Ñaøo taïo caùc nhaø laõnh ñaïo treû,
theá giôùi kyõ thuaät soá,
baàu khí baèng höõu, khoù khaên dieãn dòch
Sinh hoaït ngaøy 17 thaùng Möôøi taïi Thöôïng Hoäi Ñoàng: Ñaøo taïo caùc nhaø laõnh ñaïo treû, theá giôùi kyõ thuaät soá, baàu khí baèng höõu, khoù khaên dieãn dòch.
Vuõ Vaên An
Vatican (VietCatholic News 18-10-2018) - Theo baûn tin cuûa caùc vò giaùm muïc Ba Lan, thì Thöôïng Hoäi Ñoàng ngaøy 17 thaùng Möôøi naêm 2018, nhaán maïnh tôùi vieäc giaùo duïc vaø ñaøo taïo caùc nhaø laõnh ñaïo treû.
Boái caûnh xaõ hoäi vaø giaùo duïc
Thöïc vaäy, boái caûnh xaõ hoäi cuûa ngöôøi Coâng Giaùo treû soáng trong caùc xaõ hoäi ña vaên hoùa vaø ña giaùo phaùi laø trung taâm chuù yù taïi Thöôïng Hoäi Ñoàng ngaøy 17 thaùng Möôøi naêm 2018. Caùc nghò phuï Thöôïng Hoäi Ñoàng cuõng nhaán maïnh ñeán taàm quan troïng cuûa Ngaøy Giôùi Treû Theá Giôùi.
Trong phieân hoïp buoåi saùng, nhieàu tieáng noùi töø Chaâu Phi vaø Chaâu AÙ ñaõ ñöôïc gioùng leân. Ñöùc Toång Giaùm Muïc Grzegorz Rys, cuûa Lodz noùi raèng "Ngöôøi daân Chaâu Phi nhaán maïnh tôùi caûnh ngheøo vaø vieäc thieáu cô hoäi giaùo duïc. Ñieàu naøy daãn tôùi vieäc di daân roäng lôùn hoaëc ôû ngay trong xöù sôû, töø vuøng queâ leân caùc tænh thaønh, hoaëc ra ngoaïi quoác. Moïi cuoäc di daân loaïi naøy ñeàu laø moät thaùch ñoá ñoái vôùi ngöôøi treû vì, khi ñaõ thieáu giaùo duïc, hoï khoâng coù khaû naêng töï leân khuoân chính caên tính cuûa hoï. Ñaøng khaùc, caùc tieáng noùi Chaâu AÙ cuõng nhaán maïnh vieäc caàn phaûi ñoái thoaïi lieân toân, vì nhieàu ngöôøi treû cuûa Chaâu AÙ thuoäc caùc giaùo hoäi thieåu soá. Do ñoù, ngöôøi treû buoäc phaûi daán thaân vaøo cuoäc ñoái thoaïi lieân toân ñeå choáng laïi haøng loaït caùc chuû nghóa cöïc ñoan nguy hieåm".
Trong caùc cuoäc thaûo luaän, caùc boái caûnh xaõ hoäi khaùc nhau trong ñoù ngöôøi treû ñang soáng ñaõ ñöôïc nhaéc ñeán. Ñöùc Cha Marian Florczyk cho raèng "Trong caùc cuoäc thaûo luaän hoâm nay, toâi ngaïc nhieân moät caùch tích cöïc tröôùc caùc tieáng noùi nhaán maïnh tôùi taàm quan troïng cuûa vieäc môû roäng suy nghó veà boái caûnh xaõ hoäi trong ñoù ngöôøi treû ñang sinh soáng, töùc laø, tröôøng hoïc, ñaïi hoïc, chính trò. Ñaïi dieän cuûa nhieàu nöôùc ñaõ noùi ñeán caùc boái caûnh naøy. Moät soá ngöôøi Coâng Giaùo treû soáng trong boái caûnh ña vaên hoùa ñang phaûi ñöông ñaàu vôùi söï kieän naøy: hoï laø thieåu soá vaø ñoâi khi bò baùch haïi vì lyù do naøy".
Caùc nghò phuï cuõng löu yù tôùi taàm quan troïng cuûa Ngaøy Giôùi Treû Theá Giôùi. Ñöùc Cha Florczyk noùi raèng "Khi nhaéc nhôù nguoàn goác Ngaøy Giôùi Treû Theá Giôùi vaø do ñoù, Ñöùc Gioan Phaoloâ II, thieän ích lôùn lao phaùt sinh töø caùc ngaøy naøy ñaõ ñöôïc nhaán maïnh... Nhöõng ngaøy naøy ñaõ goùp phaàn lôùn lao vaøo vieäc hoøa nhaäp ngöôøi treû".
Caùc nhaø truyeàn giaùo kyõ thuaät soá
Trong khi aáy, theo Cha Russell Pollitt, SJ, thuoäc Vatican News, taïi cuoäc hoïp baùo ngaøy 17 thaùng 10 naêm 2018 taïi Phoøng Baùo Chí Toøa Thaùnh, chuû ñeà thaûo luaän taïi phieân hoïp Thöôïng Hoäi Ñoàng hoâm nay xoay quanh vaán ñeà Giaùo Hoäi coù theå trôû neân moät thaønh phaàn cuûa theá giôùi kyõ thuaät soá nhö theá naøo. Ñeå ñöôïc nhö theá, Giaùo Hoäi caàn phaûi coù "caùc nhaø truyeàn giaùo kyõ thuaät soá".
Tieán só Paolo Ruffini, Boä Tröôûng Boä Truyeàn Thoâng cuûa Toøa Thaùnh, baét ñaàu buoåi hoïp baùo baèng caùch lieät keâ moät soá vaán ñeà ñöôïc ñeà caäp taïi phieân khoaùng ñaïi cuûa Thöôïng Hoäi Ñoàng. OÂng cho hay: di daân, caû trong moät nöôùc laãn ôû ngoaøi nöôùc, laø vaán ñeà ñöôïc thaûo luaän soâi noåi.
OÂng cho raèng ngöôøi treû öu tö ñoái vôùi vieäc quaûn lyù moâi tröôøng. OÂng noùi raèng phieân hoïp ñöôïc nghe bieát ngöôøi treû phaûn öùng tieâu cöïc ñoái vôùi vieäc tham nhuõng trong chính trò. OÂng cuõng nhaän xeùt raèng ngöôøi ta vaãn baûo ngöôøi treû muoán Giaùo Hoäi trôû thaønh nôi xuaát saéc. Caùc vaán ñeà khaùc ñöôïc neâu leân lieân quan ñeán löông taâm, söï thaät vaø loøng thöông xoùt, vieäc giaûng daäy taïi caùc tröôøng vaø ñaïi hoïc Coâng Giaùo vaø vieäc söû duïng ma tuùy vaø röôïu cheø thöôøng daãn ngöôøi treû ñeán toäi aùc ra sao.
Hieän dieän taïi buoåi hoïp baùo laø Ñöùc Cha David Bartimej Tencer, O.F.M. Cap., Giaùm muïc cuûa Reykjavík, Iceland; Vieän Phuï Toång Quyeàn Doøng Xitoâ, Mauro Giorgio Giuseppe Lepori, O. Cist.; Thaày Alois, Beà Treân Coäng Ñoàng Ñaïi Keát Taizeù, Phaùp; vaø Ñaïi Dieän Anh Em, Muïc Sö Marco Fornerone cuûa Hieäp Thoâng Theá Giôùi caùc Giaùo Hoäi Caûi Caùch.
Theá giôùi Kyõ Thuaät Soá
Tieán só Ruffini noùi raèng vaán ñeà chaêm soùc muïc vuï cho giôùi treû trong theá giôùi kyõ thuaät soá ñaõ ñöôïc baøn thaûo. Thöôïng Hoäi Ñoàng caân nhaéc vieäc laøm theá naøo ñeå Giaùo Hoäi coù theå tích cöïc trong theá giôùi truyeàn thoâng xaõ hoäi nôi ngöôøi treû ñang hieän dieän. OÂng noùi raèng Giaùo Hoäi muoán cö nguï trong theá giôùi kyõ thuaät soá moät caùch chính thöùc vaø nghieâm tuùc. Giaùo Hoäi neân ñaøo taïo ra sao caùc nhaø truyeàn giaùo cho theá giôùi kyõ thuaät soá vaø ñöa ngöôøi vaøo theá giôùi naøy maø phaûi laø nhöõng ngöôøi chuû ñaïo cuûa töï do vaø traùch nhieäm? OÂng nhaán maïnh: Giaùo Hoäi muoán ñöôïc laø thaønh phaàn cuûa theá giôùi kyõ thuaät soá moät caùch coù cô caáu nhieàu hôn.
Ñöùc cha Tencer cho raèng hieän nay Giaùo Hoäi voán ñaõ coù moät thaùi ñoä tích cöïc ñoái vôùi theá giôùi kyõ thuaät soá roài. YÙ kieán ñöôïc laëp ñi laëp laïi nhieàu laàn laø: moät maùy vi tính hay moät ñieän thoaïi töï noù khoâng toát khoâng xaáu, noù trung laäp. Ngaøi baûo: taïi Iceland, caùc phöông tieän naøy coù theå maát huùt neáu khoâng coù theá giôùi kyõ thuaät soá. Vò giaùm muïc naøy cho hay: caùc ngaøi ñaõ toå chöùc vieäc daïy giaùo lyù nhôø heä thoáng "skype" ra sao. Ngaøi noùi raèng ngaøi ñaõ ngoài tröôùc moät maùy vi tính vaø lieân laïc vôùi ngöôøi treû, noùi vôùi hoï moät caùch raát thöïc. Ngaøi khuyeán khích hoï taûi Thaùnh Kinh xuoáng ñieän thoaïi cuûa hoï ñeå tìm kieám nhanh hôn. Ngaøi noùi ñaây khoâng phaûi laø chuyeän suy ñoài maø laø moät phaùt trieån tích cöïc. Theá giôùi kyõ thuaät soá ñang ñaåy Giaùo Hoäi tieán leân phía tröôùc vaø ñieàu naøy laø ñieàu toát ñeïp.
Laéng nghe vaø hoài taâm
Thaày Alois noùi hoài taâm thöôøng ñöôïc nhaéc ñeán luoân. Thaày cho bieát thaày caûm thaáy vieäc hoài taâm caùc naõo traïng ñang dieãn ra. Thaày caûm thaáy nhieàu nghò phuï Thöôïng Hoäi Ñoàng muoán ñöôïc gaàn guõi hôn vôùi ngöôøi treû. Thaày tin raèng ñieàu naøy ñang daãn tôùi vieäc hoài taâm trong caùc cô caáu cuûa Giaùo Hoäi.
Theo thaày, tình baèng höõu laø moät haïn töø ñöôïc laëp ñi laëp laïi. Thaày muoán ñaøo saâu hôn nöõa vaøo yù nghóa thaàn hoïc cuûa töø ngöõ naøy, nhìn saâu hôn vaøo Chuùa Gieâsu nhö ngöôøi baïn. Thaày baûo: ngöôøi treû cuõng muoán ñöôïc laéng nghe nhöng, coù luùc, hoï khoâng theå tìm ra cöûa böôùc vaøo Giaùo Hoäi ñeå ñöôïc laéng nghe. Theo thaày, ta neân thaêm doø tình baèng höõu nhö moät hôïp nhaát vaø lieân ñôùi. Thaày Alois chia seû ñieàu naøy: taïi Taizeù, vieäc laéng nghe laø vieäc caên baûn; vaø thaày noùi theâm: toaøn theå Giaùo Hoäi caàn tìm caùch phaùt bieåu söï côûi môû vaø bieåu loä noù ra.
Thaày Alois cuõng nhaéc ñeán taàm quan troïng cuûa phong traøo ñaïi keát. Thaày noùi raèng khoâng coù bao nhieâu caùc ñaïi dieän ñaïi keát, vaø coù leõ neân coù nhieàu hôn, nhöng quaû laø ñeïp ñeõ ñöôïc thaáy moät coá gaéng ñaïi keát coù phoái hôïp. Nhöng ñaùng tieác laø vieäc naøy ñaõ khoâng ñöôïc nhaéc ñeán ñuû taïi Thöôïng Hoäi Ñoàng. Thaày cho raèng vieäc naøy laø vieäc caàn vaø ngöôøi treû ñang tìm kieám caùc khoâng gian ñaïi keát ñeå chia seû vôùi nhieàu ngöôøi khaùc. Thaày cuõng cho hay Giaùo Hoäi khoâng neân toå chöùc caùc buoåi caàu nguyeän cho ngöôøi treû maø neân caàu nguyeän vôùi hoï.
Thöôïng hoäi ñoàng laø moät coâng tröôøng xaây döïng
Cha Lepori noùi raèng Thöôïng Hoäi Ñoàng gioáng nhö moät coâng tröôøng xaây döïng. Baïn seõ khoâng bao giôø tìm ñöôïc moät phöông phaùp lyù töôûng, nhö vôùi baát cöù ñieàu gì ôû treân ñôøi, nhöng baïn phaûi baét ñaàu töø döôùi ñaát vaø xaây leân caû moät toaø dinh thöï môùi.
Ñöùc Cha Tencer noùi raèng moät ñieàu khieán ngaøi ngaïc nhieân laø Thöôïng Hoäi Ñoàng naøy ñaõ laø moät thaønh coâng lôùn lao vì ñöôïc chuaån bò raát kyõ caøng. Tín lieäu ñeán töø khaép theá giôùi. Ngaøi caûm thaáy caùc cuoäc ñaøm luaän raát tích cöïc vaø Thöôïng Hoäi Ñoàng naøy chaéc chaén giuùp Giaùo Hoäi tieán leân.
Theá giôùi kyõ thuaät soá hoaït ñoäng taïi Thöôïng Hoäi Ñoàng
Nöõ Tu Bernadette Mary Reis, fsp, cuõng cuûa Vatican News ñeà caäp tôùi nhöõng ngöôøi cuûa theá giôùi kyõ thuaät soá ñang laøm vieäc cho Thöôïng Hoäi Ñoàng laàn naøy. Ñoù laø Allyson Kenny, moät trong 5 ngöôøi treû giuùp phoå bieán söù ñieäp cuûa Thöôïng Hoäi Ñoàng qua caùc phöông tieän truyeàn thoâng xaõ hoäi nhö Facebook, Twitter vaø Instagram. Ngoaøi vieäc laø moät ngöôøi chuyeân nghieäp trong ngaønh truyeàn thoâng Coâng Giaùo, Allyson cuõng laø moät taân toøng môùi trôû laïi Coâng Giaùo 5 naêm nay. Coâ chia seû kinh nghieäm laøm vieäc taïi Thöôïng Hoäi Ñoàng vaø taàm quan troïng cuûa vieäc phoå bieán söù ñieäp cuûa Thöôïng Hoäi Ñoàng trong thôøi ñaïi kyõ thuaät soá.
Khoâng nhö caùc Thöôïng Hoäi Ñoàng tröôùc ñaây, Allyson ñöôïc nghe noùi baàu khí taïi Thöôïng Hoäi Ñoàng laàn naøy laø baàu khí cuûa "baïn beø vaø hôïp nhaát". Hôïp nhaát laø ñieàu caàn thieát vì chuû ñeà laø truyeàn giaûng tin möøng cho ngöôøi treû, moät chuû ñeà cuõng ñem laïi "caûm thöùc haân hoan coù thöïc chaát".
Allyson tieáp tuïc cho hay ñoàng haønh laø moät chuû ñeà ñöôïc laëp ñi laëp laïi. Coâ cho raèng hieän coù chuyeän xa rôøi "thöù cô caáu phaåm traät", töùc cô caáu ngöôøi treân "ban phaùt thoâng tin" vaø ñang coù söï höôùng tôùi "Moät cuoäc hoäi hoïp cuûa nhöõng ngöôøi ngang haøng bieát nhìn nhaän raèng ngöôøi treû coù nhieàu ñieàu ñeå cung öùng vaø cho ñi trong taàm nhìn cuûa hoï, vaø roài hoï cuõng coù theå hoïc hoûi trôû laïi töø caùc vò cao nieân trong ñöùc tin".
Caùc theå taøi khaùc ñöôïc Allyson löu yù bao goàm tính duïc, "laøm theá naøo phaùt trieån moät neàn tính duïc toaøn dieän", vaø uôùc mong cuûa ngöôøi treû ñoái vôùi "truyeàn giaùo vaø yù nghóa cho ñôøi hoï". Coâ cho hay: "Caùc nghò phuï Thöôïng Hoäi Ñoàng vaø caùc döï thính vieân thöïc söï noùi nhieàu ñeán vieäc laøm theá naøo ñeå cuï theå hoùa ñieàu ñoù vaø bieán noù thaønh moät ñieàu coù theå hieän höõu ôû bình dieän daân chuùng".
Caùi khoù cuûa vieäc dieãn dòch Thöôïng Hoäi Ñoàng
Cuõng dòp naøy, Vatican News phoå bieán nhaän ñònh cuûa moät vò giaùm muïc truyeàn giaùo ngöôøi Ba Lan, hieän laø giaùm muïc moät giaùo phaän vuøng queâ ôû Nam Phi. Ñoù laø Ñöùc Cha Stanislaw Jan Dziuba. Ngaøi cuõng laø giaùm muïc lieân laïc vôùi giôùi treû cuûa Hoäi Ñoàng Giaùm Muïc Nam Phi.
Ngaøi tin raèng cho ñeán nay, Thöôïng Hoäi Ñoàng laø moät traûi nghieäm ñeïp ñeõ vaø thöïc söï noùi leân tính Coâng Giaùo cuûa Giaùo Hoäi. Caùc tham döï vieân ñem kinh nghieäm cuûa ngöôøi treû ñeán Thöôïng Hoäi Ñoàng, caû caùc loay hoay laãn caùc nieàm vui cuûa hoï, ñeå Thöôïng Hoäi Ñoàng tìm ra nhöõng caùch theá môùi meû ñeå truyeàn giaûng tin möøng vaø ñeå loâi cuoán caùc ngöôøi treû khaùc tôùi vôùi Chuùa Gieâsu vaø vôùi Giaùo Hoäi cuûa Ngöôøi.
Caùc giaùm muïc noùi raèng caùc quan taâm cuûa ngöôøi treû vaø caùc hoaøn caûnh soáng cuûa hoï khoâng luoân luoân hieän dieän nhöng, theo ngaøi, moät Thöôïng Hoäi Ñoàng khoâng theå baøn ñeán moïi hoaøn caûnh soáng chuyeân bieät cuûa ngöôøi treû ñöôïc. Ngaøi cho raèng caùc nghò phuï coù nhaän ra caùc boái caûnh vaø hoaøn caûnh thay ñoåi cuûa ngöôøi treû. Ñoái vôùi ngaøi, ñieàu quan troïng laø taøi lieäu sau cuøng ñöôïc caùc thöøa taùc vieân tuoåi treû giaûi thích trong caùc boái caûnh khaùc nhau vaø caùc hoaøn caûnh chuyeân bieät. Ngaøi cho raèng ñieàu quan troïng laø Giaùo Hoäi hôïp nhaát nhö moät gia ñình cuûa Thieân Chuùa ñeå giaûi quyeát caùc vaán ñeà chuyeân bieät lieân quan tôùi ngöôøi treû.
Ñöùc Cha Dziuba coi vieäc phieân dòch nhö thaùch ñoá lôùn nhaát sau Thöôïng Hoäi Ñoàng, khoâng nhöõng sang tieáng Zulu (ngoân ngöõ cuûa giaùo phaän ngaøi) maø caû sang caùc ngoân ngöõ khaùc, nhöng vieäc phieân dòch, ñuùng hôn, dieãn dòch naøy phaûi thöïc hieän sao ñeå noù coù lieân quan tôùi ngöôøi treû trong chính caùc hoaøn caûnh ñòa phöông cuûa hoï.
Thaùch thöùc thöù hai, theo ngaøi, laø laøm theá naøo tìm ñöôïc nhöõng ngöôøi treû vaø ngöôøi tröôûng thaønh ñöôïc ñoäng vieân ñeå hoï ñaùp öùng ngöôøi treû vaø tìm caùch ñoàng haønh vôùi hoï. Ngaøi cho raèng vieäc ñaøo taïo caùc coäng ñoàng ñòa phöông vaø caùc nhaø ñaøo taïo tuoåi treû laø ñieàu quan troïng nhöng khoâng deã daøng. Ngaøi cuõng noùi theâm raèng ñieàu khoù laø tìm ra taøi nguyeân, caû taøi chaùnh laãn nhaân söï, ñeå thi haønh taøi lieäu.
Ñöùc Cha Dziuba ngaïc nhieân tröôùc ñöùc tin cuûa ngöôøi treû vaøo Chuùa Gieâsu, hoï saün saøng hy sinh ñeå theo chaân Chuùa Gieâsu. Ngaøi noùi ngaøi nhaän ra raèng caùc giaùm muïc khoâng ñôn ñoäc, ngöôøi treû muoán ôû beân caïnh caùc ngaøi treân ñöôøng theo chaân Chuùa Gieâsu. Ngaøi cho bieát ngaøi khaùm phaù ra vieäc ngöôøi treû coù loøng say meâ ñoái vôùi Giaùo Hoäi vaø hoï saün saøng hy sinh maïng soáng cho Giaùo Hoäi. Ngaøi raát thaùn phuïc tröôùc söï kieän ngay taïi caùc nôi trong ñoù, caùc Kitoâ höõu ñang chòu baùch haïi, ngöôøi treû vaãn ñang coù maët, ñang chieán ñaáu vaø maïnh meõ trong ñöùc tin.
Nhaän ñònh veà theá giôùi kyõ thuaät soá, ngaøi noùi vieäc naøy ñaõ trôû thaønh moät vaán ñeà khi ngöôøi treû khoâng lieân heä vôùi nhau maø chæ raø tin nhaén vaø chæ nhöõng muoán 'thaáy mình ñeïp trong caùc tin nhaén cuûa mình". Ngaøi cho raèng ñieàu naøy thöôøng khoâng phaûn aûnh chính cuoäc soáng cuûa hoï maø chæ taïo ra moät hình aûnh veà ñôøi soáng hoï, moät hình aûnh voán khoâng töôïng tröng cho ñieàu hoï thöïc söï laø vaø caùch soáng thöïc söï cuûa hoï. Ngaøi noùi raèng ñieàu naøy khoâng giuùp hoï lieân heä vôùi ngöôøi treû khaùc, vôùi coäng ñoàng vaø vôùi gia ñình hoï. Ngaøi baûo: nhieàu ngöôøi treû hieän nay daønh nhieàu thì giôø vaø tieàn baïc ñeå baûo ñaûm ñöôïc noái keát veà phöông dieän kyõ thuaät soá.
Tuy nhieân, theo ngaøi, ñaây cuõng laø moät cô hoäi ñeå Chaâu Phi vaø Nam Phi phieân dòch söù ñieäp cuûa Chuùa Kitoâ thaønh nhöõng tin nhaén ngaén, caùc tin nhaén cuûa caùc phöông tieän truyeàn thoâng, khoâng nhöõng söû duïng töø ngöõ maø coøn söû duïng caû hình aûnh ñeå ñi saâu hôn vaøo taâm trí giôùi treû giuùp hoï nhôù laâu hôn. Theá giôùi kyõ thuaät soá laø cô hoäi giuùp laøm cho Giaùo Hoäi hieän dieän, khoâng nhöõng vôùi giôùi treû maø vôùi moïi ngöôøi.
Sau cuøng, Ñöùc Cha Dziuba noùi raèng ngaøi hy voïng taøi lieäu sau cuøng cuûa Thöôïng Hoäi Ñoàng cuõng seõ ñöôïc phieân dòch thaønh moät taøi lieäu cuûa caùc phöông tieän truyeàn thoâng giuùp noù thu huùt hôn. Laøm nhö theá, Giaùo Hoäi khoâng nhöõng vaän ñoäng trí khoân ngöôøi ta maø caû caùc giaùc quan khaùc cuûa hoï ñeå hoïc hoûi taøi lieäu, giuùp noù thaám nhaäp vaøo coõi loøng hoï.