Ñöùc hoàng y Thang Haùn phaùt bieåu raèng
Thaät voâ lyù khi phaûn ñoái
cuoäc thöông thaûo Vatican Trung Quoác
Ñöùc hoàng y Thang Haùn phaùt bieåu raèng Thaät voâ lyù khi phaûn ñoái cuoäc thöông thaûo Vatican Trung Quoác.
Hong Kong (WHÑ 24-03-2018) - Ñöùc hoàng y Gioan Thang Haùn, nguyeân giaùm muïc Hong Kong, thaønh vieân Hoäi ñoàng Kinh teá Toaø Thaùnh, vöøa leân tieáng uûng hoä cuoäc trao ñoåi ñöôïc döï ñònh giöõa Toaø thaùnh Vatican vaø Trung Quoác veà vieäc boå nhieäm caùc giaùm muïc, ñoàng thôøi cho bieát ngaøi tin nhaø caàm quyeàn Trung Quoác nhìn chung ñaõ roäng raõi oân hoaø hôn, vaø moät thoûa thuaän seõ giuùp mang laïi cho Giaùo hoäi söï côûi môû vaø hieäp nhaát hôn nöõa.
Ñöùc hoàng y Thang Haùn ñaõ phaùt bieåu taïi Hoäi nghò "Kitoâ giaùo taïi Trung Hoa: AÛnh höôûng, Töông taùc vaø Hoäi nhaäp" dieãn ra taïi Ñaïi hoïc giaùo hoaøng Gregoriana, Roma, trong hai ngaøy 22 vaø 23 thaùng Ba naêm 2018.
Ñöùc hoàng y Gioan Thang Haùn laø moät trong hai vò hoàng y Trung Hoa, vò kia laø Ñöùc hoàng y Giuse Traàn Nhaät Quaân. Ñöùc hoàng y Traàn Nhaät Quaân tröôùc sau luoân chæ trích cuoäc trao ñoåi ñöôïc döï ñònh, coøn Ñöùc hoàng y Thang Haùn laïi coù yù kieán ngöôïc laïi.
Trong cuoäc traû lôøi phoûng vaán daønh cho moät nhoùm phoùng vieân, trong ñoù coù haõng tin CNA, Ñöùc hoàng y Thang Haùn noùi vieäc phaûn ñoái moät thoûa thuaän laø ñieàu "voâ lyù", vì cuoäc thöông thaûo nhaém ñeán hieäp nhaát. Ngaøi noùi vieäc thoûa thuaän laø coù "taàm nhìn xa", vaø cho raèng ñoâi khi hy sinh laø caàn thieát ñeå caùc tín höõu Coâng giaùo trôû neân "ngöôøi moät nhaø".
Coù lôøi ñoàn ñoaùn raèng coù theå hai beân "saép ñaït ñöôïc" thoaû thuaän naøy.
Trong baøi ñaêng treân trang blog caù nhaân gaàn ñaây, Ñöùc hoàng y Traàn Nhaät Quaân vieát thoûa thuaän coù theå seõ ñöôïc kyù ngay vaøo ngaøy 23 thaùng Ba hoaëc 27 thaùng Ba. Ngaøi noùi neáu thoûa thuaän naøy ñöôïc kyù keát, ngaøi seõ "ruùt vaøo thinh laëng" vaø "aån mình caàu nguyeän", nhöng seõ khoâng phaûn ñoái Ñöùc giaùo hoaøng.
Trong cuoäc traû lôøi phoûng vaán baùo chí, Ñöùc hoàng y Thang Haùn noùi ngaøi khoâng muoán suy ñoaùn khi naøo seõ ñaït ñöôïc thoaû thuaän, vaø cho bieát ngaøi "laïc quan" neáu nhö cuoái cuøng vieäc ñoù xaûy ñeán.
Sau ñaây laø trích daãn moät soá caâu traû lôøi cuûa Ñöùc hoàng y Thang Haùn vôùi caùc nhaø baùo.
* * *
- Hoäi nghò naøy baøn veà söï hieän dieän cuûa Kitoâ giaùo taïi Trung Hoa. Theo Ñöùc hoàng y, tình hình hieän nay cuûa caùc Kitoâ höõu ôû ñoù ra sao? Moät soá ngöôøi noùi ôû ñoù ñang coù baùch haïi vaø gia taêng haïn cheá ñoái vôùi caùc toân giaùo, coøn nhöõng ngöôøi khaùc laïi baûo tình hình ñaõ ñöôïc caûi thieän. Coøn Ñöùc hoàng y thì nghó gì?
+ Toâi laø moät coâng daân Hong Kong. Hong Kong thuoäc veà moät quoác gia, laø moät phaàn cuûa Trung Quoác, nhöng sau 1997, Trung Quoác laø moät quoác gia dieãn ra hai heä thoáng, nghóa laø Hong Kong vaãn tieáp tuïc laø chính quyeàn tö baûn, coøn Trung Quoác soáng trong heä thoáng xaõ hoäi chuû nghóa trong 50 naêm. Vì vaäy chuùng toâi vaãn laøm nhöõng vieäc nhö tröôùc ñaây. Ñoái vôùi Trung Quoác, toâi vaãn laø ngöôøi nöôùc ngoaøi, nghóa laø khoâng phaûi ngöôøi trong cuoäc. Toâi khoâng theå neâu aán töôïng cuûa mình vôùi moät hieåu bieát giôùi haïn veà Trung Quoác# Ñaïi theå, toâi nghó Trung Quoác ñaõ caûi thieän nhieàu, tuy ñoâi khi caùc baïn thaáy nôi naøy nôi kia coù khe khaét, nhöng Trung Quoác thì roäng lôùn, neân cuõng khoâng theå laáy ñoù ñeå mieâu taû toaøn caûnh# Neáu chuùng ta coù taàm nhìn xa veà Trung Quoác, toâi cho raèng Trung Quoác ñang vaên minh hôn leân, gaàn guõi hôn vôùi theá giôùi beân ngoaøi. Toâi nghó tình hình chung hieän nay ñang khaù hôn. Ñoù laø nhöõng nhaän xeùt cuûa toâi.
- Vaäy, Ñöùc hoàng y thaáy Trung Quoác ñang côûi môû hôn ñoái vôùi toân giaùo, roäng raõi oân hoaø hôn?
+ Trong töông lai cuõng seõ nhö theá, khoâng caùch naøo khaùc hôn. Bôûi daân chuùng coù theå ra khoûi Trung Quoác, hieän giôø ña soá ngöôøi daân thích ñeán Hong Kong hoaëc ra khoûi Trung Quoác trong moät tuaàn, vì vaäy ñöïôc môû roäng taàm maét sau khi thaáy theá giôùi beân ngoaøi. Taát nhieân vì theá hoï coù nhöõng ñoøi hoûi cao hôn. Cuõng vaäy caùc quan chöùc, nhö ta bieát, ñaâu coù ngu daïi gì, cuõng bieát nhöõng ñoøi hoûi cuûa haàu heát daân thöôøng, vaø maëc duø moät maët hoï muoán thöïc thi quyeàn bính ñoái vôùi daân chuùng, nhöng maët khaùc, cuõng phaûi thoûa hieäp thoâi. Vì vaäy ñoâi khi cuõng coù luùc thaét chaët, nhöng cuõng coù luùc laïi phaûi nôùi loûng chính saùch. Nhöng veà laâu daøi Trung Quoác seõ côûi môû hôn vaø thoâng thoaùng hôn, khoâng coøn caùch naøo khaùc. Neáu laø caùc quan chöùc, toâi cuõng seõ laøm vaäy thoâi. Vì theá toâi laïc quan.
- Trong baøi phaùt bieåu khai maïc, Ñöùc hoàng y noùi veà ñoái thoaïi vaø lieân laïc giöõa chính quyeàn Trung Quoác vaø Kitoâ giaùo. Ñieàu naøy gôïi laïi nhöõng phaùt bieåu cuûa Ñöùc hoàng y vaøo thaùng Hai veà vieäc thöông thaûo giöõa Vatican vaø Trung Quoác veà vieäc boå nhieäm caùc giaùm muïc vaø cho pheùp Giaùo hoäi ñöôïc ñaêng kyù hoaït ñoäng taïi Trung Quoác. Ñöùc hoàng y cho bieát ngaøi laïc quan neáu ñi theo moâ hình Vieät Nam. Moät soá ngöôøi laïi cho raèng seõ khoâng theo moâ hình naøy. Vaäy Ñöùc hoàng y vaãn cöù laïc quan?
+ Vaâng, toâi vaãn laïc quan, vì toâi luoân luoân nhö theá, vaø ñaây laø xaùc tín cuûa toâi, baát cöù ñieàu gì hôïp lyù thì laâu beàn trong moät thôøi gian daøi. Coøn ñieàu baát hôïp lyù, thì seõ taøn phai hoaëc phaûi bò thay ñoåi. Baïn coù theå nhìn töø lòch söû nhaân loaïi, keå caû lòch söû Trung Quoác. Keå caû Mao, Mao quaù ñoäc aùc, quaù maïnh, nhöng cuoái cuøng# roài cuoäc caùch maïng vaên hoaù cuõng ñaõ taïo ra raát nhieàu tình caûnh hoãn loaïn ôû Trung Quoác, nhöng cuoái cuøng nhöõng tình caûnh naøy ñaõ bò thay ñoåi. Vì vaäy, chaúng coù con ñöôøng naøo khaùc ñaâu.
- Vì vaäy, trong tröôøng hôïp naøy, "hôïp lyù" laø thöông thaûo, vaø "baát hôïp lyù" seõ laø choáng laïi thöông thaûo?
+ Ñuùng vaäy.
- Treân caùc phöông tieän truyeàn thoâng, vò tieàn nhieäm cuûa Ñöùc hoàng y, Ñöùc hoàng y Traàn Nhaät Quaân ñaõ ñöôïc noùi ñeán nhieàu veà vieäc ngaøi ñöa ra raát nhieàu phaùt bieåu choáng laïi vieäc thöông thaûo. YÙ kieán cuûa Ñöùc hoàng y veà vieäc naøy vaø veà dieãn tieán hieän nay taïi Trung Quoác nhö theá naøo?
+ Truyeàn thoâng laø moät theá giôùi töï do, moïi ngöôøi ñeàu coù theå baøy toû yù kieán cuûa mình. Moïi ngöôøi ñeàu coù theå söû duïng trí tueä, söï khoân ngoan cuûa mình ñeå phaân ñònh. Vì vaäy khi môû maét vaø môû caû tai nöõa, baïn coù theå nghe nhieàu, raát nhieàu tieáng noùi khaùc nhau. Vì theá noù laø theá giôùi töï do. Baïn coù theå noùi gì? Chuùng ta, vôùi tö caùch laø con ngöôøi, chuùng ta toân troïng moïi ngöôøi nhö moät con ngöôøi. Vì vaäy nhöõng yù kieán khaùc nhau thì tuøy baïn phaân ñònh theo söï khoân ngoan cuûa mình. Toâi noùi yù cuûa mình, ñoù laø ñieàu toâi ñaõ ñöôïc thaày daïy, laø baøi hoïc toâi ñaõ lónh hoäi.
- Ñöùc giaùo hoaøng Phanxicoâ ñöôïc ñoùn nhaän ra sao taïi Trung Quoác? ÔÛ phöông Taây, ngaøi raát ñöôïc daân chuùng meán moä, keå caû nhöõng ngöôøi khoâng Coâng giaùo. ÔÛ Trung Quoác coù gioáng vaäy khoâng?
+ Coù. Noùi chung, ngaøi ñöôïc caû ngöôøi Coâng giaùo vaø khoâng Coâng giaùo yeâu meán.
- Söùc haáp daãn cuûa ngaøi laø gì?
+ Ngaøi laø moät ngöôøi khieâm nhöôøng. Ñieàu ñaàu tieân laø ngaøi thaät söï khieâm nhöôøng, vaø moät ngöôøi khieâm nhöôøng thì ñöôïc nhieàu ngöôøi yeâu meán. Neáu kieâu haõnh thì coù nhieàu keû thuø. Giaùo huaán cuûa Chuùa Gieâsu trong Kinh Thaùnh cuõng noùi vaäy. Vì vaäy chuùng ta phaûi khieâm nhöôøng. Chuùa Gieâsu töï haï mình xuoáng traàn gian, vaø sau heát, chòu ñoùng ñinh thaäp giaù, chòu ñau khoå. Vì vaäy khieâm nhöôøng laø quan troïng, ñoù laø ñieàu duy nhaát. Vaø thöù hai, ngaøi coù taàm nhìn xa. Ngaøi khoâng chæ thaáy caùi baây giôø, maø coøn thaáy phaûi ñaït ñeán Nöôùc Thieân Chuùa nhö theá naøo. Trieàu ñaïi cuûa Thieân Chuùa laø laøm cho toaøn theå nhaân loaïi trôû neân moät gia ñình duy nhaát, vaø taát caû chuùng ta, caû theá giôùi, ñeàu laø anh chò em vôùi nhau. Ñoù cuõng laø nhôø Coâng ñoàng Vatican II ñaõ coå voõ vaø chuû tröông vieäc trao ñoåi thöông löôïng# Ñoâi khi chuùng ta coù theå ñeå maát moät ñieàu gì ñoù ñeå coù theå ñaït ñöôïc tình thaân höõu vaø neâu moät taám göông cho moïi ngöôøi vaø moïi daân toäc, nhö vaäy cuoái cuøng chuùng ta trôû thaønh baïn beø, ñeå roài sau heát, thaønh ngöôøi trong moät nhaø. Luùc ñoù trieàu ñaïi cuûa Thieân Chuùa seõ ngöï trò nôi traàn gian# Toâi ñöôïc thuï huaán ôû ñaây 50 naêm tröôùc taïi ñaïi hoïc Urbanianum. Luùc ñoù Coâng ñoàng Vatican II keát thuùc, vaø toâi ñöôïc chöùng kieán leã beá maïc thaät long troïng. Roài ñoàng thôøi toâi vaø hôn 60 baïn cuøng lôùp ñöôïc Ñöùc giaùo hoaøng Phaoloâ VI truyeàn chöùc linh muïc. Ñoù laø nhöõng gì chuùng toâi ñaõ ñöôïc daïy, vaø chuùng toâi cuõng ñöôïc daïy nhöõng gì mình phaûi tin töôûng. Vì vaäy neáu baïn khoâng tin, coi ñoù chæ laø söï mong ñôïi moät ñieàu naøo ñoù thoâi, thì laø chuyeän cuûa baïn, chöù khoâng phaûi laø nieàm tin cuûa toâi. Vaø cuoái cuøng, chuùng ta phaûi caàu nguyeän cho Giaùo hoäi taïi Trung Quoác.
- Ngöôøi ta ñaõ noùi veà chuyeän thöông thaûo vôùi Trung Quoác nhieàu naêm roài, vaø baây giôø xem ra khaù chaéc chaén...
+ Toâi khoâng muoán ñöa ra baát kyø phoûng ñoaùn naøo, coøn tuøy yù Chuùa muoán hay khoâng.
- Nhöng neáu ñieàu ñoù xaûy ra, phaûi chaêng laø do trieàu giaùo hoaøng hoaëc do phong caùch ngoaïi giao cuûa Ñöùc Phanxicoâ maø coù cuoäc thöông thaûo chaêng? Phaûi chaêng coù moät ñieàu gì ñoù veà cung caùch ngoaïi giao cuûa ngaøi ñaõ laøm cho vieäc thöông thaûo trôû neân khaû dó hôn trong quaù khöù?
+ Neáu coù baát kyø moät böôùc ñoät phaù naøo ñoù, thì phaûi do yù Chuùa muoán thoâi, toâi chaúng muoán ñöa ra baát cöù phoûng ñoaùn naøo. Toâi khoâng phaûi laø nhaø tieân tri, toâi chæ theo söï daïy baûo töø giaùo thuyeát cuûa chuùng ta trong Giaùo hoäi, cuõng nhö lôøi daïy trong caùc hieán cheá cuûa Coâng ñoàng Vatican II thoâi. Ñieàu toâi ñöôïc daïy doã trong chuûng vieän, chuùng toâi caàu nguyeän cho Giaùo hoäi taïi Trung Quoác, nhöng toâi khoâng muoán phoûng ñoaùn gì caû# caùch nay gaàn ba naêm, trong Naêm thaùnh Loøng Thöông xoùt, ñaëc bieät Giaùo hoäi taïi Trung Quoác, luùc aáy raát vui möøng höôûng öùng lôøi keâu goïi cuûa Ñöùc Thaùnh Cha. Nhö vaäy cho thaáy moïi ngöôøi coù thaùi ñoä raát tích cöïc ñoái vôùi Ñöùc Thaùnh Cha bôûi ñaõ tuaân theo nhöõng ñieàu ngaøi höôùng daãn.
(Nguoàn: CNA)
Thaønh Thi chuyeån ngöõ