Khi caàu nguyeän, ñöøng giaû hình vaø nhieàu lôøi,
nhöng tin Chuùa bieát ñieàu chuùng ta caàn
Khi caàu nguyeän, ñöøng giaû hình vaø nhieàu lôøi, nhöng tin Chuùa bieát ñieàu chuùng ta caàn.
Hoàng Thuûy
Vatican (Vat. 2-01-2019) - Trong buoåi tieáp kieán ñaàu naêm 2019, Ñöùc Thaùnh Cha Phanxicoâ tieáp tuïc loaït baøi giaùo lyù veà Kinh Laïy Cha. Ñaët Kinh laïy Cha trong ngöõ caûnh cuûa baøi giaûng treân nuùi, Ñöùc Thaùnh Cha noùi ñeán cuoäc caùch maïng cuûa Tin möøng vaø nhaéc nhôû caùc tín höõu traùnh thaùi ñoä giaû hình vaø nhieàu lôøi khi caàu nguyeän.
Trong buoåi tieáp kieán chung saùng thöù Tö ngaøy 02 thaùng 01 naêm 2019, Ñöùc Thaùnh Cha tieáp tuïc loaït baøi giaùo lyù veà Kinh Laïy Cha. Giaûi thích Kinh Laïy Cha trong khung caûnh cuûa baøi giaûng treân nuùi, Ñöùc Thaùnh Cha môøi goïi caùc tín höõu haõy caàu nguyeän töø traùi tim, khoâng giaû hình, nhieàu lôøi; haõy soáng nhö ngöôøi con cuûa Chuùa baèng chöùng taù yeâu thöông, khoâng thuø gheùt hay noùi xaáu ngöôøi khaùc.
Cuoäc caùch maïng cuûa Tin möøng
Baét ñaàu baøi giaùo lyù, Ñöùc Thaùnh Cha xaùc ñònh taàm quan troïng cuûa Kinh Laïy Cha. Nhö chuùng ta ñoïc thaáy trong Tin möøng thaùnh Maùttheâu, Kinh Laïy Cha ñöôïc ñaët ôû moät vò trí chieán löôïc, ñoù laø ôû trung taâm cuûa dieãn töø treân nuùi (x. 6,9-13). Vieäc ñaët Kinh Laïy Cha ôû trung taâm baøi giaûng treân nuùi, nhö ñöôïc keå trong Tin möøng, coù nhieàu yù nghóa; bôûi vì trong baøi giaùo huaán daøi naøy, ñöôïc goïi vôùi teân "dieãn töø treân nuùi" (x. Mt 5,1-7,27), Chuùa Gieâsu coâ ñoïng nhöõng chieàu kích caên baûn trong söù ñieäp cuûa Ngöôøi. Ñoaïn môû ñaàu - "Caùc Moái Phuùc" - gioáng nhö moät caùnh coång trang trí cho buoåi leã.
Trong Caùc Moái Phuùc, Chuùa Gieâsu xem moät soá haïng ngöôøi trong thôøi ñaïi cuûa Ngöôøi - nhöng cuõng trong thôøi ñaïi chuùng ta! - laø haïnh phuùc, nhöõng ngöôøi maø khoâng ñöôïc quan taâm coi troïng laém. Phuùc cho nhöõng ngöôøi ngheøo khoù, ngöôøi khieâm nhöôøng, ngöôøi coù loøng thöông xoùt, nhöõng ngöôøi coù taâm hoàn khieâm nhöôøng... Ñaây laø cuoäc caùch maïng cuûa Tin möøng. Nôi naøo coù Tin möøng, nôi ñoù coù caùch maïng. Tin möøng khoâng ñeå chuùng ta yeân haøn nhöng noù thuùc ñaåy chuùng ta. Taát caû nhöõng ngöôøi coù khaû naêng yeâu thöông, nhöõng ngöôøi kieán taïo hoøa bình, nhöõng ngöôøi maø cho ñeán khi ñoù laø nhöõng ngöôøi keát thuùc ôû beân leà lòch söû, ngöôïc laïi hoï laø nhöõng ngöôøi xaây döïng Vöông quoác Thieân Chuùa. Döôøng nhö laø Chuùa Gieâsu noùi raèng: anh chò em, nhöõng ngöôøi mang trong taâm hoàn maàu nhieäm cuûa moät Thieân Chuùa ñaõ maïc khaûi söï toaøn naêng cuûa tình yeâu vaø tha thöù, haõy tieán böôùc!
Caàn moät caùch chuù giaûi môùi veà Leà Luaät
Tieáp tuïc baøi giaùo lyù, Ñöùc Thaùnh Cha giaûi thích vaøi troø cuûa Caùc Moái Phuùc trong vieäc hieåu Kinh laïy Cha, Ñöùc Thaùnh Cha noùi raèng: Töø caùnh cöûa ñi vaøo naøy, caùnh cöûa ñaûo loän nhöõng giaù trò cuûa lòch söû, söï môùi meû cuûa Tin möøng xuaát hieän. Leà luaät khoâng phaûi bò huûy boû nhöng caàn moät caùch chuù giaûi môùi ñeå ñöa noù trôû veà vôùi yù nghóa nguyeân thuûy cuûa noù. Neáu moät ngöôøi coù taâm ñòa ngay laønh, thieân höôùng veà tình yeâu, thì anh ta hieåu raèng moãi lôøi cuûa Thieân Chuùa phaûi ñöôïc nhaäp theå cho ñeán keát quaû cuoái cuøng. Tình yeâu khoâng coù bieân giôùi: chuùng ta coù theå yeâu ngöôøi baïn ñôøi cuûa mình, baïn höõu cuûa mình vaø ngay caû keû thuø cuûa mình vôùi moät chieàu kích hoaøn toaøn môùi meû. Chuùa Gieâsu noùi: "Nhöng toâi noùi vôùi anh em: haõy yeâu keû thuø cuûa anh em vaø caàu nguyeän cho nhöõng ngöôøi baét bôù anh em, ñeå anh em trôû thaønh con caùi cuûa Cha anh em, Ñaáng ôû treân trôøi; Ngöôøi cho maët trôøi cuûa Ngöôøi moïc leân soi saùng keû xaáu cuõng nhö ngöôøi toát, vaø cho möa xuoáng treân ngöôøi coâng chính cuõng nhö keû baát löông" (Mt 5,44-45).
Bí maät neàn taûng cuûa baøi giaûng treân nuùi: trôû neân con cuûa Cha treân trôøi
Ñöùc Thaùnh Cha xaùc ñònh ñieàu quan troïng caên baûn, bí maät lôùn nhaát ôû neàn taûng cuûa taát caû baøi dieãn töø treân nuùi: ñeå anh em trôû neân con caùi cuûa Cha anh em Ñaáng ôû treân trôøi. Coù veû laø nhöõng chöông naøy cuûa Tin möøng thaùnh Maùttheâu döôøng nhö laø moät dieãn töø luaân lyù, döôøng nhö laø gôïi leân moät neàn ñaïo ñöùc hoïc quaù ñoøi hoûi vaø xem ra khoâng theå thöïc hieän ñöôïc; nhöng ngöôïc laïi, chuùng ta khaùm phaù raèng treân heát noù laø moät dieãn töø thaàn hoïc. Kitoâ höõu khoâng phaûi laø moät ngöôøi noã löïc ñeå trôû neân toát hôn ngöôøi khaùc nhöng laø ngöôøi bieát mình toäi loãi nhö taát caû moïi ngöôøi. Kitoâ höõu ñôn giaûn laø ngöôøi döøng laïi tröôùc Buïi Gai Ñang Chaùy, tröôùc maëc khaûi cuûa moät Thieân Chuùa khoâng mang moät danh xöng bí aån maø khoâng ai ñöôïc pheùp goïi teân, nhöng laø Ñaáng muoán con caùi cuûa Ngöôøi keâu caàu mình vôùi teân goïi "Cha", muoán hoï ñeå cho mình ñöôïc ñoåi môùi nhôø quyeàn naêng cuûa Ngöôøi vaø phaûn chieáu aùnh saùng loøng thieän haûo cuûa Ngöôøi cho theá giôùi naøy, vöøa ñang khao khaùt thieän haûo vöøa ñang chôø ñôïi nhöõng tin toát laønh.
Tieáp ñeán Ñöùc Thaùnh Cha nhaéc raèng Chuùa Gieâsu giôùi thieäu giaùo huaán veà "Kinh Laïy Cha" baèng caùch taùch bieät khoûi hai nhoùm ngöôøi trong thôøi ñoù, vôùi thaùi ñoä caàu nguyeän khoâng ñuùng ñaén cuûa hoï.
Thaùi ñoä thöù nhaát caûn trôû caàu nguyeän: giaû hình
Tröôùc heát laø nhöõng keû ñaïo ñöùc giaû. Chuùa Gieâsu noùi: "Anh em ñöøng laøm nhö nhöõng keû ñaïo ñöùc giaû, thích ñöùng caàu nguyeän trong caùc hoäi ñöôøng vaø ngoaøi caùc ngaõ ba ngaõ tö, cho ngöôøi ta thaáy" (Mt 6,5). Coù nhöõng ngöôøi coù theå theâu deät neân nhöõng lôøi caàu nguyeän voâ thaàn, khoâng coù Chuùa: hoï caàu nguyeän ñeå ñöôïc ngöôøi ta ngöôõng moä. Ñöùc Thaùnh Cha nhaän xeùt: Bao nhieâu laàn chuùng ta thaáy xì caêng ñan khi nhöõng ngöôøi ñeán vaø ôû laïi trong nhaø thôø suoát caû ngaøy hoaëc ñi nhaø thôø moãi ngaøy nhöng roài gheùt boû ngöôøi khaùc hay noùi xaáu ngöôøi ta. Ñaây ñuùng laø moät göông xaáu"! Toát hôn laø ñöøng ñi nhaø thôø! Soáng nhö theá thì nhö ngöôøi voâ thaàn. Nhöng neáu anh ñi nhaø thôø, anh soáng nhö ngöôøi con, nhö anh em vaø laøm chöùng thaät, chöù khoâng phaûi laø phaûn chöùng. Ngöôïc laïi, lôøi caàu nguyeän cuûa Kitoâ höõu khoâng coù chöùng taù naøo ñaùng tin hôn laø chính löông taâm, nôi ñoù cuoäc ñoái thoaïi lieân tuïc vôùi Chuùa Cha gaén keát chaët cheõ: "Khi anh caàu nguyeän, haõy vaøo phoøng, ñoùng cöûa laïi vaø caàu nguyeän cuøng Cha cuûa anh Ñaáng hieän dieän nôi kín ñaùo" (Mt 6,6).
Thaùi ñoä thöù hai caûn trôû caàu nguyeän: nhieàu lôøi
Roài Chuùa Gieâsu cuõng traùnh xa caùch caàu nguyeän cuûa ngöôøi daân ngoaïi: "Khi caàu nguyeän, anh em ñöøng laûi nhaûi nhö daân ngoaïi; hoï nghó raèng cöù noùi nhieàu laø ñöôïc nhaän lôøi." (Mt 6,7). ÔÛ ñaây, coù leõ Chuùa Gieâsu aùm chæ ñeán lôøi môû ñaàu caàn thieát trong nhieàu kinh nguyeän coå xöa: thaàn linh phaûi ñöôïc laøm meàm loøng baèng moät loaït nhöõng lôøi khen ngôïi vaø caû caàu nguyeän. Chuùng ta nghó ñeán khung caûnh treân nuùi Carmen, khi ngoân söù Elia thaùch thöùc caùc tö teá cuûa thaàn Baal. Hoï la heùt, nhaûy muùa, caàu xin nhieàu ñieàu ñeå thaàn cuûa hoï nghe lôøi hoï. Ngöôïc laïi, ngoân söù Elia im laëng vaø Chuùa ñaõ toû mình vôùi oâng. Nhöõng daân ngoaïi nghó raèng hoï noùi, hoï noùi nhieàu laø hoï caàu nguyeän. Vaø toâi cuõng nghó ñeán nhieàu Kitoâ höõu tin raèng, xin loãi anh chò em, nhöng hoï nghó caàu nguyeän laø "noùi vôùi Chuùa nhö moät con veït!" Khoâng! Caàu nguyeän laø töø traùi tim, töø noäi taâm. Chuùa Gieâsu noùi, anh em thì ngöôïc laïi, khi caàu nguyeän, haõy thöa vôùi Thieân Chuùa nhö moät ngöôøi con vôùi cha cuûa mình, laø ngöôøi bieát roõ nhöõng gì ñöùa con caàn tröôùc khi anh ta caàu xin oâng (x. Mt 6,8). Coù theå laø moät lôøi caàu nguyeän thinh laëng, "Kinh Laïy Cha": chæ caàn taän ñaùy loøng chuùng ta ñaët mình tröôùc caùi nhìn cuûa Thieân Chuùa, nhôù ñeán tình yeâu cuûa Chuùa Cha vaø ñieàu naøy laø ñuû ñeå lôøi caàu nguyeän ñöôïc Ngöôøi laéng nghe.
Thieân Chuùa khoâng caàn leã vaät
Cuoái cuøng Ñöùc Thaùnh Cha khaúng ñònh raèng Thieân Chuùa cuûa chuùng ta khoâng caàn nhöõng leã hy sinh ñeå ñöôïc loøng Ngöôøi! Thieân Chuùa cuûa chuùng ta khoâng caàn baát cöù thöù gì: khi caàu nguyeän, chæ xin raèng chuùng ta bieát môû roäng caùch thoâng tin lieân laïc vôùi Ngöôøi ñeå luoân luoân khaùm phaù ra chuùng ta laø nhöõng ngöôøi con yeâu daáu cuûa Ngöôøi. Vaø Chuùa yeâu thöông taát caû chuùng ta.