Dieãn vaên cuûa Ñöùc Thaùnh Cha
trong cuoäc gaëp
chính quyeàn vaø Ngoaïi giao ñoaøn Peru
Ñöùc Thaùnh Cha toâng du Peâru: Dieãn vaên cuûa Ñöùc Thaùnh Cha trong cuoäc gaëp chính quyeàn vaø Ngoaïi giao ñoaøn Peru.
Peâru, mieàn ñaát cuûa hy voïng
Lima (WHÑ 22-01-2018) - Ngaøy ñaàu tieân sau khi ñeán Peâru, thöù Saùu 19 thaùng 01 naêm 2018, luùc 16g45, Ñöùc Thaùnh Cha Phanxicoâ ñaõ gaëp giôùi chöùc chính quyeàn, xaõ hoäi daân söï vaø ngoaïi giao ñoaøn taïi Saân dinh Gobierno, thuû ñoâ Lima, Peâru.
Trong baøi dieãn vaên taïi cuoäc gaëp, Ñöùc Thaùnh Cha ñaõ löu yù giôùi chöùc chính quyeàn vaø xaõ hoäi daân söï, qua ñoù, ñeán moïi taàng lôùp daân chuùng, veà "virus" tham nhuõng ñang laøm suy yeáu xaõ hoäi Peâru.
Tröôùc ñoù, ngaøi nhaán maïnh chuû ñeà chuyeán toâng du cuûa ngaøi ñeán Peâru laø "Hieäp nhaát nhôø Hy voïng", ñoàng thôøi khaúng ñònh: "Giaùo hoäi Coâng giaùo, voán ñoàng haønh vôùi cuoäc soáng cuûa ñaát nöôùc naøy, ñang daán thaân vaøo noã löïc chung nhaèm ñöa Peâru tieáp tuïc laø moät mieàn ñaát cuûa nieàm hy voïng.
Sau ñaây laø baûn dòch Vieät ngöõ dieãn vaên cuûa Ñöùc Thaùnh Cha:
* * *
Kính thöa Toång thoáng,
Kính thöa Quyù vò trong Chính phuû vaø Ngoaïi giao ñoaøn; Quyù vò ñaïi dieän xaõ hoäi daân söï; Quyù Baø vaø Quyù OÂng, cuøng taát caû quyù vò,
Khi ñeán toaø dinh thöï lòch söû naøy, toâi caûm taï Thieân Chuùa ñaõ ban cho toâi cô hoäi moät laàn nöõa ñöôïc ñaët chaân treân maûnh ñaát Peâru. Toâi muoán ñöôïc göûi lôøi chaøo vaø caûm ôn ñoái vôùi töøng ngöôøi nam nöõ cuûa ñaát nöôùc naøy ñaõ gìn giöõ vaø laøm phong phuù kho taøng khoân ngoan cuûa tieàn nhaân bao ñôøi, vaø roõ raøng, ñaây laø moät trong nhöõng di saûn chính yeáu quyù vò thöøa höôûng.
Xin caûm ôn Ngaøi Toång thoáng Pedro Pablo Kuczynsky ñaõ môøi toâi ñeán thaêm ñaát nöôùc Peâru, vaø ñaõ thay lôøi nhaân daân Peâru chaøo möøng toâi.
Chuû ñeà chuyeán vieáng thaêm Peâru cuûa toâi laø: "Hieäp nhaát nhôø Hy voïng". Cho pheùp toâi ñöôïc noùi leân raèng: cöù nhìn maûnh ñaát naøy, seõ thaáy töï noù ñaõ laø lyù do ñeå hy voïng.
Moät phaàn laõnh thoå cuûa quyù vò thuoäc vuøng Amazon maø saùng nay toâi ñaõ ñeán thaêm. Ñaây laø röøng nhieät ñôùi lôùn nhaát vaø laø heä thoáng soâng ngoøi roäng nhaát haønh tinh. "Laù phoåi" naøy, nhö ngöôøi ta vaãn goïi, laø moät trong nhöõng vuøng ña daïng sinh hoïc lôùn nhaát theá giôùi, vì laø nôi coù nhieàu chuûng loaïi sinh vaät.
Quyù vò laïi phong phuù ña daïng veà vaên hoaù, ngaøy caøng theâm gaén keát, taïo neân linh hoàn cuûa daân toäc naøy. Ñoù laø linh hoàn vôùi nhöõng phaåm chaát do tieàn nhaân ñeå laïi, nhö loøng hieáu khaùch, quyù meán moïi ngöôøi, toân troïng vaø bieát ôn ñaát meï, vaø tinh thaàn saùng taïo höôùng ñeán caùi môùi. Hôn nöõa coøn laø yù thöùc cuøng nhau san seû traùch nhieäm nhaèm thaêng tieán moïi ngöôøi, cuøng vôùi tinh thaàn lieân ñôùi, taát caû ñeàu töøng ñöôïc quyù vò theå hieän khi phaûi giaûi quyeát caùc tai hoaï.
Ñeán ñaây, toâi muoán ñeà caäp tôùi giôùi treû. Hoï laø hoàng aân cuûa ñaát nöôùc naøy. Vôùi tinh thaàn naêng ñoäng vaø haêng haùi, giôùi treû höùa heïn vaø thuùc giuïc chuùng ta mô öôùc moät töông lai traøn ñaày hy voïng, moät nieàm hy voïng ñöôïc sinh ra töø cuoäc gaëp gôõ giöõa kho taøng khoân ngoan cuûa toå tieân vaø caùi nhìn môùi meû cuûa tuoåi treû.
Toâi coøn vui möøng vì thöïc teá lòch söû cho thaáy nieàm hy voïng cuûa ñaát nöôùc naøy mang moät göông maët thaùnh thieän. Peâru ñaõ saûn sinh caùc vò thaùnh môû ra nhöõng con ñöôøng soáng ñöùc Tin cho toaøn chaâu Myõ. Chæ caàn neâu moät vò laø Thaùnh Martinoâ Porres, ngöôøi con cuûa hai neàn vaên hoaù, cuõng ñuû cho thaáy ta seõ neân maïnh meõ vaø phong phuù neáu bieát ñaët troïng taâm vaøo tình yeâu. Toâi coù theå keå ra caû moät danh saùch daøi nhöõng lyù do, veà vaät chaát vaø tinh thaàn, khieán chuùng ta hy voïng. Peâru laø maûnh ñaát hy voïng ñang môøi goïi vaø thaùch ñoá ngöôøi daân cuûa mình haõy hieäp nhaát vôùi nhau. Ngöôøi daân cuûa ñaát nöôùc naøy coù traùch nhieäm giöõ gìn söï hieäp nhaát, noùi chính xaùc laø baûo veä taát caû nhöõng lyù do hy voïng naøy.
Tuy nhieân nieàm hy voïng naøy bò moät boùng toái ñang daàn phuû leân, moät moái ñe doaï ñang xuaát hieän. "Chöa bao giôø nhaân loaïi coù ñöôïc söùc maïnh nhö theá treân chính mình, vaø chaúng coù gì baûo ñaûm raèng söùc maïnh ñoù ñöôïc söû duïng moät caùch khoân ngoan, nhaát laø neáu xem xeùt caùch thöùc söû duïng söùc maïnh ñoù hieän thôøi" (Thoâng ñieäp Laudato Si', 104). Ñieàu naøy thaät hieån nhieân khi thaáy caùch chuùng ta ñang töôùc ñoaït nguoàn taøi nguyeân thieân nhieân cuûa traùi ñaát voán raát caàn cho moïi hình thaùi söï soáng. Vieäc bieán maát caùc thaûo nguyeân vaø röøng raäm khoâng chæ laø söï bieán maát caùc chuûng loaïi, voán coù theå seõ laø nguoàn döï tröõ coù yù nghóa cöïc kyø quan troïng ñoái vôùi mai sau, maø coøn laø söï bieán maát nhöõng moái töông quan soáng coøn ñöa ñeán söï thay ñoåi cuûa toaøn boä heä thoáng sinh thaùi (x. tlñd, 32).
Do ñoù, "hieäp nhaát ñeå baûo veä nieàm hy voïng" nghóa laø thuùc ñaåy vaø phaùt trieån moâi tröôøng sinh thaùi toaøn veïn, thay cho "moâ hình phaùt trieån ñaõ loãi thôøi voán chæ laøm con ngöôøi, xaõ hoäi vaø moâi tröôøng bò xuoáng caáp" (Thoâng ñieäp Urbi et Orbi, Giaùng sinh 2017). Ñieàu naøy keâu goïi phaûi laéng nghe con ngöôøi vaø daân chuùng ñòa phöông, thöøa nhaän vaø toân troïng hoï laø nhöõng ñoái taùc thaät söï. Hoï giöõ moái lieân keát tröïc tieáp vôùi ñaát, bieát roõ thôøi ñieåm vaø dieãn tieán cuûa ñaát ñai mình, vì theá, bieát ñöôïc nhöõng haäu quaû tai haïi do bieát bao döï aùn gaây ra nhaân danh söï phaùt trieån. Heä caáu truùc coù yù nghóa soáng coøn laøm neân ñaát nöôùc bò xaùo troän. Söï xuoáng caáp cuûa moâi tröôøng, ñaùng buoàn thay, khoâng theå taùch rôøi söï xuoáng caáp cuûa nhöõng coäng ñoàng chuùng ta. Chuùng ta khoâng theå coi ñoù laø hai thöïc traïng taùch rôøi nhau.
Ví duï, vieäc khai thaùc khoaùng saûn thò tröôøng chôï ñen ñaõ trôû thaønh hieåm hoaï ñang taøn phaù cuoäc soáng ngöôøi daân; röøng vaø soâng ngoøi cuøng vôùi taát caû taøi nguyeân cuûa chuùng ñang bò huûy hoaïi. Quaù trình xuoáng caáp naøy lieân quan ñeán caùc toå chöùc vaø thuùc ñaåy chuùng hoaït ñoäng ngoaøi caùc cô caáu phaùp lyù, laøm baêng hoaïi raát nhieàu anh chò em chuùng ta, ñöa hoï vaøo con ñöôøng buoân ngöôøi (moät hình thöùc noâ leä môùi), laøm vieäc baát hôïp leä vaø toäi aùc# vaø nhöõng teä naïn khaùc aûnh höôûng ñeán phaåm giaù cuûa baûn thaân, ñoàng thôøi, phaåm giaù cuûa quoác gia.
Vieäc cuøng nhau giöõ nieàm hy voïng ñoøi chuùng ta phaûi löu yù ñeán hình thöùc khaùc, voán khoù nhaän ra, cuûa moâi tröôøng bò xuoáng caáp ñang ngaøy caøng laøm oâ nhieãm toaøn boä heä thoáng cuoäc soáng, ñoù laø tham nhuõng. Bieát bao teä naïn ñang xaûy ñeán vôùi ngöôøi daân chaâu Myõ Latinh vaø nhöõng neàn daân chuû taïi chaâu luïc naøy vì thöù "virus" xaõ hoäi naøy, moät tình traïng ñang nhieãm vaøo moïi thöù, khieán ngöôøi ngheøo vaø ñaát meï chòu taùc haïi nhieàu nhaát. Taát caû nhöõng gì ngöôøi ta coù theå laøm ñeå choáng laïi thaûm hoaï xaõ hoäi naøy caàn ñöôïc chuùng ta löu taâm vaø giuùp ñôõ# Ñaây laø moät traän chieán caàn coù söï tham gia cuûa taát caû chuùng ta. "Hieäp nhaát ñeå baûo veä nieàm hy voïng" ñoøi phaûi coù moät neàn vaên hoaù minh baïch hôn nöõa nôi moïi thöïc theå xaõ hoäi, khu vöïc tö nhaân vaø xaõ hoäi daân söï. ÔÛ ñaây toâi khoâng loaïi tröø caùc toå chöùc cuûa Giaùo hoäi. Khoâng ai coù theå ñöùng ngoaøi tieán trình naøy. Coù theå ngaên chaën ñöôïc tham nhuõng vaø moïi ngöôøi ñeàu ñöôïc môøi goïi tham gia vaøo vieäc ngaên chaën aáy.
Toâi mong moûi vaø ñeà nghò taát caû nhöõng ai ñang giöõ nhöõng vò trí trong chính quyeàn, trong baát cöù lónh vöïc naøo, haõy chuù taâm vaøo tieán trình naøy ñeå mang laïi cho ngöôøi daân vaø ñaát nöôùc quyù vò söï an toaøn, caûm thaáy Peâru laø nôi mang laïi nieàm hy voïng vaø cô hoäi cho moïi ngöôøi, chöù khoâng phaûi cho moät thieåu soá. Nhö vaäy, moïi ngöôøi Peâru coù theå caûm thaáy Peâru laø ñaát nöôùc cuûa mình, chöù khoâng phaûi cuûa ai khaùc, thaáy nôi ñaây mình coù theå keát moái daây thaân aùi vaø bình ñaúng vôùi moïi ngöôøi chung quanh, vaø giuùp moïi ngöôøi ñang tuùng thieáu. Moät ñaát nöôùc hoï coù theå nhaän ra töông lai cuûa mình, Vaø nhö theá bieán Peâru thaønh moät nôi "moïi doøng maùu" ñeàu coù choã (Joseù María Arguedas, Todas las sangres, Buenos Aires, 1964), laø mieàn ñaát "cuoäc soáng ñaày höùa heïn cuûa ngöôøi Peâru" (Jorge Basadre, La promesa de la vida Peâruana, Lima, 1958) trôû thaønh hieän thöïc.
Toâi muoán nhaéc laïi vôùi quyù vò: Giaùo hoäi Coâng giaùo, voán ñoàng haønh vôùi cuoäc soáng cuûa ñaát nöôùc naøy, ñang daán thaân vaøo noã löïc chung nhaèm ñöa Peâru tieáp tuïc laø moät mieàn ñaát cuûa nieàm hy voïng.
Xin Thaùnh Rosa Lima chuyeån caàu cho töøng ngöôøi trong quyù vò vaø cho quoác gia ñöôïc Chuùa chuùc phuùc naøy.
Moät laàn nöõa, xin caûm ôn quyù vò.
(Nguoàn: Libreria Editrice Vaticana)
Thaønh Thi chuyeån ngöõ