Caùc Giaùm muïc pheâ bình
luaät thay ñoåi giôùi tính ôû Boà ñaøo nha
Caùc Giaùm muïc pheâ bình luaät thay ñoåi giôùi tính ôû Boà ñaøo nha.
Lisboa (The Tablet 16-04-2018) - Quoác hoäi Boà ñaøo nhaø ñaõ thoâng qua moät luaät ñöôïc coi laø môû ñöôøng cho nhöõng ngöôøi treû töø 16 tuoåi coù theå thay ñoåi "gioáng" cuûa hoï treân caùc giaáy tôø ñaêng kyù maø khoâng caàn söï ñaùnh giaù y khoa hay theå lyù.
Luaät naøy ñöôïc caùc ñaûng Chuû nghóa Xaõ hoäi, ñaûng Quyeàn ñoäng vaät vaø khoái Cöïc taû boû phieáu chaáp thuaän. Baø Isabel Moreira, moät thaønh vieân ñaûng Chuû nghóa Xaõ hoäi, mieâu taû söï chaáp thuaän luaät naøy nhö laø "moät ngaøy lòch söû vinh danh moïi ngöôøi chuyeån ñoåi giôùi tính vaø gia ñình cuûa hoï."
Trong khi ñoù, Ñaûng Coäng saûn, noùi chung laø baûo thuû hôn veà caùc vaán ñeà luaân lyù thuoäc loaïi naøy, ñaõ töø choái boû phieáu. Ñaûng Daân chuû Xaõ hoäi vaø ñaûng Caùnh höõu ñaõ boû phieáu choáng laïi luaät naøy. Vaânia Dias da Silva, thuoäc ñaûng caùnh höõu, ñaõ choáng laïi döï luaät naøy vaø noùi: "Chuùng toâi khoâng ñoàng yù vôùi luaät naøy. Nhöõng ngöôøi treû 16 tuoåi khoâng ñuû tuoåi keát hoân, uoáng röôïu hay laùi xe, vì vaäy hoï khoâng neân coù theå quyeát ñònh vôùi nhöõng haäu quaû nghieâm troïng vaø roõ raøng nhö vaäy."
Luaät naøy vaãn caàn ñöôïc toång thoáng Marcelo Rebelo de Sousa kyù ñeå coù hieäu löïc vaø chöa bieát chaéc oâng coù kyù hay khoâng. Toång thoáng coù theå töø choái kyù vaø göûi traû laïi Quoác hoäi, trong tröôøng hôïp naøy, neáu Quoác hoäi laïi thoâng qua, thì toång thoáng khoâng theå quyeát ñònh ngöôïc laïi; hoaëc oâng coù theå göûi noù ñeán Toøa aùn Hieán phaùp.
Beân caïnh nhöõng quan taâm chung veà ngoân ngöõ "lyù thuyeát veà gioáng" ñöôïc söû duïng trong luaät, ngöôøi ta cuõng lo laéng veà vieäc baûo veä löông taâm. Ngoân ngöõ cuûa luaät hieän haønh cho pheùp thay ñoåi giaáy khai sinh, nhöng khoâng noùi raèng nhöõng thay ñoåi naøy caàn ñöôïc neâu leân trong giaáy khai sinh, ñieàu naøy khieán cho caùc toå chöùc tö nhaân, bao goàm caùc Giaùo hoäi, khoâng theå bieát nhöõng ngöôøi lieân heä coù giôùi tính sinh hoïc gioáng nhö trong giaáy tôø hoà sô ghi hay khoâng. Trong luaät naøy khoâng ñeà caäp ñeán vieäc baûo veä löông taâm.
Ñöùc Hoàng y D. Manuel Clemente, Thöôïng phuï Lisbon, chuû tòch Hoäi ñoàng Giaùm muïc Boà ñaøo nha, noùi raèng luaät naøy "raát baát hôïp phaùp". ÑHY noùi theâm raèng nam hay nöõ "khoâng phaûi laø moät caàu truùc xaõ hoäi", nhöng laø "moät yeáu toá quyeát ñònh" vaø vieäc cho pheùp choïn löïa caên tính naøy ñöôïc thöïc hieän tröôùc khi moät ngöôøi ñaït tôùi tuoåi tröôûng thaønh, coù theå choáng laïi yù muoán cuûa cha meï hoï, coi thöôøng löông tri.
Ñöùc Thöôïng phuï Lisbon nhaéc ñeán moät taøi lieäu ñöôïc caùc Giaùm muïc Boà ñaøo nha ban haønh naêm 2013 lieân quan ñeán "yù thöùc heä veà gioáng", trong ñoù caùc Giaùm muïc nhaán maïnh: "Töø moät quan ñieåm khoa hoïc thuaàn tuùy, roõ raøng laø aûo töôûng khi nghó raèng baïn coù theå choái boû caùc yeáu toá sinh hoïc khi xaùc ñònh nhöõng khaùc nhau giöõa ngöôøi nam vaø ngöôøi nöõ."
Luaät veà "Gioáng" naøy theo sau moät soá thay ñoåi veà luaät töï do khaùc; nhöõng thay ñoåi naøy ñaõ ñònh hình laïi boái caûnh xaõ hoäi ôû Boà ñaøo nha: luaät veà hoân nhaân ñoàng tính vaøo naêm 2010 vaø cho caùc caëp ñoàng tính nhaän con nuoâi vaøo naêm 2016. (The Tablet 16/04/2018)
Hoàng Thuûy
(Vatican News)