Di saûn caùc nöõ tu Albania ñeå laïi
qua ñôøi soáng ñöùc tin aâm thaàm vaø bí maät
Di saûn caùc nöõ tu Albania ñeå laïi qua ñôøi soáng ñöùc tin aâm thaàm vaø bí maät.
Vlore, Albania (CNS 01-02-2018; Vat. 22-06-2018) - Vaøo naêm 1993, khi Bardhe Gjini 21 tuoåi, laàn ñaàu tieân coâ gaëp ngöôøi dì cuûa mình, laø sô Julja Gjoka, vaø Gjini caûm thaáy sôï sôï. Khi ñoù Gjini chöa ñöôïc röûa toäi; coâ chöa hieåu gì veà ñôøi tu. Coâ caûm thaáy sôï vì dì cuûa mình vaø caùc nöõ tu khaùc ñeàu maëc nhöõng trang phuïc ñen hoaøn toaøn, nhìn nhö nhöõng goùa phuï. Dì cuûa Gjini hoûi coâ coù muoán trôû thaønh moät nöõ tu khoâng. Gjini traû lôøi dì cuûa mình laø coâ khoâng muoán. Nhöng maø hieän nay, taïi chính thaønh phoá maø laàn ñaàu tieân hoï gaëp nhau, Gjini laïi laø moät nöõ tu cuøng doøng vôùi dì Gjoka cuûa mình, ngöôøi ñaõ cuøng caùc chò em trong doøng soáng ñöùc tin caùch bí maät trong thôøi coäng saûn.
Töø naêm 1945, Albania bò chính quyeàn coäng saûn do Enver Hoxha laõnh ñaïo, ñaøn aùp khaéc nghieät. Chính quyeàn coäng saûn ñaõ baùch haïi vaø gieát haøng traêm giaùo só vaø giaùo daân. Naêm 1967, nhaø nöôùc coäng saûn chính thöùc caám ñaïo, giaûi taùn caùc cô sôû toân giaùo vaø truïc xuaát caùc tu só ngoaïi quoác. Caùc tu só ngöôøi Albania ñöôïc leänh phaûi trôû veà queâ nhaø vaø rôøi boû ñôøi tu. Taïi Vlore, 5 thaønh vieân cuûa doøng Nöõ tyø Ñöùc Baø cuûa Shkodra ñaõ quyeát ñònh choáng laïi leänh cuûa chính quyeàn coäng saûn, duø hoï coù theå gaëp nguy hieåm, coù theå bò caàm tuø vaø bò cheát. Sô Gjoka laø nöõ tu treû nhaát trong soá 5 nöõ tu vaø khi aáy sô coøn chöa khaán troïn ñôøi. Caùc nöõ tu tieáp tuïc soáng trong caên hoä ôû taàng 2, saùt beân nhaø thôø thaùnh Luigi. Chính quyeàn ñaõ chieám nhaø thôø, xaây döïng laïi caùc böùc töôøng nhaø thôø, ñaäp phaù thaùp chuoâng vaø bieán noù thaønh moät nhaø haùt.
Caùc coâng an chìm cuûa chính quyeàn môû roäng maïng löôùi nhöõng ngöôøi ñöa tin cho hoï, neân caùc nöõ tu phaûi nghó ra nhöõng caùch theá thöïc haønh ñöùc tin. Vì caùc sô khoâng theå maëc aùo doøng, neân caùc sô ñaõ choïn moät thöù trang phuïc maø chính quyeàn khoâng caám: ñoù laø quaàn aùo maøu ñen maø caùc phuï nöõ maëc nhö daáu hieäu tang cheá. Caùc nöõ tu chæ coù theå caàu nguyeän chung vôùi nhau vaø trong nhaø ñoùng kín cöûa, khoâng ai nhìn thaáy hoï. Nhöõng taám aûnh treo treân töôøng nhaø cuûa caùc sô coù 2 maët: moät maët laø nhöõng hình aûnh veà coäng saûn ñöôïc tröng baøy coâng khai, coøn maët kia laø hình aûnh thaùnh maø caùc sô thöôøng caàu nguyeän. Caùc sô cuõng giöõ moät töôïng Ñöùc Meï Maria trong nhaø. Khi coù ngöôøi khaùch naøo ñoù toø moø thaéc maéc hoûi veà töôïng naøy thì caùc sô giaûi thích ñoù laø töôïng moät coâ daâu treû. Beân döôùi böùc töôïng laø Mình Thaùnh Chuùa ñöôïc caùc sô caát giöõ.
Naêm 1991, cheá ñoä coäng saûn taïi Ñoâng AÂu suïp ñoå vaø taïi Albania cuõng theá. Caùc thöøa sai ngoaïi quoác töø caùc nöôùc laïi ñeán Albania ñeå giuùp taùi thieát laïi Giaùo hoäi Coâng giaùo Albania. Cuoái cuøng, sô Gjoka ñaõ ñöôïc tuyeân khaán troïn ñôøi. Nhaø thôø thaùnh Luigi cuõng ñöôïc xaây döïng laïi, caû thaùp chuoâng cuûa noù, duø giôø ñaây khoâng coøn nhöõng tieáng chuoâng ñoàng vang leân, nhöng thay vaøo ñoù laø tieáng chuoâng ñieän töû. Nhaø thôø ñöôïc ñoåi teân thaønh nhaø thôø Ñöùc Meï Maria vaø thaùnh Luigi ñeå toân vinh Meï Maria, vôùi pho töôïng cuûa Meï ñaõ nhaéc nhôû caùc nöõ tu giöõ vöõng ñöùc tin cuûa mình trong nhöõng thôøi gian thöû thaùch khoù khaên.
Sô Gjini chia seû: "Nhöõng ngöôøi bieát caùc nöõ tu naøy noùi raèng ñaëc suûng ôn goïi cuûa hoï ñaõ ñöôïc theå hieän qua söï im laëng cuûa hoï. Tình yeâu Chuùa cuûa hoï ñöôïc baøy toû qua söï im laëng cuûa hoï." Sô Gjini hieåu raèng thôøi coäng saûn laø thôøi gian cöïc kyø khoù khaên ñoái vôùi caùc tu só, nhöng "hoï ñaõ choïn Chuùa Gieâsu Kitoâ vaø hoï bieát raèng hoï phaûi theo Ngöôøi cho duø baát cöù ñieàu gì xaûy ñeán vôùi hoï."
Ôn goïi cuûa Gjini naûy maàm vaøo muøa xuaân naêm 1993, khi coâ ñeán ôû vôùi dì cuûa mình laø sô Gjoka moät thaùng vaø ñaõ chia seû thôøi gian vôùi caùc tình nguyeän vieân vaø caùc nhaø truyeàn giaùo. Kinh nghieäm cuûa thôøi gian naøy ñaõ coù aûnh höôûng lôùn treân ôn goïi cuûa Gjini. Sô Gjini chia seû. "Nhìn thaáy caùc baïn treû ñeán noùi chuyeän vôùi caùc nöõ tu thaät vui laøm cho toâi caûm thaáy hieáu kyø veà vieäc trôû thaønh nöõ tu." 6 thaùng sau ñoù, Gjini trôû laïi Vlore vaø noùi vôùi dì Gjoka cuûa mình veà yù ñònh muoán trôû thaønh nöõ tu. Dì Gjoka cuûa Gjini raát ngaïc nhieân vaø noùi: "Con chöa röûa toäi thì laøm sao coù theå ñi tu ñöôïc?" Gjini lôùn leân trong thôøi coäng saûn khi ñaïo bò caám neân coâ chöa ñöôïc laõnh nhaän baát cöù bí tích naøo. Nhöng ñoù khoâng phaûi laø ñieàu ngaên trôû Gjini treân ñöôøng ôn goïi. Naêm 1998, Gjini ñaõ tuyeân khaán laàn ñaàu trong doøng caùc Nöõ tyø ñeàn toäi cuûa Ñöùc Meï Maria.
Doøng caùc Nöõ tyø ñeàn toäi cuûa Ñöùc Meï Maria ñöôïc thaønh laäp taïi Italia vaøo naêm 1900. Ngay sau khi cheá ñoä coäng saûn ôû Albania suïp ñoå, caùc tu só cuûa doøng ñaõ ñeán Albania vaø ngay laäp töùc hoï nhaän ra nhu caàu giaùo duïc Coâng giaùo taïi ñaây. Naêm 1999 hoï ñaõ môû moät nhaø treû cho 120 treû em ôû Vlore. Sô Gjini chia seû raèng giaùo duïc Coâng giaùo raát quan troïng bôûi vì caùc tröôøng hoïc hình thaønh moät theá heä vôùi caùc giaù trò tinh thaàn vaø nhaân baûn laønh maïnh. Duø caùc nöõ tu muoán coù moät tröôøng hoïc caùc caáp nhöng vì soá tu só cuûa doøng coøn giôùi haïn neân chöa theå thöïc hieän ñöôïc.
Sô Gjoka qua ñôøi naêm 2011. Duø soáng moät cuoäc ñôøi thinh laëng nhöng sô ñaõ ñeå laïi moät di saûn lôùn. Sô Gjini chia seû veà ngöôøi dì nöõ tu cuûa mình: "Dì phaûi thinh laëng nhöng dì ñaõ noùi nhieàu qua söï thinh laëng cuûa dì - trong söï thinh laëng vaø hoaït ñoäng vôùi ngöôøi ngheøo." (CNS 01/02/2018)
Hoàng Thuûy
(Vatican News)