Moät nöûa trong 4 trieäu treû em ôû Syria
lôùn leân khoâng bieát gì ngoaøi chieán tranh
Moät nöûa trong 4 trieäu treû em ôû Syria lôùn leân khoâng bieát gì ngoaøi chieán tranh.
Ngoïc Yeán
Vatican (Vat. 14-12-2018) - Theo UNICEF tính ñeán ngaøy 14 thaùng 12 naêm 2018 cöù khoaûng 4 trieäu treû em ñöôïc sinh ra ôû Syria keå töø khi baét ñaàu cuoäc xung ñoät gaàn 8 naêm tröôùc, moät nöûa trong soá naøy lôùn leân chæ bieát chieán tranh. Tieáp caän caùc em moïi luùc moïi nôi vaø ñaùp öùng nhu caàu cuûa caùc em, hieän taïi vaø trong töông lai, vaãn laø öu tieân haøng ñaàu.
"Moãi em ôû ñoä tuoåi leân 8 ôû Syria ñaõ lôùn leân giöõa nhöõng nguy hieåm, huûy dieät vaø caùi cheát". OÂng Henrietta Fore, Toång giaùm ñoác UNICEF tuyeân boá nhö treân sau 5 ngaøy thi haønh nhieäm vuï ôû moät ñaát nöôùc bò taøn phaù bôûi cuoäc xung ñoät. OÂng Fore noùi: "Nhöõng ñöùa treû naøy phaûi trôû laïi tröôøng hoïc, nhaän vaéc-xin, caûm thaáy an toaøn vaø ñöôïc baûo veä. Chuùng ta phaûi giuùp ñôõ hoï".
Ñeán thaêm moät soá khu vöïc ôû Syria, Fore ñaõ thaáy cuoäc xung ñoät aûnh höôûng nhö theá naøo ñeán gia ñình, treû em vaø coäng ñoàng nôi hoï sinh soáng.
ÔÛ Douma, ôû phía ñoâng Ghouta, chæ vaøi thaùng sau khi keát thuùc cuoäc bao vaây keùo daøi 5 naêm, caùc gia ñình di dôøi ñaõ baét ñaàu quay trôû laïi vaø daân soá cuûa thaønh phoá hieän öôùc tính khoaûng 200,000. Nhieàu gia ñình ñaõ quay trôû laïi caùc toøa nhaø bò hö haïi vaø moái ñe doïa cuûa bom mìn chöa noå laø raát cao. Töø thaùng 5 naêm 2018, 26 treû em ñaõ bò gieát hoaëc bò thöông treân khaép phía Ñoâng Ghouta vì vuõ khí coøn soùt laïi. OÂng tieáp tuïc: "ÔÛ Douma, caùc gia ñình vaø con caùi cuûa hoï lôùn leân trong ñoáng ñoå naùt; hoï phaûi chieán ñaáu vôùi nöôùc, thöùc aên vaø söôûi aám vôùi khí haäu muøa ñoâng naøy. Coù 20 tröôøng hoïc, taát caû ñeàu quaù taûi; caàn ñaøo taïo giaùo vieân treû, cung caáp saùch, taøi lieäu tröôøng hoïc, söûa chöõa cöûa ra vaøo, cöûa soå vaø ñieän".
Taïi Hama, Toång giaùm ñoác UNICEF ñaõ ñeán thaêm moät trung taâm nôi caùc thieáu nöõ vaø thanh nieân hoïc caùch choáng laïi baïo löïc giôùi. OÂng cho bieát keå töø khi baét ñaàu cuoäc xung ñoät, treû em vaø thanh thieáu nieân ngaøy caøng trôû neân baïo löïc. Zein, 15 tuoåi thöôøng xuyeân ñeán trung taâm cho bieát: "Baét naït, quaáy roái, taán coâng thaân theå, keát hoân sôùm - taát caû caùc hình thöùc baïo löïc naøy ñaõ gia taêng. Treû em vaø thanh thieáu nieân nhìn thaáy baïo löïc ôû khaép nôi xung quanh hoï, vaø hoï thaáy chuùng laø bình thöôøng. Chuùng ta phaûi ngaên chaën taát caû nhöõng ñieàu naøy".
Vaøo ngaøy cuoái cuøng cuûa chuyeán ñi, Fore ñaõ ñeán thaêm Deraa, moät thaønh phoá nôi coù khoaûng 1 trieäu ngöôøi sinh soáng. Soá löôïng ngöôøi di dôøi trong khu vöïc raát cao, gaây theâm caêng thaúng cho caùc dòch vuï toái thieåu. Moät nöûa trong soá 100 trung taâm chaêm soùc söùc khoûe ban ñaàu cuûa chính phuû ñaõ bò hö haïi hoaëc bò phaù huûy. Hai traïm chính cung caáp nöôùc cho thaønh phoá Deraa naèm trong caùc khu vöïc bò tranh chaáp tröôùc ñaây, ñieàu naøy gaây ra vieäc caét giaûm thöôøng xuyeân nguoàn cung caáp nöôùc vaø vì theá hoï phaûi phuï thuoäc vaøo caùc xe taûi chôû nöôùc. UNICEF ñaõ giuùp xaây döïng caùc oáng daãn daøi 16 km ñeå mang laïi nguoàn nöôùc an toaøn cho 200,000 ngöôøi. Trong soá khoaûng 1,000 tröôøng hoïc cuûa chính phuû, ít nhaát moät nöûa caàn söûa chöõa. Caùc phoøng hoïc quaù ñoâng. Treû em ñaõ maát nhieàu naêm hoïc ôû tröôøng do chieán tranh, vì vaäy ñoä tuoåi cuûa hoïc sinh naêm thöù nhaát coù theå töø 6 ñeán 17 tuoåi. Nhieàu hoïc sinh ñang rôøi tröôøng - tyû leä boû hoïc ôû Syria laø 29%.
OÂng Fore noùi: "Nhöõng haït gioáng ñaàu tieân cuûa söï gaén keát xaõ hoäi ñöôïc gieo vaøo tröôøng hoïc. Chuùng toâi caàn giaùo duïc chaát löôïng ñeå ñaûm baûo treû em muoán ñi hoïc vaø muoán ôû laïi".
Hieän nay UNICEF ñang taêng cöôøng caùc dòch vuï cuûa mình ñeå hoã trôï söùc khoûe, dinh döôõng vaø baûo veä treû em baèng caùch cung caáp caùc chöông trình hoïc nhanh cho hoïc sinh maát nhieàu naêm giaùo duïc, ñaøo taïo giaùo vieân vaø söûa chöõa heä thoáng nöôùc thaûi, daãn nöôùc vaø nhaø maùy xöû lyù nöôùc thaûi. Trong caùc lónh vöïc vaãn coøn khoù tieáp caän, UNICEF tieáp tuïc keâu goïi söï hôïp taùc ñeå cung caáp hoã trôï ngay laäp töùc baát cöù luùc naøo.
Treân moïi mieàn cuûa Syria, UNICEF luoân yeâu caàu baûo veä treû em vaø chuù yù hôn ñeán vieäc söûa chöõa cô caáu xaõ hoäi bò xeù naùt sau nhieàu naêm chieán ñaáu. OÂng Fore cho bieát khoaûng taùm naêm trong cuoäc xung ñoät, nhu caàu vaãn coøn raát lôùn. Haøng trieäu treû em ñöôïc sinh ra trong cuoäc chieán naøy vaø lôùn leân trong baïo löïc ñaõ saün saøng: chuùng muoán hoïc. Chuùng muoán chôi. Chuùng muoán chöõa laønh.