Giaùo hoäi ñoàng haønh
vôùi ngöôøi daân Nuba duø gaëp hieåm nguy
Giaùo hoäi ñoàng haønh vôùi ngöôøi daân Nuba duø gaëp hieåm nguy.
Hoàng Thuûy
Sudan (Vat. 23-10-2018) - Taïi daõy nuùi Nuba ôû mieàn nam Sudan, moät khu vöïc ñöôïc giaûi phoùng ôû Sudan, giaùp giôùi vôùi Nam Sudan, nhöõng phieán quaân kieåm soaùt vuøng naøy ñaõ chieán ñaáu haøng thaäp nieân choáng laïi chính quyeàn ôû Khartoum. Ñaây laø mieàn ñaát ñaõ bò theá giôùi queân laõng, nhöng Giaùo hoäi Coâng giaùo thì khoâng.
Töø hôn 3 thaäp nieân qua, Giaùo hoäi ñaõ ñöùng beân caïnh nhöõng ngöôøi daân khi hoï bò ñoùi khaùt, bò bom ñaïn vaø bò laõng queân.
Cha Thomas Tiscornia
Cha Thomas Tiscornia, moät thöøa sai ngöôøi Myõ thuoäc doøng Maryknoll, queâ ôû bang New Jersey, ñaõ phuïc vuï 3 giai ñoaïn taïi daõy nuùi Nuba. Ngaøi vöøa laø thöøa taùc vieân vöøa laø ngöôøi giaûng daïy cho daân chuùng ôû ñaây. Cha cho bieát chính Ñöùc cha Macram Max Gassis cuûa giaùo phaän El Obeid, Sudan, hieän ñaõ nghæ höu, ñaõ baét ñaàu ñeán vôùi Nuba. Cha keå: "Taïi daõy nuùi Nuba, ngöôøi daân khoâng coù thöù gì, khoâng muoái, khoâng xaø boâng, khoâng quaàn aùo. Ñöùc cha Gassis ñaõ ñeán, mang theo caùc vaät duïng, giuùp ñôõ cho ngöôøi daân soáng soùt. Tieáp ñeán, Ñöùc cha mang saùch vôû ñeán vaø baét ñaàu thaønh laäp moät tröôøng tieåu hoï ôû Kauda. Ngaøi ñaøo caùc gieáng nöôùc ñeå ngöôøi daân coù nöôùc saïch duøng haøng ngaøy. Sau ñoù, caùc beänh vieän vaø traïm xaù cuõng ñöôïc thaønh laäp. Ñöùc cha Macram ñaõ mang laïi phaåm giaù vaø söï soáng cho ngöôøi daân Nuba."
Cha Thomas cuõng cho bieát raèng caùc nhaân vieân cuûa Giaùo hoäi ñaõ chòu chung nhöõng nguy hieåm nhö ngöôøi daân maø hoï phuïc vuï. Cha noùi: "Toaøn boä söù vuï cuûa Giaùo hoäi laø taäp trung vaøo söï hieän dieän vôùi ngöôøi daân, qua ñieàu naøy Giaùo hoäi muoán noùi vôùi ngöôøi daân ôû ñaây raèng: "Anh em thaät quan troïng! Anh em ñöôïc yeâu thöông!" Chuùng toâi ôû ñoù vôùi ngöôøi daân vaø chia seû soá phaän cuûa hoï, ngay caû khi noù coù nghóa laø nhaøo xuoáng caùc hoá truù aån khi caùc chieác maùy bay Antonovs bay löôïn treân ñaàu. Ñoù laø nhöõng chieác maùy bay do Nga saûn xuaát, ñöôïc quaân ñoäi Sudan duøng ñeå doäi bom caùc muïc tieâu daân söï.
Cha Daniel Tutu Kuku
Cha Daniel Tutu Kuku, moät ngöôøi Nuba, laø linh muïc ôû Heiban, nôi cha ñaõ höùng chòu nhöõng cuoäc doäi bom. Cha chia seû vôùi haõng thoâng taán Coâng giaùo Hoa kyø: "Coâng vieäc cuûa linh muïc laø ôû cuøng daân chuùng, quy tuï hoï laïi, caàu nguyeän vôùi hoï, cuûng coá hoï. Neáu chuùng toâi boû chaïy, thì chuùng toâi coù ñieàu gì toát? Chuùng toâi khoâng phaûi laø nhöõng keû heøn nhaùt."
Sô Angelina Nyakuru
Sô Angelina Nyakuru, moät ngöôøi Uganda thuoäc doøng Comboni cuõng ñaõ phuïc vuï caû chuïc naêm ôû ñaây trong vai troø moät y taù tröôûng taïi beänh vieän Meï Töø Bi ôû Gidel, nôi sô ñaõ hoïc tin töôûng vaøo baûn naêng cuûa caùc treû em ñeå ñöôïc an toaøn. Sô chia seû: "Caùc treû em coù thính giaùc toát hôn, vì theá caùc em laø ngöôøi ñaàu tieân nghe ñöôïc tieáng maùy bay. Toâi nhìn thaáy caùc em chaïy vaø toâi cuõng chaïy theo. Neáu caùc em nghe tieáng bom ñang rôi tröôùc khi toâi ñeán ñöôïc hoá truù aån caùc em seõ heùt leân: 'Sô ôi, naèm xuoáng!' vaø toâi nhaøo xuoáng ñaát." Sô Nyakuru cuõng keå raèng chính caùc em ñaõ thuyeát phuïc sô maëc tu phuïc maøu xaùm thay vì maøu traéng trong nhöõng thôøi gian bò neùm bom vì nhö theá sô khoâng trôû thaønh muïc tieâu roõ raøng cuûa nhöõng quaû bom.
Cha John Ashworth
Cha John Ashworth, tröôùc laø moät linh muïc thöøa sai doøng Mill Hill, hoaït ñoäng taïi daõy Nuba trong nhöõng naêm 1980, hieän laø coá vaán cuûa caùc Giaùm muïc Sudan vaø Nam Sudan, nhaän ñònh raèng Giaùo hoäi hieäp nhaát ñeå giuùp ñôõ daân Nuba. Cha noùi: "Lieân hieäp quoác vaø haàu heát caùc toå chöùc quoác teá chæ ñi ñeán nhöõng nôi an toaøn vaø deã daøng. Duø raèng hoï nghó raèng hoï ñang laøm vieäc trong nhöõng ñieàu kieän khoù khaên khuûng khieáp, khi tình hình trôû neân nguy hieåm, hoï tuyeân boá noù ôû möùc ñoä 4 vaø hoï di taûn. Neáu chính quyeàn gia taêng aùp löïc, hoï rôøi ñi. Chuùng toâi, ôû trong Giaùo hoäi, khoâng laøm vieäc theo nhöõng raøng buoäc ñoù vaø chuùng toâi chaáp nhaän nguy hieåm seõ ñeán neáu chuùng toâi tieáp tuïc hieän dieän trong nhöõng tình caûnh khoù khaên."
Ngöôøi daân khoâng ñôn ñoäc vì Giaùo hoäi ôû beân hoï
Naêm 2011, Ñöùc cha Gassis yeâu caàu caùc nhaân vieân Giaùo hoäi ñang laøm vieäc cho Giaùo hoäi rôøi ñi, bao goàm caùc linh muïc, nöõ tu, y ta, kyõ sö vaø giaùo vieân. Nhöng khoâng phaûi taát caû ñeàu vaâng lôøi ñöùc cha. Sô Nyakuru laø moät ngöôøi ñaõ töø choái leänh cuûa ñöùc cha. Sô ñaõ ñieän thoaïi cho beà treân giaùm tænh cuûa mình vaø noùi: "Neáu em phaûi rôøi ñi thì ñöøng göûi em trôû laïi ñaây bôûi vì noù seõ laø raát teä khi boû ñi vaø roài khi tình caûnh toát hôn thì quay trôû laïi." Ñieàu naøy ñoái vôùi sô coù nghóa laø: "Khi gaëp nguy hieåm, toâi boû chaïy vaø neáu khoâng, thì toâi ôû laïi. Toâi noùi toâi seõ khoâng laøm nhö theá." Sô Nyakuru ñaõ ôû laïi cuøng vôùi baùc só Tom Catena, moät thöøa sai giaùo daân ngöôøi Myõ vaø moät soá linh muïc vaø tu huynh cuõng ôû laïi.
Sô Nyakuru cho bieát laø caùc nöõ tu cuøng doøng vôùi sô khoâng ngaïi ngaàn trong quyeát ñònh cuûa hoï. Sô noùi: "Neáu chuùng toâi boû chaïy, thì chuùng toâi laø loaïi muïc töû naøo? Toaøn boä ñoäi nguõ caùc linh muïc vaø nöõ tu ñaõ cuøng vôùi baùc só Tom quyeát ñònh ôû laïi. Ñoái vôùi ngöôøi daân, ñaây laø moät daáu chæ hy voïng lôùn. Hoï bieát raèng hoï khoâng ñôn ñoäc vaø Giaùo hoäi ôû beân hoï."
Cöùu chaâu Phi baèng ngöôøi chaâu Phi, cöùu mieàn Nuba baèng ngöôøi Nuba
Khi caùc chuyeân vieân nöôùc ngoaøi di taûn, beänh vieän bò thieáu caùc nhaân vieân coù tay ngheà. Moät soá y taù chöa coù kinh nghieäm cuûa Nuba ñaõ ñeán laøm vieäc ôû beänh vieän. Sô Nyakuru vaø baùc só Tom ñaõ höôùng daãn hoï nhöõng kyõ naêng caên baûn. Nhöõng naêm sau, nhieàu ngöôøi trong soá hoï tieáp tuïc hoï y taù taïi moät tröôøng ôû Nam Sudan do Hoäi töông trôï Nam Sudan ñieàu haønh vaø hoï trôû veà Nuba ñeå laõnh traùch nhieäm trong vieäc ñieàu haønh beänh vieän ôû ñoù. Sô Nyakuru chia seû: "Ñaây laø chieán löôïc cuûa doøng Comboni ñeå cöùu chaâu Phi baèng ngöôøi chaâu Phi, ñeå cöùu mieàn Nuba baèng ngöôøi Nuba, ñeå giuùp cho ngöôøi ñòa phöông coù theâm khaû naêng ñeå coù theå töï hoï hoaït ñoäng vaø coù theå tieán veà phía tröôùc... Giaùo hoäi ñang ñaâm reã saâu nôi ngöôøi daân Nuba, taát caû bôûi vì chuùng toâi kieân quyeát ôû laïi vôùi ngöôøi daân trong nhöõng thôøi ñieåm khoù khaên.
Baøi hoïc: chia seû söï soáng vaø soá phaän cuûa ngöôøi daân
Ñöùc cha Gassis cho bieát ngaøi raát caûm ñoäng tröôùc vieäc hoï töø choái vaâng leänh ñöùc cha rôøi boû mieàn Nuba. Ñöùc cha noùi: "Toâi ñaõ muoán di taûn hoï bôûi vì toâi sôï cho maïng soáng cuûa hoï. Nhöng hoï noùi vôùi toâi: 'Thöa ñöùc cha, xin ñöøng ñuoåi chuùng con ñi. Chuùng con ôû vôùi ngöôøi daân. Neáu hoï aån truù trong caùc haàm thì chuùng con seõ ñoàng haønh vôùi hoï. Chuùng con chia seû söï soáng vaø soá phaän cuûa hoï, vì theá xin ñöøng yeâu caàu chuùng con boû hoï maø ñi.' Ñoù chính laø baøi hoïc lôùn nhaát toâi hoïc ñöôïc nhö laø moät giaùm muïc."