Tình yeâu hoân nhaân khoâng chæ keùo daøi
bao laâu ñoâi baïn coøn xuoâi thuaän
Ñöùc Thaùnh Cha Phanxicoâ: Tình yeâu hoân nhaân khoâng chæ keùo daøi bao laâu ñoâi baïn coøn xuoâi thuaän.
Hoàng Thuûy
Vatican (Vat. 24-10-2018) - Giôùi raên thöù 6 "chôù ngoaïi tình" nhaéc nhôû tröïc tieáp ñeán söï trung thaønh. Vaø trung thaønh cuõng laø ñieàu caàn phaûi coù trong moïi moái quan heä cuûa con ngöôøi. Ngöôøi ta khoâng theå chæ yeâu thöông bao laâu tình yeâu coøn "xuoâi xaén deã daøng". Ñeå coù theå trung thaønh trong tình yeâu, ñoâi baïn phaûi yù thöùc ñeán söï trôï giuùp cuûa ôn Chuùa vaø do ñoù hoï caàn ñöôïc chuaån bò thaät toát cho hoân nhaân.
Sau khi ñaõ daønh 2 buoåi yeát kieán chung lieân tieáp ñeå khai trieån giaùo lyù veà giôùi raên thöù 5 - "chôù gieát ngöôøi" - trong möôøi ñieàu raên, trong baøi huaán duï tröôùc 25 ngaøn tín höõu hieän dieän taïi quaûng tröôøng thaùnh Pheâroâ saùng thöù tö 24 thaùng 10 naêm 2018, trong ñoù coù khoaûng 150 tín höõu Vieät Nam ñeán töø Myõ, Ñöùc Thaùnh Cha baét ñaàu giaûi thích veà giôùi raên thöù 6: chôù ngoaïi tình. Ñöùc Thaùnh Cha nhaän xeùt raèng ñaây laø giôùi raên lieân quan ñeán caûm xuùc vaø tính duïc vaø ngaøi nhaán maïnh raèng giôùi raên naøy nhaéc tröïc tieáp ñeán söï trung thaønh chung thuûy vaø thöïc teá laø khoâng coù moái töông quan ñích thöïc naøo cuûa con ngöôøi laïi khoâng coù söï trung thaønh vaø tin töôûng. Ñöùc Thaùnh Cha giaûi thích ñieàu naøy nhö sau:
Ngöôøi ta khoâng theå chæ yeâu thöông bao laâu tình yeâu coøn "xuoâi xaén deã daøng"
Tình yeâu ñöôïc baøy toû vöôït treân lôïi ích cuûa caù nhaân khi ngöôøi ta trao taëng taát caû maø khoâng giöõ laïi gì cho mình. Nhö Giaùo lyù Hoäi thaùnh khaúng ñònh: "Tình yeâu ñoøi hoæ phaûi döùt khoaùt, khoâng ñöôïc taïm bôï." (soá 1646). Trung thaønh laø ñaëc tính cuûa moät moái quan heä töï do, tröôûng thaønh vaø coù traùch nhieäm. Moät ngöôøi baïn cuõng chöùng toû mình chaân thöïc bôûi vì anh ta vaãn nhö vaäy trong moïi hoaøn caûnh, neáu khoâng anh ta khoâng phaûi laø moät ngöôøi baïn.
Chuùa Kitoâ laø ngöôøi baïn trung thaønh
Chuùa Kitoâ baøy toû tình yeâu ñích thöïc, Ngöôøi soáng trong tình yeâu voâ bieân cuûa Chuùa Cha, vaø bôûi ñieàu naøy, Ngöôøi laø Ngöôøi Baïn trung tín, laø Ñaáng ñoùn nhaän chuùng ta ngay caû khi chuùng ta phaïm sai laàm vaø luoân luoân muoán ñieàu toát laønh cho chuùng ta, ngay caû khi chuùng ta khoâng xöùng ñaùng.
Con ngöôøi caàn ñöôïc yeâu thöông khoâng ñieàu kieän vaø ai khoâng nhaän söï tieáp ñoùn naøy thì mang trong mình moät söï baát toaøn naøo ñoù, maø thöôøng hoï khoâng nhaän bieát. Traùi tim con ngöôøi tìm caùch laáp ñaày söï troáng vaéng naøy baèng nhöõng thöù thay theá, baèng caùch chaáp nhaän söï thoûa hieäp vaø taàm thöôøng, laø nhöõng thöù xem tình yeâu chæ laø höông vò haõo huyeàn.
ÔÛ ñaây coù söï nguy hieåm laø goïi teân laø tình yeâu nhöõng moái quan heä chöa chín chaén vaø chöa tröôûng thaønh, vôùi aûo töôûng veà vieäc tìm kieám aùnh saùng cuûa cuoäc soáng trong moät ñieàu gì ñoù, maø trong tröôøng hôïp toát nhaát, noù cuõng chæ laø söï phaûn chieáu.
Daùng veû beân ngoaøi khoâng ñuû cho moät tình yeâu ñích thöïc
Ñöùc Thaùnh Cha nhaän xeùt raèng khi khoâng nhaän ñònh ñuùng veà giaù trò vaø ñaëc tính ñích thöïc cuûa tình yeâu, thì ngöôøi ta ñaùnh giaù quaù cao söï haáp daãn theå lyù, ñieàu maø töï noù laø moät moùn quaø cuûa Thieân Chuùa nhöng coù muïc ñích laø chuaån bò con ñöôøng ñi ñeán moät moái töông quan ñích thöïc vaø trung thaønh vôùi con ngöôøi. Nhö thaùnh Giaùo hoaøng Gioan Phaoloâ II ñaõ noùi, con ngöôøi "ñöôïc keâu goïi ñeán vôùi söï chaân thaønh hoaøn toaøn vaø tröôûng thaønh trong caùc moái quan heä", ñieàu "laø thaønh quaû daàn daàn cuûa söï phaân ñònh caùc xung ñoäng trong traùi tim cuûa moät ngöôøi". Noù laø thöù ngöôøi ta chinh phuïc, vì moãi ngöôøi "phaûi kieân trì vaø taäp trung hoïc hoûi yù nghóa cuûa cô theå laø gì". (x. Giaùo lyù, 12.11.1980).
Caàn thôøi gian chuaån bò cho hoân nhaân
Do ñoù, lôøi môøi goïi soáng ñôøi hoân nhaân ñoøi hoûi moät söï phaân ñònh chính xaùc veà phaåm chaát cuûa moái töông quan vaø moät thôøi gian ñính hoân ñeå kieåm chöùng noù. Ñeå ñi ñeán bí tích hoân nhaân, nhöõng ngöôøi ñính hoân phaûi hoaøn toaøn chaéc chaén raèng trong moái lieân keát cuûa hoï coù baøn tay cuûa Thieân Chuùa, Ñaáng ñi tröôùc hoï vaø ñoàng haønh vôùi hoï, vaø seõ cho pheùp hoï noùi: "Nhôø ôn Chuùa Kitoâ, toâi höùa seõ luoân trung thaønh vôùi baïn". Hoï khoâng theå höùa heïn loøng trung thaønh "trong khi vui cuõng nhö luùc ñau buoàn, khi maïnh khoûe cuõng nhö luùc ñau oám", vaø yeâu thöông vaø kính troïng nhau moïi ngaøy trong cuoäc soáng cuûa hoï, chæ döïa treân caên baûn yù muoán toát laønh hay hy voïng raèng "söï vieäc seõ dieãn tieán toát". Hoï caàn phaûi xaây döïng treân neàn taûng vöõng chaéc cuûa Tình Yeâu trung thaønh cuûa Thieân Chuùa.
Caàn chuaån bò hoân nhaân thaät söï
Ñöùc Thaùnh Cha nhaéc raèng hoân nhaân caàn phaûi ñöôïc chuaån bò thaät söï chöù khoâng chæ laø vieäc laøm qua loa. Noù phaûi laø moät haønh trình, nhö moät ngöôøi taân toøng chuaån bò laõnh nhaän bí tích röûa toâi. Ñöùc Thaùnh Cha noùi: Vì theá, tröôùc khi cöû haønh bí tích hoân phoái, chuùng ta caàn coù söï chuaån bò kyõ caøng, toâi muoán noùi ñeán moät chöông trình giaùo lyù, bôûi vì ngöôøi ta soáng toaøn boä cuoäc ñôøi trong tình yeâu, vaø vôùi tình yeâu ngöôøi ta khoâng theå ñuøa giôõn.
Khoâng theå ñònh nghóa "chuaån bò hoân nhaân" laø 3 hay 4 buoåi gaëp gôõ hoïc giaùo lyù taïi giaùo xöù; khoâng, noù khoâng ñuùng laø chuaån bò, ñaây laø chuaån bò giaû taïo. Vaø traùch nhieäm cuûa ngöôøi ñeå cho vieäc naøy xaûy ra laø cha sôû, laø giaùm muïc, laø ngöôøi ñeå cho vieäc naøy xaûy ra. Vieäc chuaån bò phaûi kyõ caøng caån thaän vaø ñoøi hoûi chuùng ta thôøi gian. Noù khoâng phaûi laø moät vieäc laøm hình thöùc: noù laø moät bí tích. Nhöng chuùng ta phaûi chuaån bò baèng moät giaùo lyù thaät söï.
Trung thaønh coù giaù trò trong moïi chieàu kích cuûa cuoäc soáng
Trung thaønh thöïc chaát laø moät caùch hieän höõu, moät caùch soáng. Ngöôøi ta laøm vieäc vôùi loøng trung thaønh, ngöôøi ta noùi vôùi söï chaân thaønh, ngöôøi ta vaãn trung thaønh vôùi chaân lyù trong suy nghó vaø haønh ñoäng cuûa chính mình. Moät cuoäc soáng ñöôïc ñan deät bôûi söï trung thaønh ñöôïc theå hieän trong moïi chieàu kích vaø giuùp trôû thaønh nhöõng ngöôøi nam vaø nöõ trung thaønh vaø ñaùng tin caäy trong moïi hoaøn caûnh.
Söï trung thaønh cuûa Thieân Chuùa giuùp chuùng ta soáng trung thaønh
Ñöùc Thaùnh Cha nhaéc nhôû raèng ñeå ñaït ñeán moät cuoäc soáng toát ñeïp nhö theá thì baûn tính con ngöôøi cuûa chuùng ta thoâi chöa ñuû, maø caàn coù söï trung thaønh cuûa Thieân Chuùa ñi vaøo trong söï hieän höõu cuûa chuùng ta. Giôùi raên thöù 6 nhaéc chuùng ta bieát höôùng aùnh nhìn veà Chuùa Kitoâ, Ñaáng vôùi söï trung thaønh cuûa Ngöôøi coù theå laáy ñi khoûi chuùng ta traùi tim ngoaïi tình vaø ban cho chuùng ta con tim trung thaønh. Trong Ngöôøi vaø chæ trong Ngöôøi, coù tình yeâu khoâng giöõ laïi vaø xeùt laïi, coù söï trao taëng hoaøn toaøn maø khoâng coù löu yù hay ñieàu kieän vaø coù söï kieân trì chaáp nhaän cho ñeán cuøng.
Söï trung thaønh cuûa chuùng ta phaùt xuaát töø söï cheát vaø soáng laïi cuûa Chuùa, töø tình yeâu khoâng ñieàu kieän cuûa Ngöôøi naûy sinh söï beàn vöõng cuûa caùc moái töông quan. Töø söï hieäp thoâng vôùi Ngöôøi, vôùi Chuùa Cha vaø vôùi Chuùa Thaùnh Thaàn naûy sinh söï hieäp thoâng giöõa chuùng ta vaø bieát caùch soáng trung thaønh caùc moái quan heä cuûa chuùng ta.