Cuoäc ñôøi cuûa Ñöùc cha Lionello Berti,
nhaø truyeàn giaùo vaø Giaùm muïc ñaàu tieân ôû Laøo
Cuoäc
ñôøi cuûa Ñöùc cha Lionello Berti, nhaø truyeàn giaùo vaø Giaùm
muïc ñaàu tieân ôû Laøo.
Hoäi Ñoàng Giaùm Muïc Laøo vôùi Ñöùc Thaùnh Cha Phanxicoâ. |
Laøo (Agenzia Fides 23-02-2018; Vat. 12-03-2018) - Cuoäc ñôøi cuûa Ñöùc cha Berti coù lieân quan maät thieát ñeán lòch söû cuûa Giaùo Hoäi Laøo, moät Giaùo Hoäi ñöôïc taêng tröôûng, moät choài non ñöôïc nuoâi döôõng bôûi maùu cuûa caùc vò thöøa sai ñaõ hy sinh maïng soáng vì Tin Möøng.
Khu vöïc Luang Prabang khi ñöôïc giao cho Ñöùc Cha Berti coù 80 ngöôøi Coâng giaùo; vaøo naêm 1968, khi Ñöùc Cha qua ñôøi, ñaõ coù moät ngaøn; hoâm nay, maëc duø traûi qua nhöõng naêm baét ñaïo, coù khoaûng 40,000 tín höõu.
Lionello Berti sinh vaøo ngaøy 10 thaùng 9 naêm 1925 ôû Sant'Agata di Reggello, Italia. YÙ muoán daâng mình cho Chuùa trôû thaønh linh muïc cuûa Berti ñaõ bò ngöôøi meï phaûn ñoái. Nhöng roài vaøo naêm 1945, khi baø bò oám naëng; coù hai linh muïc thuoäc Doøng Hieán só Ñöùc Meï Voâ Nhieãm ñeán vieáng thaêm baø. Sau buoåi noùi chuyeän, baø meï ñaõ khoâng coøn phaûn ñoái quyeát ñònh cuûa Berti, thaäm chí tröôùc khi cheát, baø bieåu loä nieàm vui vôùi quyeát ñònh cuûa con mình.
Vaøo ngaøy 20 thaùng 6 naêm 1948, chaøng thanh nieân Berti ñöôïc thuï phong linh muïc vôùi phöông chaâm soáng: "Ngaøi ñaõ yeâu con vaø hieán maïng soáng cho con ñeå con cuõng yeâu vaø cho ñi". Vaø roài trong naêm 1951, cha ñaõ tuyeân khaán laàn ñaàu trong Doøng Hieán só Ñöùc Meï Voâ Nhieãm vôùi lôøi höùa vôùi Ñöùc Maria: "Meï yeâu meán cuûa con! Con yeâu meán Meï bieát bao, con muoán yeâu Meï vaø laøm cho meï ñöôïc yeâu. Cuoäc soáng cuûa con thuoäc veà Meï: Meï söû duïng noù nhö nhöõng gì meï tin töôûng cho linh hoàn, cho Chuùa Gieâsu. Xin giuùp con khoâng bao giôø ruùt laïi lôøi daâng hieán cuûa con vaø soáng noù ñaëc bieät trong giaây phuùt cuoái cuøng cuûa cuoäc ñôøi con". Vôùi loøng yeâu meán Ñöùc meï caùch ñaëc bieät vaø yù chí kieân vöõng cha ñaõ thöïc söï hieán mình hoaøn toaøn cho söù maïng cuûa Giaùo Hoäi.
Cha ñöôïc göûi ñi thi haønh söù vuï trong moät thôøi gian ngaén ôû Napoli. Taïi ñaây cha phuïc vuï cho nhöõng coâng nhaân laøm vieäc trong caùc ngaønh coâng nghieäp lôùn. Loøng nhieät tình cuûa cha ñeå laïi cho taát caû moïi ngöôøi daáu aán khoâng theå xoùa nhoøa cuûa moät linh ñaïo saâu saéc. Cha höôùng daãn moät caùch kieân vöõng nhöng ñaày tình yeâu ñoái vôùi coâng nhaân; taïo moät maïng löôùi daøy ñaëc caùc cuoäc gaëp gôõ vaø ñoái thoaïi cho nhöõng linh hoàn maø cha coù theå gaëp. Cha thöïc söï trôû thaønh moät nhaø linh höôùng ñaày khoân ngoan trong vieäc höôùng caùc linh hoàn ñeán ngoâi tröôøng ñích thöïc ñoù laø tröôøng tình yeâu vaø yù muoán cuûa Thieân Chuùa.
Naêm1957, ñoùn nhaän yù muoán cuûa Chuùa qua Beà treân cha ra ñi truyeàn giaùo ôû mieàn Baéc Laøo cuøng vôùi naêm ngöôøi baïn khaùc. Laøo, thuoäc ñòa cuõ cuûa Phaùp, ñoäc laäp töø naêm 1955, chæ coù hôn ba trieäu ngöôøi bao goàm caùc nhoùm daân toäc raát khaùc nhau veà ngoân ngöõ, phong tuïc taäp quaùn. Ñieàu kieän soáng cuûa ngöôøi daân raát thaáp, thieáu nhöõng nhu caàu toái thieáu, thieáu phöông tieän lieân laïc, tình hình chính trò phöùc taïp, coù nhieàu phe nhoùm.
Ñoái vôùi cha Berti, moâi tröôøng soáng môùi naøy quaû laø khoù khaên ñeå thích nghi, ví duï nhö thöùc aên haøng ngaøy; cha xuaát thaân töø vuøng noâng thoân Tuscan, thöùc aên chính cuûa ngöôøi daân laø baùnh mì, chính vì theá trong caùc böõa aên hình aûnh vaø muøi vò baùnh mì luoân laøm cha nhôù ñeán. Cha ñaõ coá gaéng ba laàn ñeå gieo luùa mì, nhöng khí haäu quaù noùng vaø aåm öôùt, noù khoâng thöïc söï phuø hôïp. Cha noùi ñuøa vôùi moät ngöôøi baïn raèng cha ñaõ bò buoäc phaûi thay theá lôøi caàu xin trong kinh Laïy Cha: "cho chuùng con baùnh mì haøng ngaøy" vôùi "cho chuùng con gaïo"
Maëc duø khoù khaên nhöng cha ñaõ khoâng naûn chí, chæ trong 5 naêm, baát chaáp söï ngheøo naøn cuûa phöông tieän ñi laïi vaø nhaân söï, cha ñaõ môû roäng caùnh ñoàng truyeàn giaùo ra tôùi bieân giôùi Thaùi Lan, Mieán Ñieän vaø Trung Quoác. Trong khi thi haønh söù vuï, cha phoù thaùc vaøo nhöõng chæ daãn cuûa Chuùa hôn laø cuûa con ngöôøi. Cha khoâng ñeán thaêm baát kyø ngoâi nhaø hoaëc laøng naøo maø khoâng ñeå laïi moät caùch bí maät moät meà ñay Ñöùc Meï, bôûi cha tin raèng chaéc chaén Meï seõ tieáp tuïc coâng vieäc cuûa cha.
Naêm 1962, khi chæ môùi 37 tuoåi, cha Berti ñöôïc taán phong Giaùm muïc vaø ñöôïc boå nhieäm laøm ñaïi dieän Luang-Prabang. Gaùnh naëng raát lôùn nhöng ngöôøi muïc töû treû luoân caäy döïa vaøo söï trôï giuùp cuûa Ñöùc Maria. Ngaøi baét ñaàu xaây döïng nhaø thôø, chuûng vieän vaø tröôøng hoïc; uûy thaùc cho caùc Nöõ tu Baùc aùi chaêm soùc ngöôøi beänh, ñaøo taïo caùc giaùo lyù vieân, quan taâm ñeán vieäc ñaøo taïo nhaân baûn vaø Kitoâ cho phuï nöõ.
Vôùi mong muoán "loan truyeàn Phuùc AÂm vaø laøm chöùng cho ñöùc aùi" Ñöùc Cha Berti ñaõ coù nhöõng saùng kieán muïc vuï nhö thaêm vieáng caùc beänh vieän vaø nhaø tuø Luang Prabang. Caùc hoaït ñoäng naøy ñöôïc chính quyeàn ñòa phöông ñaùnh giaù cao, nhöng treân taát caû ñeàu ñöôïc ñoùn nhaän bôûi ngöôøi cuøng khoán vaø ngöôøi ngheøo khoå.
Vaøo ngaøy 24 thaùng 2 naêm 1968, moät nhoùm nhoû caùc gia ñình Hmong cuûa Phu Kassat chuaån bò rôøi Sayaboury, chaïy troán khoûi chieán tranh. Ñöùc Cha Berti vôùi söï teá nhò, kheùo leùo nhö moät ngöôøi cha gia ñình, cuøng saép xeáp cho hoï di taûn. Nhöng roài maùy bay ñaõ bò rôùt vaø chìm vaøo soâng Meâ Coâng, chæ coù 13 trong soá 35 ngöôøi soáng soùt. Ñöùc Cha Berti laø moät trong soá nhöõng naïn nhaân. Sau möôøi moät ngaøy tröôùc ñoâi maét ngaïc nhieân cuûa nhöõng ngöôøi baïn ñoàng haønh vaø caùc nhaø truyeàn giaùo, thaân theå kyø dieäu cuûa vò giaùm muïc treû xuaát hieän töø doøng soâng. Taát caû coäng ñoàng taäp hôïp laïi ñeå chia tay laàn cuoái, sau ñoù cô theå cuûa Ngaøi ñöôïc ñaët trong nhaø nguyeän cuûa chuûng vieän nôi maø Ngaøi ñaõ xaây caát.
Trong cuoäc caùch maïng naêm 1975, caùc linh muïc bò truïc xuaát, taøi saûn bò tòch thu vaø söû duïng cho muïc ñích daân duïng, nhaø nguyeän bò bieán thaønh moät nhaø kho. Moä cuûa Ñöùc Cha Berti bò chìm vaøo queân laõng trong ba möôi naêm. Sau ñoù, nhôø söï thoûa thuaän vôùi chính quyeàn ñòa phöông Laøo, ngoâi moä ñaõ ñöôïc tìm thaáy vaø ñöôïc traû laïi cho noù ñuùng vôùi vò trí cuûa noù.
Ñöùc cha Lionello Berti ñöôïc phong chaân phöôùc vaøo ngaøy 11 thaùng 12 naêm 2016 taïi Vieâng Chaên. (Agenzia Fides 23/2/2018)
Ngoïc Yeán
(Vatican News)