Söù ñieäp Muøa Chay 2018
cuûa Ñöùc Thaùnh Cha Phanxicoâ
Toaøn vaên söù ñieäp Muøa Chay 2018 cuûa Ñöùc Thaùnh Cha Phanxicoâ.
Vatican (Vat. 8-02-2018) - Muøa chay naêm 2018 seõ baét ñaàu töø thöù tö leã tro, 14 thaùng 2 naêm 2018. Gioáng nhö moïi naêm, naêm nay Ñöùc Thaùnh Cha Phanxicoâ cuõng coâng boá söù ñieäp giuùp caùc tín höõu trong toaøn Giaùo Hoäi soáng troïn muøa aân phuùc, chuaån bò möøng leã Phuïc Sinh vaøo Chuùa nhaät 1 thaùng 4 naêm 2018.
Trong söù ñieäp, Ñöùc Thaùnh Cha caûnh giaùc caùc tín höõu ñöøng ñeå caùc tieân tri giaû meâ hoaëc, ñöøng ñeå tình yeâu trôû neân nguoäi laïnh, vaø haõy daán thaân soáng troïn tinh thaàn muøa chay.
Söù ñieäp cuûa Ñöùc Thaùnh Cha ñaõ ñöôïc Ñöùc Hoàng Y Peter Turkson, Boä tröôûng Boä Phaùt trieån nhaân baûn toaøn dieän, coâng boá trong cuoäc hoïp baùo saùng thöù Ba, 6 thaùng 2 naêm 2018, vaø coù chuû ñeà laø caâu trích töø Tin Möøng theo thaùnh Matheâu: "Vì söï aùc lan traøn, tình yeâu cuûa nhieàu ngöôøi trôû neân nguoäi laïnh" (Mt 24,12). Sau ñaây laø baûn dòch Vieät ngöõ toaøn vaên Söù ñieäp cuûa Ñöùc Thaùnh Cha:
Toaøn vaên söù ñieäp
Anh chò em thaân meán,
Moät laàn nöõa chuùng ta tieán veà Leã Phuïc Sinh cuûa Chuùa! Ñeå chuaån bò cho leã naøy, Chuùa Quan Phoøng ban cho chuùng ta Muøa Chay haøng naêm, "daáu chæ bí tích söï hoaùn caûi cuûa chuùng ta" (1), loan baùo vaø thöïc hieän khaû naêng trôû veà cuøng Chuùa vôùi troïn taâm hoàn vaø cuoäc soáng.
Naêm nay cuõng vaäy, qua söù ñieäp ñaây, toâi muoán giuùp toaøn theå Giaùo Hoäi soáng thôøi ñieåm aân phuùc naøy trong vui möøng vaø chaân lyù; vaø toâi thöïc hieän ñieàu naøy baèng caùch ñeå cho mình ñöôïc gôïi yù töø caâu noùi cuûa Chuùa Gieâsu trong Tin Möøng theo thaùnh Matheâu: "Vì söï aùc lan traøn, tình yeâu cuûa nhieàu ngöôøi bò nguoäi laïnh" (24,12).
Caâu naøy ôû trong ñoaïn Chuùa noùi veà thôøi taän theá vaø ôû trong boái caûnh thaønh Jerusalem, treân Nuùi Caây Daàu, chính taïi nôi khôûi ñaàu cuoäc thöông khoù cuûa Chuùa. Khi traû lôøi moät caâu hoûi cuûa caùc moân ñeä, Chuùa Gieâsu loan baùo saàu muoän lôùn vaø moâ taû tình traïng trong ñoù coäng ñoàng tín höõu coù theå laâm vaøo: ñöùng tröôùc nhöõng bieán coá ñau thöông, moät soá tieân tri giaû seõ löôøng gaït nhieàu ngöôøi, ñeán ñoä ñe doïa laøm cho taâm hoàn hoï bò taét lòm loøng meán laø trung taâm cuûa toaøn theå Tin Möøng.
Nhöõng tieân tri giaû
Khi nghe ñoaïn Tin Möøng naøy vaø chuùng ta töï hoûi: nhöõng tieân tri giaû coù nhöõng hình daïng theá naøo?
Chuùng gioáng nhö nhöõng ngöôøi "laøm meâ hoaëc raén", nghóa laø chuùng lôïi duïng caûm xuùc cuûa con ngöôøi ñeå bieán hoï thaønh noâ leä, ñöa hoï tôùi nhöõng nôi chuùng muoán. Bao nhieâu con caùi cuûa Thieân Chuùa ñaõ bò duï doã baèng nhöõng dua nònh cuûa laïc thuù trong choác laùt, maø hoï töôûng laø haïnh phuùc! Bao nhieâu ngöôøi nam nöõ soáng nhö bò meâ hoaëc vì aûo töôûng tieàn baïc, khieán hoï trôû thaønh noâ leä cho tieàn cuûa hoaëc nhöõng moái lôïi nhoû nhen! Bao nhieâu ngöôøi soáng maø chæ nghó ñeán mình vaø rôi vaøo tình traïng coâ ñoäc!
Coù nhöõng tieân tri giaû khaùc gioáng nhö caùc "lang baêm", coáng hieán nhöõng giaûi phaùp ñôn giaûn vaø töùc thôøi cho nhöõng ñau khoå, nhöng thöïc ra nhöõng lieàu thuoác naøy hoaøn toaøn voâ hieäu: bao nhieâu ngöôøi treû tìm phöông döôïc giaû doái trong ma tuùy, trong nhöõng quan heä "duøng roài boû", kieám tieàn deã daøng moät caùch baát chính!. Bao nhieâu ngöôøi khaùc nöõa bò vöôùng vaøo moät cuoäc soáng hoaøn toaøn laø aûo, trong ñoù nhöõng töông quan coù veû ñôn gian vaø mau leï hôn, nhöng roài chuùng voâ nghóa moät caùch bi thaûm! Nhöõng keû löôøng gaït aáy coáng hieán nhöõng ñieàu voâ giaù trò, nhöng chuùng laïi töôùc maát ñieàu quí giaù nhaát nhö phaåm giaù, töï do vaø khaû naêng yeâu thöông. Ñoù laø moät söï löôøng gaït veà söï haùo danh, bieán chuùng ta gioáng nhö con coâng.. ñeå roài trôû thaønh loá bòch; vaø töø söï loá bòch ta khoâng theå thoái lui ñöôïc. Khoâng laï gì: ma quæ, voán laø "keû doái traù vaø laø cha keû doái traù" (Ga 8,44), trình baøy söï aùc nhö laø ñieàu thieän vaø trình baøy ñieàu giaû nhö ñieàu thaät, ñeå laøm cho taâm hoàn con ngöôøi bò laãn loän. Vì theá, moãi ngöôøi chuùng ta ñöôïc keâu goïi phaân ñònh trong taâm hoàn vaø cöùu xeùt xem mình coù bò ñe doïa vì nhöõng ñieàu giaû doái cuûa caùc tieân tri giaû aáy hay khoâng. Caàn hoïc caùch khoâng döøng laïi ôû möùc ñoä gaàn keà, hôøi hôït, nhöng nhaän ra ñieàu ñeå laïi trong chuùng ta daáu veát toát laønh vaø laâu beàn hôn, vì noù ñeán töø Thieân Chuùa vaø thöïc söï coù giaù trò möu ích cho chuùng ta.
Moät con tim nguoäi laïnh
Thi haøo Dante Alighieri, khi moâ taû veà hoûa nguïc, ñaõ trình baøy quæ ngoài treân ngai baêng giaù (2); haén ôû trong giaù laïnh cuûa tình yeâu bò boùp ngheït. Vì theá chuùng ta töï hoûi: loøng yeâu meân trong chuùng ta trôû neân laïnh leõo theá naøo? Ñaâu laø nhöõng daáu hieäu cho chuùng ta thaáy tình yeâu coù nguy cô bò taét lòm trong chuùng ta.
Ñieàu daäp taét tình baùc aùi tröôùc tieân laø söï ham hoá tieàn baïc, "laø caên coäi cuûa moïi söï aùc" (1 Tm 6,10); tieáp ñeán laø söï töø khöôùc Thieân Chuùa vaø do ñoù töø khöôùc tìm kieám söï an uûi nôi Ngaøi, thích söï saàu muoän cuûa chuùng ta hôn laø söï an uûi cuûa Lôøi Chuùa vaø caùc bí tích (3). Taát caû nhöõng ñieàu aáy bieán thaønh baïo löïc choáng laïi nhöõng ngöôøi bò coi laø ñe doïa cho nhöõng "chaéc chaén" cuûa chuùng ta: nhö haøi nhi chöa sinh ra, ngöôøi giaø beänh hoaïn, khaùch qua ñöôøng, ngöôøi ngoaïi quoác, vaø caû ngöôøi laân caän khoâng ñaùp öùng nhöõng mong ñôïi cuûa chuùng ta.
Caû thieân nhieân cuõng laø nhaân chöùng aâm thaàm veà ñöùc baùc aùi bò trôû neân laïnh leõo: traùi ñaát bò oâ nhieãm vì nhöõng ñoà pheá thaûi vöùt boû vì caåu thaû vaø vì lôïi loäc; bieån caû, cuõng bò oâ nhieãm, raát tieác laø noù cuõng phaûi che phuû nhöõng gì coøn laïi cuûa bao nhieâu vuï ñaùm taøu cuûa nhöõng cuoäc cöôõng baùch di cö; baàu trôøi, trong keá hoaïch cuûa Thieân Chuùa, voán ca ngôïi vinh quang Chuùa, nhöng nay ñang bò caøy xeùo vì nhöõng maùy moùc laøm möa xuoáng nhöõng duïng cuï cheát choùc.
Tình yeâu cuõng trôû neân nguoäi laïnh trong caùc coäng ñoaøn cuûa chuùng ta: trong Toâng huaán "Nieàm vui Phuùc AÂm" (Evangelii gaudium) toâi ñaõ tìm caùch moâ taû nhöõng daáu chæ roõ raøng noùi leân söï thieáu tình yeâu nhö theá. Chuùng laø thaùi ñoä ích kyû löôøi bieáng, bi quan voâ boå, caùm doã muoán coâ laäp mình vaø daán thaân trong nhöõng cuoäc chieán tranh huynh ñeä töông taøn lieân tuïc, naõo traïng traàn tuïc chæ baän taâm tôùi nhöõng gì beà ngoaøi vaø nhö theá laø laøm giaûm bôùt nhieät huyeát truyeàn giaùo (4).
Laøm theá naøo ñaây?
"Neáu chuùng ta nhìn vaøo thaúm saâu taâm hoàn cuûa mình vaø quanh chuùng ta nhöõng daáu hieäu vöøa noùi treân ñaây, thì Giaùo Hoäi, laø Meï vaø laø Thaày cuûa chuùng ta, cuøng vôùi phöông döôïc söï thaät, nhieàu khi laø thuoác ñaéng, coáng hieán cho chuùng ta trong muøa chay naøy phöông döôïc ngoït ngaøo laø kinh nguyeän, laøm phuùc boá thí vaø chay tònh.
Khi daønh nhieàu thôøi giôø hôn cho kinh nguyeän, chuùng ta seõ ñeå cho taâm hoàn mình khaùm phaù nhöõng gian doái bí maät chuùng ta thöôøng duøng ñeå ñaùnh löøa chính mình (5), ñeå tìm kieám söï an uûi trong Thieân Chuùa laø Cha vaø laø Ñaáng muoán cho chuùng ta ñöôïc soáng.
Vieäc thöïc haønh laøm phuùc boá thí giaûi thoaùt chuùng ta khoûi söï ham hoá vaø giuùp khaùm phaù tha nhaân laø anh chò em chuùng ta: ñieàu chuùng ta sôû höõu khoâng phaûi chæ laø cuûa chuùng ta. Toâi öôùc mong vieäc laøm phuùc ñöôïc bieán thaønh loái soáng ñích thöïc cuûa moãi ngöôøi! Toâi mong öôùc döôøng naøo cho caùc tín höõu Kitoâ chuùng ta theo göông caùc Toâng Ñoà vaø nhìn thaáy qua söï kieän coù theå chia seû thieän ích cuûa chuùng ta vôùi ngöôøi khaùc laø moät chöùng taù cuï theå veà tình hieäp thoâng maø chuùng ta soáng trong Giaùo Hoäi. Veà ñieåm naøy, toâi khuyeân nhuû nhö thaùnh Phaoloâ khi Ngaøi môøi goïi daân thaønh Corinto laïc quyeân giuùp coäng ñoaøn Jerusalem: "Ñaây laø ñieàu coù lôïi cho anh chò em" (2 Cr 8,10). Ñieàu naøy coù giaù trò ñaëc bieät trong Muøa Chay, trong muøa naøy nhieàu toå chöùc quyeân goùp cho caùc Giaùo Hoäi vaø daân chuùng gaëp khoù khaên. Nhöng toâi cuõng muoán raèng trong caùc töông quan thöôøng nhaät, ñöùng tröôùc moãi ngöôøi anh chò em xin giuùp ñôõ, chuùng ta haõy nghó raèng ñoù laø moät lôøi keâu goïi cuûa Chuùa Quan Phoøng: moãi laàn laøm phuùc boá thí laø moät cô hoäi ñeå tham gia vaøo söï Quan phoøng cuûa Thieân Chuùa ñoái vôùi con caùi cuûa Ngaøi vaø neáu ngaøy hoâm nay, Ngaøi duøng toâi ñeå giuùp ñôõ ngöôøi anh em, thì laøm sao ngaøy mai Ngaøi chaúng quan phoøng lo cho caùc nhu caàu cuûa toâi, Ngaøi voán laø Ñaáng khoâng thua ai veà loøng quaûng ñaïi? (6)
Sau cuøng, vieäc chay tònh giaûi toûa baïo löïc cuûa chuùng ta, vaø laø cô hoäi quan troïng ñeå taêng tröôûng. Moät ñaøng chay tònh cuõng giuùp chuùng ta caûm nghieäm ñieàu maø nhieàu ngöôøi khaùc ñang thieáu thoán, thieáu nhöõng ñieàu caàn thieát vaø bò ñoùi. Chay tònh bieåu loä tình traïng tinh thaàn cuûa chuùng ta, ñang ñoùi khaùt loøng töø nhaân vaø söï soáng cuûa Thieân Chuùa. Chay tònh thöùc tænh vaø laøm cho chuùng ta chuù yù hôn ñoái vôùi Thieân Chuùa vaø tha nhaân, thuùc ñaåy yù chí vaâng phuïc Thieân Chuùa, laø Ñaáng duy nhaát coù theå thoûa maõn söï ñoùi khaùt cuûa chuùng ta.
Toâi mong öôùc tieáng noùi cuûa toâi ñi ra ngoaøi bieân cöông cuûa Giaùo Hoäi Coâng Giaùo, ñeå ñi tôùi taát caû anh chò em, nhöõng ngöøôi nam nöõ thieän chí, côûi môû laéng nghe Thieân Chuùa. Neáu anh chò em cuõng buoàn saàu vì söï aùc lan traøn treân theá giôùi, neáu anh chò em cuõng lo laéng vì giaù laïnh laøm teâ lieät taâm hoàn vaø haønh ñoäng, neáu anh chò em thaáy thieáu yù nghóa cuûa tình nhaân loaïi chung, thì xin haõy lieân keát vôùi chuùng toâi ñeå cuøng nhau caàu khaån Thieân Chuùa, ñeå cuøng nhau aên chay vaø cuøng vôùi chuùng toâi trao taëng nhöõng gì anh chò em coù theå ñeå giuùp ñôõ caùc anh chò em khaùc!
Löûa Phuïc Sinh
Nhaát laø toâi môøi goïi caùc phaàn töû cuûa Giaùo Hoäi haõy nhieät thaønh tieán böôùc treân con ñöôøng Muøa Chay, ñöôïc naâng ñôõ nhôø caùc hoaït ñoäng laøm phuùc boá thí, chay tònh vaø kinh nguyeän. Neáu ñoâi khi loøng baùc aùi döôøng nhö bò taét lòm trong bao nhieâu taâm hoàn, thì noù vaãn khoâng bò lòm ñi trong con tim cuûa Thieân Chuùa! Ngaøi luoân ban cho chuùng ta nhöõng cô hoäi môùi ñeå chuùng ta coù theå taùi baét ñaàu yeâu thöông.
Moät cô hoäi thuaän tieän trong naêm nay cuõng laø saùng kieán "24 giôø cho Chuùa", môøi goïi cöû haønh bí tích Hoøa Giaûi trong khuoân khoå Chaàu Thaùnh theå. Naêm 2018 naøy, saùng kieán ñoù seõ ñöôïc cöû haønh vaøo thöù saùu muøng 9 vaø thöù baåy muøng 10 thaùng 3, laáy höùng töø lôøi Thaùnh Vònh 130 caâu 4: "Nôi Chuùa coù ôn tha thöù". Trong moãi giaùo phaän, ít nhaát haõy coù moät thaùnh ñöôøng ñöôïc môû cöûa 24 giôø lieân tuïc, ñeå caùc tín höõu coù cô hoäi caàu nguyeän tröôùc Thaùnh Theå vaø laõnh nhaän bí tích giaûi toäi.
Trong ñeâm Phuïc Sinh, chuùng ta seõ cöû haønh nghi thöùc ñaày yù nghóa thaép saùng caây neán Phuïc Sinh: aùnh saùng ñöôïc laáy töø "löûa môùi", daàn daàn phaù tan boùng ñen vaø soi saùng cho coäng ñoàng phuïng vuï. "AÙnh saùng Chuùa Kitoâ phuïc sinh vinh hieån phaù tan ñoùng ñeâm cuûa taâm trí" (7), ñeå taát caû chuùng ta coù theå caûm nghieäm laïi kinh nghieäm cuûa caùc moân ñeä treân ñöôøng Emmaus: laéng nghe Lôøi Chuùa vaø nuoâi döôõng mình baèng Baùnh Thaùnh Theå, giuùp cho taâm hoàn chuùng ta taùi noàng nhieät tin caäy meán.
Toâi thaønh taâm chuùc laønh cho anh chò em vaø caàu nguyeän cho anh chò em. Xin Anh chò em ñöøng queân caàu nguyeän cho toâi.
Vatican ngaøy 1 thaùng 11 naêm 2017. Leã Caùc Thaùnh
- - - -
Chuù Thích
1. Saùch leã Roma, Chuùa nhaät I muøa chay, Toång nguyeän
2. "Lo'mperador del doloroso regno / de mezzo' petto uscia fuor de la ghiaccia" (Inferno XXXIV, 28-29)
3. Angelus, 7-12-2014
4. Nm. 76-109
5. Xc Benedetto XVI, Thoâng ñieäp Spe salvi, 33
6. Xc Pio XII, Thoâng ñieäp Fidei donum, III
7. Saùch leã Roma, Voïng Phuïc Sinh, baøi ca Exsultet
G. Traàn Ñöùc Anh OP chuyeån ngöõ
(Vatican News)