Noùi haønh laø gieát ngöôøi
Ñöùc Thaùnh Cha Phanxicoâ: Noùi haønh laø gieát ngöôøi.
Hoàng Thuûy
Vatican (Vat. 14-11-2018) - Qua cuoäc Thöông khoù, söï Cheát vaø Soáng laïi cuûa Ngöôøi, Chuùa Gieâsu laøm chöùng veà chaân lyù: Thieân Chuùa laø Cha vaø chuùng ta coù theå tín thaùc nôi Ngöôøi. Noùi haønh laø gieát ngöôøi. Kitoâ höõu coù söù maïng laøm chöùng cho chaân lyù qua caùch soáng cuûa mình.
Trong baøi giaùo lyù veà giôùi raên thöù 8 "chôù laøm chöùng gian" taïi buoåi tieáp kieán chung saùng thöù tö 14 thaùng 11 naêm 2018, Ñöùc Thaùnh Cha Phanxicoâ xaùc ñònh chaân lyù maø Chuùa Gieâsu ñaõ maïc khaûi qua cuoäc Thöông khoù, söï Cheát vaø Soáng laïi cuûa Ngöôøi: Thieân Chuùa laø Cha vaø chuùng ta coù theå tin töôûng nôi Ngöôøi, vaø môøi goïi caùc tín höõu, qua caùc haønh ñoäng cuûa mình, laøm chöùng veà ñieàu naøy. Ñoàng thôøi Ñöùc Thaùnh Cha cuõng nhaéc laïi raèng "nhieàu chuyeän, noùi haønh" gieát cheát caùc moái quan heä giöõa con ngöôøi vôùi nhau.
Nôi naøo coù doái traù thì khoâng coù tình yeâu
Môû ñaàu baøi huaán duï, Ñöùc Thaùnh Cha nhaéc raèng theo giaùo lyù cuûa Hoäi Thaùnh, giôùi raên thöù 8 "caám xuyeân taïc chaân lyù khi giao tieáp vôùi ngöôøi khaùc" (soá 2464). Thoâng tin khoâng chaân thaät laø moät söï nghieâm troïng bôûi vì noù ngaên caûn caùc moái töông quan vaø tieáp ñoù, laø ngaên caûn tình yeâu. Nôi naøo coù doái traù thì khoâng coù tình yeâu, khoâng theå coù tình yeâu. Khi chuùng ta noùi veà söï thoâng tin giöõa con ngöôøi vôùi nhau, chuùng ta khoâng chæ muoán noùi ñeán caùc lôøi noùi maø thoâi, nhöng caû caùc haønh vi, thaùi ñoä, ngay caû ñeán nhöõng söï im laëng vaø vaéng maët. Moät ngöôøi noùi vôùi taát caû nhöõng gì hoï laø vaø hoï laøm. Taát caû chuùng ta luoân luoân soáng trong söï thoâng tin. Taát caû chuùng ta soáng vôùi vieäc thoâng tin vaø chuùng ta lieân tuïc bò giaèng co giöõa söï thaät vaø söï doái traù.
Söï thaät khoâng chæ laø chaân thaønh hay chính xaùc
Ñöùc Thaùnh Cha ñaët caâu hoûi: Nhöng noùi söï thaät laø gì? Noù coù phaûi laø nhöõng ñieàu chaân thaønh khoâng? Hay laø nhöõng söï chính xaùc? Trong thöïc teá, ñieàu naøy khoâng ñuû, bôûi vì ngöôøi ta coù theå chaân thaønh trong nhöõng sai laàm, hoaëc laø ngöôøi ta coù theå chính xaùc töøng chi tieát nhöng khoâng naém baét ñöôïc yù nghóa toång theå. Ñoâi khi chuùng ta bieän minh cho mình vaø noùi: "Nhöng toâi noùi ñieàu toâi ñaõ caûm thaáy!". Ñuùng theá, nhöng maø baïn ñaõ tuyeät ñoái hoùa quan ñieåm cuûa baïn. Hay baïn noùi: "Toâi chæ noùi söï thaät!" Coù theå laø vaäy, nhöng baïn ñaõ noùi ra nhöõng ñieàu rieâng tö, caù nhaân, ñöôïc giöõ kín cuûa ngöôøi khaùc. Coù bieát bao caâu chuyeän xem ra voâ haïi, nhieàu chuyeän, ñaõ phaù huûy söï hieäp thoâng do söï khoâng thích hôïp hay thieáu teá nhò cuûa noù!
Noùi haønh laø gieát ngöôøi
Thaùnh Giacoâbeâ noùi veà ñieàu naøy trong thö cuûa ngaøi. Nhöõng oâng baø noùi haønh laø nhöõng keû gieát ngöôøi: gieát ngöôøi khaùc, bôûi vì caùi löôõi gieát ngöôøi nhö moät con dao. Anh chò em haõy chuù yù! Moät oâng hay baø noùi haønh laø keû khuûng boá, bôûi vì löôõi cuûa hoï neùm bom vaø aâm thaàm boû ñi, nhöng lôøi hoï noùi, traùi bom ñöôïc neùm ñoù taøn phaù danh tieáng ngöôøi khaùc. Anh chò em ñöøng queân: noùi haønh laø gieát ngöôøi.
Chuùa Gieâsu laøm chöùng veà chaân lyù baèng cuoäc Thöông khoù, söï Cheát vaø Soáng laïi cuûa Ngöôøi
Vaäy thì chaân lyù laø gì? Ñaây laø caâu hoûi maø quan Philatoâ ñaõ ñaët ra, chính luùc Chuùa Gieâsu ôû tröôùc maët oâng, thöïc hieän giôùi raên thöù 8 (x. Ga 18,38). Thaät ra nhöõng lôøi "Ñöøng laøm chöùng gian choáng laïi tha nhaân cuûa ngöôi" laø thuaät ngöõ ñöôïc duøng ôû toøa aùn. Caùc Tin möøng ñaït ñeán ñænh ñieåm trong trình thuaät veà cuoäc Thöông khoù, söï Cheát vaø Soáng laïi cuûa Chuùa Gieâsu; vaø ñaây laø trình thuaät veà moät phieân toaø, veà vieäc thi haønh baûn aùn vaø moät keát quaû chöa töøng nghe thaáy.
Khi quan Philatoâ tra hoûi, Chuùa Gieâsu traû lôøi: "Bôûi ñieàu naøy maø toâi ñaõ sinh ra vaø vì ñieàu naøy toâi ñaõ ñeán trong theá gian: ñeå laøm chöùng cho söï thaät" (Ga 18,37). Vaø chöùng taù naøy Chuùa Gieâsu ñaõ thöïc hieän baèng cuoäc thöông khoù vaø caùi cheát cuûa Ngöôøi. Thaùnh söû Marco keå raèng "vieân ñaïi ñoäi tröôûng ñöùng ñoái dieän vôùi Chuùa Gieâsu, thaáy Ngöôøi taét thôû nhö vaäy lieàn noùi: Quaû thaät ngöôøi naøy laø con Thieân Chuùa!" (Mc 15,39). Ñuùng theá, bôûi vì Ngöôøi haønh ñoäng nhaát quaùn. ÑTC xaùc ñònh söï thaät maø Chuùa Gieâsu ñaõ laøm chöùng, ngaøi noùi: Qua caùch cheát ñoù cuûa Ngöôøi, Chuùa Gieâsu ñaõ baøy toû cho thaáy Chuùa Cha, tình yeâu thöông xoùt vaø nieàm tin vaøo Chuùa Cha cuûa Ngöôøi.
Chaân lyù ñöôïc thöïc hieän hoaøn toaøn vieân maõn nôi chính con ngöôøi cuûa Chuùa Gieâsu (x Ga 14,69), trong caùch thöùc Ngöôøi soáng vaø cheát, laø hoa quaû cuûa moái quan heä cuûa Ngöôøi vaø Chuùa Cha. Chính Ngöôøi, Ñaáng phuïc sinh, ñaõ ban ôn söï soáng nhö con caùi Thieân Chuùa naøy cho chuùng ta baèng caùch göûi Thaùnh Thaàn Chaân lyù, Ñaáng chöùng thöïc cho thaàn trí chuùng ta raèng Thieân Chuùa laø Cha chuùng ta (x. Rm 8,16).
Söù maïng cuûa tín höõu: qua haønh ñoäng cuûa mình, laøm chöùng Thieân Chuùa laø Cha
Tieáp tuïc baøi giaùo lyù, Ñöùc Thaùnh Cha noùi raèng trong moãi haønh ñoäng cuûa mình, con ngöôøi khaúng ñònh hay töø choái chaân lyù naøy. Töø nhöõng tình huoáng nhoû nhaët thöôøng ngaøy cho ñeán nhöõng choïn löïa nghieâm troïng hôn. Nhöng cuøng moät kieåu lyù luaän: ñieàu maø cha meï vaø oâng baø daïy chuùng ta khi hoï noùi vôùi chuùng ta ñöøng noùi doái.
Chuùng ta töï hoûi: Ñaâu laø chaân lyù maø caùc haønh vi, lôøi noùi vaø choïn löïa cuûa ngöôøi Kitoâ höõu chuùng ta theå laøm chöùng? Moãi ngöôøi chuùng ta töï hoûi: toâi coù phaûi laø moät chöùng taù cuûa söï thaät khoâng, hay toâi ít nhieàu cuõng laø keû noùi doái caûi trang thaønh ngöôøi noùi thaät? Caùc Kitoâ höõu khoâng phaûi laø nhöõng ngöôøi ngoaïi thöôøng. Thaät ra, hoï laø con caùi cuûa Cha treân trôøi, Ñaáng toát laønh vaø khoâng laøm cho con caùi mình thaát voïng, vaø ñaët ñeå trong traùi tim hoï tình yeâu daønh cho tha nhaân. Chaân lyù naøy khoâng ñöôïc dieãn taû roõ baèng caùc dieãn vaên, maø laø moät caùch soáng vaø ngöôøi ta nhìn thaáy noù trong töøng haønh ñoäng. (x. Gc 2,18). OÂng naøy laø moät ngöôøi chaân thaät, baø kia laø moät ngöôøi chaân thaät, ngöôøi ta nhìn thaáy ñieàu ñoù. Duø hoï khoâng môû mieäng nhöng hoï haønh xöû nhö moät ngöôøi chaân thaät. Noùi söï thaät, haønh xöû vôùi söï thaät. Moät caùch soáng toát ñeïp ñoái vôùi chuùng ta.
Chaân lyù laø maïc khaûi tuyeät vôøi veà Thieân Chuùa, veà chaân dung cuûa Chuùa Cha, laø tình yeâu khoâng giôùi haïn cuûa Ngöôøi
Chaân lyù naøy töông öùng vôùi lyù trí con ngöôøi nhöng laïi hoaøn toaøn vöôït treân noù, bôûi vì noù laø moät quaø taëng ñöôïc choïn löïa treân traùi ñaát naøy vaø nhaäp theå trong Chuùa Kitoâ chòu ñoùng ñinh vaø soáng laïi; noù ñöôïc trôû neân cuï theå bôûi nhöõng ai thuoäc veà Chuùa Kitoâ vaø qua hoï, noù toû cho thaáy caùc ñaëc tính cuûa noù.
Khoâng laøm chöùng gian nghóa laø soáng nhö con caùi Thieân Chuùa
Ñöùc Thaùnh Cha keát luaän: Khoâng laøm chöùng gian nghóa laø soáng nhö con caùi Thieân Chuùa, nhöõng ngöôøi khoâng bao giôø phuû nhaän baûn thaân mình, khoâng bao giôø noùi doái; soáng nhö con caùi Thieân Chuùa khi trong moãi haønh ñoäng cuûa mình, hoï baøy toû cho thaáy Thieân Chuùa laø Cha vaø ngöôøi ta coù theå tín thaùc nôi Ngöôøi. Toâi t ín thaùc nôi Thieân Chuùa: ñaây laø söï thaät vó ñaïi. Töø söï tin töôûng cuûa chuùng ta vaøo Thieân Chuùa, Ñaáng laø Cha vaø yeâu thöông toâi, yeâu thöông chuùng ta, naûy sinh söï thaät cuûa toâi vaø laø con ngöôøi chaân thaät chöù khoâng phaûi laø ngöôøi doái traù.