Hoïc hoûi Söù ñieäp
Ngaøy Theá giôùi Truyeàn thoâng xaõ hoäi naêm 2018
Hoïc hoûi Söù ñieäp Ngaøy Theá giôùi Truyeàn thoâng xaõ hoäi naêm 2018.
Saøigoøn (WHÑ 08-05-2018) - Hoïc hoûi Söù ñieäp Ngaøy Theá giôùi Truyeàn thoâng xaõ hoäi naêm 2018:
1. Chuû ñeà cuûa Söù ñieäp Ngaøy Theá giôùi Truyeàn thoâng xaõ hoäi naêm 2018 laø gì?
- Chuû ñeà cuûa Söù ñieäp Ngaøy Theá giôùi Truyeàn thoâng xaõ hoäi naêm 2018 laø "Tin giaû vaø moät neàn baùo chí vì hoøa bình: Söï thaät seõ giaûi thoaùt anh em!"
2. Taïi sao söù ñieäp Ngaøy Theá giôùi Truyeàn thoâng xaõ hoäi naêm 2018 laïi ñeà caäp ñeán "tin giaû"?
- Chöùng kieán tình hình tin giaû ñang lan roäng trong moät theá giôùi chòu aûnh höôûng saâu saéc bôûi söï thay ñoåi nhanh choùng caùc kyõ thuaät truyeàn thoâng, Ñöùc Giaùo Hoaøng Phanxicoâ muoán ñöa ra moät söù ñieäp ñeå coäng taùc vôùi moïi ngöôøi trong noã löïc ngaên chaën söï lan roäng cuûa tin giaû, ñoàng thôøi taùi khaùm phaù phaåm giaù cuûa baùo chí cuõng nhö traùch nhieäm cuûa caùc nhaø baùo trong vieäc truyeàn ñaït söï thaät.
3. Ñöùc Giaùo Hoaøng Phanxicoâ cho thaáy khaû naêng truyeàn thoâng cuûa con ngöôøi coù nhöõng neùt ñaëc bieät naøo?
- Ñöùc Giaùo Hoaøng Phanxicoâ cho thaáy khaû naêng truyeàn thoâng cuûa con ngöôøi coù nhöõng neùt ñaëc bieät naøy laø: Ñöôïc taïo ra gioáng hình aûnh Ñaáng Taïo Hoùa, con ngöôøi coù theå baøy toû vaø chia seû taát caû nhöõng gì laø Chaân, Thieän, Myõ; coù theå moâ taû kinh nghieäm cuûa chính mình vaø theá giôùi, ñeå taïo ra kyù öùc lòch söû vaø hieåu bieát caùc söï kieän.
4. Khaû naêng giao tieáp cuûa con ngöôøi seõ bò boùp meùo khi naøo vaø caàn ñöôïc söûa chöõa nhö theá naøo?
- Khi con ngöôøi chieàu theo thoùi kieâu ngaïo vaø tính ích kyû cuûa mình, hoï seõ boùp meùo caùch theá söû duïng khaû naêng giao tieáp. Ñieàu naøy coù theå ñöôïc nhìn thaáy ngay töø thôøi nguyeân toå cuûa loaøi ngöôøi. Noù caàn ñöôïc söûa laïi baèng söï trung thaønh vôùi keá hoaïch cuûa Thieân Chuùa.
5. Tin giaû laø gì?
- Tin giaû laø nhöõng thoâng tin sai laïc döïa treân nhöõng döõ lieäu khoâng toàn taïi hoaëc bò boùp meùo ñeå löøa doái vaø thao tuùng ñoäc giaû. Noù baét chöôùc caùc tin töùc thöïc söï, ñeán möùc xem ra coù veû hôïp lyù. Noù trôû neân ñaùng tin vaø loâi keùo ñöôïc söï chuù yù cuûa moïi ngöôøi baèng caùch ñaùnh truùng caùc thaønh kieán, khai thaùc caùc caûm xuùc boäc phaùt nhö lo laéng, caêm hôøn, töùc giaän vaø thaát voïng. Nhôø caùc maïng xaõ hoäi, noù ñöôïc truyeàn baù nhanh choùng ñeán noãi ngay caû nhöõng lôøi phuû nhaän coù thaåm quyeàn ñi nöõa cuõng khoâng theå haïn cheá ñöôïc nhöõng thieät haïi.
6. Do ñaâu maø vieäc loaïi boû tin giaû trôû neân khoù khaên?
- Vieäc vaïch traàn vaø loaïi boû tin giaû trôû neân khoù khaên vì nhieàu ngöôøi thöôøng chæ töông taùc vôùi nhöõng keû hôïp yù vôùi mình trong caùc moâi tröôøng kyõ thuaät soá. Hoï khoâng coù caùc nguoàn thoâng tin phong phuù laønh maïnh vaø caùc cuoäc ñoái thoaïi xaây döïng, khieán hoï voâ tình ñoàng loõa trong vieäc loan truyeàn caùc tin giaû maø hoï nhaän ñöôïc töø nhöõng ngöôøi töông taùc vôùi hoï.
7. Tin giaû thöôøng daãn ñeán haäu quaû naøo?
- Tin giaû thöôøng daãn ñeán vieäc laøm maát uy tín cuûa ngöôøi khaùc, trình baøy nhöõng ngöôøi aáy nhö keû thuø, thaäm chí nhö ma quyû, vaø nung naáu loøng caêm thuø hoï. Tin giaû laø moät daáu chæ cuûa thaùi ñoä thieáu khoan dung, quaù nhaïy caûm, kieâu caêng vaø thuø haän.
8. Chieán thuaät taïo tin giaû ñaàu tieân trong lòch söû nhaân loaïi ñaõ ñöôïc ma quyû thöïc hieän ñeå caùm doã con ngöôøi nhö theá naøo?
- Ñoù laø chieán thuaät cuûa con raén, ñöa ra nhöõng ñieàu tuy giaû doái nhöng laïi raát quyeán ruõ. Con raén giaû vôø laø baïn toát cuûa Evaø, heát söùc quan taâm ñeán lôïi ích cuûa baø, vaø baét ñaàu caâu chuyeän baèng caùch noùi leân moät ñieàu chæ mang moät phaàn söï thaät: "Thieân Chuùa baûo raèng oâng baø khoâng ñöôïc aên baát kyø traùi caây naøo trong vöôøn phaûi khoâng?". "Thöïc ra Thieân Chuùa chæ caám khoâng ñöôïc aên traùi cuûa caây cho bieát ñieàu laønh ñieàu döõ maø thoâi; neáu aên vaøo seõ bò cheát". Ngöôøi ñaøn baø ñaõ söûa sai con raén nhö theá, nhöng laïi ñeå cho mình bò thua tröôùc söï traán an vaø khieâu khích cuûa noù: "Chaúng cheát choùc gì ñaâu, nhöng aên vaøo oâng baø seõ trôû neân gioáng nhö thaàn thaùnh - bieát laønh bieát döõ". Caâu traû lôøi naøy coù moät chuùt söï thaät khi nhaéc ñeán yeáu toá "bieát laønh bieát döõ", nhöng noù ñaõ khieán Evaø nghi ngôø tình thöông cuûa Thieân Chuùa.
Caâu chuyeän Kinh Thaùnh naøy cho thaáy: Chaúng heà coù moät thoâng tin sai laïc naøo maø khoâng taùc haïi. Tin vaøo söï giaû doái coù theå gaây ra nhöõng haäu quaû thaûm khoác. Moät söï thaät bò meùo moù -duø meùo moù moät chuùt thoâi- cuõng coù theå coù nhöõng haäu quaû nghieâm troïng.
Vaø ñieàu nguy hieåm nhaát, ñoù laø loøng tham cuûa chuùng ta. Tin töùc giaû maïo thöôøng lan truyeàn nhanh choùng ñeán noãi khoù coù theå döøng laïi laø vì noù khôi daäy loøng tham khoâng ñaùy veà quyeàn löïc, sôû höõu vaø laïc thuù, laøm teâ lieät töï do noäi taâm cuûa con ngöôøi.
9. Trong keá hoaïch khöû tröø tin giaû, caàn coù chöông trình giaùo duïc veà chaân lyù; chöông trình naøy chuû yeáu daïy veà ñieàu gì?
- Trong keá hoaïch khöû tröø tin giaû, chöông trình giaùo duïc veà chaân lyù caàn daïy cho moïi ngöôøi luoân tìm caùch hieåu roõ nhöõng ham muoán cuûa mình vaø ñieàu khieån ñöôïc nhöõng khuynh höôùng saâu xa nhaát cuûa mình - khoâng cho pheùp nhöõng khuynh höôùng aáy huûy hoaïi khaû naêng nhaän thöùc ñieàu thieän khieán hoï phaûi chòu thua caùc côn caùm doã.
10. Söï oâ nhieãm lieân tuïc bôûi ngoân ngöõ löøa doái coù theå laøm ñen toái cuoäc soáng noäi taâm cuûa chuùng ta nhö theá naøo?
- Söï oâ nhieãm lieân tuïc bôûi ngoân ngöõ löøa doái seõ laøm cho chuùng ta khoâng coøn phaân bieät noåi ñaâu laø söï thaät, daãn ñeán maát caû loøng töï troïng vaø söï toân troïng ñoái vôùi ngöôøi khaùc, ñeå roài ñaùnh maát khaû naêng yeâu thöông thöïc söï, chæ coøn bieát lao vaøo nhöõng ñam meâ laïc thuù taàm thöôøng vaø chìm saâu trong thuù tính.
11. Vaäy laøm theá naøo ñeå chuùng ta coù theå töï baûo veä mình khoûi nhöõng nguy haïi gaây ra do nhöõng tin giaû ñang traøn ngaäp trong theá giôùi hoâm nay?
- Baøi thuoác giaûi ñoäc hieäu nghieäm nhaát ñeå khöû tröø vi khuaån giaû doái khi ñöa tin chính laø luoân bieát thanh loïc mình trong söï thaät. Theo Kitoâ giaùo, söï thaät khoâng chæ laø ñieàu ñöôïc ñöa ra aùnh saùng sau khi bò che giaáu, maø laø nôi chuùng ta coù theå döïa vaøo ñeå cuoäc ñôøi cuûa ta khoâng bò suïp ñoå. Vaø nôi ñoù chính laø Ñöùc Kitoâ, nhö lôøi Ngaøi xaùc ñònh: "Ta laø söï thaät" (Ga 14: 6); söï thaät naøy seõ cho ta ñöôïc töï do: "Söï thaät seõ giaûi thoaùt anh em" (Ga 8:32). Chính vì theá, baøi thuoác giaûi ñoäc hieäu nghieäm nhaát ñeå khöû tröø vi khuaån giaû doái khi ñöa tin cuõng chính laø keát hieäp vôùi Ñöùc Kitoâ vaø thöïc hieän Lôøi Ngaøi.
12. Moät caùch cuï theå, ta phaûi laøm gì ñeå theå hieän söï thaät?
- Moät caùch cuï theå, söï thaät ñoøi ta phaûi thoaùt khoûi söï giaû traù vaø xaây döïng söï hieäp thoâng, bôûi vì söï giaû doái luoân luoân coù theå len vaøo, ngay caû khi chuùng ta noùi ra nhöõng ñieàu ñuùng. Moät lyù luaän cho duø khoâng ai baét beû vaøo ñaâu ñöôïc, vaø hoaøn toaøn döïa treân nhöõng söï kieän khoâng theå phuû nhaän, nhöng neáu noù ñöôïc duøng ñeå laøm toån thöông ngöôøi khaùc vaø laøm maát uy tín cuûa ngöôøi ñoù tröôùc maét ngöôøi khaùc, thì baát keå noù coù veû ñuùng ñeán ñaâu ñi nöõa, noù cuõng khoâng phaûi laø ñuùng. Chuùng ta coù theå nhaän ra tính chaân thöïc cuûa nhöõng lôøi phaùt bieåu qua hoa traùi cuûa chuùng: Lôøi chuùng ta noùi ra coù gaây chia reõ vaø thaát voïng? hay thuùc ñaåy nhöõng suy tö tröôûng thaønh vaø ñaày ñuû, daãn ñeán söï ñoái thoaïi laønh maïnh vaø nhöõng thaønh quaû tích cöïc?
13. Caùc nhaø baùo coù traùch nhieäm nhö theá naøo trong vieäc khöû tröø tin giaû?
- Caùc nhaø baùo coù traùch nhieäm vaø söù maïng raát lôùn trong vieäc baûo veä tin töùc. Söù maïng naøy ñoøi hoûi hoï phaûi luoân yù thöùc raèng: Thoâng tin cho ngöôøi khaùc chính laø ñaøo taïo ngöôøi khaùc, vì theá caùc nhaø baùo phaûi luoân quaûng baù söï thieän, taïo ra loøng tin, môû ñöôøng cho söï hieäp thoâng vaø hoaø bình.
14. Ñöùc Giaùo Hoaøng Phanxicoâ môøi goïi taát caû moïi ngöôøi coå vuõ moät neàn baùo chí vì hoøa bình nhö theá naøo?
- Theo Ñöùc Giaùo Hoaøng Phanxicoâ, coå vuõ moät neàn baùo chí vì hoøa bình khoâng coù nghóa laø coå voõ cho loaïi hình baùo chí chæ coù maät ngoït ñeå roài nhaém maét tröôùc nhöõng vaán ñeà nghieâm troïng; hay loaïi hình baùo chí chæ ñaày caûm tính. Ngöôïc laïi, caàn phaûi khuyeán khích moät neàn baùo chí trung thöïc, choáng laïi nhöõng giaû doái, nhöõng thöù khaåu hieäu nghe thaät keâu, vaø caùc tieâu ñeà giaät gaân. Ñoù laø neàn baùo chí trung thöïc do daân taïo ra vaø vì daân, nhaèm phuïc vuï moïi ngöôøi - ñaëc bieät laø nhöõng ngöôøi khoâng coù tieáng noùi. Ñoù cuõng laø neàn baùo chí ít taäp trung vaøo caùc tin töùc giaät gaân, nhöng taäp chuù nhieàu hôn vaøo vieäc tìm ra caùc nguyeân nhaân cô baûn cuûa caùc cuoäc xung ñoät, nhaèm thuùc ñaåy söï hieåu bieát saâu saéc hôn vaø goùp phaàn giaûi quyeát baèng caùch thieát laäp caùc quy trình ñaïo ñöùc. Cuoái cuøng, ñaây laø moät neàn baùo chí bieát daán thaân ñeå tìm caùch ñöa ra ñöôïc nhöõng löïa choïn toát ñeïp vaø höõu hieäu, khaùc haún vôùi vieäc coå vuõ söï leo thang chieán tranh vaø baïo löïc baèng lôøi noùi.
15. Haõy cuøng vôùi Ñöùc Giaùo Hoaøng Phanxicoâ höôùng veà Ñaáng Chaân Lyù vôùi lôøi caàu nguyeän tha thieát: caàu cho söï thaät ñöôïc xaây döïng vaø lan toûa treân theá gian:
Laïy Chuùa, xin laøm cho chuùng con neân nhöõng khí cuï bình an cuûa Chuùa.
Giuùp chuùng con nhaän ra söï aùc tieàm aån trong thöù truyeàn thoâng khoâng kieán taïo hieäp thoâng.
Giuùp chuùng con bieát loaïi boû noïc ñoäc khoûi nhöõng phaùn ñoaùn cuûa chuùng con.
Giuùp chuùng con noùi veà tha nhaân nhö anh chò em cuûa chuùng con.
Chuùa laø Ñaáng trung tín vaø ñaùng tin caäy, xin laøm cho lôøi noùi cuûa chuùng con thaønh nhöõng haït gioáng söï thieän cho theá giôùi.
Nôi ñaâu coù keâu la, xin cho chuùng con bieát laéng nghe;
nôi ñaâu coù baán loaïn, xin cho chuùng con taïo ñöôïc nieàm höùng khôûi hoøa hôïp;
nôi ñaâu coù nhöõng mô hoà, xin cho chuùng con bieát mang ñeán söï minh baïch;
nôi ñaâu coù loaïi tröø, xin cho chuùng con mang ñeán tình lieân ñôùi;
nôi ñaâu coù kích ñoäng, xin giuùp chuùng mang laïi söï ñieàm tónh;
nôi ñaâu hôøi hôït, xin cho chuùng con neâu leân ñöôïc nhöõng thaéc maéc ñích thöïc;
nôi ñaâu coù thaønh kieán, xin cho chuùng con ñaùnh thöùc ñöôïc nieàm tin;
nôi ñaâu coù haän thuø, xin cho chuùng con bieát mang ñeán nieàm toân troïng;
nôi ñaâu coù giaû doái, xin cho chuùng con mang ñeán söï thaät. Amen.
WHÑ