Söù ñieäp cuûa Ñöùc Thaùnh Cha Phanxicoâ
nhaân Ngaøy Theá giôùi Caàu nguyeän
cho vieäc chaêm soùc thieân nhieân
Söù ñieäp cuûa Ñöùc Thaùnh Cha Phanxicoâ nhaân Ngaøy Theá giôùi Caàu nguyeän cho vieäc chaêm soùc thieân nhieân.
Chuyeån ngöõ: Lm. Pheâroâ Nguyeãn Quang Vinh
Vatican (WHÑ 02-09-2018) - Baûn dòch Vieät ngöõ Söù ñieäp cuûa Ñöùc Thaùnh Cha Phanxicoâ nhaân Ngaøy Theá giôùi Caàu nguyeän cho vieäc chaêm soùc thieân nhieân:
Anh chò em thaân meán,
Trong Ngaøy Caàu Nguyeän hoâm nay, tröôùc heát toâi muoán caûm taï Chuùa vì moùn quaø ngoâi nhaø chung cuûa chuùng ta vaø vì nhöõng anh chò em ñaày thieän chí ñang heát loøng baûo veä ngoâi nhaø aáy. Toâi cuõng bieát ôn veà nhieàu döï aùn nhaèm xuùc tieán vieäc nghieân cöùu vaø baûo toàn nhöõng heä thoáng sinh thaùi, veà nhöõng noã löïc phaùt trieån neàn noâng nghieäp beàn vöõng, phöông thöùc dinh döôõng coù traùch nhieäm hôn, vaø veà nhöõng saùng kieán khaùc nhau veà maët giaùo duïc, thieâng lieâng vaø phuïng vuï loâi cuoán caùc Kitoâ höõu khaép nôi treân khaép theá giôùi vaøo vieäc chaêm soùc thieân nhieân.
Cuõng phaûi nhìn nhaän raèng chuùng ta ñaõ khoâng thaønh coâng trong vieäc baûo veä caùc taïo vaät moät caùch coù traùch nhieäm. Tình traïng moâi tröôøng, caû ôû caáp ñoä toaøn caàu laãn taïi nhöõng nôi cuï theå, khoâng theå ñöôïc xem laø thoûa ñaùng. Thaät söï thì caøng ngaøy caøng coù theâm nhaän thöùc raèng caàn phaûi coù moät töông quan môùi vaø laønh maïnh giöõa con ngöôøi vaø thieân nhieân, vaø nieàm xaùc tín raèng chæ coù moät taàm nhìn chaân chính vaø toaøn dieän veà nhaân loaïi môùi giuùp cho chuùng ta yù thöùc boån phaän chaêm soùc toát hôn haønh tinh naøy vì lôïi ích cuûa caùc theá heä hieän taïi vaø töông lai. Vì "khoâng coù moät neàn sinh thaùi hoïc maø khoâng coù nhaân hoïc thích ñaùng" (Laudato Si', 118).
Nhaân Ngaøy Theá giôùi Caàu nguyeän cho vieäc Chaêm soùc Thieân nhieân naøy, ngaøy maø, trong nhieàu naêm qua, Giaùo hoäi Coâng giaùo ñaõ cöû haønh chung vôùi caùc anh chò em Chính Thoáng giaùo vaø söï tham gia cuûa caùc Giaùo hoäi vaø coäng ñoàng Kitoâ giaùo khaùc, toâi muoán taát caû chuùng ta quan taâm ñeán vaán ñeà nöôùc. Ñoù laø moät yeáu toá raát ñôn giaûn vaø quyù giaù, nhöng ñaùng buoàn thay, tieáp caän ñöôïc nguoàn nöôùc ñoái vôùi nhieàu ngöôøi thaät laø khoù khaên neáu khoâng muoán noùi laø khoâng theå ñöôïc. Theá nhöng, "ñöôïc coù nöôùc uoáng an toaøn laø moät quyeàn caên baûn vaø phoå quaùt cho heát moïi ngöôøi, bôûi vì noù thieát yeáu cho söï sinh toàn, vaø do ñoù laø moät ñieàu kieän ñeå thöïc thi nhöõng nhaân quyeàn khaùc. Theá giôùi chuùng ta ñang maéc moät moùn nôï to lôùn ñoái vôùi nhöõng ngöôøi ngheøo ñang thieáu nöôùc uoáng, bôûi vì hoï bò khöôùc töø quyeàn ñöôïc höôûng moät cuoäc soáng phuø hôïp vôùi phaåm giaù baát bieán cuûa hoï." (Laudato Si', 30).
Nöôùc keâu môøi chuùng ta suy tö veà coäi nguoàn cuûa mình. Cô theå con ngöôøi goàm phaàn lôùn laø nöôùc, vaø trong lòch söû, khoâng ít neàn vaên minh ñaõ phaùt xuaát gaàn löu vöïc caùc soâng caùi mang vai troø ñònh hình cho caên tính cuûa mình. Qua moät vaên theå gôïi hình, ñoaïn vaên môû ñaàu cuûa saùch Saùng Theá vieát roõ raèng ngay töø khôûi thuûy, thaàn khí Ñaáng Taïo Hoùa "ñaõ bay löôïn treân maët nöôùc" (1,2).
Xeùt ñeán vai troø cô baûn cuûa nöôùc trong coâng trình taïo döïng vaø söï phaùt trieån cuûa con ngöôøi, toâi nghó raèng chuùng ta caàn caûm taï Thieân Chuùa vì hoàng aân "Chò Nöôùc", raát ñôn giaûn nhöng ñaày ích lôïi cho söï soáng moät caùch ñoäc ñaùo treân haønh tinh cuûa chuùng ta. Chính vì lyù do naøy, vieäc chaêm soùc caùc nguoàn nöôùc vaø nhöõng nôi chöùa nöôùc laø moät ñoøi hoûi caáp baùch. Ngaøy nay, hôn bao giôø heát, chuùng ta caàn nhìn xa hôn nhöõng quan taâm tröôùc maét (xem Laudato Si', 36) vaø xa hôn caùi nhìn thuaàn vò lôïi veà thöïc teá hieän nay, "trong ñoù tieâu chuaån hieäu naêng vaø khaû naêng saûn xuaát hoaøn toaøn nhaém vaøo lôïi ích caù nhaân" (Laudato Si', 159). Chuùng ta caàn coù nhöõng döï aùn ñöôïc chia seû vôùi nhau vaø nhöõng ñoäng thaùi cuï theå noùi leân raèng baát cöù vieäc tö höõu hoùa taøi saûn nöôùc saïch naøo, maø phaûi hy sinh quyeàn con ngöôøi ñöôïc höôûng nhôø taøi nguyeân naøy, thì khoâng chaáp nhaän ñöôïc.
Ñoái vôùi caùc Kitoâ höõu chuùng ta, nöôùc bieåu tröng moät yeáu toá quan troïng cuûa thanh loïc vaø söï soáng. Ñieàu naøy ngay laäp töùc ñöa chuùng ta nghó ñeán pheùp Röûa toäi laø bí tích ñem laïi söï soáng môùi cho chuùng ta. Nöôùc ñöôïc Chuùa Thaùnh Thaàn thaùnh hoùa laø chaát lieäu Thieân Chuùa duøng ñeå ban söï soáng vaø laøm cho chuùng ta thaønh con ngöôøi môùi; ñoù laø nguoàn maïch söï soáng vónh cöûu. Ñoái vôùi Kitoâ höõu thuoäc veà caùc Giaùo hoäi khaùc, pheùp Röûa cuõng töôïng tröng cho khôûi ñieåm cuï theå vaø khoâng thay theá ñöôïc cuûa vieäc traûi nghieäm moät tình huynh ñeä chaân chính hôn bao giôø heát treân ñöôøng tieán ñeán hieäp nhaát troïn veïn. Chuùa Gieâsu, trong khi thi haønh söù vuï, ñaõ höùa ban moät loaïi nöôùc coù khaû naêng thoûa maõn côn khaùt cuûa nhaân loaïi (x. Ga 4, 14), vaø ñaõ höùa raèng: "Ai khaùt haõy ñeán vôùi Ta maø uoáng (Ga 7, 37). Uoáng töø nôi Chuùa Gieâsu coù nghóa laø gaëp gôõ chính baûn thaân Ngaøi laø Chuùa, kín muùc töø lôøi Ngaøi yù nghóa cuûa söï soáng. Öôùc gì lôøi Ngaøi thoát ra treân thaùnh giaù - "Ta khaùt" (Ga 19,28) - khoâng ngöøng vang voïng trong taâm hoàn chuùng ta. Chuùa vaãn mong moûi raèng côn khaùt cuûa Ngaøi ñöôïc thoûa maõn; Ngaøi ñang khaùt tình yeâu. Ngaøi keâu môøi chuùng ta cho Ngaøi ñöôïc uoáng trong thaân phaän nhöõng ngöôøi ñang khaùt hoâm nay vaø noùi vôùi hoï: "Ta khaùt vaø caùc ngöôi ñaõ cho ta uoáng" (Mt 25,35). Trong ngoâi laøng toaøn caàu, cho uoáng khoâng nhöõng laø moät cöû chæ baùc aùi caù nhaân, maø coøn bieåu hieän nhöõng löïa choïn cuï theå vaø quyeát taâm baûo ñaûm cho heát moïi ngöôøi taøi nguyeân quyù baùu laø nöôùc.
Toâi cuõng muoán nhaéc ñeán vaán ñeà bieån caû vaø ñaïi döông. Boån phaän cuûa chuùng ta laø caûm taï Ñaáng Taïo Hoùa vì hoàng aân to lôùn vaø kyø dieäu cuûa bieån khôi vaø nhöõng gì trong ñoù (xem St 1,20-21; Tv 146,6) vaø ngôïi khen Ngaøi ñaõ choaøng caùc ñaïi döông leân treân maët traùi ñaát (xem Tv 104, 6). Suy tö veà bieån caû bao la vaø chuyeån ñoäng khoâng ngöøng cuûa chuùng cuõng laø moät cô hoäi höôùng loøng chuùng ta nghó veà Thieân Chuùa laø Ñaáng khoâng ngöøng ñoàng haønh cuøng caùc thuï taïo, höôùng daãn ñöôøng ñi nöôùc böôùc vaø duy trì söï toàn taïi cho moïi loaøi (xem Thaùnh giaùo hoaøng Gioan Phaoloâ II, Giaùo lyù 7/5/1986).
Khoâng ngöøng chaêm soùc kho taøng voâ giaù naøy laø moät boån phaän khoâng ñöôïc troán traùnh vaø laø moät thaùch ñoá thaät söï. Caàn phaûi coù söï chung söùc höõu hieäu giöõa nhöõng ngöôøi coù thieän chí trong vieäc coäng taùc ñeå tieáp noái coâng trình taïo döïng cuûa Ñaáng Taïo Hoùa. Tieác thay, coù quaù nhieàu noã löïc bò thaát baïi vì thieáu quy ñònh vaø phöông tieän kieåm soaùt höõu hieäu, ñaëc bieät khi noùi ñeán vieäc baûo veä nhöõng vuøng bieån beân ngoaøi haûi phaän quoác gia (x. Laudato Si', 174). Chuùng ta khoâng ñöôïc ñeå cho bieån vaø ñaïi döông troâi ñaày raùc thaûi nhöïa deûo. Cuõng ôû ñaây, chuùng ta caàn coù traùch nhieäm tích cöïc ñoái ñaàu vôùi tình traïng khaån caáp naøy. Chuùng ta phaûi caàu nguyeän nhö laø moïi söï ñeàu tuøy thuoäc vaøo söï quan phoøng cuûa Thieân Chuùa, vaø laøm vieäc nhö theå moïi söï tuøy thuoäc vaøo chuùng ta.
Chuùng ta haõy caàu nguyeän ñeå caùc vuøng nöôùc khoâng trôû neân daáu hieäu chia caùch caùc quoác gia, nhöng laø nôi gaëp gôõ cuûa coäng ñoàng nhaân loaïi. Chuùng ta cuõng haõy caàu nguyeän cho nhöõng ngöôøi ñang lieàu mình nôi bieån caû ñi tìm moät töông lai töôi saùng hôn ñöôïc an toaøn. Chuùng ta haõy caàu xin Chuùa vaø yeâu caàu nhöõng ai ñang phuïc vuï moät caùch ñaùng traân troïng trong laõnh vöïc chính trò ñeå nhöõng vaán ñeà raát nhaïy caûm cuûa thôøi ñaïi hoâm nay, chaúng haïn nhö caùc phong traøo di daân, bieán ñoåi khí haäu vaø quyeàn cuûa moïi ngöôøi höôûng duøng nhöõng taøi nguyeân chính yeáu, ñöôïc xöû lyù baèng thaùi ñoä traùch nhieäm quaûng ñaïi vaø nhìn xa, vaø vôùi tinh thaàn coäng taùc, ñaëc bieät giöõa caùc nöôùc coù khaû naêng nhaát.
Chuùng ta cuõng haõy caàu nguyeän cho nhöõng ngöôøi ñang daán thaân trong vieäc toâng ñoà treân bieån, cho nhöõng ai ñang giuùp cho vieäc suy tö veà nhöõng vaán ñeà lieân quan ñeán heä sinh thaùi bieån, cho nhöõng ai ñang goùp phaàn vaøo vieäc phaùt trieån vaø aùp duïng nhöõng quy taéc quoác teá treân bieån ñeå baûo veä an toaøn cho caùc caù nhaân, quoác gia, haøng hoaù, taøi nguyeân thieân nhieân - chaúng haïn, theo thieån yù cuûa toâi, laø ñoäng vaät vaø taûo bieån vaø caùc raïn san hoâ (xem Laudato Si', 41) hoaëc theàm ñaïi döông - cuõng nhö baûo ñaûm söï phaùt trieån toaøn dieän nhaém ñeán lôïi ích chung cuûa ñaïi gia ñình nhaân loaïi chöù khoâng phaûi cho lôïi ích rieâng bieät naøo. Chuùng ta cuõng nhôù ñeán nhöõng ngöôøi ñang mieät maøi baûo veä caùc laõnh haûi vaø canh gaùc caùc ñaïi döông ña daïng veà sinh hoïc, xin cho hoï bieát chu toaøn nhieäm vuï trong tinh thaàn traùch nhieäm vaø lieâm chính.
Sau cuøng, chuùng ta cuõng khoâng queân caùc theá heä treû vaø caàu nguyeän cho hoï lôùn leân trong söï hieåu bieát vaø toân troïng caên nhaø chung cuûa chuùng ta vaø luoân öôùc muoán chaêm soùc taøi nguyeân coát yeáu laø nöôùc vì lôïi ích cuûa moïi ngöôøi. Toâi hy voïng vaø caàu nguyeän cho caùc coäng ñoàng Kitoâ höõu bieát ñoùng goùp hôn nöõa moät caùch cuï theå trong vieäc giuùp cho moïi ngöôøi ñöôïc höôûng nguoàn taøi nguyeân thieát yeáu naøy, maø vaãn toân troïng vaø chaêm soùc caùc aân hueä ñöôïc Ñaáng Taïo Hoùa ban taëng, nhaát laø soâng ngoøi, bieån caû vaø ñaïi döông.
Vatican, ngaøy 01 thaùng 9 naêm 2018