Ñöùc hoàng y Charles Bo:
Giaùo hoäi Myanmar
bò baùch haïi nhöng vaãn phaùt trieån
Ñöùc hoàng y Charles Bo chia seû raèng Giaùo hoäi Myanmar bò baùch haïi nhöng vaãn phaùt trieån.
Mumbai, AÁn ñoä (Crux 03-02-2018; Vat. 5-02-2018) - "Giaùo hoäi Coâng giaùo taïi Myanmar soáng kinh nghieäm cuûa oâng Job - khoâng tieàn bac, khoâng quyeàn löïc vaø khoâng taøi saûn... Giaùo hoäi taïi Myanmar bò baùch haïi nhöng vaãn phaùt trieån." Ñoù laø nhöõng lôøi chia seû cuûa Ñöùc Hoàng Y Charles Bo, trong ñaïi hoäi caùc Giaùm muïc toaøn AÁn ñoä ñang dieãn ra taïi Bangalore.
Ñöùc Hoàng Y Bo ñöôïc caùc Giaùm muïc AÁn ñoä môøi chia seû veà Giaùo hoäi taïi Myanmar. Myanmar, cuõng ñöôïc goïi laø Burma, do chính quyeàn Anh ñieàu haønh, töø naêm 1885-1937, nhö moät phaàn cuûa ñeá quoác AÁn ñoä vaø ñöôïc hoaøn toaøn ñoäc laäp vaøo naêm 1948. Vôùi 700 ngaøn tín höõu, Giaùo hoäi Coâng giaùo chieám chæ 2% daân soá. Tuy laø con soá ít nhoû, nhöng Giaùo hoäi Myanmar raát ña daïng vaø noåi tieáng nhaát trong soá caùc nhoùm thieåu soá. Chính ñieàu naøy ñaõ gaây neân söï phaân bieät ñoái xöû vaø nghi kî töø ñaïi ña soá ngöôøi Myanmar, laø nhöõng ngöôøi gaén boù vôùi nieàm tin Phaät giaùo.
Ñöùc Hoàng Y Bo chia seû vôùi caùc Giaùm muïc AÁn ñoä: "Cho ñeán gaàn ñaây, Giaùo hoäi Mieán ñieän laø moät giaùo hoäi bò baùch haïi. Vaøo ngaøy 01 thaùng 04 naêm 1965, caùc tröôøng hoïc cuûa Giaùo hoäi bò quoác höõu hoùa, caùc taøi saûn cuûa Giaùo hoäi bò tòch thu, caùc thöøa sai bò truïc xuaát. Chæ trong moät ñeâm, Giaùo hoäi bò töôùc heát quyeàn löïc. Nhöõng keû xaáu ñaõ nghó raèng chuùng toâi seõ khoâng bao giôø coù theå soáng soùt."
Ñöùc Hoàng Y Bo cho bieát theâm raèng chính quyeàn ñaàu tieân ñöôïc baàu choïn vaø caû chính quyeàn quaân söï sau ñoù ñaõ coå voõ moät chính saùch ñoäc taøi veà "moät chuûng toäc, moät toân giaùo vaø moät ngoân ngöõ". Trong khi toân giaùo chieám ña soá ñöôïc höôûng söï baûo veä cuûa quoác gia thì caùc toân giaùo thieåu soá bò ñoái xöû phaân bieät trong giaùo duïc vaø caùc coâng vieäc cuûa chính quyeàn. Caùc Kitoâ höõu thöôøng caûm thaáy mình laø coâng daân haïng hai taïi queâ höông cuûa hoï.
Caùc thaønh phaàn cuûa Giaùo hoäi chòu ñau khoå nhöng hoï ñaõ ñoaøn keát cuøng nhau; tröôùc heát hoï hoïc caùch soáng soùt roài khaùng cöï. Hoï khoâng chæ soáng soùt nhöng phaùt trieån. Theo Ñöùc Hoàng Y, caùc lieân keát vôùi Giaùo hoäi Coâng giaùo caùc nôi vaø vieäc trao quyeàn cho ngöôøi giaùo daân laø ñieàu coù yù nghóa trong tieán trình naøy. Hieän nay Giaùo hoäi Coâng giaùo laø göông maãu cho toaøn quoác gia.
Ñöùc Hoàng Y Bo cuõng noùi ñeán vieäc Giaùo hoäi vöôït qua söï khaùc bieät ñeå hình thaønh caên tính Coâng giaùo. Giaùo hoäi Myanmar coù 16 giaùo phaän: 4 thuoäc saéc toäc Karen, 3 thuoäc Kachins, 4 thuoäc Chins, 3 thuoä Kayahs vaø 2 caùc chuûng toäc hoãn hôïp. Söï thaønh coâng vaø phaán ñaáu cuûa Giaùo hoäi, khi vöôït qua caên tính saéc toäc ñeå tieán tôùi nhöõng vaán ñeà chung, ñaõ ñöa hoï laïi vôùi nhau vaø giuùp ñôõ hoï. Ngaøi noùi: "Vieäc thieáu caùc cô hoäi cho ngöôøi Coâng giaùo thuùc ñaåy chuùng toâi thaønh laäp caùc uûy ban giaùo duc vaø giuùp ngöôøi ngheøo thaønh moät daân soá ñöôïc giaùo duïc vaø coù quyeàn."
Tuy nhieân Giaùo hoäi Myanmar vaãn ñoái dieän nhöõng vaán ñeà, trong ñoù coù baàu khí lo sôï do caùc nhoùm cöïc ñoan gaây neân. Ñöùc Hoàng Y cho bieát ngay caû moät soá tu só Phaät giaùo cuõng coù nhöõng lôøi noùi haän thuø vaø baïo löïc. Coù nhöõng thaønh phaàn cöïc ñoan xen laãn trong caùc coäng ñoàng vaø hoï buoäc chính quyeàn ban haønh caùc luaât choáng caùc nhoùm thieåu soá. Giaùo hoäi Myanmar ñaõ ñaùp laïi baïo löïc thuø oaùn baèng caùch phaùt trieån caùc moái quan heä toát ñeïp vôùi caùc laõnh ñaïo toân giaùo oân hoøa, vôùi caùc nhaø ngoaïi giao vaø vôùi coäng ñoàng quoác teá. ÑHY noùi: "Baèng vieäc töông taùc vôùi caùc thaønh phaàn oân hoøa trong toân giaùo chieám ñaïi ña soá taïi quoác gia naøy chuùng toâi laøm cho thieåu soá baïo löïc naøy naèm ôû ngoaøi leà."
Tuy vaäy, theo Ñöùc Hoàng Y, khuûng boá lôùn nhaát chính laø ñoùi ngheøo vaø ngaøi goïi noù laø söï döõ maø Giaùo hoäi caàn chieán ñaáu choáng laïi. Ngaøi keát aùn neàn kinh teá töï do môùi taïo ra söï baát bình ñaúng vaø löu yù raèng töø 30 naêm nay, "moät neàn kinh teá baèng höõu" ñaõ cöôùp boùc caùc nguoàn taøi nguyeân phong phuù ôû Myanmar. Haäu quaû ngheøo ñoùi naøy ñaõ ñöa ñeán vieäc buoân ngöôøi vôùi soá ñoâng ngöôøi treû Myanmar bò rôi vaøo caùc hình thöùc noâ leä hieän ñaïi khaép Ñoâng nam aù.
Ñöùc Hoàng Y Bo keâu goïi moät cuoäc chieán treân toaøn theá giôùi choáng laïi naïn ngheøo ñoùi vaø baát bình ñaúng. Ngaøi noùi: "Caùc ñaát nöôùc chuùng ta voâ cuøng ngheøo. Nhö caùc Linh muïc chuùng ta noùi nhöõng ñieàu vó ñaïi haøng ngaøy: 'Haõy nhaän laáy maø aên.' Chuùng ta yù thöùc caùch ñau ñôùn raèng gaàn moät trieäu ngöôøi ñi nguû vôùi bao töû troáng roãng." (Crux 03/02/2018)
Hoàng Thuûy
(Vatican News)