Söù ñieäp Muøa Chay 2018
cuûa Ñöùc Thaùnh Cha Phanxicoâ
Söù ñieäp Muøa Chay 2018 cuûa Ñöùc Thaùnh Cha Phanxicoâ.
Roma (VietCatholic News 06-02-2018) - Luùc 11h saùng thöù Ba 6 thaùng 2 naêm 2018, Ñöùc Hoàng Y Peter Turkson, Toång tröôûng Boä Phaùt trieån nhaân baûn toaøn dieän, ñaõ coâng boá söù ñieäp Muøa Chay 2018 cuûa Ñöùc Thaùnh Cha Phanxicoâ. Söù ñieäp ñöôïc Ñöùc Thaùnh Cha kyù vaøo ngaøy leã Caùc Thaùnh Nam Nöõ 1 thaùng 11 naêm 2017. Tuy nhieân, ñeán ngaøy 6 thaùng 2 naêm 2018 môùi ñöôïc chính thöùc coâng boá.
Söù ñieäp Muøa Chay naêm 2018 coù chuû ñeà laø moät caâu trích töø Tin Möøng theo thaùnh Matheâu: "Vì söï aùc lan traøn, neân loøng meán cuûa nhieàu ngöôøi seõ ra nguoäi laïnh" (Mt 24,12).
Chuùa Gieâsu noùi ñieàu naøy khi traû lôøi caùc caâu hoûi cuûa caùc moân ñeä. Ngaøi caûnh baùo raèng ñöùng tröôùc nhöõng thöû thaùch ñau thöông, caùc tieân tri giaû seõ daãn daét nhieàu ngöôøi laàm ñöôøng laïc loái; vaø loøng meán, laø coát loõi cuûa Tin Möøng, seõ trôû neân giaù baêng trong taâm hoàn cuûa nhieàu ngöôøi.
Döôùi ñaây laø baûn dòch Vieät Ngöõ toaøn vaên Söù ñieäp Muøa Chay 2018 cuûa Ñöùc Thaùnh Cha Phanxicoâ:
"Vì söï aùc lan traøn, neân loøng meán cuûa nhieàu ngöôøi seõ ra nguoäi laïnh." (Mt 24:12)
Anh chò em thaân meán,
Moät laàn nöõa, leã Vöôït Qua cuûa Chuùa ñang ñeán gaàn! Trong haønh trình chuaån bò cho Leã Phuïc Sinh, Thieân Chuùa, vôùi söï quan phoøng cuûa Ngaøi, ban cho chuùng ta moãi naêm moät muøa Muøa Chay nhö moät "daáu chæ bí tích söï hoaùn caûi cuûa chuùng ta". [1] Muøa Chay thoâi thuùc chuùng ta, vaø cho chuùng ta cô hoäi trôû veà vôùi Chuùa heát loøng vaø trong moïi khía caïnh cuûa cuoäc ñôøi chuùng ta.
Vôùi söù ñieäp naøy, naêm nay toâi muoán moät laàn nöõa giuùp toaøn theå Giaùo Hoäi traûi nghieäm thôøi gian aân suûng naøy moät caùch môùi meû, vôùi nieàm vui vaø trong chaân lyù. Toâi seõ laáy yù töø nhöõng lôøi cuûa Chuùa Gieâsu trong Phuùc AÂm Mattheâu: "Vì söï aùc lan traøn, neân loøng meán cuûa nhieàu ngöôøi seõ ra nguoäi laïnh" Mt (24:12).
Nhöõng lôøi naøy xuaát hieän trong lôøi giaûng cuûa Ñöùc Kitoâ veà ngaøy theá maït. Ngaøi ñaõ noùi nhöõng lôøi naøy taïi Gieârusalem, treân Nuùi OÂ-liu, nôi cuoäc thöông khoù cuûa Chuùa seõ baét ñaàu. Ñaùp laïi caâu hoûi cuûa caùc moân ñeä, Chuùa Gieâsu ñaõ tieân baùo moät ñaïi naïn vaø moâ taû veà moät tình huoáng trong ñoù coäng ñoàng caùc tín höõu coù theå thaáy roõ: ñoù laø ñöùng tröôùc nhöõng thöû thaùch ñau thöông, caùc tieân tri giaû seõ daãn daét nhieàu ngöôøi laàm ñöôøng laïc loái; vaø loøng meán, laø coát loõi cuûa Tin Möøng, trôû neân giaù baêng trong taâm hoàn cuûa nhieàu ngöôøi.
Caùc tieân tri giaû
Chuùng ta haõy laéng nghe ñoaïn Phuùc AÂm naøy vaø coá gaéng hieåu chieâu thöùc maø caùc tieân tri giaû naøy coù theå tung ra.
Hoï coù theå xuaát hieän nhö "nhöõng keû thoåi keøn duï raén", nhöõng ngöôøi thao tuùng caûm xuùc con ngöôøi ñeå baét nhöõng ngöôøi khaùc laøm noâ leä vaø daãn daét ngöôøi ta ñeán nhöõng nôi mình muoán. Coù bao nhieâu con caùi cuûa Thieân Chuùa bò meâ hoaëc bôûi nhöõng thuù vui taïm thôøi, nhaàm töôûng nhöõng thöù aáy laø haïnh phuùc thaät söï! Coù bao nhieâu cuoäc ñôøi cuûa nhöõng ngöôøi nam nöõ bò hôùp hoàn bôûi öôùc mô giaøu coù, maø chung cuoäc chæ laø laøm noâ leä cho nhöõng lôïi nhuaän vaø nhöõng ham muoán nhoû nhen! Coù bao nhieâu ngöôøi trong cuoäc ñôøi tin raèng mình coù ñuû moïi thöù, nhöng cuoái cuøng chæ chìm ñaém trong coâ ñôn!
Caùc tieân tri giaû cuõng coù theå laø "nhöõng lang baêm", nhöõng ngöôøi ñöa ra caùc giaûi phaùp deã daøng vaø töùc khaéc cho nhöõng ñau khoå, nhöng nhöõng thöù giaûi phaùp aáy chæ sôùm cho thaáy chuùng cöïc kyø voâ ích. Coù bao nhieâu ngöôøi treû bò meâ hoaëc bôûi nhöõng thöù thuoác chöõa baùch beänh, bôûi caùc moái quan heä qua ñöôøng, vaø nhöõng lôïi ích deã daøng nhöng khoâng trung thöïc! Coù bao nhieâu ngöôøi chìm ñaém trong moät cuoäc soáng hoaøn toaøn laø "aûo", vôùi nhöõng moái quan heä xem ra choùng vaùnh vaø ñôn giaûn, nhöng chung cuoäc chæ laø voâ nghóa! Nhöõng keû löøa ñaûo naøy, khi baùn rong nhöõng thöù khoâng coù giaù trò thöïc söï, ñang cöôùp ñi taát caû nhöõng gì quyù giaù nhaát nhö phaåm giaù, töï do vaø khaû naêng yeâu thöông. Hoï thu huùt thoùi phuø hoa cuûa chuùng ta, loøng tin töôûng cuûa chuùng ta vaøo veû beà ngoaøi, nhöng cuoái cuøng hoï chæ löøa ñaûo chuùng ta. Chuùng ta cuõng khoâng neân ngaïc nhieân. Ñeå laøm ngôõ ngaøng taâm hoàn con ngöôøi, ma quyû laø "ñöùa quyû quyeät vaø laø cha cuûa nhöõng lôøi doái traù" (Ga 8:44), ñaõ luoân luoân nguïy trang ñieàu aùc nhö laø söï thieän, vaø ñieàu giaû doái nhö laø chaân lyù. Ñoù laø lyù do taïi sao moãi ngöôøi trong chuùng ta ñeàu ñöôïc keâu goïi ñeå nhìn vaøo con tim cuûa mình ñeå xem lieäu chuùng ta coù phaûi ñang laø con moài cuûa nhöõng lôøi giaû traù cuûa caùc nhaø tieân tri giaû naøy hay khoâng. Chuùng ta phaûi hoïc caùch nhìn cho kyõ, beân döôùi beà maët, vaø hoïc caùch nhaän ra nhöõng gì ñeå laïi moät daáu veát toát ñeïp vaø laâu daøi trong traùi tim chuùng ta, bôûi vì noù ñeán töø Thieân Chuùa vaø thöïc söï vì lôïi ích cuûa chuùng ta.
Moät traùi tim laïnh luøng
Trong moâ taû veà ñòa nguïc cuûa mình, Dante Alighieri hình dung ma quyû ngoài treân moät chieác ngai laøm baèng baêng ñaù, [2] trong söï coâ laäp laïnh luøng vaø khoâng coù tình yeâu. Chuùng ta cuõng coù theå töï hoûi chính mình loøng meán coù theå baêng giaù trong taâm hoàn chuùng ta nhö theá naøo. Nhöõng daáu hieäu naøo cho thaáy raèng loøng meán cuûa chuùng ta ñang baét ñaàu nguoäi laïnh?
Hôn baát cöù ñieàu naøo khaùc, loøng tham lam tieàn cuûa, laø "coäi reã cuûa moïi ñieàu aùc" (1 Tim 6:10), gieát cheát loøng meán trong ta. Söï choái boû Thieân Chuùa vaø söï bình an cuûa Ngöôøi laø nguyeân nhaân thöù hai; chuùng ta thích söï coâ ñôn cuûa chuùng ta hôn laø nieàm uûi an ñöôïc tìm thaáy trong lôøi Ngaøi vaø caùc bí tích. [3] Taát caû nhöõng ñieàu naøy daãn ñeán baïo löïc choáng laïi baát cöù ai chuùng ta nghó laø moái ñe doïa cho "söï chaéc chaén" cuûa chuùng ta chaúng haïn nhö caùc thai nhi chöa chaøo ñôøi, nhöõng ngöôøi cao nieân vaø nhöõng ngöôøi ñau oám, nhöõng ngöôøi di cö, nhöõng ngoaïi kieàu soáng giöõa chuùng ta, vaø caû nhöõng ngöôøi haøng xoùm cuûa chuùng ta nhöng khoâng soáng theo nhöõng mong ñôïi cuûa chuùng ta.
Chính thieân nhieân cuõng trôû thaønh moät chöùng taù im laëng cho söï baêng giaù loøng meán naøy. Traùi ñaát bò ñaàu ñoäc bôûi raùc röôûi ngöôøi ta loaïi ra vì xem thöôøng hoaëc vì tö lôïi caù nhaân. Caùc vuøng bieån, chính chuùng cuõng bò oâ nhieãm, vuøi choân thi haøi cuûa cô man caùc naïn nhaân bò ñaém taøu do naïn di cö cöôõng baùch. Thieân ñaøng traàn theá, theo keá hoaïch cuûa Thieân Chuùa, ñöôïc taïo ra ñeå haùt vang nhöõng lôøi taùn tuïng Ngaøi, laïi bò gaàm ruù bôûi caùc ñoäng cô ñang ñoå xuoáng nhö möa caùc khí cuï cuûa söï cheát.
Loøng meán cuõng coù theå trôû neân baêng giaù trong coäng ñoàng cuûa chuùng ta. Trong Toâng Huaán Nieàm Vui Phuùc AÂm, toâi ñaõ tìm caùch moâ taû nhöõng daáu chæ hieån nhieân nhaát veà tình traïng thieáu loøng meán naøy: ñoù laø thoùi ích kyû vaø söï löôøi bieáng tinh thaàn, chuû nghóa bi quan voâ sinh, caùm doã töï quy chieáu, chieán tranh khoâng döùt giöõa chuùng ta vaø caùi naõo traïng traàn tuïc khieán chuùng ta chæ quan taâm ñeán veû beà ngoaøi, vaø do ñoù giaûm bôùt nhieät tình truyeàn giaùo cuûa chuùng ta. [4]
Chuùng ta phaûi laøm gì?
Coù leõ chuùng ta nhìn thaáy, thaúm saâu trong chính chuùng ta vaø toaøn boä chuùng ta, nhöõng daáu chæ toâi vöøa moâ taû. Nhöng Giaùo Hoäi, laø Meï vaø laø Thaày cuûa chuùng ta, cuøng vôùi phöông döôïc thöôøng khi raát laø cay ñaéng cuûa söï thaät, ñem ñeán cho chuùng ta trong Muøa Chay naøy nhöõng phöông thuoác chöõa laønh trong lôøi caàu nguyeän, boá thí vaø chay tònh.
Baèng caùch daønh nhieàu thôøi gian hôn ñeå caàu nguyeän, chuùng ta coù theå nhoå taän goác khoûi con tim mình nhöõng lôøi doái traù bí aån vaø nhöõng hình thöùc töï löøa doái, [5] vaø roài tìm thaáy nieàm an uûi maø Chuùa mang ñeán cho chuùng ta. Ngaøi laø Cha cuûa chuùng ta vaø Ngaøi muoán chuùng ta soáng toát ñeïp.
Söï boá thí giaûi thoaùt chuùng ta khoûi loøng tham vaø giuùp chuùng ta xem ngöôøi haøng xoùm laø anh chò em vôùi mình. Nhöõng gì toâi sôû höõu khoâng bao giôø laø cuûa toâi maø thoâi. Toâi muoán boá thí trôû thaønh moät phong caùch soáng chaân thöïc cuûa moãi ngöôøi chuùng ta bieát laø ngaàn naøo! Toâi mô öôùc bieát bao laø chuùng ta, trong tö caùch laø caùc Kitoâ höõu, noi theo göông cuûa caùc Toâng Ñoà vaø coi vieäc chia seû cuûa caûi nhö moät chöùng taù höõu hình veà söï hieäp thoâng trong Giaùo Hoäi! Vì lyù do naøy, toâi nhaéc laïi lôøi môøi goïi cuûa Thaùnh Phaoloâ gôûi ñeán daân thaønh Coârintoâ ñeå quyeân goùp cho coäng ñoàng Gieârusalem nhö moät ñieàu gì ñoù maø hoï seõ ñöôïc höôûng lôïi (xem 2Cor 8:10). Ñieàu naøy phuø hôïp hôn trong Muøa Chay, khi coù nhieàu nhoùm quyeân goùp ñeå trôï giuùp caùc Giaùo Hoäi vaø nhöõng ngöôøi coù nhu caàu. Tuy nhieân, toâi cuõng hy voïng raèng, ngay caû trong nhöõng cuoäc gaëp gôõ haøng ngaøy cuûa chuùng ta vôùi nhöõng ngöôøi caàu xin söï trôï giuùp cuûa chuùng ta, chuùng ta seõ xem nhöõng thænh caàu nhö theá ñeán töø chính Thieân Chuùa. Khi chuùng ta boá thí, chuùng ta chia seû söï quan taâm chaêm soùc cuûa Chuùa cho moãi con caùi cuûa Ngaøi. Neáu thoâng qua toâi, Chuùa giuùp ai ñoù ngaøy hoâm nay, chaúng leõ mai kia Ngaøi laïi khoâng ban cho toâi nhöõng thöù toâi caàn sao? Vì khoâng ai roäng löôïng hôn Thieân Chuùa. [6]
Chay tònh laøm yeáu ñi xu höôùng baïo löïc cuûa chuùng ta; noù giaûi giôùi chuùng ta vaø trôû thaønh moät cô hoäi quan troïng cho söï taêng tröôûng. Moät maët, chay tònh cho pheùp chuùng ta traûi nghieäm nhöõng gì maø ngöôøi ngheøo khoù vaø ñoùi khaùt phaûi chòu ñöïng. Maët khaùc, chay tònh theå hieän söï ñoùi khaùt thieâng lieâng cuûa chuùng ta vaø loøng khao khaùt cuoäc soáng trong Chuùa. Chay tònh thöùc tænh chuùng ta. Noù laøm cho chuùng ta chuù yù hôn ñeán Thieân Chuùa vaø ngöôøi laùng gieàng cuûa mình. Chay tònh laøm soáng laïi trong ta mong muoán vaâng lôøi Thieân Chuùa, laø Ñaáng duy nhaát coù theå thoûa maõn côn ñoùi cuûa chuùng ta.
Toâi cuõng muoán ñöa ra lôøi môøi goïi cuûa mình vöôït ra ngoaøi giôùi haïn cuûa Giaùo Hoäi Coâng Giaùo, ñeå ñeán vôùi taát caû caùc baïn, nhöõng ngöôøi nam nöõ thieän chí, nhöõng ngöôøi saün loøng laéng nghe tieáng Chuùa. Coù leõ, nhö chuùng toâi, baïn cuõng ñang hoang mang tröôùc söï laây lan cuûa söï aùc treân theá giôùi, baïn quan taâm ñeán söï baêng giaù ñang laøm teâ lieät nhöõng con traùi tim vaø caùc haønh ñoäng, vaø baïn caûm thaáy yù thöùc cuûa chuùng ta nhö laø thaønh vieân cuûa cuøng moät gia ñình nhaân loaïi ñang yeáu daàn ñi. Vaäy, haõy hieäp cuøng vôùi chuùng toâi daâng lôøi caàu khaån leân cuøng Thieân Chuùa, chay tònh, vaø trao ban baát cöù ñieàu gì baïn coù theå cho nhöõng anh chò em chuùng ta ñang caàn ñeán!
Löûa Phuïc Sinh
Treân heát, toâi thuùc giuïc caùc thaønh vieân cuûa Giaùo Hoäi haõy thöïc hieän haønh trình Muøa Chay vôùi nhieät tình, ñöôïc duy trì bôûi boá thí, chay tònh vaø caàu nguyeän. Neáu, ñoâi khi, löûa meán döôøng nhö taét lòm trong traùi tim chuùng ta, anh chò em haõy bieát raèng ñieàu ñoù khoâng bao giôø xaûy ra trong thaùnh taâm Thieân Chuùa! Ngaøi lieân tuïc ban cho chuùng ta moät cô hoäi ñeå taùi yeâu thöông laïi moät caùch môùi meû.
Moät trong nhöõng khoaûnh khaéc cuûa aân suûng ñoù laïi moät laàn nöõa xaûy ñeán trong naêm nay laø saùng kieán "24 Giôø cho Chuùa", trong ñoù môøi goïi toaøn theå coäng ñoàng Hoäi Thaùnh haõy cöû haønh bí tích Hoøa Giaûi trong boái caûnh toân thôø Thaùnh Theå. Trong naêm 2018 naøy, laáy caûm höùng töø nhöõng lôøi cuûa Thaùnh Vònh 130 caâu 4, "Nôi Chuùa coù ôn tha thöù", bieán coá naøy seõ dieãn ra töø Thöù Saùu, 9 Thaùng 3 ñeán Thöù Baåy, 10 Thaùng 3. Trong moãi giaùo phaän, ít nhaát coù moät nhaø thôø môû cöûa lieân tuïc trong hai möôi boán tieáng, ñeå taïo cô hoäi cho caû vieäc toân thôø Thaùnh Theå laãn bí tích Hoaø Giaûi.
Trong Ñeâm Voïng Phuïc Sinh, chuùng ta seõ kyû nieäm moät laàn nöõa nghi thöùc caûm ñoäng röôùc aùnh saùng caây neán Phuïc Sinh. Ñöôïc laáy töø "ngoïn löûa môùi", aùnh saùng naøy seõ daàn daàn xua tan boùng toái vaø chieáu saùng huy hoaøng coäng ñoaøn phuïng vuï. "Nguyeän xin aùnh saùng Chuùa Kitoâ phuïc sinh trong vinh quang xua tan boùng toái trong con tim vaø taâm trí chuùng ta", [7] vaø cho pheùp taát caû chuùng ta hoài töôûng laïi kinh nghieäm cuûa caùc moân ñeä treân ñöôøng Emmaus. Baèng caùch laéng nghe Lôøi Chuùa vaø kín muùc löông thöïc töø baøn tieäc Thaùnh Theå, xin cho loøng chuùng ta ngaøy caøng haêng haùi trong ñöùc tin, ñöùc caäy vaø ñöùc meán.
Vôùi loøng öu aùi vaø lôøi höùa caàu nguyeän cho taát caû anh chò em, toâi ban pheùp laønh cho anh chò em. Xin ñöøng queân caàu nguyeän cho toâi.
Töø Vatican, ngaøy 1 thaùng 11 naêm 2017
Leã caùc thaùnh nam nöõ
+ Ñöùc Thaùnh Cha Phanxicoâ
- - - - - - -
[1] Saùch Leã Roâma, Lôøi nguyeän ñaàu leã Chuùa Nhaät thöù Nhaát Muøa Chay (tieáng YÙ).
[2] Taùc phaåm Inferno cuûa Dante Alighieri XXXIV, 28-29.
[3] "Thaät ñaùng ngaïc nhieân, nhöng nhieàu laàn chuùng ta sôï söï an uûi, sôï ñöôïc uûi an. Hay ñuùng hôn, chuùng ta caûm thaáy an toaøn hôn trong noãi buoàn vaø söï coâ ñôn cuûa mình. Anh chò em coù bieát taïi sao khoâng? Bôûi vì trong noãi buoàn chuùng ta caûm thaáy mình gaàn nhö laø nhaân vaät chính. Tuy nhieân, trong söï uûi an, Chuùa Thaùnh Thaàn laø nhaân vaät chính! "(Huaán töø trong buoåi ñoïc kinh Truyeàn Tin tröa Chuùa Nhaät, 7 thaùng 12 naêm 2014).
[4] Toâng Huaán Nieàm Vui Phuùc AÂm, 76-109.
[5] Xc. BENEDICT XVI, Thoâng ñieäp Spe Salvi (Ñöôïc cöùu roãi trong Hy voïng), 33.
[6] Xc. PIUS XII, Thoâng Ñieäp Fidei Donum (Hoàng aân Ñöùc tin), III.
[7] Saùch Leã Roâma (Third Edition), Leã Phuïc Sinh, Lucernarium.
J.B. Ñaëng Minh An dòch