Cuoäc ñôøi cuûa tay ñua xe ñaïp voâ ñòch
Gino Bartali, moät ngöôøi coâng chính
Cuoäc ñôøi cuûa tay ñua xe ñaïp voâ ñòch Gino Bartali, moät ngöôøi coâng chính.
Roma (Famiglia Cristiana 02-05-2018; Vat. 1-06-2018) - Vaøo ngaøy 2 thaùng naêm naêm 2018 Israel ñaõ trao quyeàn coâng daân cho tay ñua xe ñaïp voâ ñòch ngöôøi Tuscania, teân laø Gino Bartali, ngöôøi ñaõ cöùu haøng traêm ngöôøi Do Thaùi thoaùt khoûi cuoäc taøn saùt cuûa Phaùt xit Ñöùc.
Gino Bartali laø ngöôøi ñöôïc moïi ngöôøi aùi moä vì oâng ñaõ töøng laø nhaø voâ ñòch ôû nhöõng giaûi ñua xe ñaïp ít nhaát ba laàn ôû YÙ vaø hai laàn ôû Phaùp vaø haøng traêm cuoäc ñua khaùc. Nhöng treân heát Gino Bartali ñöôïc moïi ngöôøi caûm phuïc vaø yeâu meán bôûi vì oâng ñaõ can ñaûm daán thaân trong vieäc giuùp nhöõng ngöôøi Do Thaùi thoaùt khoûi cuoäc taøn saùt cuûa Phaùt xít Ñöùc.
Sau khi nhaän thaáy tình hình nguy hieåm cuûa nhieàu ngöôøi Do Thaùi ñang coù nguy cô bò saùt haïi. Baát chaáp nguy hieåm, oâng duõng caûm vaän chuyeån nhöõng taøi lieäu giaû maø coù giaù trò cho pheùp ngöôøi Do Thaùi rôøi khoûi YÙ. Baèng caùch naøy nhöõng ngöôøi Do Thaùi ñang bò truy luøng coù khaû naêng ñöôïc troán thoaùt. Ñaây laø nhöõng giaáy tôø maø neáu bò phaùt hieän, maïng soáng cuûa oâng seõ khoâng ñöôïc baûo ñaûm. OÂng giaáu taøi lieäu trong khung xe ñaïp vaø ñöa ñeán Assisi, trong moät tu vieän, hoaëc ñeán Roma. Ñaây thöïc söï laø moät ñieàu nguy hieåm vaø ñaày ruûi ro vì ñi xe ñaïp töø Florence ñeán Rome, trong luùc chieán tranh, vôùi nhöõng con ñöôøng bò phaù huûy vaø bò quaân ñoäi kieåm soaùt. Moïi vieäc ñöôïc oâng laøm dieãn ra ban ngaøy. OÂng cuõng ñaõ bò chaën laïi nhieàu laàn, bò thaåm vaán nhöng khoâng ai nghó ñeán vieäc kieåm tra chieác xe ñaïp cuûa oâng vaø hôn nöõa vì oâng ñöôïc bieát ñeán laø moät tay ñua cho neân oâng ñöôïc boû qua. Duø nguy hieåm nhö vaäy nhöng oâng vaãn khoâng boû cuoäc.
Coâng vieäc aâm thaàm nhöng ñaày nguy hieåm cuûa Gino Bartali, cuõng nhö cuûa Ñöùc Hoàng Y Elia Dalla Costa cuûa Florence, vaø moät soá ngöôøi coäng taùc ñaõ giaûi cöùu khoaûng 800 ngöôøi Do Thaùi thoaùt khoûi baøn tay Phaùt xít Ñöùc. 800 söï soáng khoâng phaûi laø nieàm töï haøo coâng khai, maø laø söï an uûi rieâng, moät caùi gì ñoù ñeå giöõ cho chính hoï vaø vôùi hoï trong söï im laëng cuûa nhöõng ngöôøi coâng chính, cuûa nhöõng ai bieát laøm nhöõng gì mình phaûi laøm.
Caâu chuyeän cuûa oâng khoâng ñöôïc ai bieát ñeán trong nhieàu naêm, chæ coù ngöôøi con trai cuûa oâng laø bieát chuyeän naøy nhöng anh laïi noùi: "Toâi ñaõ phaûi chieán ñaáu vôùi cuoäc chieán cuûa toâi nhö theá naøo bôûi vì cha toâi khoâng muoán cho ai bieát chuyeän naøy".
Thaäm chí vôï cuûa oâng chæ bieát ñöôïc ñieàu naøy vaøi naêm tröôùc khi oâng qua ñôøi. Khi vôï oâng hoûi oâng taïi sao oâng im laëng trong moät thôøi gian daøi nhö vaäy; oâng traû lôøi raèng: "Toâi bieát vieäc phaûi laøm; ñieàu toát caàn phaûi laøm nhöng khoâng caàn phaûi noùi ra. Khi ngöôøi ta laøm vì tình yeâu thì caàn phaûi noùi ra ö?".
OÂng cuõng im laëng vôùi nhöõng ngöôøi thaân trong gia ñình veà vieäc chính oâng ñaõ giaáu moät gia ñình Do Thaùi trong moät caên haàm cuûa ngoâi nhaø beân caïnh nôi gia ñình sinh soáng. OÂng noùi raèng hoï laø baïn cuûa oâng, thöïc teá gia ñình khoâng bieát ñieàu naøy.
Cuoäc ñôøi cuûa Gino ñaõ chöùng kieán moät söï ñieân roà ñöôïc goïi laø chuû nghóa choáng Do Thaùi, leân aùn töû hình nhö ngöôøi Do Thaùi. OÂng yù thöùc ñöôïc raèng Thieân Chuùa cuûa oâng, Thieân Chuùa maø oâng phoù thaùc vaøo moãi buoåi saùng khi thöùc daäy vaø daâng lôøi taï ôn khi maøn ñeâm buoâng xuoáng. Ngaøi, chính Thieân Chuùa cuûa moïi chuûng toäc khoâng muoán söï taøn saùt naøy xaõy ra. Chính vì theá ñeå cho ñieàu naøy ñöôïc loaïi boû oâng ñaõ aâm thaàm tìm caùch ñeå giaûi thoaùt nhöõng ngöôøi ñang coù nguy cô maát maïng soáng bao nhieâu coù theå.
OÂng cuõng yù thöùc raèng neáu bò phaùt hieän cuoäc ñôøi cuûa oâng cuõng seõ keát thuùc nhö nhöõng vò anh huøng khaùc; nghóa laø seõ bò gieát hoaëc bò truïc xuaát; vaø chaéc chaén danh tieáng cuûa oâng seõ khoâng cöùu oâng.
Gino Bartali ñöôïc coâng boá laø ngöôøi Coâng chính giöõa caùc quoác gia taïi Yad Vashem, ñaây laø ngoâi ñeàn nhaø nöôùc Israel daønh rieâng töôûng nhôù caùc naïn nhaân cuûa naïn dieät chuûng Holocaust. Con trai cuûa oâng, Andrea Bartali noùi: "Coäng ñoàng ngöôøi Do thaùi noùi raèng neáu cha toâi noùi ñieàu naøy tröôùc ñoù, söï coâng nhaän seõ ñeán töø raát laâu roài. Nhöng Gino Bartali laø nhö theá". (Famiglia Cristiana 02/5/2018)
Ngoïc Yeán
(Vatican News)