñöùc Thaùnh Cha noùi:
Nghe caùc ngöôøi chaên chieân thuaät chuyeän, ai cuõng ngaïc nhieân (Lc 2:18). Ngaïc nhieân laø ñieàu chuùng ta ñöôïc yeâu caàu hoâm nay, khi keát thuùc Tuaàn Baùt Nhaät Leã Giaùng Sinh, khi chuùng ta tieáp tuïc chieâm ngöôõng Haøi Nhi ñöôïc sinh ra cho chuùng ta, thieáu thoán taát caû moïi thöù nhöng traøn ñaày tình yeâu. Kinh ngaïc laø ñieàu chuùng ta neân caûm thaáy vaøo ñaàu moãi naêm, vì cuoäc soáng laø moät aân suûng lieân tuïc trao ban cho chuùng ta nhöõng cô hoäi ñeå thöïc hieän moät khôûi ñaàu môùi, ngay caû töø nhöõng hoaøn caûnh theâ thaûm nhaát.
Hoâm nay cuõng laø moät ngaøy ñeå Meï Thieân Chuùa ngaïc nhieân. Thieân Chuùa toû hieän trong hình haøi moät treû nhoû, ñöôïc giöõ trong voøng tay cuûa moät ngöôøi phuï nöõ ñang nuoâi naáng Ñaáng Taïo Hoùa cuûa mình. Böùc töôïng tröôùc maét chuùng ta moâ taû Meï vaø Con raát gaàn nhau nhö theå döôøng nhö laø moät. Ñaây laø maàu nhieäm maø chuùng ta cöû haønh ngaøy hoâm nay, laø ñieàu laøm phaùt sinh cô man nhöõng kinh ngaïc: Thieân Chuùa ñaõ neân moät vôùi nhaân loaïi maõi maõi. Thieân Chuùa vaø con ngöôøi luoân luoân beân nhau, ñoù laø tin toát laønh cuûa naêm môùi naøy. Thieân Chuùa khoâng phaûi laø moät vò chuùa teå xa xoâi, soáng trong moät söï coâ laäp loäng laãy treân thieân ñaøng, nhöng laø tình yeâu nhaäp theå, ñöôïc sinh ra bôûi moät ngöôøi meï nhö chuùng ta, ñeå trôû thaønh anh em vôùi moãi ngöôøi chuùng ta, ñeå gaàn guõi vôùi chuùng ta: Ngaøi laø Thieân Chuùa gaàn guõi. Ngaøi say nguû trong loøng meï mình, cuõng laø meï cuûa chuùng ta, vaø töø ñoù Ngaøi tuoân ñoå leân nhaân loaïi moät söï dòu daøng môùi. Nhö theá, chuùng ta hieåu roõ hôn veà tình yeâu cuûa Thieân Chuùa, caû tình phuï töû vaø maãu töû, nhö tình yeâu cuûa ngöôøi meï khoâng bao giôø ngöøng tin töôûng vaøo con caùi vaø khoâng bao giôø boû rôi chuùng. Thieân Chuùa-ôû-cuøng-chuùng ta, Emmanuel, yeâu thöông chuùng ta baát chaáp nhöõng sai laàm, toäi loãi cuûa chuùng ta vaø caùch thöùc chuùng ta ñoái xöû vôùi theá giôùi. Thieân Chuùa tin vaøo nhaân loaïi, bôûi vì thaønh vieân ñaàu tieân vaø öu vieät cuûa nhaân loaïi chính laø Meï Ngaøi.
Vaøo ngaøy ñaàu naêm, chuùng ta haõy caàu xin Ñöùc Maria aân suûng ñeå ngaïc nhieân tröôùc Thieân Chuùa cuûa nhöõng baát ngôø. Chuùng ta haõy canh taân söï kinh ngaïc maø chuùng ta caûm thaáy khi ñöùc tin ñöôïc sinh ra laàn ñaàu tieân trong chuùng ta. Meï cuûa Thieân Chuùa giuùp chuùng ta: Meï ñaõ sinh ra Chuùa, giôø ñaây Meï trình dieän con ngöôøi ñaõ ñöôïc taùi sinh cuûa chuùng ta tröôùc maët Chuùa. Meï laø moät ngöôøi meï taïo ra nôi con caùi mình söï kinh ngaïc cuûa ñöùc tin, bôûi vì ñöùc tin laø moät cuoäc gaëp gôõ, chöù khoâng phaûi laø moät toân giaùo. Khoâng coù söï ngaïc nhieân, cuoäc soáng vaø caû nieàm tin cuõng trôû neân buoàn teû vaø nhaøm chaùn. Giaùo hoäi cuõng caàn phaûi canh taân söï kinh ngaïc cuûa mình khi ñöôïc laø nôi Thieân Chuùa haèng soáng ngöï trò, khi ñöôïc laø Hieàn theâ cuûa Chuùa, vaø ñöôïc laø moät ngöôøi Meï sinh ra nhöõng ñöùa con cuûa mình. Neáu khoâng, Giaùo Hoäi coù nguy cô bieán thaønh moät baûo taøng vieän ñeïp cuûa quaù khöù. Moät "Giaùo Hoäi baûo taøng". Traùi laïi, Ñöùc Meï ban cho Giaùo hoäi caûm giaùc veà moät ngoâi nhaø, moät ngoâi nhaø nôi Thieân Chuùa cuûa söï môùi meû ngöï trò. Chuùng ta haõy ñoùn nhaän vôùi söï kinh ngaïc maàu nhieäm Meï Thieân Chuùa, nhö cö daân thaønh EÂpheâsoâ ñaõ laøm vaøo thôøi gian xaûy ra Coâng ñoàng. Gioáng nhö hoï, chuùng ta haõy tung hoâ "Meï Thaùnh cuûa Thieân Chuùa". Töø Meï, chuùng ta haõy ñeå cho mình ñöôïc nhìn trìu meán, ñöôïc oâm aáp, ñöôïc naém laáy baèng tay.
Haõy ñeå chuùng ta cho pheùp mình ñöôïc nhìn trìu meán. Ñaëc bieät laø trong nhöõng luùc caàn thieát, khi chuùng ta vöôùng maéc vaøo nhöõng guùt maét cuûa cuoäc soáng, chuùng ta haõy ngöôùc maét leân nhìn Ñöùc Meï, laø Meï cuûa chuùng ta. Tuy nhieân, tröôùc tieân, chuùng ta neân ñeå cho mình ñöôïc Ñöùc Meï nhìn trìu meán. Khi Meï daùn maét nhìn chuùng ta, Meï khoâng nhìn chuùng ta nhö nhöõng toäi nhaân nhöng laø con caùi Meï. Ngöôøi ta noùi raèng ñoâi maét laø taám göông cuûa taâm hoàn; ñoâi maét cuûa Ñöùc Maria, ñaày aân suûng, phaûn chieáu veû ñeïp cuûa Thieân Chuùa, cho chuùng ta thaáy moät phaûn chieáu cuûa thieân ñaøng. Chính Chuùa Gieâsu ñaõ noùi raèng "ñeøn cuûa thaân theå laø con maét" (Mt 6:22): ñoâi maét cuûa Ñöùc Meï coù theå mang aùnh saùng ñeán moïi goùc toái; ôû moïi nôi ñoâi maét aáy nhen nhoùm hy voïng. Khi Meï nhìn chuùng ta, Meï noùi: "Yeân taâm ñi, con caùi thaân yeâu; Meï ñaây, Meï cuûa caùc con ñaây!"
AÙnh maét töø maãu naøy, caáy trong chuùng ta söï töï tin vaø phoù thaùc, giuùp chuùng ta taêng tröôûng trong ñöùc tin. Ñöùc tin laø moät moái daây raøng buoäc vôùi Thieân Chuùa lieân quan ñeán toaøn theå con ngöôøi, ñöôïc daønh rieâng cho Thieân Chuùa, noù caàn ñeán Meï Thieân Chuùa. AÙnh maét töø maãu cuûa meï giuùp chuùng ta thaáy mình laø nhöõng ñöùa con ñaùng yeâu trong daân trung tín cuûa Chuùa, vaø yeâu thöông nhau baát keå nhöõng giôùi haïn vaø nhöõng ñöôøng loái caù nhaân cuûa chuùng ta. Ñöùc Meï giöõ cho chuùng ta ñaâm reã trong Giaùo hoäi, nôi söï hieäp nhaát ñöôïc coi troïng hôn söï ña daïng; Meï khích leä chuùng ta quan taâm laãn nhau. AÙnh maét cuûa Ñöùc Maria nhaéc nhôû chuùng ta raèng ñöùc tin ñoøi hoûi moät söï dòu daøng coù theå giaûi thoaùt chuùng ta khoûi söï laïnh nhaït thôø ô. Dòu daøng: Giaùo hoäi cuûa söï dòu daøng. Söï dòu daøng laø moät töø maø ngaøy nay nhieàu ngöôøi muoán loaïi boû khoûi töø ñieån. Khi ñöùc tin coù choã daønh cho Meï Thieân Chuùa, chuùng ta khoâng bao giôø ñaùnh maát caùi nhìn höôùng veà trung taâm: laø Chuùa, vì Ñöùc Maria khoâng bao giôø chæ vaøo chính mình nhöng Meï chæ chuùng ta höôùng veà Chuùa Gieâsu; vaø anh chò em cuûa chuùng ta, vì Ñöùc Maria laø moät ngöôøi meï.
AÙnh maét cuûa Ñöùc Meï, vaø aùnh maét cuûa moïi ngöôøi meï. Moät theá giôùi nhìn veà töông lai maø khoâng coù aùnh maét cuûa moät ngöôøi meï thì thaät thieån caän. Noù vaãn coù theå laøm gia taêng lôïi nhuaän cuûa noù, nhöng noù seõ khoâng coøn xem nhöõng ngöôøi khaùc laø con caùi. Noù seõ kieám ra tieàn ñaáy, nhöng khoâng phaûi cho taát caû moïi ngöôøi. Taát caû chuùng ta seõ ôû trong cuøng moät nhaø, nhöng khoâng phaûi laø anh chò em vôùi nhau. Gia ñình nhaân loaïi ñöôïc xaây döïng döïa treân caùc baø meï. Moät theá giôùi, trong ñoù söï dòu daøng töø maãu bò giaûn löôïc thaønh moät thöù tình caûm ñôn thuaàn, coù theå giaøu coù veà maët vaät chaát, nhöng ngheøo naøn khi baøn ñeán töông lai. Laïy Meï Thieân Chuùa, xin daïy chuùng con nhìn cuoäc soáng nhö Meï nhìn. Xin haõy höôùng maét nhìn ñeán chuùng con, ñeán söï khoán khoå, ngheøo ñoùi cuûa chuùng con. Haõy höôùng nhìn chuùng con vôùi ñoâi maét thöông xoùt cuûa Meï.
Chuùng ta haõy ñeå cho mình ñöôïc oâm aáp. Töø aùnh maét cuûa Ñöùc Maria, giôø ñaây chuùng ta höôùng veà taâm hoàn cuûa Meï, trong ñoù, nhö baøi Tin Möøng hoâm nay keå laïi, Meï haèng ghi nhôù moïi kyû nieäm aáy, vaø suy ñi nghó laïi trong loøng (Lc 2:19). Noùi caùch khaùc, Ñöùc Meï ñaõ giöõ moïi ñieàu trong traùi tim; Meï ñoùn nhaän moïi thöù, moïi bieán coá vui buoàn. Vaø Meï suy ñi nghó laïi taát caû nhöõng ñieàu naøy; Meï ñaõ mang nhöõng ñieàu aáy ñeán tröôùc maët Chuùa. Ñaây laø bí quyeát cuûa Meï. Cuõng theá, giôø ñaây Meï seõ ghi nhôù trong loøng cuoäc soáng cuûa moãi ngöôøi chuùng ta: Meï muoán ñoùn nhaän moïi tình huoáng cuûa chuùng ta vaø trình baøy ñieàu ñoù vôùi Chuùa.
Trong theá giôùi phaân maûnh ngaøy hoâm nay, nôi chuùng ta coù nguy cô maát ñi ñònh höôùng cuûa mình, moät voøng tay oâm cuûa Meï laø ñieàu caàn thieát. Coù bieát bao nhöõng phaân taùn vaø coâ ñoäc xung quanh chuùng ta! Theá giôùi hoaøn toaøn keát noái, nhöng döôøng nhö ngaøy caøng rôøi raïc. Chuùng ta caàn giao phoù chính mình cho Meï cuûa chuùng ta. Trong Kinh thaùnh, Ñöùc Meï chaáp nhaän baát kyø tình huoáng cuï theå naøo; Meï coù maët baát cöù nôi naøo caàn ñeán Meï. Meï ñeán thaêm ngöôøi chò hoï Elizabeth; Meï giuùp ñôõ caëp vôï choàng môùi cöôùi ôû Cana; Meï khuyeán khích caùc moân ñeä trong Phoøng Tieäc Ly, Ñöùc Maria laø moät phöông thuoác cho söï coâ ñoäc vaø phaân taùn. Meï laø Meï cuûa söï hôïp nhaát: Meï ñöùng chung vôùi nhöõng ngöôøi ñang coâ ñôn. Meï bieát raèng lôøi noùi maø thoâi thì khoâng ñuû ñeå an uûi; söï hieän dieän laø caàn thieát, vaø Meï hieän dieän nhö moät ngöôøi meï. Chuùng ta haõy ñeå Meï oâm laáy cuoäc ñôøi cuûa chuùng ta. Trong Kinh Laïy Nöõ Vöông (Salve Regina), chuùng ta goïi Meï laø "cuoäc soáng" cuûa chuùng ta. Ñieàu naøy coù veû cöôøng ñieäu, vì chính Chuùa Kitoâ môùi laø "söï soáng" (x. Ga 14: 6), nhöng Ñöùc Maria hieäp nhaát raát gaàn guõi vôùi Chuùa, vaø raát gaàn guõi vôùi chuùng ta, ñeán noãi chuùng ta khoâng theå laøm gì toát hôn laø ñaët tay chuùng ta vaøo trong tay Meï vaø nhìn nhaän raèng Meï laø cuoäc soáng cuûa chuùng ta, vui möøng vaø hy voïng cuûa chuùng ta.
Vaø trong haønh trình cuûa cuoäc ñôøi, chuùng ta haõy ñeå cho mình ñöôïc naém laáy baèng tay. Caùc baø meï beá con baèng tay vaø trìu meán ñöa chuùng vaøo cuoäc soáng. Nhöng coù cô man nhöõng con caùi ngaøy nay ñang lang thang vaø laïc loái. Khi nghó raèng hoï maïnh meõ, hoï laïc ñöôøng; khi nghó raèng hoï töï do, hoï trôû thaønh noâ leä. Coù bieát bao ngöôøi, queân ñi tình maãu töû, soáng trong giaän döõ vôùi chính mình vaø thôø ô vôùi moïi thöù! Thaät ñaùng buoàn khi noùi raèng coù bieát bao nhieâu ngöôøi phaûn öùng vôùi moïi thöù vaø moïi ngöôøi vôùi moät söï cay ñaéng vaø aùc yù! Ñôøi laø theá. Toû ra thaâm ñoäc, thaäm chí ñoâi khi döôøng nhö laø moät daáu chæ cuûa söùc maïnh. Tuy nhieân, noù chaúng qua chæ laø yeáu ñuoái. Chuùng ta caàn hoïc hoûi töø caùc baø meï raèng chuû nghóa anh huøng ñöôïc theå hieän nôi söï töï hieán, söùc maïnh caûm thoâng, vaø söï khoân ngoan trong hieàn laønh.
Chính Chuùa cuõng caàn ñeán moät ngöôøi Meï thì chuùng ta coøn caàn ñeán Meï bieát ngaàn naøo! Chính Chuùa Gieâsu ñaõ ban Meï cho chuùng ta, töø thaäp giaù: "Ñaây laø meï cuûa anh" (Ga 19,27). Ngaøi noùi ñieàu naøy vôùi ngöôøi moân ñeä yeâu daáu vaø vôùi moïi moân ñeä. Ñöùc Meï khoâng phaûi laø moät yeáu toá phuï tuøy choïn: Meï phaûi ñöôïc chaøo ñoùn vaøo cuoäc soáng cuûa chuùng ta. Meï laø Nöõ vöông Hoøa bình, laø Ñaáng chieán thaéng caùi aùc vaø daãn chuùng ta ñi doïc theo nhöõng neûo ñöôøng thieän haûo, laø Ñaáng khoâi phuïc söï hieäp nhaát cho con caùi Meï, laø Ñaáng daïy chuùng ta loøng thöông xoùt.
Laïy Ñöùc Maria, xin naém laáy tay chuùng con. Khi baùm vaøo Meï, chuùng con seõ vöôït qua nhöõng eo bieån cuûa lòch söû moät caùch an toaøn. Xin daét chuùng con ñeán choã taùi khaùm phaù nhöõng moái daây hieäp nhaát chuùng con. Xin taäp hôïp chuùng con beân döôùi lôùp aùo cuûa Meï, trong söï dòu daøng cuûa tình yeâu ñích thöïc, nôi gia ñình nhaân loaïi ñöôïc taùi sinh: "Chuùng con troâng caäy raát thaùnh Ñöùc Meï Chuùa Trôøi". Chuùng ta haõy cuøng nhau keâu caàu nhöõng lôøi naøy vôùi Ñöùc Meï: "Chuùng con troâng caäy raát thaùnh Ñöùc Meï Chuùa Trôøi".
(Source: Libreria Editrice Vaticana - HOLY MASS ON THE SOLEMNITY OF MARY, MOTHER OF GOD 52nd WORLD DAY OF PEACE PAPAL MASS HOMILY OF HIS HOLINESS POPE FRANCIS Vatican Basilica Tuesday, 1 January 2019)