Toâng huaán môùi cuûa Ñöùc Thaùnh Cha
veà vieäc neân thaùnh
Toâng huaán môùi cuûa Ñöùc Thaùnh Cha veà vieäc neân thaùnh.
Vatican (Vat. 9-04-2018) - Saùng ngaøy 9 thaùng 4 naêm 2018, Toâng huaán môùi cuûa Ñöùc Thaùnh Cha Phanxicoâ veà ôn goïi neân thaùnh cuûa taát caû moïi ngöôøi trong theá giôùi ngaøy nay ñaõ ñöôïc coâng boá taïi Vatican.
Vaên kieän daøi 44 trang chöõ nhoû (hay 110 trang chöõ lôùn) mang töïa ñeà "Gaudete et Exsultate", (caùc con vui möøng vaø haân hoan), trích töø lôøi Chuùa Gieâsu trong Tin Möøng theo thaùnh Matheâu (5,12) khi ngaøi noùi veà caùc Moái Phuùc Thaät: "Haõy vui möøng haân hoan, vì phaàn thöôûng caùc con thaät lôùn lao treân trôøi! Chính nhö theá ngöôøi ta ñaõ baùch haïi caùc ngoân söù ñi tröôùc caùc con".
Vaên kieän ñöôïc vieát trong moät ngoân ngöõ ñôn sô vaø trôû thaønh nhö moät cuoán caåm nang nhoû veà ñôøi soáng thieâng lieâng, coù theå aùp duïng cho taát caû moïi ngöôøi.
Toâng huaán chia laøm 5 chöông vôùi 177 ñoaïn, mang chöõ kyù cuûa Ñöùc Thaùnh Cha ngaøy 19 thaùng 3 naêm 2018, leã kính Thaùnh Giuse, trong phaàn nhaäp ñeà, Ñöùc Thaùnh Cha caûnh giaùc raèng "Ñaây khoâng phaûi laø moät cuoán khaûo luaän veà söï thaùnh thieän", nhöng laø laøm vang doäi moät laàn nöõa lôøi keâu goïi neân thaùnh nôi daân Chuùa: ñoù laø söï thaùnh thieän nôi nhöõng ngöôøi soáng caïnh chuùng ta, söï thaùnh thieän "cuûa giai caáp trung löu".
Moät ñaëc ñieåm cuûa Toâng Huaán laø ñöôïc soaïn ra, nhö Ñöùc Thaùnh Cha ñang noùi vôùi ngöôøi ñoái dieän, trong moät cuoäc ñoái thoaïi, vaø nhaém ñeán moïi baäc soáng: ngöôøi thaùnh hieán, ngöôøi soáng trong baäc vôï choàng, coâng nhaân, caùc vò coù traùch nhieäm. "Ñöøng haøi loøng vôùi cuoäc soáng taàm thöôøng, toâ maøu, khoâng coù chaát löôïng cao".
Theo nghóa naøy, Vaên kieän laáy höùng töø thaùnh Phanxicoâ ñeä Saleâ soáng vaøo theá kyû 17 vaø ñöôïc trích daãn ngay trong trang ñaàu tieân, qua ñoù thaùnh nhaân noùi veà "cuoäc soáng hoaøn haûo vôùi nhöõng coâng vieäc thöôøng nhaät".
Ñöùc Thaùnh Cha nhaéc ñeán khoaûng 30 "vò thaùnh" trong Toâng Huaán, nhöng khoâng phaûi moïi ngöôøi ñeàu ñaõ ñöôïc toân phong. Ñaëc bieät Ñöùc Hoàng Y Nguyeãn Vaên Thuaän cuõng ñöôïc trích daãn:
"Khi Ñöùc Hoàng Y Phanxicoâ Xavie Nguyeãn Vaên Thuaän ôû trong tuø, Ngöøôi ñaõ töø khöôùc moõi moøn chôø ñôïi ñöôïc traû töï do. Choïn löïa cuûa Ngöôøi laø: "Toâi soáng giaây phuùt hieän taïi, traøn ñaày tình thöông"; vaø caùch thöùc cuï theå hoùa ñieàu naøy laø: "Toâi lôïi duïng nhöõng cô hoäi xaûy ra moãi ngaøy, ñeå hoaøn thaønh nhöõng coâng vieäc thoâng thöôøng moät caùch ngoaïi thöôøng" (n.17, trích töø "Cinque pani e due pesci. Dalla sofferanza del carcere una gioiosa testimonianza di fede, Milano, 2014, 20 - 5 chieác baùnh vaø hai con caù).
Choáng laïi söï giaû maïo söï thaùnh thieän
Trong Toâng Huaán, Ñöùc Thaùnh Cha caûnh giaùc choáng laïi hai thöù giaû maïo chaân lyù coâng giaùo, hai keû thuø tinh vi vaø raát thôøi söï choáng laïi söï thaùnh thieän, vì noù taïo neân moät thöù duy öu tuù yeâu mình vaø ñoäc ñoaùn (E.G). Tröôùc heát ñoù laø thuyeát ngoä giaùo (gnosticisme) laøm baêng hoaïi maàu nhieäm baèng caùch kheùp kín noù trong kieán thöùc chuû quan. Tieáp ñeán laø thuyeát Peùlage, queân raèng ôn thaùnh cuûa Chuùa chieám vò trí thöù nhaát, chöù khoâng phaûi yù chí con ngöôøi. Hai laïc giaùo naøy xuaát hieän trong nhöõng theá kyû ñaàu tieân cuûa Kitoâ giaùo vaø taùi xuaát hieän ngaøy nay, vaø môùi ñaây Boä giaùo lyù ñöùc tin ñaõ vaïch traàn trong vaên kieän töïa ñeà "Placuit Deo".
Trong Toâng Huaán, Ñöùc Thaùnh Cha khai trieån 8 con ñöôøng neân thaùnh, döïa treân 8 moái phuùc thaät, vaø trong soá naøy, ngaøi ñaëc bieät ñeà bao moái phuùc: 'Phuùc cho ai coù loøng thöông xoùt' nhö con ñöôøng tuyeät haûo ñeå neân thaùnh. Phuùc thaät naøy chöùa ñöïng qui luaät lôùn nhaát veà caùch haønh xöû cuûa caùc tín höõu Kitoâ, nhö ñöôïc moâ taû trong chöông 25 cuûa Tin Möøng theo thaùnh Matheâu veà cuoäc phaùn xeùt chung. Trang naøy chöùng toû raèng "neân thaùnh khoâng coù nghóa laø môû to ñoâi maét trong moät tình traïng goïi laø xuaát thaàn (n.96) nhöng laø soáng Thieân chuùa qua tình thöông ñoái vôùi nhöõng ngöôøi roát cuøng.
Ñöùc Thaùnh Cha nhaän xeùt raèng raát tieác laø coù nhöõng yù thöùc heä caét xeùn Tin Möøng. Moät beân laø nhöõng Kitoâ höõu khoâng coù töông quan vôùi Thieân Chuùa, hoï bieán Kitoâ giaùo thaønh moät thöù ONG (NGO), moät toå chöùc phi chính phuû (n.100). Ñaøng khaùc coù nhöõng ngöôøi nghi kî söï daán thaân xaõ hoäi cuûa nhöõng ngöôøi khaùc, nhö theå ñoù laø ñieàu hôøi hôït, tuïc hoùa, coäng saûn hoaëc mî daân, hay laø hoï töông ñoái hoùa söï daán thaân aáy nhaân danh moät thöù luaân lyù ñaïo ñöùc. Taïi ñaây, ÑTC taùi khaúng ñònh raèng ñoái vôùi moãi taàng lôùp ngöôøi yeáu ôùt hoaëc voâ phöông theá töï veä, caàn phaûi coù söï baûo veä cöông quyeát vaø haêng say (n.101). Cuõng vaäy, söï ñoùn tieáp ngöôøi di daân maø moät soá ngöôøi Coâng Giaùo muoán coi ñieàu naøy keùm quan troïng hôn ñaïo ñöùc sinh hoïc - ñoù la moät nghóa vuï cuûa moãi Kitoâ höõu, vì nôi moãi ngöôøi ngoaïi quoác, coù Chuùa Kitoâ, vaø ñaây khoâng phaûi chæ laø moät phaùt minh cuûa moät Giaùo Hoaøng, hoaëc laø moät söï ñieân saûng choùng qua (n.103).
G. Traàn Ñöùc Anh, OP
(Vatican News)