Baøi noùi chuyeän cuûa Ñöùc Giaùo Hoaøng Phanxicoâ
trong buoåi gaëp gôõ caùc linh muïc,
tu só vaø chuûng sinh Chile
Baøi noùi chuyeän cuûa Ñöùc Giaùo Hoaøng Phanxicoâ trong buoåi gaëp gôõ caùc linh muïc, tu só vaø chuûng sinh Chile.
Santiago (VietCatholic News 17-01-2018) - Theo tin Zenit, ngaøy 16 thaùng 1 naêm 2018, Ñöùc Giaùo Hoaøng Phanxicoâ ñaõ gaëp gôõ caùc linh muïc, nam nöõ tu só, caùc ngöôøi taän hieán vaø chuûng sinh Chile taïi nhaø thôø chính toøa Santiago. Ngaøi noùi tôùi 3 giôø phuùt quan troïng trong kinh nghieäm cuûa Thaùnh Pheâroâ vaø cuûa coäng ñoàng Kitoâ Giaùo tieân khôûi: ngaõ loøng, ñöôïc toû loøng thöông xoùt, ñöôïc hieån dung.
Sau ñaây laø baøi noùi chuyeän cuûa Ñöùc Giaùo Hoaøng:
Anh chò em thaân meán
Toâi vui möøng ñöôïc gaëp anh chò em. Toâi thích loái Ñöùc Hoàng Y Ezzati giôùi thieäu anh chò em: Ñaây hoï laø... caùc ngöôøi nam nöõ taän hieán, caùc linh muïc, caùc phoù teá vónh vieãn, vaø caùc chuûng sinh. Loái naøy laøm toâi nghó ñeán ngaøy chuùng ta chòu chöùc hay taän hieán, luùc, sau khi ñöôïc giôùi thieäu, moãi ngöôøi chuùng ta thöa: "Laïy Chuùa, ñaây con ñaây ñeå laøm theo yù Chuùa". Trong cuoäc gaëp maët naøy, chuùng ta muoán thöa vôùi Chuùa: "ñaây chuùng con ñaây", vaø laëp laïi tieáng "xin vaâng" cuûa chuùng ta cho Ngöôøi nghe. Chuùng ta muoán cuøng nhau laëp laïi lôøi ñaùp laïi ôn goïi maø moät ngaøy naøo ñoù ñaõ chieám höõu taâm hoàn ta moät caùch baát ngôø.
Toâi nghó ñieàu coù ích cho ta laø baét ñaàu vôùi ñoaïn Tin Möøng ta vöøa nghe vaø chia seû 3 giôø phuùt quan troïng töøng ñöôïc Thaùnh Pheâroâ vaø coäng ñoàng ñaàu tieân caûm nghieäm: Thaùnh Pheâroâ vaø coäng ñoàng ngaõ loøng, Thaùnh Pheâroâ vaø coäng ñoàng ñöôïc toû loøng thöông xoùt, vaø Thaùnh Pheâroâ vaø coäng ñoàng ñöôïc hieån dung. Toâi chôi chöõ khi caëp ñoâi Thaùnh Pheâroâ vaø coäng ñoàng vì quaû ñôøi soáng caùc toâng ñoà coù hai chieàu kích sau ñaây, chieàu kích baûn thaân vaø chieàu kích coäng ñoàng. Hai chieàu kích naøy ñi ñoâi vôùi nhau vaø ta khoâng theå taùch rôøi chuùng ñöôïc. Chuùng ta ñöôïc keâu goïi töøng caù nhaân nhöng luoân laø thaønh phaàn cuûa moät nhoùm lôùn hôn. Noùi veà ôn goïi, khoâng coù gì coù theå goïi laø töï xöôùng (selfie)! Ôn goïi ñoøi hoûi moät ai khaùc laáy hình cuûa anh chò em, vaø ñoù laø ñieàu chuùng ta saép söûa laøm!
1. Thaùnh Pheâroâ ngaõ loøng
Toâi luoân thích caùch caùc saùch Tin Möøng khoâng toâ ñieåm hay laøm nheï söï vieäc hay sôn pheát chuùng baèng nhöõng maàu saéc öa nhìn. Caùc saùch naøy cho ta thaáy ñôøi soáng y nhö noù laø chöù khoâng nhö noù neân laø. Tin Möøng voán khoâng sôï cho chuùng ta thaáy nhöõng giôø phuùt khoù khaên, vaø thaäm chí caêng thaúng, maø caùc moân ñeä töøng traûi nghieäm.
Chuùng ta haõy döïng laïi caûnh töôïng. Chuùa Gieâsu ñaõ bò gieát, nhöng moät soá phuï nöõ cho hay Ngöôøi vaãn ñang soáng (Lc 24:22-24). Maø ngay caû sau khi ñaõ ñöôïc nhìn thaáy Chuùa Gieâsu soáng laïi, bieán coá naøy coù taùc ñoäng maïnh meõ ñeán ñoä phaûi coù thì giôø hoï môùi coù theå hieåu heát nhöõng gì ñaõ xaåy ra. Caùi hieåu naøy seõ ñeán vôùi caùc oâng vaøo ngaøy Nguõ Tuaàn khi Chuùa Thaùnh Thaàn ñöôïc sai ñeán. Vieäc gaëp gôõ Chuùa Phuïc Sinh caàn coù thôøi gian môùi tìm ñöôïc choã ñöùng trong taâm hoàn caùc moân ñeä.
Caùc moân ñeä veà nhaø. Hoï trôû laïi laøm nhöõng gì hoï bieát caùch laøm: ñaùnh caù. Khoâng phaûi taát caû, nhöng chæ moät soá ngöôøi. Hoï coù chia reõ khoâng? Coù bò phaân maûnh hay khoâng? Chuùng ta khoâng bieát. Thaùnh Kinh cho chuùng ta hay: nhöõng ngöôøi ñi ñaùnh caù chaúng baét ñöôïc chi. Löôùi cuûa hoï troáng khoâng.
Theá nhöng moät thöù troáng roãng khaùc voán ñeø naëng taâm hoàn hoï moät caùch voâ thöùc: noãi thaát voïng vaø roái bôøi tröôùc caùi cheát cuûa Thaày. Ngöôøi khoâng coøn nöõa; Ngöôøi ñaõ bò ñoùng ñinh. Nhöng khoâng phaûi chæ coù Ngöôøi bò ñoùng ñinh, caû hoï cuõng bò ñoùng ñinh, vì caùi cheát cuûa Chuùa Gieâsu laøm noåi leân caû moät côn gioù loác tranh chaáp trong taâm hoàn caùc baèng höõu cuûa Ngöôøi. Thaùnh Pheâroâ voán baùc boû Ngöôøi; Giuña thì phaûn boäi Ngöôøi; caùc moân ñeä khaùc thì troán chaïy vaø ñi aån nuùp. Chæ moät nhuùm phuï nöõ vaø ngöôøi ñaày tôù yeâu quùy ôû laïi maø thoâi. Coøn ai cuõng troán caû. Trong ít ngaøy, moïi chuyeän ñeàu tan vôõ. Ñoù laø nhöõng giôø phuùt thaát voïng vaø roái bôøi trong ñôøi soáng ngöôøi moân ñeä. Coù nhöõng luùc "khi baõo toá baùch haïi, khoå naõo, nghi ngaïi, vaø vaân vaân, noåi leân bôûi caùc bieán coá vaên hoùa vaø lòch söû, khoù maø tìm ra ñöôøng phaûi theo. Nhöõng luùc aáy coù caùc côn caùm doã rieâng cuûa chuùng: caùm doã tranh bieän caùc yù töôûng, traùnh caùc vaán ñeà hieän coù, quaù quan taâm ñeán keû thuø cuûa chuùng ta... Vaø toâi tin raèng côn caùm doã teä nhaát laø cöù loay hoay maõi trong noãi baát haïnh cuûa chính ta". [1] Ñuùng vaäy, cöù loay hoay trong noãi baát haïnh cuûa mình.
Nhö Ñöùc Hoàng Y Ezzati ñaõ noùi vôùi chuùng ta, "chöùc linh muïc vaø ñôøi soáng taän hieán ôû Chile ñaõ chòu ñöïng vaø coøn tieáp tuïc chòu ñöïng nhieàu thôøi kyø khoù khaên goàm ñuû roái loaïn vaø thaùch thöùc quan troïng. Beân caïnh loøng trung thaønh cuûa ñaïi ña soá, ñaû naåy sinh nhieàu thöù coû daïi söï aùc vaø nhöõng haäu quaû tai tieáng cuõng nhö ñaøo nguõ cuûa chuùng".
Thôøi kyø roái loaïn. Toâi bieát noãi ñau do caùc vuï laïm duïng vò thaønh nieân gaây ra vaø toâi löu yù tôùi nhöõng gì anh chò em ñang laøm ñeå giaûi quyeát söï aùc lôùn lao vaø gaây ñau ñôùn naøy. Gaây ñau ñôùn vì söï tai haïi vaø ñau khoå cuûa caùc naïn nhaân vaø gia ñình hoï, nhöõng ngöôøi thaáy nieàm tin hoï ñaët nôi caùc thöøa taùc vieân cuûa Giaùo Hoäi ñaõ bò phaûn boäi. Gaây ñau ñôùn cuõng vì söï ñau khoå cuûa caùc coäng ñoàng giaùo hoäi, nhöng cuõng gaây ñau ñôùn cho anh chò em, caùc anh chò em cuûa toâi ñaây, nhöõng ngöôøi, sau khi vaát vaû nhö theá, chæ ñeå thaáy söï tai haïi daãn ñeán nghi ngôø vaø tra vaán; nôi moät soá hay nhieàu anh chò em, ñieàu naøy trôø thaønh nguoàn nghi ngaïi, sôï seät vaø thieáu tin töôûng. Toâi bieát coù luùc anh chò em coøn bò nhuïc maï ngay trong ñöôøng xe ñieän ngaàm hay khi ñang ñi ôû ngoaøi phoá vaø ñi quanh quaån vôùi chieác aùo giaùo só ôû nhieàu nôi, anh em coøn phaûi traû moät giaù raát ñaét. Vì theá, toâi ñeà nghò chuùng ta xin Chuùa ban cho chuùng ta söï saùng suoát ñeå goïi thöïc taïi baèng chính teân cuûa noù, söùc maïnh ñeå xin tha thöù vaø khaû naêng laéng nghe ñieàu Ngöôøi muoán noùi vôùi chuùng ta.
Coù moät ñieàu khaùc toâi muoán nhaéc tôùi. Caùc xaõ hoäi chuùng ta ñang thay ñoåi. Chile ngaøy nay raát khaùc vôùi ñieàu toâi bieát luùc coøn treû, khi toâi coøn ñi hoïc. Caùc phaùt bieåu vaên hoùa môùi vaø khaùc ñang phaùt sinh khoâng haún thích hôïp vôùi caùc khuoân maãu quen thuoäc. Chuùng ta phaûi hieåu ra raèng nhieàu luùc, chuùng ta khoâng bieát phaûi ñöông ñaàu ra sao vôùi nhöõng tình huoáng môùi naøy. Ñoâi khi chuùng ta mô coù "nhöõng noài thòt Ai Caäp" maø queân maát raèng ñaát höùa ñang naèm tröôùc maët ta, lôøi höùa coù phaûi veà hoâm qua ñaâu maø laø veà töông lai. Chuùng ta coù theå sa vaøo côn caùm doã töï kheùp kín, töï coâ laäp mình vaø baûo veä loái nhìn söï vaät cuûa mình, moät loái nhìn sau ñoù trôû thaønh khoâng hôn khoâng keùm nhöõng cuoäc ñoäc thoaïi tinh teá. Chuùng ta bò caùm doã nghó raèng moïi chuyeän ñeàu sai laàm, vaø thay vì "tin möøng", chuyeän duy nhaát chuùng ta tuyeân xöng laïi laø laõnh caûm vaø thaát voïng. Keát quaû, chuùng ta nhaém maét tröôùc caùc thaùch thöùc muïc vuï, nghó raèng Thaàn Trí chaúng coù gì ñeå noùi veà chuùng. Baèng caùch naøy, ta ñaõ queân raèng Tin Möøng laø moät cuoäc haønh trình hoài taâm, khoâng phaûi chæ cho ngöôøi khaùc maø coøn cho caû chuùng ta nöõa.
Baát keå thích hay khoâng, chuùng ta ñaõ ñöôïc keâu goïi tröïc dieän vôùi thöïc taïi nhö noù laø, thöïc taïi cuûa baûn thaân ta vaø thöïc taïi cuûa caùc coäng ñoàng vaø xaõ hoäi ta. Caùc moân ñeä baûo löôùi troáng roãng, vaø chuùng ta coù theå hieåu taâm tö cuûa hoï. Hoï veà nhaø maø chaúng coù chi lôùn lao ñaùng keå laïi; hoï trôû veà tay khoâng; hoï trôû veà naõo loøng thaát voïng.
Ñieàu gì ñaõ xaåy ra cho nhöõng moân ñeä maïnh meõ, haêng haùi vaø cao thöôïng naøy, nhöõng ngöôøi thaáy mình ñöôïc choïn löïa vaø ñaõ ñeå laïi moïi söï cho chuùng ta böôùc chaân theo Chuùa Gieâsu (xem Mt 1:16-20)? Ñieàu gì ñaõ xaåy ra cho caùc moân ñeä voán raát tin ôû chính mình naøy ñeán noãi ñaõ saün saøng vaøo tuø vaø thaäm chí hy sinh tính maïng vì Thaày (xem Lc 22:33), nhöõng ngöôøi ñeå beânh vöïc Ngöôøi, hoï ñaõ muoán sai löûa tôùi thieâu ruïi traàn gian (xem Lc 9:54). Vì Ngöôøi hoï ñaõ ruùt göôm khoûi voû vaø chieán ñaáu (xem Lc 22:49-51)? Ñieàu gì ñaõ xaåy ra cho Thaùnh Pheâroâ ngöôøi ñaõ traùch Thaày veà caùch phaûi soáng ñôøi mình ra sao (xem Mc 8:31-33)?
2. Thaùnh Pheâroâ ñöôïc toû loøng thöông xoùt
Ñaây laø giôø phuùt söï thaät trong ñôøi soáng coäng ñoàng tieân khôûi. Ñaây laø luùc ñeå Thaùnh Pheâroâ phaûi tröïc dieän vôùi moät phaàn con ngöôøi cuûa ngaøi. Phaàn maø nhieàu luùc ngaøi khoâng muoán nhìn. Ngaøi töøng caûm nhaän söï giôùi haïn cuûa mình, söï yeáu ñuoái cuûa mình vaø caû tính toäi leä cuûa mình nöõa. Thaùnh Pheâroâ, ngöôøi noùng naåy, moät laõnh tuï vaø ngöôøi cöùu vôùt ñaày xung ñoäng, töï maõn vaø quaù ö töï tin vaøo chính mình vaø caùc khaû naêng cuûa mình, ñaõ phaûi thuù nhaän ñieåm yeáu vaø toäi loãi cuûa mình. Ngaøi laø ngöôøi coù toäi y nhö moïi ngöôøi khaùc, cuõng thieáu thoán nhö nhieàu ngöôøi khaùc, cuõng moûng manh nhö baát cöù ai khaùc. Thaùnh Pheâroâ ñaõ thaát höùa vôùi Ñaáng ngaøi höùa seõ baûo veä. Ñaây laø giaây phuùt chuû choát trong ñôøi Thaùnh Pheâroâ. Laø caùc moân ñeä, laø Giaùo Hoäi, ta coù theå coù cuøng moät caûm nghieäm: coù nhöõng thôøi ñieåm ta phaûi ñoái dieän khoâng nhöõng vôùi caùc thaønh coâng maø caû caùc yeáu ñuoái cuûa ta nöõa. Caùc thôøi ñieåm chuû choát trong ñôøi soáng ngöôøi moân ñeä, nhöng cuõng laø caùc thôøi ñieåm moät toâng ñoà ñöôïc sinh ra. Ta haõy ñeå baûn vaên höôùng daãn ta.
"Khi hoï aên xong böõa saùng, Chuùa Gieâsu noùi vôùi Simon Pheâroâ, 'Naøy Simon, con Gioan, con coù yeâu Thaày hôn caùc ngöôøi naøy khoâng?'" (Ga 21:15).
Sau khi hoï aên uoáng, Chuùa Gieâsu noùi rieâng vôùi Thaùnh Pheâroâ vaø lôøi leõ duy nhaát cuûa Ngöôøi laø moät caâu hoûi, moät caâu hoûi veà tình yeâu: Con coù yeâu Thaày khoâng? Chuùa Gieâsu khoâng traùch cöù cuõng khoâng leân aùn. Ñieàu duy nhaát Ngöôøi muoán laøm laø cöùu Pheâroâ. Ngöôøi muoán cöùu ngaøi khoûi nguy cô cöù maõi kheùp kín trong toäi loãi cuûa ngaøi, khoâng ngöøng loay hoay vôùi hoái haän vì söï moûng manh cuûa ngaøi, nguy cô ñaàu haøng, vì söï moûng manh kia, vì moïi söï toát laønh ngaøi töøng coù vôùi Chuùa Gieâsu. Chuùa Gieâsu muoán cöùu ngaøi khoûi vieäc töï laáy mình laøm trung taâm vaø töï coâ laäp. Ngöôøi muoán cöùu ngaøi khoûi thaùi ñoä töï huûy bieán mình thaønh naïn nhaân hay nghó "ñaâu coù quan heä gì", moät thaùi ñoä laøm nhuït baát cöù cam keát naøo vaø keát cuïc seõ rôi vaøo thöù chuû nghóa töông ñoái toài teä nhaát. Chuùa Gieâsu muoán giaûi thoaùt ngaøi khoûi nhìn ngöôøi ñoái laäp nhö keû thuø vaø buoàn loøng vì bò choáng ñoái vaø chæ trích. Ngöôøi muoán giaûi thoaùt ngaøi khoûi bò naûn loøng thaát voïng, vaø treân heát, khoûi bò tieâu cöïc. Qua caâu hoûi naøy, Chuùa Gieâsu yeâu caàu Thaùnh Pheâroâ laéng nghe loøng mình vaø hoïc caùch bieän phaân. Vì "Ñöôøng loái cuûa Thieân Chuùa khoâng phaûi laø beânh vöïc söï thaät maø haïi tôùi ñöùc aùi, hay beânh vöïc ñöùc aùi maø haïi tôùi söï thaät, hay laøm xuoâi chaåy söï vieäc maø haïi tôùi caû hai. Chuùa Gieâsu muoán traùnh bieán Pheâroâ thaønh moät ngöôøi laøm meách loøng ngöôøi khaùc baèng caùch noùi söï thaät hay töû teá vôùi ngöôøi khaùc baèng cach noùi doái hay chæ laø moät ngöôøi bò teâ lieät bôûi chính söï khoâng bieát chaéc cuûa mình", [2] nhö coù theå xaåy ra vôùi chuùng ta trong cuøng moät hoaøn caûnh.
Chuùa Gieâsu hoûi Thaùnh Pheâroâ veà tình yeâu vaø tieáp tuïc hoûi ngaøi cho tôùi khi ngaøi trình Ngöôøi moät caâu ñaùp coù tính thöïc tieãn: "Laïy Thaày, Thaày bieát moïi söï; Thaày bieát con yeâu Thaày" (Ga 21:17). Nhôø caùch naøy, Chuùa Gieâsu ñaõ xaùc nhaän ngaøi trong söù vuï cuûa ngaøi. Baèng caùch naøy, Ngöôøi bieán ngaøi vónh vieãn thaønh toâng ñoà cuûa Ngöôøi. Ñieàu gì xaùc nhaän Thaùnh Pheâroâ laø moät toâng ñoà? Ñieàu gì naâng ñôõ chuùng ta nhö nhöõng toâng ñoà? Chæ moät ñieàu naøy maø thoâi: laø chuùng ta "nhaän ñöôïc loøng thöông xoùt" (1Tm 1:12-16). "Vì moïi toäi loãi cuûa ta, moïi giôùi haïn cuûa ta, moïi sai phaïm cuûa ta, moïi giaây phuùt ta sa ngaõ, Chuùa Gieâsu ñaõ ñoaùi nhìn ta vaø laïi gaàn ta. Ngöôøi ñaõ chìa baøn tay Ngöôøi cho ta vaø bieåu loä loøng thöông xoùt vôùi ta. Moïi ngöôøi chuùng ta coù theå nghó laïi vaø nhôù laïi nhieàu laàn Chuùa ñaõ ñoaùi nhìn ta, tieán laïi gaàn vaø toû loøng thöông xoùt vôùi ta". [3] Chuùng ta khoâng ôû ñaây vì chuùng ta toát hôn nhöõng ngöôøi khaùc; chuùng ta khoâng phaûi laø nhöõng sieâu anh huøng töø treân cao cuùi xuoáng gaëp gôõ nhöõng ngöôøi chæ laø töû sinh. Ñuùng hôn, chuùng ta ñöôïc sai ñi nhö nhöõng ngöôøi nam nöõ bieát mình ñöôïc tha thöù. Ñoù chính laø nguoàn vui cuûa chuùng ta. Chuùng ta laø ngöôøi thaùnh hieán, laø caùc muïc töû laáy khuoân maãu laø Chuùa Gieâsu, Ñaáng ñaõ chòu cheát vaø soáng laïi. Ngöôøi ñaøn oâng hay ngöôøi ñaøn baø thaùnh hieán coi caùc veát thöông cuûa mình nhö nhöõng daáu chæ phuïc sinh; thaáy söùc maïnh phuïc sinh trong caùc thöông tích cuûa theá giôùi naøy; gioáng Chuùa Gieâsu, hoï khoâng gaëp gôõ anh chò em mình ñeå traùch moùc vaø leân aùn.
Chuùa Gieâsu Kitoâ khoâng hieän ra vôùi caùc moân ñeä maø laïi khoâng coù caùc thöông tích; nhöõng thöông tích naøy giuùp Thaùnh Toâma tuyeân xöng ñöùc tin cuûa ngaøi. Chuùng ta khoâng bò yeâu caàu phaûi laøm ngô hay che daáu caùc veát thöông cuûa mình. Moät giaùo hoäi coù caùc veát thöông coù theå hieåu caùc veát thöông cuûa theá giôùi hoâm nay vaø bieán chuùng thaønh caùc veát thöông cuûa mình, chòu ñau khoå vôùi hoï, ñoàng haønh vôùi hoï vaø tìm caùch chöõa laønh cho hoï. Moät Giaùo Hoäi bò thöông seõ khoâng laáy mình laøm taâm ñieåm moïi söï, khoâng tin laø mình hoaøn haûo, nhöng ñaët vaøo taâm ñieåm mình Ñaáng coù theå chöõa laønh caùc veát thöông naøy, Ñaáng coù teân laø Gieâsu Kitoâ.
Bieát mình bò thöông seõ giaûi thoaùt ta. Ñuùng theá, noù giaûi thoaùt ta khoûi trôû thaønh töï qui chieáu vaø nghó mình hay hôn ngöôøi khaùc. Noù giaûi thoaùt ta khoûi khuynh höôùng Proâmeâtheâ cuûa "nhöõng ngöôøi toái haäu chæ tin töôûng vaøo caùc naêng löïc cuûa rieâng mình vaø caûm thaáy cao hôn nhöõng ngöôøi khaùc vì mình giöõ caùc luaät leä naøo ñoù hoaëc tuyeät ñoái trung thaønh vôùi moät phong thaùi Coâng Giaùo naøo ñoù cuûa quaù khöù". [4]
Nôi Chuùa Gieâsu, caùc veát thöông cuûa ta seõ choãi daäy. Chuùng gôïi höùng cho tình lieân ñôùi; chuùng giuùp chuùng ta giaät saäp caùc böùc töôøng voán giam haõm chuùng ta trong chuû nghóa öu tuyeån vaø chuùng kích thích ta xaây döïng nhöõng caây caàu vaø gaëp gôõ taát caû nhöõng ai mong öôùc thöù tình yeâu thöông xoùt maø chæ Chuùa Kitoâ môùi coù theå ban. "Chuùng ta thöôøng mô öôùc xieát bao caùc döï aùn toâng ñoà lôùn lao, ñöôïc leân keá hoaïch tæ mæ, gioáng heät maáy oâng töôùng baïi traän! Nhöng nhö theá laø baùc boû lòch söû chuùng ta nhö moät Giaùo Hoäi, moät Giaùo Hoäi vinh quang chæ laø vì coù moät lòch söû hy sinh, hy voïng vaø chieán ñaáu haøng ngaøy, lòch söû caùc ñôøi soáng taän tuïy phuïc vuï vaø trung thaønh laøm vieäc, duø meät moûi, vì moïi coâng vieäc 'ñeàu phaûi toaùt moà hoâi traùn'". [5] Toâi lo ngaïi khi thaáy caùc coäng ñoàng lo laéng veà hình aûnh, veà vieäc chieám khoâng gian, veà veû beà ngoaøi vaø tieáng taêm nhieàu hôn laø ra ngoaøi tieáp xuùc vôùi söï ñau khoå cuûa caùc tín höõu chuùng ta. Lôøi caûnh caùo do moät vò thaùnh Chile noùi ra sao saâu saéc vaø thoâng saùng quaù: "Moïi phöông phaùp aáy seõ thaát baïi khi ñöôïc aùp ñaët moät caùch nhaát theå, khi ñem chuùng ta tôùi vôùi Thieân Chuùa baèng caùch laøm ta queân khuaáy anh chò em chuùng ta, khieán chuùng ta nhaém maét tröôùc vuõ truï thay vì daïy chuùng ta môû chuùng ra vaø naâng moïi söï leân cuøng Ñaáng Taïo Döïng ra taát caû, khieán chuùng ta vò kyû vaø töï kheùp kín vaøo chính mình".[6]
Daân Thieân Chuùa khoâng mong chôø cuõng khoâng caàn chuùng ta trôû thaønh caùc sieâu anh huøng. Hoï mong chôø caùc muïc töû, nhöõng ngöôøi thaùnh hieán, bieát theá naøo laø caûm thöông, coù theå chìa baøn tay giuùp ñôõ, coù theå daønh thì giôø vôùi nhöõng ngöôøi sa ngaõ vaø, gioáng Chuùa Gieâsu, giuùp hoï vuøng ra khoûi söï hoái tieác khoân nguoâi voán chuoác ñoäc linh hoàn.
3. Thaùnh Pheâroâ ñöôïc hieån dung
Chuùa Gieâsu yeâu caàu Thaùnh Pheâroâ bieän phaân, vaø roài caùc bieán coá trong ñôøi Thaùnh Pheâroâ töï nhieân aên khôùp vôùi nhau, nhö cöû chæ röûa chaân ñaày tính tieân tri. Thaùnh Pheâroâ, ngöôøi phaûn ñoái ñeå chaân mình ñöôïc röûa raùy, nay baét ñaàu hieåu raèng söï cao caû ñích thöïc phaùt xuaát töø vieäc soáng thaáp heøn vaø laøm toâi tôù. [7] Chuùa chuùng ta laø moät oâng thaày toát laønh xieát bao! Cöû chæ tieân tri cuûa Chuùa Gieâsu höôùng veà moät Giaùo Hoäi tieân tri, moät Giaùo Hoäi, khi ñaõ ñöôïc röûa saïch toäi loãi cuûa mình, chaúng sôï haõi gì maø khoâng ra ngoaøi ñeå phuïc vuï moät nhaân loaïi bò thöông tích. Thaùnh Pheâroâ caûm nghieäm trong thaân xaùc ngaøi veát thöông toäi loãi, nhöng caû veát thöông caùc giôùi haïn vaø yeáu ñuoái cuûa mình. Theá nhöng, ngaøi hoïc ñöôïc nôi Chuùa Gieâsu raèng caùc thöông tích cuûa ngaøi laø ñöôøng daãn ñeán phuïc sinh. Bieát caû Pheâroâ thaát voïng laãn Pheâroâ hieån dung laø moät lôøi môøi töø moät Giaùo Hoäi baát haïnh vaø thaát voïng böôùc qua moät Giaùo Hoäi phuïc vuï taát caû nhöõng ai baát haïnh vaø thaát voïng giöõa chuùng ta. Moät Giaùo Hoäi coù khaû naêng phuïc vuï Chuùa mình nôi nhöõng ngöôøi ñoùi aên, bò caàm tuø, khaùt uoáng, khoâng nhaø, traàn truoàng vaø yeáu ñau... (Mt 25:35). Moät phuïc vuï khoâng heà lieân quan gì tôùi naõo traïng an sinh (welfare) hay thaùi ñoä cha chuù (paternalism), nhöng ñuùng hôn lieân quan vôùi vieäc hoài höôùng caùc taâm hoàn. Vaán ñeà khoâng phaûi laø nuoâi aên ngöôøi ngheøo, maëc quaàn aùo cho ngöôøi traàn truoàng vaø thaêm vieáng beänh nhaân, nhöng ñuùng hôn laø nhìn nhaän ngöôøi ngheøo, ngöôøi traàn truoàng, ngöôøi yeáu ñau, tuø nhaân vaø ngöôøi khoâng nhaø cuõng coù phaåm giaù ngoài chung baøn vôùi ta, caûm thaáy "nhö ôû nhaø" vôùi chuùng ta, caûm thaáy laø thaønh phaàn cuûa moät gia ñình. Ñaây laø moät daáu hieäu chæ ra raèng nöôùc trôøi ñang ôû giöõa chuùng ta. Ñaây laø daáu chæ moät Giaùo Hoäi bò thöông bôûi toäi, ñöôïc Chuùa toû loøng thöông xoùt, nay trôû thaønh tieân tri nhôø ôn goïi cuûa Ngöôøi.
Laøm môùi laïi vieäc tieân tri treân laø laøm môùi laïi cam keát cuûa ta khoâng mong chôø moät theá giôùi lyù töôûng, moät coäng ñoàng lyù töôûng hay moät moân ñeä lyù töôûng ñeå coù theå soáng vaø truyeàn giaûng Tin Möøng, nhöng ñuùng hôn laøm moïi ngöôøi thaát voïng gaëp gôõ Chuùa Gieâsu. Ngöôøi ta khoâng yeâu caùc tình huoáng lyù töôûng hay caùc coäng ñoàng lyù töôûng; ngöôøi ta yeâu nhöõng con ngöôøi. Vieäc nhìn nhaän moät caùch thaønh thöïc, ñaày hoái haän vaø ñaày caàu nguyeän caùc giôùi haïn cuûa ta, thay vì laøm chuùng ta ra xa Chuùa, thì thöïc ra giuùp ta khaû naêng trôû veà vôùi Chua Gieâsu vì bieát raèng "vôùi tính môùi meû cuûa Ngöôøi, Ngöôøi luoân coù khaû naêng ñoåi môùi ñôøi ta vaø caùc coäng ñoàng ta, vaø cho duø söù ñieäp Kitoâ coù nhöõng thôøi kyø ñen toái vaø yeáu ôùt trong Giaùo Hoäi, noù seõ khoâng bao giôø bò giaø cuõ... Baát cöù luùc naøo ta coá gaéng trôû veà nguoàn coäi vaø taùi khaùm phaù ra söï töôi maùt nguyeân thuûy cuûa Tin Möøng, ñeàu xuaát hieän nhöõng ñaïi loä môùi, nhöõng ngaû ñöôøng môùi ñaày saùng taïo seõ môû ra, vôùi nhieàu hình thöùc phaùt bieåu khaùc nhau, nhieàu daáu chæ huøng hoàn hôn vaø nhieàu lôøi leõ vôùi yù nghóa môùi cho theá giôùi ngaøy nay". [8] Seõ toát döôøng bao neáu moïi ngöôøi chuùng ta ñeå cho Chuùa Gieâsu ñoåi môùi coõi loøng ta. Luùc buoåi gaëp gôõ naøy môùi baét ñaàu, toâi noùi vôùi anh chò em raèng chuùng ta ñeán ñaây ñeå ñoåi môùi lôøi "xin vaâng" cuûa chuùng ta, moät caùch haøo höùng, say söa. Chuùng ta muoán ñoåi môùi lôøi "xin vaâng" cuûa mình, nhöng phaûi laø lôøi "xin vaâng" thöïc tieãn, ñöôïc naâng ñôõ bôûi aùnh maét Chuùa Gieâsu. Khi anh chò em trôû veà nhaø, toâi xin anh chò em soaïn trong taâm hoàn anh chò em moät chuùc thö thieâng lieâng, theo ñöôøng höôùng cuûa Ñöùc Hoàng Y Rauùl Silva Henríquez vaø lôøi caàu nguyeän raát ñeïp ñeõ cuûa ngaøi, lôøi caàu nguyeän baét ñaàu nhö sau: "Giaùo Hoäi maø con yeâu meán laø Giaùo Hoäi thaùnh thieän haøng ngaøy... Cuûa Chuùa, cuûa con, Giaùo Hoäi thaùnh thieän cuûa moãi ngaøy... "Laïy Chuùa Gieâsu Kitoâ, Tin Möøng, baùnh aên, Thaùnh Theå, nhieäm theå khieâm nhöôøng cuûa Chuùa Kitoâ moãi ngaøy. Vôùi caùc göông maët ngöôøi ngheøo, caùc göông maët caùc ngöôøi nam nöõ ca haùt, chieán ñaáu, chòu ñau khoå. Giaùo Hoäi thaùnh thieän moãi ngaøy."
Anh chò em muoán thöù Giaùo Hoäi naøo? Anh chò em coù yeâu Giaùo Hoäi bò thöông tích ñang gaëp gôõ söï soáng trong thöông tích cuûa Chuùa Gieâsu khoâng? Caùm ôn anh chò em vì buoåi gaëp gôõ naøy. Caùm ôn anh chò em vì cô hoäi ñöôïc noùi lôøi "xin vaâng" moät laàn nöõa vôùi anh chò em. Xin Ñöùc Meï Nuùi Caùt Minh che chôû anh chò em döôùi taø aùo ngaøi. Xin anh chò em vui loøng, ñöøng queân caàu nguyeän cho toâi.
- - - - - -
[1] Jorge M. Bergoglio, Las Cartas de la tribulacioùn, xuaát baûn laàn 9. Diego de Torres, Buenos Aires, 1987.
[2] Ibid.
[3] Söù Ñieäp Video göûi CELAM dòp Naêm Thaùnh Ñaëc bieät veà Loøng Thöông Xoùt ôû Luïc Ñòa Myõ Chaâu, 27 thaùng Taùm 2016.
[4] Toâng Huaán Evangelii Gaudium, 94.
[5] Ibid., 96.
[6] Thaùnh ALBERTO HURTADO, Dieãn Töø vôùi Giôùi Treû cuûa Coâng Giaùo Tieán Haønh, 1943.
[7] "Ai muoán laø ngöôøi tröôùc heát phaûi laø ngöôøi choùt heát vaø phuïc vuï moïi ngöôøi" (Mc 9:35). BOLLETTINO N. 0033 - 16.01.2018 18
[8] Toâng huaán Evangelii Gaudium, 11.
[00055-EN.01] [Nguyeân baûn: tieáng Taây Ban Nha]
© Libreria Editrice Vatican
Vuõ Vaên An