"Chuùng ta ñöôïc môøi goïi
döï phaàn vaøo vieäc Chuùa laøm pheùp laï"
Ñöùc Thaùnh Cha Phanxicoâ toâng du Chileâ: Thaùnh leã taïi Lobito Campus:
"Chuùng ta ñöôïc môøi goïi döï phaàn vaøo vieäc Chuùa laøm pheùp laï".
Chile (WHÑ 19-01-2018) - Tröa 18-01 (11g30, giôø ñòa phöông), theo chöông trình ngaøy cuoái chuyeán toâng du laàn thöù 22 vieáng thaêm Chileâ, Ñöùc Thaùnh Cha ñaõ cöû haønh Thaùnh leã taïi Lobito Campus, Iquique.
Iquique laø moät thaønh phoá phía baéc Chileâ, caùch thuû ñoâ Santiago khoaûng 1,800 km veà phía Baéc.
Sau ñaây laø baûn dòch Vieät ngöõ toaøn vaên baøi giaûng Thaùnh leã cuûa Ñöùc Thaùnh Cha.
* * *
"Chuùa Gieâsu ñaõ laøm daáu laï ñaàu tieân naøy taïi Cana mieàn Galileâ" (Ga 2, 11)
Ñoù laø nhöõng lôøi cuoái cuøng trong baøi Tin Möøng chuùng ta vöøa nghe, thuaät laïi laàn xuaát hieän coâng khai ñaàu tieân cuûa Chuùa Gieâsu: taïi moät böõa tieäc, khoâng hôn khoâng keùm. Chaúng theå khaùc hôn, vì Tin Möøng laø lôøi môøi goïi lieân læ haõy vui leân. Ngay ñaàu Tin Möøng laø lôøi thieân thaàn noùi vôùi Ñöùc Maria: "Haõy vui leân!" (Lc 1, 28). Haõy vui leân, thieân thaàn noùi vôùi caùc muïc ñoàng; haõy vui leân, thieân thaàn noùi vôùi baø Elizabeth, moät phuï nöõ ñaõ giaø vaø hieám muoän...; haõy vui leân, Chuùa Gieâsu noùi vôùi ngöôøi troäm laønh, vì hoâm nay anh seõ ôû vôùi toâi treân thieân ñaøng (x. Lc 23, 43).
Söù ñieäp Tin Möøng laø moät nguoàn vui: "Thaày noùi nhöõng ñieàu naøy vôùi anh em ñeå nieàm vui cuûa Thaày ôû trong anh em, vaø nieàm vui cuûa anh em ñöôïc troïn veïn" (Ga 15, 11). Nieàm vui aáy lan toûa, truyeàn qua caùc theá heä, chuùng ta ñöôïc thöøa höôûng. Vì chuùng ta laø Kitoâ höõu.
Ñoù laø ñieàu anh chò em ñaõ hieåu nhieàu, thöa anh chò em mieàn baéc Chileâ! Anh chò em hieåu nhieàu bieát bao veà soáng ñöùc Tin vaø cuoäc soáng trong baøu khí leã hoäi! Nhö moät ngöôøi haønh höông, toâi ñeán tham gia vôùi anh chò em vaøo caùch soáng ñöùc Tin tuyeät ñeïp naøy. Nhöõng ngaøy leã cuûa toå tieân, nhöõng ñieäu muùa toân giaùo - coù khi keùo daøi caû tuaàn - aâm nhaïc, trang phuïc cuûa anh chò em, taát caû ñaõ bieán vuøng ñaát naøy trôû thaønh moät ñeàn thôø cuûa loøng ñaïo ñöùc vaø ñôøi soáng thieâng lieâng bình daân. Vì trong nhaø thôø thì khoâng coù leã hoäi, nhöng anh chò em ñaõ laøm cho caû thaønh phoá trôû thaønh moät leã hoäi. Anh chò em bieát caùch möøng leã baèng ca haùt, nhaûy muùa ca ngôïi "Tình phuï töû, söï quan phoøng, söï hieän dieän ñaày yeâu thöông khoâng ngöøng" cuûa Thieân Chuùa, vaø ñieàu naøy laøm naûy sinh "nhöõng thaùi ñoä noäi taâm hieám thaáy ôû nôi khaùc vôùi cuøng möùc ñoä: nhaãn naïi, yù thöùc veà thaäp giaù trong cuoäc soáng haèng ngaøy, côûi môû vôùi moïi ngöôøi, loøng suøng moä".[1] Nhôù lôøi cuûa tieân tri Isaia: "Hoang ñòa seõ thaønh vöôøn hoa traùi, vaø vöôøn hoa traùi seõ neân nhö röøng" (Is 32, 15). Mieàn ñaát naøy, vôùi sa maïc khoâ haïn nhaát theá giôùi bao quanh, ñang trang ñieåm döï leã hoäi.
Trong baøu khí leã hoäi naøy, Tin Möøng cho chuùng ta thaáy Ñöùc Maria haønh ñoäng nhö theá naøo ñeå tieäc vui tieáp dieãn. Meï chuù yù ñeán moïi vieäc dieãn ra chung quanh; nhö moät ngöôøi meï hieàn, Meï khoâng ngoài yeân. Vì vaäy, giöõa böõa tieäc, trong nieàm vui ñöôïc chia seû, Meï thaáy moät ñieàu gì ñoù saép xaûy ra, coù leõ laø "phaûi ñoå nöôùc vaøo" thoâi. Meï laïi gaàn Con mình vaø chæ noùi: "Hoï heát röôïu roài" (Ga 2, 3).
Vaäy ñoù, Ñöùc Maria ñang ñi qua caùc thaønh phoá, nhöõng con ñöôøng, quaûng tröôøng, nhaø ôû vaø beänh vieän cuûa chuùng ta. Ñöùc Maria laø Ñöùc Meï Tirana; Ñöùc Meï Ayquina ôû Calama; Ñöùc Meï Nuùi ôû Arica. Meï thaáy taát caû moïi vaán ñeà ñang ñeø naëng traùi tim chuùng ta, roài Meï thaàm thì vaøo tai Chuùa Gieâsu: Con xem, "hoï heát röôïu roài".
Ñöùc Meï khoâng im laëng. Meï ñeán gaëp caùc ngöôøi giuùp vieäc, baûo hoï: "Haõy laøm moïi ñieàu Thaày baûo caùc anh chò laøm" (Ga 2, 5). Ñöùc Maria - tuy kieäm lôøi, nhöng ñaõ noùi thì ñi thaúng vaøo vaán ñeà - cuõng ñang ñeán gaàn moãi ngöôøi chuùng ta vaø noùi: "Haõy laøm moïi ñieàu Thaày baûo caùc con". Pheùp laï ñaàu tieân cuûa Chuùa Gieâsu ñaõ baét ñaàu nhö theá ñoù: Meï cho baïn höõu cuûa mình caûm thaáy chính hoï cuõng phaûi döï phaàn vaøo pheùp laï. Bôûi vì, Ñöùc Kitoâ "ñeán traàn gian naøy, khoâng phaûi moät mình Ngöôøi, maø cuøng vôùi chuùng ta thi haønh phaän söï - Ngöôøi cuøng chuùng ta laøm pheùp laï - "vôùi taát caû chuùng ta, ñeå trôû neân ñaàu cuûa thaân mình, coøn chuùng ta laø nhöõng phaàn töû soáng ñoäng, töï do vaø tích cöïc".[2] caùch Chuùa Gieâsu laøm pheùp laï laø: Ngöôøi laøm cuøng vôùi chuùng ta.
Pheùp laï baét ñaàu khi nhöõng ngöôøi giuùp vieäc ñeán caùc chum nöôùc duøng ñeå röûa raùy. Cuõng vôùi caùch thöùc naøy, moãi ngöôøi chuùng ta coù theå baét ñaàu pheùp laï; hôn nöõa, ñeàu ñöôïc môøi goïi tham döï vaøo pheùp laï ñoái vôùi tha nhaân.
Anh chò em thaân meán, Iquique laø vuøng ñaát cuûa öôùc mô (nghóa cuûa teân goïi Iquique trong tieáng Aymara). Ñaây laø mieàn ñaát truù nguï cuûa nhöõng ngöôøi nam nöõ thuoäc caùc saéc daân vaø vaên hoùa khaùc nhau ñaõ phaûi boû laïi moïi söï ra ñi. Bao giôø cuõng ra ñi vôùi nieàm hy voïng coù ñöôïc moät cuoäc soáng toát ñeïp hôn, theá nhöng, nhö anh chò em bieát, haønh trang hoï mang theo luoân coù noãi sôï haõi vaø moät töông lai baáp beânh. Iquique laø vuøng ñaát cuûa ngöôøi di daân, ñieàu naøy nhaéc chuùng ta nhôù ñeán söï vó ñaïi cuûa nhöõng ngöôøi nam nöõ, toaøn theå caùc gia ñình, khi ñöùng tröôùc nghòch caûnh, ñaõ khoâng boû cuoäc, vaãn ra ñi tìm ñöôøng soáng. Hoï - nhaát laø nhöõng ngöôøi phaûi lìa boû queâ höông vì khoâng coøn caùch soáng - laø hình aûnh cuûa Thaùnh Gia voán ñaõ phaûi vöôït qua sa maïc ñeå ñöôïc tieáp tuïc soáng.
Maûnh ñaát naøy laø maûnh ñaát cuûa nhöõng öôùc mô, nhöng chuùng ta haõy laøm sao ñeå baûo ñaûm noù vaãn tieáp tuïc laø maûnh ñaát hieáu khaùch. Loøng hieáu khaùch nhö ngaøy coù leã hoäi, vì chuùng ta bieát raát roõ nôi khoâng coù nieàm vui Kitoâ laø nôi kheùp chaët cöûa laïi; nôi khoâng coù nieàm vui Kitoâ laø nôi khieán ngöôøi ta thaáy mình khoâng ñöôïc chôø ñoùn, khoâng coøn choã cho hoï cö nguï (x. Lc 16, 19-31).
Nhö Ñöùc Maria taïi Cana, chuùng ta haõy coá gaéng chaêm chuù nhìn nhöõng quaûng tröôøng vaø thaønh phoá cuûa mình, ñeå nhaän ra nhöõng con ngöôøi maø cuoäc soáng ñaõ bò "pha loaõng", nhöõng ngöôøi ñaõ maát - hoaëc ñaõ bò cöôùp maát - nhöõng lyù do ñeå möøng leã; nhöõng ngöôøi tróu naëng noãi buoàn trong loøng. vaø chuùng ta ñöøng sôï phaûi leân tieáng noùi, keâu leân: "Hoï heát röôïu roài". Tieáng keâu cuûa daân Chuùa, tieáng keâu cuûa ngöôøi ngheøo laø moät loaïi caàu nguyeän; tieáng keâu aáy môû loøng chuùng ta ra vaø daïy chuùng ta phaûi bieát löu taâm. Vaäy chuùng ta haõy löu taâm ñeán nhöõng tình caûnh baát coâng, ñeán nhöõng hình thöùc boùc loät môùi coù nguy cô laøm cho nhieàu anh chò em chuùng ta khoâng coøn ñöôïc höôûng nieàm vui hoäi heø. Chuùng ta haõy löu taâm ñeán tình traïng thieáu vieäc laøm oån ñònh ñang taøn phaù nhöõng cuoäc ñôøi vaø caùc gia ñình. Chuùng ta haõy löu yù ñeán nhöõng ngöôøi ñang lôïi duïng tình traïng baát hôïp leä cuûa nhieàu di daân khoâng bieát ngoân ngöõ hoaëc nhöõng ngöôøi khoâng coù hoà sô "hôïp leä". Chuùng ta haõy löu taâm ñeán tình caûnh khoâng nôi truù nguï, chaúng coù ñaát ñai vaø vieäc laøm maø quaù nhieàu gia ñình ñang gaëp phaûi. vaø nhö Ñöùc Maria, chuùng ta haõy noùi: Thöa Chuùa, hoï heát röôïu roài.
Nhö nhöõng ngöôøi giuùp vieäc trong buoåi tieäc, chuùng ta haõy trao taëng nhöõng gì mình coù, duø chaúng nhieàu nhaën gì, Cuõng nhö hoï, chuùng ta ñöøng sôï "chìa baøn tay". Mong sao tình lieân ñôùi cuûa chuùng ta trong vieäc daán thaân cho coâng lyù trôû thaønh moät phaàn cuûa vuõ ñieäu hoaëc baøi ca daâng leân Chuùa. Chuùng ta haõy taän duïng cô hoäi ñeå hoïc hoûi ñeå bieán thaønh cuûa mình nhöõng giaù trò, söï khoân ngoan vaø nieàm tin maø caùc di daân mang theo vôùi hoï. Ñöøng ñeå loøng mình kheùp laïi tröôùc nhöõng chieác "chum" chöùa ñaày khoân ngoan vaø lòch söû cuûa nhöõng ngöôøi ñang tieáp tuïc ñaët chaân leân nhöõng mieàn ñaát naøy. Chuùng ta ñöøng ñeå mình vuoät maát moïi ñieàu toát ñeïp hoï mang ñeán.
Vaø chuùng ta haõy ñeå Chuùa Gieâsu hoaøn taát pheùp laï baèng caùch bieán ñoåi caùc coäng ñoàng vaø traùi tim chuùng ta thaønh daáu chæ soáng ñoäng söï hieän dieän cuûa Ngöôøi, moät söï hieän dieän mang laïi nieàm vui nhö môû hoäi vì caûm nhaän ñöôïc Chuùa ñang ôû cuøng chuùng ta, vaø vì ñaõ hoïc bieát daønh choã cho Chuùa ngöï trong loøng mình. Moät nieàm vui lan toûa vaø nhö ngaøy hoäi seõ giuùp chuùng ta khoâng loaïi tröø ai ra khoûi coâng cuoäc loan baùo Tin Möøng naøy, vaø giuùp chuùng ta bieát chia seû taát caû nhöõng gì thuoäc veà neàn vaên hoùa nguoàn coäi cuûa mình, ñeå cuõng laøm phong phuù Tin Möøng baèng nhöõng gì thaät söï cuûa chuùng ta, baèng nhöõng truyeàn thoáng rieâng cuûa chuùng ta, baèng kho taøng khoân ngoan cuûa toå tieân chuùng ta. Ñoù laø môû tieäc möøng leã. Ñoù laø nöôùc bieán thaønh röôïu. Ñoù laø pheùp laï Chuùa Gieâsu thöïc hieän.
Xin Meï Maria, döôùi nhöõng töôùc hieäu cuûa Meï taïi ñaát nöôùc naøy, tieáp tuïc noùi thaàm beân tai Chuùa Gieâsu, Con cuûa Meï: "Hoï heát röôïu roài", vaø xin cho chuùng con luoân bieát thöïc thi lôøi Meï daën doø: "Haõy laøm taát caû nhöõng gì Thaày truyeàn cho caùc con".
- - - - - - - - - - - - - - - - -
[1] PHAOLOÂ VI, Toâng huaán Evangelii Nuntiandi, 48.
[2] THAÙNH ALBERTO HURTADO, Meditacioùn Semana Santa para joùvenes (Suy nieäm Tuaàn Thaùnh daønh cho giôùi treû) (1946).
(Nguoàn: Libreria Editrice Vaticana)
Thaønh Thi chuyeån ngöõ