Möôøi Giôùi Raên giuùp soáng
cuoäc soáng nhaân baûn ñích thöïc
Ñöùc Thaùnh Cha Phanxicoâ: Möôøi Giôùi Raên giuùp soáng cuoäc soáng nhaân baûn ñích thöïc.
Hoàng Thuûy
Vatican (Vat. 28-11-2018) - Döôùi aùnh saùng maïc khaûi cuûa Chuùa Kitoâ, Möôøi Giôùi raên khoâng ñöôïc hieåu nhö laø moät loaït caùc quy luaät nhöng laø höôùng daãn ñeán moät cuoäc soáng nhaân baûn ñích thöïc ñöôïc hoaøn thieän trong tình yeâu, nieàm vui vaø hoøa bình, ñöôïc naûy sinh töø loøng vaâng phuïc thaùnh yù Chuùa Cha. Möôøi Giôùi raên tröôùc heát môøi goïi chuùng ta ñi vaøo töông quan trung thaønh vaø yeâu thöông vôùi Thieân Chuùa baèng caùch choái töø caùc ngaãu töôïng, vaø sau ñoù daïy chuùng ta soáng cuoäc soáng ñöôïc cöùu ñoä, ñöôïc ghi daáu bôûi söï trung thaønh, löông thieän vaø chaân thaät vôùi tha nhaân.
Trong baøi giaùo lyù tröôùc 10 ngaøn tín höõu hieän dieän trong buoåi tieáp kieán chung saùng thöù tö 28 thaùng 11 naêm 2018, Ñöùc Thaùnh Cha Phanxicoâ keát thuùc loaït baøi veà Möôøi Giôùi raên vôùi töø khoùa laø "caùc öôùc muoán", ñöôïc nhìn döôùi aùnh saùng maïc khaûi troïn veïn nôi Chuùa Kitoâ. Ñöùc Thaùnh Cha môøi goïi caùc tín höõu suy tö ñoaïn thö thaùnh Phaoloâ göûi tín höõu Galaùt chöông 5, noùi ñeán caùc hoa quaû cuûa Thaàn khí nhö meán yeâu, vui möøng, bình an, roäng raõi, toát laønh, löông thieän, tín tröïc, hieàn töø, tieát ñoä.
Vaâng phuïc Thieân Chuùa ñeå ñöôïc töï do khoûi caùc ngaãu töôïng
Tröôùc heát, Ñöùc Thaùnh Cha nhaéc laïi vôùi caùc tín höõu raèng töø ñaàu haønh trình Möôøi Giôùi raên, chuùng ta ñaõ baét ñaàu töø "loøng bieát ôn", nhö laø neàn taûng cuûa moái quan heä tin töôûng vaø vaâng phuïc. ÑTC giaûi thích nhö sau: Thieân Chuùa khoâng yeâu caàu ñieàu gì tröôùc khi ban cho chuùng ta nhieàu hôn ñieàu chuùng ta caàu xin. Ngaøi môøi goïi chuùng ta vaâng phuïc ñeå giaûi thoaùt chuùng ta khoûi söï löøa doái cuûa caùc ngaãu töôïng, laø nhöõng thöù coù quyeàn löïc raát maïnh treân chuùng ta. Thöïc teá laø vieäc tìm kieám thöïc hieän mong öôùc cuûa mình nhôø caùc thaàn töôïng cuûa theá giôùi naøy seõ laøm cho chuùng ta trôû neân troáng roãng vaø khieán chuùng ta trôû thaønh noâ leä, trong khi ñieàu mang laïi söï maïnh meõ kieân cöôøng chính laø töông quan vôùi Thieân Chuùa, qua Chuùa Kitoâ, laøm cho chuùng ta trôû neân con caùi nhôø tình phuï töû cuûa Thieân Chuùa (Ep 3,14-16). Ñieàu naøy aùm chæ moät tieán trình chuùc laønh vaø giaûi phoùng, laø söï nghæ ngôi ñích thöïc. Nhö Tv 62,2 noùi: "Chæ trong Thieân Chuùa linh hoàn toâi môùi nghæ yeân: ôn cöùu ñoä cuûa toâi ôû nôi Ngöôøi".
Cuoäc soáng töï do ñích thöïc daãn ñeán töông quan vôùi tha nhaân
Cuoäc soáng ñöôïc giaûi phoùng naøy trôû thaønh söï ñoùn nhaän lòch söû caù nhaân cuûa chuùng ta vaø hoøa giaûi chuùng ta vôùi nhöõng gì chuùng ta ñaõ soáng, töø thô beù cho ñeán hieän nay, khi laøm cho chuùng ta trôû neân ngöôøi tröôûng thaønh vaø coù khaû naêng ñoùng goùp ñuùng möùc cho thöïc teá vaø cho con ngöôøi trong cuoäc soáng chuùng ta. Nhôø con ñöôøng naøy, chuùng ta ñi vaøo trong töông quan vôùi tha nhaân. Töông quan naøy, baét ñaàu töø tình yeâu maø Thieân Chuùa toû ra nôi Chuùa Gieâsu Kitoâ, laø lôøi môøi goïi ñeán vôùi veû ñeïp cuûa söï trung thaønh, cuûa loøng quaûng ñaïi vaø cuûa söï ñích thaät.
Chuùa Thaùnh Thaàn bieán ñoåi con tim cuõ thaønh con tim môùi vôùi öôùc muoán thaùnh thieän
Nhöng ñeå soáng nhö theá, nghóa laø trong veû ñeïp cuûa söï trung thaønh, cuûa loøng quaûng ñaïi vaø cuûa söï ñích thaät, chuùng ta caàn moät traùi tim môùi, ñöôïc Chuùa Thaùnh Thaàn cö nguï trong ñoù (x. Ed 11,19; 33,26). Vieäc thay traùi tim cuõ thaønh quaû tim môùi ñoù ñöôïc laøm nhö theá naøo? Qua moùn quaø cuûa nhöõng öôùc muoán môùi (x. Rm 8,6), ñöôïc gieo troàng trong chuùng ta bôûi aân suûng cuûa Thieân Chuùa, caùch ñaëc bieät qua Möôøi Giôùi raên maø Chuùa Gieâsu ñaõ laøm cho neân troïn veïn nhö Ngöôøi daïy trong "baøi giaûng treân nuùi" (x. Mt 5,17-48).
Baûn chuïp quang tuyeán cuûa Chuùa Kitoâ
Thaät ra, khi suy gaãm veà cuoäc soáng ñöôïc mieâu taû trong Möôøi Giôùi raên, ñoù laø moät söï hieän höõu bieát ôn, töï do, ñích thöïc, ñöôïc chuùc phuùc, tröôûng thaønh, gìn giöõ vaø yeâu thöông cuoäc soáng, trung thaønh, quaûng ñaïi vaø chaân thaønh, maø chuùng ta, haàu nhö khoâng yù thöùc veà noù, thaáy mình ñöùng tröôùc Chuùa Kitoâ. Möôøi Giôùi raên laø baûn chuïp quang tuyeán cuûa Ngöôøi, nhö moät aâm baûn cho thaáy göông maët cuûa Ngöôøi - nhö treân Taám Khaên lieäm. Vaø nhö theá Chuùa Thaùnh Thaàn laøm traùi tim chuùng ta phong phuù khi ñaët vaøo chuùng nhöõng öôùc muoán laø quaø taëng cuûa Ngöôøi, caùc öôùc muoán cuûa Thaàn Khí. Ao öôùc soáng theo Thaàn Khí, ao öôùc soáng theo nhòp ñieäu cuûa Thaàn Khí, ao öôùc vôùi aâm nhaïc cuûa Thaàn Khí.
Chieâm ngaém Chuùa Kitoâ chuùng ta nhìn thaáy veû ñeïp, söï thieän haûo, chaân lyù. Vaø Chuùa Thaùnh Thaàn taïo neân moät söï soáng, theo caùc öôùc muoán naøy cuûa Ngöôøi, laøm naûy sinh trong chuùng ta loøng tin, caäy vaø meán.
Trong Chuùa Kitoâ, Möôøi Giôùi raên khoâng coøn laø söï keát aùn
Nhö theá chuùng ta khaùm phaù toát hôn yù nghóa cuûa caâu noùi Chuùa Gieâsu khoâng ñeán ñeå huûy boû leà luaät nhöng ñeå kieän toaøn noù, vaø trong khi luaät cuûa xaùc thòt laø moät loaït nhöõng quy ñònh vaø caám buoäc thì theo Thaàn khí, nhöõng ñieàu luaät naøy laïi trôû thaønh söï soáng (x. Ga 6,63; Ep 2,15), bôûi vì noù khoâng coøn laø moät quy luaät nhöng laø chính xaùc thòt cuûa Chuùa Kitoâ, Ñaáng yeâu thöông, tìm kieám, tha thöù, an uûi chuùng ta vaø trong chính Thaân xaùc Ngöôøi, Ngöôøi taùi taïo laïi söï hieäp thoâng vôùi Chuùa Cha, ñieàu ñaõ bò maát bôûi söï baát tuaân cuûa toäi loãi. Nhö vaäy, nhöõng töø ngöõ phuû ñònh, caùc thaønh ngöõ phuû ñònh cuûa Möôøi Giôùi raên nhö "chôù troäm caép", "chôù sæ nhuïc, "chôù gieát ngöôøi", töø "khoâng" ñoù ñöôïc bieán thaønh thaùi ñoä tích cöïc: yeâu thöông, ñeå ngöôøi khaùc trong tim mình, taát caû caùc öôùc muoán gieo maàm tích cöïc. Vaø ñieàu naøy laø söï hoaøn thieän traøn ñaày cuûa luaät maø Chuùa Gieâsu ñeán ñeå mang laïi cho chuùng ta.
Trong Chuùa Kitoâ vaø chæ trong Ngöôøi, Möôøi Giôùi raên khoâng coøn laø söï keát aùn (x. Rm 8,1) nhöng trôû thaønh chaân lyù ñích thaät cuûa cuoäc soáng con ngöôøi, nghóa laø öôùc muoán yeâu thöông, öôùc muoán ñieàu thieän, vui möøng, hoøa bình, cao thöôïng, thieän taâm, toát buïng, trung thaønh, hieàn hoøa, laøm chuû chính mình. Töø khoâng ngöôøi ta chuyeån sang coù: thaùi ñoä tích cöïc cuûa con tim môû ra cho Chuùa Thaùnh Thaàn hoaït ñoäng.
Môû caùnh cöûa cho ôn cöùu ñoä
Tìm kieám Thieân Chuùa trong Möôøi Giôùi raên thì coù ích gì: noù laøm phong phuù con tim chuùng ta ñeå noù traøn ñaày tình yeâu vaø môû ra cho hoaït ñoäng cuûa Thieân Chuùa. Khi con ngöôøi yeâu thích yù muoán soáng theo Chuùa Kitoâ thì hoï môû caùnh cöûa cho ôn cöùu ñoä, nôi maø hoï chæ coù theå ñeán, bôûi vì Chuùa Cha quaûng ñaïi vaø nhö Giaùo lyù daïy "Thieân Chuùa khao khaùt raèng chuùng ta khao khaùt Ngöôøi" (soá 2560).
Neáu caùc ham muoán xaáu huûy hoaïi con ngöôøi (x. Mt 15,18-20), Chuùa Thaùnh Thaàn ñaët trong traùi tim chuùng ta nhöõng yù muoán thaùnh thieän, laø maàm soáng cuûa söï soáng môùi (x. 1Ga 3,9). Cuoäc soáng môùi thaät ra khoâng phaûi laø söï noã löïc to lôùn ñeå theo ñuùng moät quy taéc, nhöng söï soáng môùi laø chính Thaùnh Thaàn cuûa Thieân Chuùa Ñaáng baét ñaàu höôùng daãn chuùng ta cho ñeán khi ñaït ñöôïc keát quaû, trong moät söùc maïnh toång hôïp haïnh phuùc giöõa nieàm vui ñöôïc yeâu thöông cuûa chuùng ta vaø nieàm vui yeâu thöông cuûa Ngöôøi. Hai nieàm vui gaëp nhau: nieàm vui yeâu thöông chuùng ta cuûa Thieân Chuùa vaø nieàm vui ñöôïc yeâu thöông cuûa chuùng ta.
Ñaây laø yù nghóa cuûa Möôøi Giôùi raên ñoái vôùi Kitoâ höõu chuùng ta: chieâm ngaém Chuùa Kitoâ ñeå môû loøng chuùng ta ñoùn nhaän traùi tim cuûa Ngöôøi, ñoùn nhaän caùc öôùc muoán cuûa Ngöôøi, ñoùn nhaän Thaàn Khí cuûa Ngöôøi.