Thö cuûa Ñöùc Thaùnh Cha Phanxicoâ
göûi Daân Chuùa veà nhöõng toäi phaïm laïm duïng tình duïc
Thö cuûa Ñöùc Thaùnh Cha Phanxicoâ göûi Daân Chuùa veà nhöõng toäi phaïm laïm duïng tình duïc.
Phanxicoâ, Giaùo hoaøng (Thaønh Thi chuyeån ngöõ)
Vatican (WHÑ 25-08-2018) - Sau ñaây laø baûn dòch Vieät ngöõ Thö cuûa Ñöùc Thaùnh Cha Phanxicoâ göûi Daân Chuùa veà nhöõng toäi phaïm laïm duïng tình duïc:
"Neáu moät chi theå bò ñau, moïi chi theå cuøng ñau" (1 Cr 12, 26). Lôøi Thaùnh Phaoloâ vang doäi maïnh meõ trong loøng toâi khi moät laàn nöõa toâi laïi ñöôïc bieát coù nhieàu treû em ñaõ chòu ñau khoå vì bò laïm duïng tình duïc, laïm duïng quyeàn löïc vaø laïm duïng löông taâm do moät soá ñaùng keå caùc giaùo só vaø nhöõng ngöôøi ñöôïc thaùnh hieán gaây ra. Nhöõng toäi aùc gaây thöông tích naëng neà ñau ñôùn vaø chaúng theå laøm gì ñöôïc, tröôùc heát cho chính caùc naïn nhaân, roài coøn cho nhöõng ngöôøi trong gia ñình hoï vaø cho coäng ñoàng caùc tín höõu cuõng nhö nhöõng ngöôøi khoâng phaûi tín höõu. Nhìn laïi vieäc ñaõ qua, duø coá gaéng xin tha thöù vaø söûa chöõa nhöõng thieät haïi, cuõng chaúng bao giôø ñuû. Nhìn veà töông lai, phaûi heát söùc coá gaéng kieán taïo moät neàn vaên hoùa khoâng nhöõng coù khaû naêng ngaên ngöøa maø coøn ngaên chaën caû nhöõng gì coù theå bao che vaø dung döôõng nhöõng tình caûnh töông töï. Noãi ñau cuûa caùc naïn nhaân vaø gia ñình hoï cuõng laø noãi ñau cuûa chuùng ta, vì theá, moät laàn nöõa, chuùng ta phaûi caáp thieát khaúng ñònh laïi cam keát cuûa mình laø baûo veä caùc treû vò thaønh nieân vaø nhöõng ngöôøi lôùn deã bò toån thöông.
1. Neáu moät chi theå bò ñau...
Trong nhöõng ngaøy vöøa qua, moät phuùc trình ñaõ ñöôïc coâng boá, neâu chi tieát nhöõng vieäc ñaõ xaûy ra cho ít nhaát moät ngaøn ngöôøi vaãn coøn soáng, voán laø naïn nhaân bò laïm duïng tình duïc, laïm duïng quyeàn löïc vaø löông taâm do caùc linh muïc gaây ra trong khoaûng 70 naêm. Maëc duø coù theå noùi haàu heát nhöõng tröôøng hôïp naøy ñaõ thuoäc veà quaù khöù, nhöng chuùng ta bieát, duø thôøi gian coù troâi ñi, vaãn coøn ñoù noãi ñau cuûa nhieàu naïn nhaân. Nhöõng veát thöông naøy khoâng bao giôø bieán maát, chuùng vaãn quyeát lieät ñoøi chuùng ta phaûi leân aùn nhöõng toäi aùc naøy vaø hieäp löïc nhoå taän goác neàn vaên hoùa söï cheát aáy; nhöõng veát thöông khoâng bao giôø laønh ñöôïc aáy. Noãi ñau quaën loøng cuûa caùc naïn nhaân ñang keâu thaáu trôøi cao, vaäy maø töø laâu ñaõ bò laøm ngô, giöõ im laëng hoaëc bò caâm nín. Nhöng tieáng keâu cuûa hoï coøn maïnh hôn moïi bieän phaùp baét phaûi im tieáng, hoaëc thaäm chí tìm caùch giaûi quyeát baèng nhöõng quyeát ñònh caøng laøm vaán ñeà trôû neân nghieâm troïng ñeán möùc phöùc taïp. Chuùa ñaõ nghe tieáng keâu naøy vaø moät laàn nöõa cho chuùng ta thaáy Ngaøi ñöùng ôû phía naøo. Ñoaïn thaùnh thi cuûa Ñöùc Maria khoâng theå hieåu khaùc ñi vaø vaãn tieáp tuïc aâm thaàm vang voïng suoát lòch söû. Vì Chuùa nhôù lôøi ñaõ höùa cuøng caùc toå phuï chuùng ta: "Chuùa giô tay bieåu döông söùc maïnh, deïp tan phöôøng loøng trí kieâu caêng; Chuùa haï beä nhöõng ai quyeàn theá vaø naâng cao moïi keû khieâm nhöôøng; Keû ñoùi ngheøo, Chuùa ban cuûa ñaày dö, ngöôøi giaøu coù, Ngaøi ñuoåi veà tay traéng" (Lc 1, 51-53). Chuùng ta thaáy xaáu hoå vì nhaän ra loái soáng cuûa mình ñaõ phuû nhaän, vaø tieáp tuïc phuû nhaän nhöõng lôøi mình ñoïc.
Coäng ñoàng Giaùo hoäi chuùng ta xaáu hoå vaø aên naên nhìn nhaän mình ñaõ khoâng coù maët ôû nôi leõ ra chuùng ta phaûi coù maët, ñaõ khoâng haønh ñoäng kòp thôøi, khoâng nhaän ra taàm möùc lôùn lao vaø tính nghieâm troïng cuûa thieät haïi gaây ra cho raát nhieàu cuoäc ñôøi. Chuùng ta khoâng theå hieän söï quan taâm ñeán nhöõng ngöôøi beù moïn; chuùng ta ñaõ boû rôi hoï. Toâi möôïn lôøi Ñöùc hoàng y Ratzinger trong baøi suy nieäm Chaëng Ñaøng Thaùnh Giaù Thöù Saùu Tuaàn Thaùnh naêm 2005. Ngaøi ñaët mình vaøo tieáng keâu ñau ñôùn cuûa raát nhieàu naïn nhaân vaø thoát leân: "Coù bieát bao nhô baån trong Giaùo hoäi, keå caû nhöõng ngöôøi thuoäc haøng linh muïc, leõ ra phaûi hoaøn toaøn thuoäc veà Chuùa Kitoâ! Bieát bao kieâu caêng, bieát bao töï maõn! Chuùa Kitoâ bò caùc moân ñeä cuûa Ngöôøi phaûn boäi, vieäc hoï laõnh nhaän Mình vaø Maùu Chuùa caùch baát xöùng chaéc chaén laø ñieàu ñau ñôùn nhaát Ñaáng Cöùu Chuoäc phaûi höùng chòu; ñaâm thaáu traùi tim Ngöôøi. Chuùng ta chæ coøn coù theå keâu leân Ngöôøi töø ñaùy loøng mình: Kyrie eleison - Laïy Chuùa, xin cöùu chuùng con! (x. Mt 8, 25)" (Chaëng Thöù Chín).
2. ...moïi chi theå cuøng ñau
Phaïm vi vaø möùc ñoä nghieâm troïng cuûa taát caû nhöõng gì ñaõ xaûy ra ñoøi chuùng ta phaûi haønh ñoäng moät caùch toaøn dieän vaø trong toaøn Giaùo hoäi. Vì trong moïi haønh trình hoaùn caûi, ñieàu quan troïng vaø caàn thieát laø phaûi nhaän ra söï thaät cuûa nhöõng gì ñaõ xaûy ra, nhöng nhö vaäy cuõng chöa ñuû. Ngaøy nay, Daân Chuùa chuùng ta ñöùng tröôùc thaùch ñoá phaûi nhaän laáy noãi ñau anh em, chò em mình ñang chòu nôi theå xaùc vaø tinh thaàn cuûa hoï. Neáu trong quaù khöù, caùch ñaùp laïi laø boû maëc, coøn ngaøy nay, chuùng ta muoán lieân ñôùi vôùi hoï, theo nghóa saâu saéc nhaát vaø thaùch ñoá nhaát, ñeå trôû thaønh caùch thöùc ñònh hình lòch söû hieän taïi vaø töông lai. Vaø vôùi caùch thöùc naøy, caùc xung ñoät, caêng thaúng, nhaát laø nhöõng naïn nhaân cuûa moïi loaïi laïm duïng coù theå gaëp ñöôïc baøn tay chìa ra ñeå baûo veä vaø giaûi cöùu hoï thoaùt khoûi ñau thöông (x. Toâng huaán Evangelii Gaudium, 228). Söï lieân ñôùi naøy khoâng ngöøng ñoøi chuùng ta phaûi leân aùn baát cöù ñieàu gì gaây nguy haïi cho söï toaøn veïn cuûa baát cöù ngöôøi naøo. Söï lieân ñôùi yeâu caàu chuùng ta phaûi choáng laïi moïi loaïi suy ñoài, nhaát laø suy ñoài veà tinh thaàn. Tieáp ñeán laø "loaïi ñui muø chaïy theo tieän nghi vaø thoûa maõn, baát chaáp taát caû: löøa doái, vu khoáng, vò kyû vaø moïi hình thaùi tinh vi khaùc cuûa caùi toâi caù nhaân chuû nghóa, vì 'ngay caû Satan cuõng ñoäi loát thieân thaàn saùng laùng' (2 Cr 11, 14) (Toâng huaán Gaudete et Exsultate, 165). Lôøi Thaùnh Phaoloâ khuyeân haõy chòu ñau khoå vôùi nhöõng ai ñang ñau khoå laø phöông döôïc höõu hieäu nhaát khaéc phuïc xu höôùng laëp laïi lôøi cuûa Cain: "Con laø ngöôøi giöõ em con sao?" (St 4, 9).
Toâi bieát hieän coù nhöõng noã löïc vaø hoaït ñoäng taïi nhieàu nôi treân theá giôùi nhaèm ñöa ra nhöõng caùch thöùc caàn thieát baûo ñaûm cho söï an toaøn vaø baûo veä söï toaøn veïn cuûa treû em vaø nhöõng ngöôøi lôùn deã bò toån thöông, cuõng nhö thöïc hieän chính saùch khoâng khoan dung vaø nhöõng phöông caùch khieán cho nhöõng keû vi phaïm hoaëc bao che nhöõng toäi aùc naøy phaûi chòu traùch nhieäm. Chuùng ta ñaõ trì hoaõn vieäc aùp duïng nhöõng haønh ñoäng vaø söï tröøng phaït raát caàn thieát naøy, nhöng toâi tin chuùng seõ giuùp cho neàn vaên hoùa bieát löu taâm ñeán nhau ñöôïc baûo ñaûm lan roäng hôn trong hieän taïi vaø töông lai.
Cuøng vôùi nhöõng noã löïc naøy, moãi ngöôøi ñaõ ñöôïc röûa toäi caàn thaáy mình döï phaàn vaøo söï thay ñoåi trong Giaùo hoäi vaø xaõ hoäi maø chuùng ta ñang raát caàn. Söï thay ñoåi naøy ñoøi hoûi moãi caù nhaân vaø coäng ñoàng haõy hoaùn caûi ñeå chuùng ta coù theå nhìn söï vieäc nhö Chuùa nhìn. Nhö Thaùnh Gioan Phaoloâ II thöôøng noùi: "Neáu chuùng ta thöïc söï baét ñaàu laïi töø vieäc chieâm ngaém Chuùa Kitoâ, chuùng ta phaûi hoïc caùch ngaém nhìn Ngöôøi, nhaát laø ngaém nhìn Chuùa nôi khuoân maët nhöõng ngöôøi Chuùa muoán ñoàng hình ñoàng daïng vôùi hoï" (Toâng thö Novo Millennio Ineunte, 49). Nhìn söï vieäc nhö Chuùa nhìn, coù maët ôû nôi Chuùa muoán chuùng ta coù maët, thöïc hieän vieäc hoaùn caûi taâm hoàn tröôùc nhan Chuùa. Ñeå laøm ñöôïc nhö vaäy, chuùng ta caàn phaûi caàu nguyeän vaø thoáng hoái. Toâi môøi goïi toaøn theå Daân Thaùnh trung tín cuûa Thieân Chuùa thöïc thi vieäc thoáng hoái baèng caàu nguyeän vaø aên chay, nhö Chuùa ñaõ truyeàn [1]. Vieäc thöïc haønh naøy coù theå ñaùnh thöùc löông taâm chuùng ta vaø khôi daäy söï lieân ñôùi vaø daán thaân xaây döïng neàn vaên hoùa bieát löu taâm ñeán nhau, moät neàn vaên hoùa noùi "khoâng bao giôø nöõa" ñoái vôùi baát cöù hình thöùc laïm duïng naøo.
Khoâng theå nghó ñeán hoaït ñoäng cuûa chuùng ta seõ bieán chuyeån neáu moïi thaønh phaàn Daân Chuùa trong Giaùo hoäi khoâng tham gia tích cöïc. Quaû thaät, baát cöù khi naøo chuùng ta coá gaéng saép xeáp laïi, buoäc phaûi im laëng, hoaëc laøm ngô, hoaëc thu goïn Daân Chuùa vaøo nhoùm nhoû nhöõng ngöôøi öu tuù, roát cuoäc, chuùng ta ñang taïo ra nhöõng coäng ñoaøn, caùc döï aùn, nhöõng caùch tieáp caän thaàn hoïc, nhöõng linh ñaïo vaø caáu truùc khoâng coù goác reã, kyù öùc, dieän maïo, theå xaùc, vaø cuoái cuøng, khoâng coù söï soáng [2]. Ñieàu naøy ñöôïc theå hieän roõ reät qua caùch hieåu theo yù rieâng veà quyeàn bính trong Giaùo hoäi, moät ñieàu phoå bieán nôi nhieàu coäng ñoaøn ñaõ xaûy ra vieäc laïm duïng tình duïc vaø laïm duïng quyeàn bính vaø löông taâm. Nhö vaäy chính laø tröôøng hôïp mang tinh thaàn giaùo só trò, moät caùch tieáp caän "khoâng chæ xoùa boû neùt ñaëc tröng cuûa ngöôøi Kitoâ höõu, maø coøn ñöa ñeán vieäc laøm suùt giaûm vaø coi thöôøng aân suûng bí tích Röûa toäi ñaõ ñöôïc Chuùa Thaùnh Thaàn ñaët vaøo coõi loøng moïi ngöôøi chuùng ta" [3]. Chuû nghóa giaùo só, duø nôi caùc linh muïc hoaëc giaùo daân, ñeàu cöùa vaøo thaân mình Giaùo hoäi, ñeàu dung döôõng vaø giuùp söùc cho söï xaáu xa toäi loãi, voán chuùng ta ñang leân aùn, laïi tieáp tuïc toàn taïi. Noùi "khoâng" vôùi laïm duïng laø cöông quyeát noùi "khoâng" vôùi moïi hình thöùc giaùo só trò.
Bao giôø cuõng höõu ích khi nhôù raèng "trong lòch söû cöùu ñoä, Chuùa ñaõ cöùu moät daân toäc. Chuùng ta khoâng bao giôø hoaøn toaøn laø chính mình neáu khoâng thuoäc veà moät daân toäc. Ñoù laø lyù do vì sao khoâng ai ñöôïc cöùu ñoä trô troïi moät mình. Traùi laïi, Thieân Chuùa keùo chuùng ta ñeán vôùi Ngöôøi, ñöa vaøo toång theå phöùc hôïp nhöõng moái töông quan lieân vò trong coäng ñoàng nhaân loaïi. Thieân Chuùa muoán ñi vaøo cuoäc soáng vaø lòch söû cuûa moät daân toäc" (Toâng huaán Gaudete et Exsultate, 6). Nhö vaäy, caùch thöùc duy nhaát chuùng ta ñaùp laïi söï döõ ñaõ gaây ñau buoàn cho raát nhieàu cuoäc ñôøi naøy laø thaáy ñöôïc traùch nhieäm cuûa toaøn theå Daân Chuùa chuùng ta. YÙ thöùc mình thuoäc veà moät daân toäc vaø cuøng chia seû moät lòch söû seõ giuùp chuùng ta nhaän ra toäi loãi vaø sai laàm cuûa mình trong quaù khöù, môû loøng ra aên naên thoáng hoái, nhö vaäy seõ giuùp chuùng ta söûa ñoåi töø beân trong. Neáu moïi thaønh phaàn trong Giaùo hoäi khoâng tích cöïc tham gia, taát caû nhöõng ñieàu chuùng ta laøm nhaèm nhoå taän goác thöù vaên hoùa laïm duïng trong caùc coäng ñoaøn, chuùng ta seõ khoâng thaønh coâng trong vieäc taïo ra nhöõng ñoäng löïc caàn thieát cho moät thay ñoåi laønh maïnh vaø höõu hieäu. Chieàu kích thoáng hoái cuûa aên chay vaø caàu nguyeän seõ giuùp chuùng ta, laø Daân cuûa Thieân Chuùa vaø laø nhöõng keû coù toäi, ñeán tröôùc maët Ngaøi vaø anh em, chò em ñang mang thöông tích, naøi xin ñöôïc tha thöù vaø ôn bieát xaáu hoå, hoaùn caûi. Nhôø ñoù, chuùng ta seõ haønh ñoäng laøm phaùt sinh nhöõng ñoäng löïc hôïp vôùi Tin Möøng. Vì "moãi khi chuùng ta coá gaéng trôû veà nguoàn vaø khoâi phuïc neùt töôi môùi ban ñaàu cuûa Tin Möøng, nhöõng ñaïi loä môùi meû lieàn xuaát hieän, nhöõng con ñöôøng saùng taïo lieàn môû ra, vôùi nhöõng hình thöùc dieãn ñaït khaùc nhau, nhöõng daáu chæ vaø lôøi leõ huøng hoàn hôn, dieãn taû yù nghóa môùi cho theá giôùi hoâm nay" (Toâng huaán Evangelii Gaudium, 11).
Ñieàu quan troïng laø Giaùo hoäi chuùng ta coù khaû naêng nhìn nhaän vaø leân aùn, vôùi loøng ñau buoàn vaø xaáu hoå, caùc toäi aùc do nhöõng ngöôøi ñöôïc thaùnh hieán, caùc giaùo só, vaø taát caû nhöõng ngöôøi ñöôïc giao söù maïng troâng nom vaø saên soùc nhöõng ngöôøi deã bò toån thöông nhaát. Chuùng ta haõy naøi xin söï tha thöù cho toäi loãi cuûa mình vaø toäi loãi cuûa ngöôøi khaùc. YÙ thöùc mình coù toäi seõ giuùp chuùng ta nhaän ra nhöõng sai laàm, toäi aùc vaø veát thöông ñaõ gaây ra trong quaù khöù, coøn hieän taïi, cho chuùng ta ñöôïc môû loøng ra vaø quyeát böôùc vaøo cuoäc haønh trình hoaùn caûi môùi.
Cuõng vaäy, thoáng hoái vaø caàu nguyeän seõ giuùp chuùng ta môû ñoâi maét vaø coõi loøng höôùng ñeán nhöõng ñau khoå cuûa tha nhaân vaø cheá ngöï loøng khao khaùt quyeàn löïc vaø cuûa caûi voán laø caên nguyeân sinh ra toäi loãi xaáu xa naøy. Xin cho vieäc aên chay vaø caàu nguyeän môû ñoâi tai chuùng ta tröôùc noãi ñau caâm nín cuûa treû thô, ngöôøi treû vaø ngöôøi taøn taät. AÊn chay coù theå laøm chuùng ta ñoùi khaùt coâng lyù vaø thuùc ñaåy chuùng ta böôùc ñi trong söï thaät, uûng hoä moïi bieän phaùp phaùp lyù caàn thieát. Vieäc aên chay khieán chuùng ta bò lay ñoäng vaø thuùc ñaåy chuùng ta daán thaân theo söï thaät vaø baùc aùi vôùi moïi ngöôøi nam nöõ thaønh taâm thieän chí vaø vôùi coäng ñoàng xaõ hoäi noùi chung, ñeå choáng laïi moïi hình thöùc laïm duïng quyeàn löïc, laïm duïng tình duïc vaø laïm duïng löông taâm.
Nhö vaäy, chuùng ta coù theå cho thaáy roõ raøng mình ñöôïc keâu goïi laøm "daáu chæ vaø coâng cuï cho söï hieäp thoâng vôùi Thieân Chuùa vaø hieäp nhaát vôùi toaøn theå nhaân loaïi" (Hieán cheá Lumen Gentium, 1).
"Neáu moät chi theå bò ñau, moïi chi theå cuøng ñau", Thaùnh Phaoloâ noùi. Vôùi tinh thaàn caàu nguyeän vaø thoáng hoái, caù nhaân moãi ngöôøi vaø coäng ñoaøn chuùng ta seõ soáng ñuùng vôùi lôøi daïy naøy, nhôø ñoù chuùng ta coù theå thaêng tieán trong aân suûng xoùt thöông, coâng lyù, ngaên ngöøa vaø söûa chöõa. Ñöùc Maria ñaõ choïn choã ñöùng döôùi chaân thaäp giaù Con cuûa Meï. Meï ñaõ khoâng ngaàn ngaïi laøm nhö theá, ñöùng choân chaân beân Chuùa Gieâsu. Qua ñoù, Meï cho thaáy caùch Meï ñaõ soáng caû cuoäc ñôøi mình. Khi caûm nghieäm noãi ñau buoàn do nhöõng veát thöông trong Giaùo hoäi ñem laïi, toát nhaát chuùng ta haõy cuøng Ñöùc Meï "vöõng taâm caàu nguyeän hôn nöõa", tìm caùch lôùn leân trong tình yeâu vaø trung thaønh vôùi Giaùo hoäi hôn nöõa (Thaùnh Inhaxioâ Loyola, Linh thao, 319). Meï Maria, ngöôøi moân ñeä ñaàu tieân cuûa Chuùa, daïy taát caû chuùng ta laøm theá naøo bieát döøng laïi tröôùc nhöõng noãi khoå ñau cuûa ngöôøi voâ toäi, khoâng chöõa mình cuõng khoâng toû ra heøn nhaùt. Chieâm ngaém Ñöùc Maria laø khaùm phaù maãu göông cuûa ngöôøi thaät söï theo Chuùa Kitoâ.
Xin Chuùa Thaùnh Thaàn ban cho chuùng ta ôn hoaùn caûi vaø xöùc daàu coõi loøng chuùng ta ñang caàn ñeán, ñeå chuùng ta toû loøng aên naên tröôùc nhöõng toäi aùc laïm duïng naøy, vaø doác loøng can ñaûm choáng laïi chuùng.
Vatican, ngaøy 20 thaùng 8 naêm 2018
Phanxicoâ, Giaùo hoaøng
(Thaønh Thi chuyeån ngöõ -
Nguoàn: Libreria Editrice Vaticana, baûn tieáng Anh vaø tieáng Phaùp)
- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -
[1] "Gioáng quyû naøy chæ coù theå tröø ñöôïc nhôø aên chay vaø caàu nguyeän" (Mt 17, 21)
[2] x. Thö göûi Daân Löõ Haønh cuûa Thieân Chuùa taïi Chile (31 thaùng Naêm 2018)
[3] Thö göûi Ñöùc hoàng y Marc Ouellet, Chuû tòch UÛy ban Toøa Thaùnh veà chaâu Myõ Latinh (19 thaùng Ba naêm 2016)