Nhaän ñònh veà döï thaûo Phuùc Trình sau cuøng
cuûa Thöôïng Hoäi Ñoàng tuoåi treû naêm 2018
Nhaän ñònh veà döï thaûo Phuùc Trình sau cuøng cuûa Thöôïng Hoäi Ñoàng tuoåi treû naêm 2018.
Vuõ Vaên An
Vatican (VietCatholic News 27-10-2018) - Nhaän ñònh ñaàu tieân: döï thaûo phuùc trình sau cuøng toát hôn ngöôøi ta töôûng. Ñieåm son laø ñaõ söû duïng trình thuaät Emmau trong Luca 24 laøm caùi "khung" Thaùnh Kinh cho toaøn taøi lieäu. Laïi coù caû moät tieát raát maïnh leân aùn vieäc laïm duïng tình duïc bôûi baát cöù ngöôøi naøo; thaønh thöïc nhìn nhaän vieäc thieáu traùch nhieäm cuûa caùc giaùm muïc trong vieäc aùp duïng kyû luaät ñoái vôùi caùc linh muïc laïm duïng; vaø thöøa nhaän vieäc naøy gaây trôû ngaïi lôùn lao cho vieäc truyeàn giaûng Tin Möøng. Döï thaûo phuùc trình sau cuøng coøn moät ñieåm son nöõa laø ñaõ noái keát pheùp röûa vôùi vieäc truyeàn giaùo, phaûn aûnh thaùch ñoá cuûa Ñöùc Phanxicoâ, moät thaùch ñoá maø vì caùc tranh chaáp gaàn ñaây, bò ngöôøi ta laõng queân phaàn naøo, ñoù laø Ñaïo Coâng Giaùo phaûi trôû thaønh moät Giaùo Hoäi cuûa caùc moân ñeä hoài taâm trieät ñeå, luùc naøo cuõng ôû trong traïng thaùi truyeàn giaùo.
Tuy nhieân, coù moät soá vaán ñeà vaãn coøn baát caäp. Nhö ñoaïn noùi veà vieäc laïm duïng tình duïc. Ñoaïn naøy neân ñöôïc cuûng coá hôn nöõa vaø laøm cho khaû tín hôn nöõa ñoái vôùi haøng nguõ giaùo daân neáu khoâng coi chuû nghóa giaùo só trò laø nguyeân nhaân duy nhaát. Khoâng ai khoâng thöøa nhaän chuû nghóa giaùo só trò laø moät vaán ñeà trong Giaùo Hoäi, nhaát laø ôû Chaâu Myõ La Tinh. Nhöng bieán noù thaønh lyù do duy nhaát cuûa vieäc giaùo só laïm duïng tình duïc laø boû qua vieäc truïc traëc chöùc naêng tính duïc (sexual dysfunction), moät truïc traëc roõ raøng laø nguyeân nhaân haøng ñaàu cuûa laïm duïng tính duïc bôûi baát cöù ngöôøi naøo. Coù ñuû chöùng côù khoâng haøm hoà vaø coù tính thöïc nghieäm cao ñoä cho thaáy coù söï noái keát giöõa moät soá hình thöùc truïc traëc chöùc naêng tính duïc vaø vieäc giaùo só laïm duïng tình duïc, ta neân thöøa nhaän ñieàu naøy.
Baát caäp thöù hai coù theå laø vieäc noùi ñeán ôn goïi laøm cha laøm meï. Chöùc phaän laøm meï ñöôïc ca ngôïi nhieàu trong döï thaûo phuùc trình, nhöng chöùc phaän laøm cha ít ñöôïc noùi ñeán, gioáng nhö neàn vaên hoùa Phöông Taây hieän nay, moät neàn vaên hoùa coù ñaëc tröng laø boû qua hay toái thieåu hoùa chöùc phaän laøm cha, ñem laïi nhieàu haäu quaû khoâng toát.
Döï thaûo phuùc trình sau cuøng döôøng nhö sa vaøo loái noùi môùi trong vieäc nhaán maïnh ñeán vieäc phaûi "xaây döïng" caên tính con ngöôøi, moät loái noùi quaù gaàn moät caùch nguy hieåm vôùi yù nieäm haäu hieän ñaïi coi moïi khía caïnh trong caên tính con ngöôøi, keå caû caên tính tính duïc, chæ laø chuyeän khaúng ñònh (assertion) chöù khoâng phaûi thöïc taïi. Ñoù khoâng phaûi laø ñieàu ta bieát ñöôïc töø maëc khaûi, vaø baát cöù haøm hoà naøo veà ñieåm naøy cuõng ñoøi ñöôïc söûa chöõa.
Suoát thôøi gian Thöôïng Hoäi Ñoàng, nhoùm thaûo luaän noùi tieáng Ñöùc nhaán maïnh raèng giaùo huaán cuûa Giaùo Hoäi veà tính duïc vaø ñaïo ñöùc hoïc veà tình yeâu nhaân baûn caàn ñöôïc "noùi roõ chi tieát" (elaborated) theo nhaân hoïc vaø thaàn hoïc. Laøm nhö theå vieäc naøy chöa bao giôø ñöôïc thöïc hieän, phôùt lôø caû Thaàn Hoïc Thaân Xaùc cuûa Thaùnh Gioan Phaoloâ II. Thuaät ngöõ "noùi roõ chi tieát" naøy xuaát hieän khaù nhieàu trong döï thaûo phuùc trình sau cuøng, noù caàn ñöôïc boå tuùc, söûa chöõa, thaäm chí boû ñi.
Cuõng neân khaúng ñònh moät caùch tích cöïc veà ñöùc khieát tònh, voán laø toaøn veïn tính cuûa tình yeâu, ôn goïi cuûa moïi con ngöôøi. Khoâng ai choái caõi nhieäm vuï cuûa Giaùo Hoäi laø giaûng daäy ñaïo ñöùc hoïc cuûa mình veà tình yeâu nhaân baûn moät caùch thuyeát phuïc vaø haáp daãn. Nhöng neáu cho raèng Ñaïo Coâng Giaùo khoâng löu yù bao nhieâu trong vieäc noùi ñeán noù cho tôùi nay laø ñieàu ngôù ngaån vaø laø moät hình thöùc laáy loøng neàn vaên hoùa duy tuïc hieän haønh.
"Bieän phaân" ñöôïc thaûo luaän raát nhieàu trong taøi lieäu nhöng haàu nhö luoân theo chieàu caûm giôùi. Giaûn löôïc "bieän phaân" vaøo chuyeän caûm xuùc vaø caûm quan chuû quan khieán Thöôïng Hoäi Ñoàng khoâng coøn choã baøn tôùi sinh hoaït taâm trí, tôùi nhu caàu thoâng thaïo giaùo lyù nhö moät phaàn khoâng theå thieáu trong vieäc ñaøo luyeän cuûa Kitoâ Giaùo hoaëc baøn tôùi thaàn hoïc, coi noù nhö moät phöông theá ñeå bieän phaân. Trong caû caùc phieân hoïp toaøn theå laãn trong caùc thaûo luaän nhoùm, ñaõ coù nhieàu lôøi pheâ bình veà xu höôùng phaûn tri thöùc naøy cuûa Taøi Lieäu Laøm Vieäc, nhöng caùc quan taâm naøy ñaõ khoâng ñöôïc phaûn aûnh trong döï thaûo phuùc trình sau cuøng.
(Vieát theo Xavier Rynne II, Letters from The Synod soá 16, ngaøy 24 thaùng Möôøi naêm 2018)