Baùc só Tom Catena
ngöôøi anh huøng ôû daõy nuùi Nuba cuûa Sudan
Baùc só Tom Catena - ngöôøi anh huøng ôû daõy nuùi Nuba cuûa Sudan.
Hoàng Thuûy
Nuba (Vat. 22-10-2018) - Loøng nhieät thaønh vaø söï daán thaân cuûa baùc só Tom Catena taïi Nuba ñaõ thu huùt söï chuù yù cuûa theá giôùi. Naêm 2017, baùc só ñöôïc nhaän giaûi thöôûng Aurora. OÂng cuõng laø chuû ñeà cuûa cuoán phim taøi lieäu môùi ñöôïc xuaát baûn "Traùi tim cuûa Nuba". OÂng chia seû raèng nhöõng gì oâng laøm chæ laø ñieàu maø baát cöù moät thöøa sai naøo cuõng ñöôïc môøi goïi laøm.
Baùc só Tom Catena, moät baùc só 54 tuoåi xuaát thaân töø thaønh phoá Amsterdam, tieåu bang New York cuûa Hoa kyø, ñaõ ñöôïc trao giaûi thöôûng nhìn nhaän nhöõng hoaït ñoäng cuûa oâng taïi Sudan. OÂng ñöôïc Hoäi truyeàn giaùo y khoa Coâng giaùo göûi ñeán Sudan ñeå ñieàu haønh beänh vieän Ñöùc Meï Töø bi ôø Gidel, moät ngoâi laøng ñôn ñoäc naèm trong daõy nuùi Nuba, moät goùc xa xaêm cuûa Sudan, nôi bò xaâu xeù vì chieán tranh.
Naêm 2011, chieán tranh giöõa caùc löïc löôïng noåi daäy cuûa Nuba vaø chính quyeàn trung öông ôû thuû ñoâ Khartoum trôû neân döõ doäi hôn. Khu vöïc xung quanh beänh vieän Ñöùc Meï Töø bi, beänh vieäc do Giaùo hoäi ñieàu haønh, ñaõ bò löïc löôïng Quaân ñoäi Sudan doäi bom lieân tieáp. Ñöùc cha Macram Max Gassis, khi ñoù laø Giaùm muïc cuûa El Obeid, bao goàm vuøng Nuba, ñaõ yeâu caàu caùc nhaân vieân Giaùo hoäi ngöôøi nöôùc ngoaøi, trong ñoù coù baùc só Catena, phaûi rôøi Sudan ñeå traùnh nguy hieåm cho hoï. Ñöùc cha ñaõ göûi 3 maùy bay thöïc hieän söù vuï nguy hieåm ñeå di taûn ñoäi nguõ ñieàu haønh ngöôøi nöôùc ngoaøi, phaàn lôùn laø caùc giaùo vieân vaø yù taù hôïp ñoàng ñeán töø Kenya vaø Uganda. Nhöng baùc só Catena vaø moät soá ít ñaõ khoâng muoán rôøi Sudan vaø hoï ñaõ quyeát ñònh tieáp tuïc ôû laïi ñaây ñeå giuùp cho daân chuùng.
Laøm sao baïn coù theå baøy toû göông maët cuûa Chuùa Kitoâ cho daân chuùng neáu baïn quay löng chaïy troán tröôùc nhöõng khoù khaên vaát vaû?
Baùc só Catena chia seû vôùi haõng tin Coâng giaùo Hoa kyø: "Toå chöùc cuûa toâi luùc ñoù raát lo laéng. Coù moät soá ngöôøi ôû vuøng Juba coù theå bieát ñöôïc tình hình ôû Nuba. Hoï cho bieát raèng ôû ñoù raát laø nguy hieåm vaø noùi raèng toâi neân rôøi nôi ñoù. Toâi ñaõ traû lôøi laø toâi seõ khoâng ñi. Hoï noùi raèng neáu toâi khoâng rôøi ñi thì hoï seõ chaám döùt hôïp ñoàng vôùi toâi. Toâi traû lôøi hoï "ok"! OÂng chia seû tieáp: "Chuùng toâi quyeát ñònh vaøo phuùt cuoái nhöng ñieàu toâi thaáy laø neáu toâi boû ñoù maø ñi khaùc naøo toâi noùi vôùi ngöôøi daân ôû ñoù raèng maïng soáng cuûa toâi quyù giaù, quan troïng hôn maïng soáng cuûa hoï. Vaø toâi khoâng tin laø nhö theá. Ñoù khoâng phaûi laø caùch cuûa Chuùa Gieâsu. Ngöôøi ñaõ trao ban söï soáng cuûa Ngöôøi cho taát caû moïi ngöôøi. Vaø chuùng ta ñöôïc tin laø ñi theo Chuùa Kitoâ. Vì vaäy laøm sao chuùng ta coù theå boû ñi, laãn traùnh khi khuûng hoaûng ñang xaûy ra?"
Baùc só Catena khaúng ñònh: "Toâi laø moät thöøa sai giaùo daân. Ngöôøi ta chôø ñôïi chuùng toâi baøy toû göông maët cuûa Chuùa Kitoâ cho daân chuùng. Nhöng laøm sao baïn coù theå laøm ñieàu ñoù neáu baïn quay löng chaïy troán khi gaëp phaûi nhöõng khoù khaên vaát vaû?" Ñoái vôùi oâng, quyeát ñònh ôû laïi khoâng phaûi laø moät quyeát ñònh khoù khaên vì oâng bieát ñieàu haäu quaû xaûy ra khi hoï rôøi nôi ñoù, bôûi vì nhöõng ngöôøi bò thöông khi aáy ñang ñeán töø moïi nôi. Nhieàu ngöôøi khaùc cuûa ban ñieàu haønh cuõng ôû laïi vì vaäy oâng khoâng phaûi ñôn ñoäc moät mình."
ÔÛ vôùi ngöôøi daân trong khoù khaên thöû thaùch laø moät chöùng taù maïnh hôn nhöõng lôøi giaûng
Nhöõng naêm tröôùc ñoù, tröôùc khi baùc só Catena ñeán laøng Gidel, mieàn naøy bò bom mìn döõ doäi, nhöng caùc nhaân vieân muïc vuï ñaõ choïn ôû laïi. OÂng chia seû theâm: "Baïn seõ ñöôïc theâm tin töôûng vaø ñaùng tin khi ngöôøi daân nhìn thaáy baïn khoâng rôøi ñi nhöng ôû quanh ñoù, nhìn thaáy baïn aên nhöõng thöù hoï aên vaø chia seû cuøng noãi lo sôï maø hoï ñang traûi qua. Ñoù laø moät chöùng taù lôùn lao. Noù laø tieáng noùi maïnh meõ hôn nhieàu so vôùi nhöõng lôøi giaûng daïy baïn coù theå laøm.
Sô Angelina Nyakuru, moät nöõ tu ngöôøi Uganda doøng Comboni, y taù tröôûng cuûa beänh vieän, ngöôøi ñaõ cuøng baùc só Catena ñeán Gidel ñeå thaønh laäp beänh vieän vaøo naêm 2008, cho bieát chính söï can ñaûm cuûa baùc só Catena ñaõ nhieàu lan truyeàn qua cho ngöôøi khaùc. Sô Angelina keå: "Naêm 2015, ngöôøi ta cho bieát laø caùc quaân lính mieàn baéc chæ coøn caùch chuùng toâi 30 caây soá vaø ñang tieán veà phía chuùng toâi. Chuùng toâi coù theå nghe caû tieáng troïng phaùo. Thaät laø ñaùng sôï. Moïi ngöôøi trong ñoäi nguõ nhaân vieân quyeát ñònh rôøi ñi nhöng baùc só Catena giô tay leân vaø noùi raèng oâng seõ khoâng ñi. Vì vaäy toâi ñaõ noùi vôùi caùc sô laø toâi cuõng seõ khoâng rôøi ñi. Cuoái cuøng taát caû caùc nöõ tu ñeàu ôû laïi, vaø theâm moät linh muïc... Söï daán thaân bình tónh cuûa baùc só ñaõ khuyeán khích chuùng toâi ôû laïi. Moãi khi ñieàu gì ñoù xaûy ra, baùc só Catena saün saøng hy sinh söï soáng cuûa mình."
Baùc só Catena khoâng chæ laø baùc só phaãu thuaät duy nhaát cho moät trieäu daân cö, oâng coøn laø giaùm ñoác cuûa beänh vieän coù 435 giöôøng ñang phaûi cheøo choáng vôùi vieäc nhaân vieân baát maõn veà löông boång bò ñình treä vaø nhöõng thaùch thöùc kyõ thuaät trong vieäc chöõa trò ôû moät trong nhöõng goùc ngheøo nhaát haønh tinh (beänh vieän môùi coù maùy x-quang ñaàu tieân). Loøng nhieät thaønh vaø söï daán thaân cuûa baùc só Catena ñaõ thu huùt söï chuù yù cuûa theá giôùi. Naêm 2017, baùc só ñöôïc nhaän giaûi thöông Aurora. OÂng cuõng laø chuû ñeà cuûa cuoán phim taøi lieäu môùi ñöôïc xuaát baûn "Traùi tim cuûa Nuba". Nhaø baùo Nicholas Kristof cuûa tôø baùo The New York Times ñaõ trích lôøi cuûa moät laõnh ñaïo Hoài giaùo, ngöôøi ñaõ goïi baùc só Catena laø Chuùa Gieâsu Kitoâ vì oâng ñaõ chöõa laønh ngöôøi beänh vaø giuùp cho ngöôøi muø nhìn thaáy ñöôïc.