Moät ngaøy naøo ñoù coù theå
coù moät nhaø thôø ôû AÛ Raäp Saudi
Moät ngaøy naøo ñoù coù theå coù moät nhaø thôø ôû AÛ Raäp Saudi?
AÛ Raäp (WHÑ 23-04-2018) - Ñöùc hoàng y Jean-Louis Tauran hieän ñang vieáng thaêm AÛ Raäp Saudi, caùi noâi cuûa chuû nghóa Wahhabi, nôi maø taát caû caùc toân giaùo khaùc ngoaøi Hoài giaùo ñeàu bò caám.
Ñaõ coù nhieàu ngöôøi leân tieáng ñoøi quyeàn xaây döïng nhaø thôø ôû moät quoác gia hieän coù gaàn hai trieäu Kitoâ höõu ñang soáng moät caùch thaàm laëng.
Saép coù moät nhaø thôø ôû Riyadh chaêng? Nhöõng daáu hieäu khôi maøo cuûa Thaùi töû AÛ Raäp Saudi laø Mohammed ben Salmane, ngöôøi ñaõ tieán haønh nhöõng caûi caùch xaõ hoäi trong Vöông quoác -nôi maø taát caû caùc toân giaùo khaùc ngoaøi Hoài giaùo theo chuû nghóa Wahhabi cöïc kyø baûo thuû ñeàu bò caám tuyeät ñoái-, ñaõ nhen nhoùm laïi nieàm hy voïng nôi caùc coäng ñoaøn Kitoâ höõu ôû Ñoâng phöông.
Trong nhöõng ngaøy naøy, Ñöùc hoàng y Jean-Louis Tauran, Chuû tòch Hoäi ñoàng Toaø thaùnh veà Ñoái thoaïi Lieân toân, ñaõ ñöôïc "Trung taâm quoác teá ñaáu tranh choáng yù thöùc heä cöïc ñoan " (ETIDAL, vieát taét theo tieáng AÛ Raäp) ñaëc bieät tieáp ñoùn. Ñöôïc coi laø moät ngöôøi kieân trì thuùc ñaåy cuoäc ñoái thoaïi giöõa Giaùo hoäi Coâng giaùo vaø Hoài giaùo, ngaøi cuõng ñaõ gaëp Quoác vöông Salman hoâm thöù Tö 18-04 taïi Riyadh.
Cöû haønh phuïng töï aâm thaàm taïi caùc vaên phoøng ngoaïi giao
Theo baøi töôøng thuaät treân baùo L'Osservatore Romano, Ñöùc hoàng y Tauran noùi: "Moïi toân giaùo phaûi ñöôïc ñoái xöû nhö nhau, khoâng phaân bieät, vì caùc tín ñoà cuûa caùc toân giaùo, cuõng nhö nhöõng coâng daân khoâng theo toân giaùo naøo, ñeàu phaûi ñöôïc ñoái xöû cuøng moät caùch nhö nhau", coù yù ñeà caäp ñeán chuû ñeà vaãn luoân mang tính thôøi söï: moïi ngöôøi ñeàu coù quyeàn "coâng daân ñaày ñuû".
Hôn moät trieäu röôõi Kitoâ höõu hieän ñang soáng taïi AÛ Raäp Saudi. Neáu tính caû caùc Kitoâ höõu soáng trong caùc tieåu vöông quoác xung quanh - nôi coù nhieàu nhaø thôø ñaõ ñöôïc xaây döïng -, thì con soá naøy seõ laø gaáp ñoâi.
Caùc Kitoâ höõu naøy laø ngöôøi Philippines, AÁn Ñoä, Ai Caäp hoaëc Caän Ñoâng, ña soá laøm vieäc ôû caùc coâng tröôøng xaây döïng hoaëc giuùp vieäc nhaø. Cuõng coù nhöõng ngöôøi Haøn Quoác hoaëc chaâu AÂu laøm caùc coâng vieäc löông cao hôn. Duø con soá Kitoâ höõu khaù ñoâng, nhöng hoï bò nghieâm caám cöû haønh Thaùnh leã vaø vieäc phuïng töï, neáu vi phaïm seõ bò caûnh saùt toân giaùo baét giöõ. Vì theá vieäc phuïng töï ñöôïc thöïc hieän moät caùch aâm thaàm, thöôøng laø trong caùc vaên phoøng ngoaïi giao.
Ñeå gìn giöõ moái quan heä Hoài giaùo - Kitoâ giaùo
Tuy nhieân, Christian Lochon, moät giaùo sö ñaïi hoïc ôû Quaän 2, Paris, cho raèng luùc naøy tình hình ñaõ ñuû chín muoài ñeå coù theå coù nhöõng thay ñoåi. "Sau nhöõng kinh hoaøng maø löïc löôïng IS gaây ra trong khu vöïc, ngöôøi AÛ Raäp Saudi muoán taïo cho mình moät hình aûnh nhaân vaên hôn. Vaø ngöôøi ta ñaõ khoâng phaùi ai ñoù ôû caáp ñoä cuûa Ñöùc hoàng y Tauran neáu chöa coù gì cuï theå roõ raøng".
Tuaàn tröôùc, nhaân dòp Thaùi töû AÛ Raäp Saudi vieáng thaêm nöôùc Phaùp, Ñöùc oâng Pascal Gollnisch, Giaùm ñoác Oeuvre d'Orient, ñaõ ñöa ra moät tuyeân boá noùi raèng: "Nhöõng Kitoâ höõu naøy coù quyeàn coù moät nôi thôø töï theo quy ñònh cuûa Lieân hieäp quoác maø AÛ Raäp Saudi cuõng laø thaønh vieân. Chuùng toâi ñeà nghò Thaùi töû haõy can ñaûm thöïc hieän ñieàu naøy, bôûi vì neáu ôû AÛ Raäp Saudi khoâng coù nhaø thôø, thì duø chuùng ta coù xaây haøng ngaøn nhaø thôø Hoài giaùo ôû chaâu AÂu, thì seõ khoâng quaûn lyù ñöôïc tình traïng ñang xaáu ñi trong caùc moái quan heä Hoài giaùo - Kitoâ giaùo".
Ngoaøi vieäc noùi raèng caàn xaây döïng nôi thôø phöôïng, Giaùm ñoác Oeuvre d'Orient cuõng mong muoán coù theâm nhieàu nôi trao ñoåi vaø ñoái thoaïi veà giaùo lyù "vôùi taát caû nhöõng heä quaû xaõ hoäi maø cuoäc ñoái thoaïi naøy mang laïi".
Moät Nhaø thôø chính toaø ñang ñöôïc xaây döïng ôû Bahrain
Töø maáy thaùng nay, caùc nhaø laõnh ñaïo AÛ Raäp Saudi ñaõ coù nhieàu cuoäc gaëp gôõ vôùi caùc ñaïi dieän cuûa moät soá truyeàn thoáng Kitoâ giaùo. Vaøo thaùng 11/2017, ngöôøi ñöùng ñaàu Giaùo hoäi Maronite ôû Liban laø Ñöùc hoàng y Bechara Rai ñaõ ñöôïc Quoác vöông Salman vaø Thaùi töû Mohammed bin Salman tieáp kieán taïi Riyadh. Thaùi töû AÛ Raäp Saudi cuõng gaëp moät nhoùm caùc nhaø laõnh ñaïo Do Thaùi vaø Coâng giaùo trong moät chuyeán vieáng thaêm New York môùi ñaây.
Giaùo sö Christian Lochon phaân tích: "Vì cheá ñoä khoâng theå nôùi loûng ñieàu gì treân bình dieän chính trò, neân noù saün saøng hôn trong vieäc nôùi loûng söï kìm keïp treân bình dieän vaên hoùa vaø tín ngöôõng. Khi ñaõ naém chaéc boä maùy chính trò vaø quaân söï, nay vò Thaùi töû seõ raûnh tay ñeå ñöa ra nhöõng daáu hieäu hoaø dòu".
Giaùo hoäi Coâng giaùo ôû baùn ñaûo AÛ Raäp chia thaønh hai giaùo phaän: giaùo phaän Baéc AÛ Raäp (goàm Qatar, Bahrain, AÛ Raäp Saudi) döôùi quyeàn coi soùc cuûa Ñöùc giaùm muïc Camillo Ballin, coù Toaø giaùm muïc ñaët taïi Bahrain - nôi ñaây moät nhaø thôø ñang ñöôïc xaây döïng; giaùo phaän Nam AÛ Raäp (goàm Caùc tieåu vöông quoác AÛ Raäp thoáng nhaát, Oman, Yemen), vôùi Toaø giaùm muïc ñaët taïi Abu Dhabi, do Ñöùc Giaùm muïc Paul Hinder coi soùc.
(La Croix)
Minh Ñöùc