Giôùi luaät giuùp nhaän ra mình
caàn ñöôïc cöùu ñoä vaø môû loøng ra vôùi Chuùa
Ñöùc Thaùnh Cha Phanxicoâ: Giôùi luaät giuùp nhaän ra mình caàn ñöôïc cöùu ñoä vaø môû loøng ra vôùi Chuùa.
Hoàng Thuûy
Vatican (Vat. 21-11-2018) - Hai giôùi raên cuoái cuøng cuûa Möôøi Giôùi raên, theo moät nghóa naøo ñoù, toùm goïn toaøn boä Möôøi Giôùi raên. Caùc giôùi raên naøy môøi goïi chuùng ta thoâi aûo töôûng veà chính mình vaø nhaän ra mình caàn ñöôïc cöùu ñoä, bieát môû loøng ñoùn nhaän loøng thöông xoùt cuûa Thieân Chuùa, vaø qua ñoù toû cho ngöôøi khaùc thaáy loøng thöông xoùt cuûa Thieân Chuùa maø chuùng ta nhaän ñöôïc nôi Chuùa Kitoâ.
Trong buoåi tieáp kieán chung saùng thöù tö 21 thaùng 11 naêm 2018, Ñöùc Thaùnh Cha Phanxicoâ ñaõ giaûi thích veà caùc leänh truyeàn cuoái cuøng trong Möôøi Giôùi raên: chôù muoán vôï choàng ngöôøi vaø chôù tham cuûa ngöôøi. Ngaøi nhaán maïnh raèng nhöõng lôøi cuoái cuøng cuûa Möôøi Ñieàu raên khoâng chæ laø nhöõng lôøi keát thuùc baûn vaên nhöng noù hoaøn taát cuoäc haønh trình xuyeân suoát Möôøi Giôùi raên, khi ñi ñeán troïng taâm cuûa taát caû nhöõng gì Möôøi Giôùi raên daïy chuùng ta. Hai leänh truyeàn cuoái cuøng naøy khoâng phaûi laø moät noäi dung môùi ñöôïc theâm vaøo, vì caùc chæ daãn "chôù muoán vôï choàng ngöôøi vaø chôù tham cuûa ngöôøi" ñaõ tieàm aån trong caùc giôùi raên chôù ngoaïi tình vaø chôù troäm caép.
Goác reã cuûa toäi loãi laø caùc ham muoán xaáu
Ñöùc Thaùnh Cha giaûi thích yù nghóa cuûa hai giôùi raên naøy, ngaøi noùi: taát caû caùc leänh truyeàn ñeàu nhaém chæ ra ranh giôùi cuûa cuoäc soáng, giôùi haïn maø neáu vöôït qua noù thì con ngöôøi huûy hoaïi chính mình vaø tha nhaân cuûa mình, laøm hö hoaïi moái quan heä cuûa mình vôùi Thieân Chuùa. Nhöõng lôøi cuoái cuøng cuûa Möôøi Giôùi raên nhaán maïnh raèng moïi söï vi phaïmñeàu phaùt sinh töø moät goác reã chung laø "caùc mong muoán gian aùc."
Theo Ñöùc Thaùnh Cha, moïi toäi loãi xuaát phaùt töø ham muoán xaáu. Ham muoán ñoù lay ñoäng traùi tim con ngöôøi vaø ngöôøi ta bò cuoán vaøo côn soùng ñoù vaø vi phaïm giôùi luaät. Noù khoâng phaûi laø moät vi phaïm bình thöôøng maø laø vi phaïm luaät phaùp: khi vi phaïm giôùi luaät, ngöôøi ta laøm thöông toån chính mình vaø ngöôøi khaùc.
Caàn giaûi phoùng con tim khoûi nhöõng ñieàu gian aùc xaáu xa
Ñöùc Thaùnh Cha nhaéc raèng trong Tin möøng, Chuùa Gieâsu ñaõ noùi roõ raèng: "Vì töø beân trong, töø loøng ngöôøi, phaùt xuaát nhöõng yù ñònh xaáu: taø daâm, troäm caép, gieát ngöôøi, ngoaïi tình, tham lam, ñoäc aùc, xaûo traù, traùc taùng, ganh tî, phæ baùng, kieâu ngaïo, ngoâng cuoàng. Taát caû nhöõng ñieàu xaáu xa ñoù, ñeàu töø beân trong xuaát ra, vaø laøm cho con ngöôøi ra oâ ueá." (Mc 7,21-23).
Do ñoù chuùng ta hieåu raèng taát caû haønh trình cuûa Möôøi Giôùi raên seõ khoâng coù ích lôïi gì neáu khoâng ñaït ñeán möùc ñoä traùi tim con ngöôøi. Möôøi Giôùi raên noùi moät caùch roõ raøng vaø saâu saéc veà ñieåm naøy: ñieåm ñeán cuûa haønh trình laø traùi tim con ngöôøi. Neáu traùi tim khoâng ñöôïc töï do thì nhöõng ñieàu khaùc khoâng giuùp ñöôïc gì. Ñaây laø moät thaùch ñoá: Giaûi phoùng con tim khoûi nhöõng ñieàu gian aùc xaáu xa. Nhöõng giôùi luaät cuûa Chuùa coù theå bò giaûm nheï ñeán möùc chæ coøn laø beà maët ñeïp ñeõ cuûa moät cuoäc soáng maø thaät ra chæ coøn laø noâ leä chöù khoâng phaûi laø con caùi. Ñaøng sau chieác maët naï giaû hình cuûa söï ñuùng ñaén laøm cho ngöôøi ta ngoäp thôû thöôøng coù che ñaäy ñieàu gì ñoù xaáu xa vaø khoâng ñöôïc giaûi quyeát.
Hai giôùi raên cuoái giuùp nhaän ra söï ngheøo khoù thieâng lieâng
Ñöùc Thaùnh Cha nhaéc nhôû chuùng ta phaûi ñeå cho mình ñöôïc caùc giôùi raên veà öôùc muoán naøy loät ñi lôùp maët naï, ñeå chuùng coù theå chæ cho chuùng ta thaáy söï ngheøo khoù cuûa chuùng ta vaø daãn chuùng ta ñeán moät söï khieâm haï thaùnh thieän. Moãi ngöôøi chuùng ta töï hoûi. nhöng nhöõng ao öôùc xaáu xa naøo thöôøng xuaát hieän nôi toâi? Ganh tò, tham lam, noùi haønh? Taát caû nhöõng ñieàu naøy xuaát phaùt töø trong loøng toâi. Con ngöôøi caàn söï khieâm nhöôøng ñöôïc chuùc phuùc naøy: nhôø söï khieâm haï naøy con ngöôøi khaùm phaù ra raèng töï mình khoâng theå giaûi phoùng chính mình, maø vôùi söï khieâm haï naøy, con ngöôøi keâu leân cuøng Thieân Chuùa ñeå ñöôïc cöùu ñoä. Thaùnh Phaoloâ ñaõ giaûi thích ñieàu naøy moät caùch tuyeät vôùi khi noùi ñeán giôùi raên ñöøng ham muoán (x. Rm 7,7-24).
Ñeå söûa mình, caàn coù ôn Chuùa Thaùnh Thaàn
Tieáp tuïc baøi huaán duï, Ñöùc Thaùnh Cha nhaán maïnh ñeán ôn Chuùa Thaùnh Thaàn trong vieäc hoaùn caûi söûa mình vì thaät laø voâ ích khi nghó raèng mình coù theå töï söûa mình. Cuõng thaät voâ ích khi nghó raèng mình coù theå thanh taåy con tim cuûa mình baèng noã löïc to lôùn theo yù chí cuûa mình. Caàn côûi môû mình ra trong töông quan vôùi Thieân Chuùa, trong söï thaät vaø trong töï do: chæ nhö theá nhöõng meät moûi cuûa chuùng ta môùi coù theå sinh keát quaû, bôûi vì chuùng ta coù theå tieán böôùc khi coù Chuùa Thaùnh Thaàn.
Giôùi luaät ñöa con ngöôøi ñeán vôùi chaân lyù - nhaän ra söï ngheøo khoù cuûa mình
Ñöùc Thaùnh Cha giaûi thích veà vai troø cuûa caùc giôùi luaät nhö sau: Luaät leä thaùnh kinh khoâng phaûi ñeå khieán cho con ngöôøi aûo töôûng raèng chæ caàn vaâng lôøi caùch trieät ñeå, töøng chöõ thì coù theå ñöôïc höôûng ôn cöùu ñoä nhaân taïo maø seõ khoâng theå ñaït ñöôïc baèng caùch khaùc. Giôùi luaät laø ñeå ñöa con ngöôøi ñeán vôùi chaân lyù, töùc laø söï ngheøo khoù cuûa mình, moät söï ngheøo khoù chaân thaät vaø cuûa caù nhaân, ñöôïc môû ra tröôùc loøng thöông xoùt cuûa Thieân Chuùa, Ñaáng bieán ñoåi vaø canh taân chuùng ta. Chæ mình Thieân Chuùa coù theå canh taân con tim chuùng ta mieãn laø chuùng ta môû loøng ra vôùi Ngöôøi; ñoù laø ñieàu kieän duy nhaát: Chuùa laøm taát caû nhöng chuùng ta phaûi môû loøng ra vôùi Ngöôøi.
Nhöõng lôøi cuoái cuøng cuûa Möôøi Giôùi raên daïy chuùng ta nhaän bieát mình laø nhöõng ngöôøi haønh khaát, nhöõng keû aên maøy; noù giuùp chuùng ta ñaët mình tröôùc söï hoãn loaïn cuûa con tim mình, ñeå thoâi soáng caùch caù nhaân ích kyû vaø ñeå trôû thaønh nhöõng ngöôøi ngheøo trong tinh thaàn, nhöõng ngöôøi ngheøo thaät söï beân caïnh Chuùa Cha khi ñeå cho mình ñöôïc Chuùa Con cöùu chuoäc vaø ñöôïc Chuùa Thaùnh Thaàn daïy doã. Chuùa Thaùnh Thaàn laø thaày daïy chuùng ta: chuùng ta haõy ñeå cho Ngöôøi giuùp chuùng ta. Chuùng ta laø nhöõng ngöôøi aên maøy, chuùng ta xin ôn nhaän ra ñieàu naøy.
Thoâng caûm vaø thöông xoùt vì chính mình ñaõ ñöôïc xoùt thöông
Ñöùc Thaùnh Cha keát thuùc baøi giaùo lyù baèng nhöõng lôøi trong Taùm moái Phuùc thaät: "Phuùc cho ai coù tinh thaàn ngheøo khoù, vì Nöôùc Trôøi laø cuûa hoï" (MT 5,3). Ñuùng theá. Phuùc cho nhöõng ai thoâi löøa doái mình khi tin raèng mình coù theå ñöôïc cöùu ñoä nhôø söï yeáu ñuoái maø khoâng caàn loøng thöông xoùt cuûa Thieân Chuùa, Ñaáng duy nhaát coù theå chöõa laønh. Chæ coù loøng thöông xoùt cuûa Thieân Chuùa chöõa laønh ñöôïc con tim. Phuùc cho nhöõng ai nhaän ra nhöõng öôùc muoán xaáu cuûa mình vaø vôùi con tim thoáng hoái vaø khieâm nhöôøng, hoï khoâng ñöùng tröôùc Thieân Chuùa vaø tha nhaân nhö nhöõng ngöôøi coâng chính, nhöng nhö caùc toäi nhaân. Ñieàu thaùnh Pheâro thöa vôùi Chuùa Gieâsu thaät hay: "Xin haõy traùnh xa con, laïy Chuùa, vì con laø ngöôøi toäi loãi." Thaät laø ñeïp lôøi caàu nguyeän naøy: "Xin haõy traùnh xa con, laïy Chuùa, vì con laø ngöôøi toäi loãi." Ñaây laø nhöõng ngöôøi bieát coù söï thöông caûm, loøng thöông xoùt vôùi ngöôøi khaùc bôûi vì chính hoï ñaõ traûi nghieäm ñieàu ñoù.