Giôùi thieäu Giaùo Hoäi vaø ñaát nöôùc Chile
saép ñöôïc Ñöùc Thaùnh Cha vieáng thaêm
Giôùi thieäu Giaùo Hoäi vaø ñaát nöôùc Chile saép ñöôïc Ñöùc Thaùnh Cha vieáng thaêm.
Chile (Vat. 10-01-2018) - Trong caùc ngaøy töø 15 tôùi 18 thaùng gieâng naêm 2018, Ñöùc Thaùnh Cha Phanxicoâ seõ vieáng thaêm muïc vuï nöôùc Chile.
Khôûi haønh töø Roma saùng thöù hai 15 thaùng gieâng naêm 2018, Ñöùc Thaùnh Cha seõ ñeán Chileâ vaøo luùc sau 8 giôø toái giôø ñòa phöông.
Chöông trình vieáng thaêm baét ñaàu ngaøy thöù ba 16 thaùng gieâng naêm 2018 daày ñaëc sinh hoaït: Ban saùng Ñöùc Thaùnh Cha seõ gaëp gôõ chính quyeàn, caùc ñaïi dieän xaõ hoäi daân söï vaø ngoaïi giao ñoaøn taïi dinh De la Moneda, roài chuû söï thaùnh leã taïi coâng vieân O'Higgins. Ban chieàu ngaøi vieáng thaêm trung taâm caûi huaán nöõ trong thuû ñoâ Santiago, roài gaëp caùc linh muïc tu só nam nöõ chuûng sinh trong nhaø thôø chính toaø, tieáp ñeán gaëp caùc Giaùm Muïc vaø vieáng thaêm ñeàn thaùnh Alberto Hurtado doøng Teân vaø gaëp gôõ caùc tu só doøng Teân.
Ngaøy thöù tö 17 thaùng gieâng naêm 2018, Ñöùc Thaùnh Cha vieáng thaêm giaùo phaän Temuco, daâng thaùnh leã, roài duøng böõa tröa vôùi moät soá thoå daân vuøng Araucania. Vaøo ban chieàu ngaøi trôû veà Santiago ñeå gaëp gôõ giôùi treû taïi ñeàn thaùnh Maipu. Tieáp theo ñoù, Ñöùc Thaùnh Cha seõ vieáng thaêm ñaïi hoïc coâng giaùo Chileâ.
Thöù naêm 18 thaùng gieâng naêm 2018, Ñöùc Thaùnh Cha vieáng thaêm giaùo phaän Iquique, daâng thaùnh leã cho daân chuùng taïi Campus Lobito, vaø vaøo luùc 5 giôø chieàu töø giaõ Chileâ ñeå bay sang Peruø.
Ñaát nöôùc Chile
Coäng hoaø Chileâ roäng gaàn 756 ngaøn caây soá vuoâng, khoâng keå vuøng nam cöïc roäng hôn 1 trieäu 250 ngaøn caây soá vuoâng, maø Chile vaãn cho laø cuûa mình. Chile laø quoác gia coù chieàu daøi daøi nhaát theá giôùi 4,300 caây soá töø baéc xuoáng nam, khoâng keå vuøng nam cöïc, nhöng chieàu roäng chæ ñöôïc 180 caây soá. Chile cuõng laø quoác gia coù 23 ngoïn nuùi cao töø 2,200 meùt tôùi 6,323 meùt, vaø 44 nuùi löûa cao töø 953 meùt tôùi 6,891 meùt. Chile cuõng coù 23 con soâng, 51 hoà lôùn vaø 36 ñaûo lôùn nhoû.
Tuy dieän tích roäng meânh moâng nhö theá nhöng Chile chæ coù hôn 17 trieäu daân, ña soá laø ngöôøi laïi gioáng con chaùu cuûa ngöôøi Taây Ban Nha thuoäc ñòa vaø caùc thoå daân Indios Araguani, trong khi coù 3.2% laø ngöôøi Amerindi, ña soá soáng taïi mieàn nam. Trong hai theá kyû XIX vaø XX coù nhieàu ngöôøi daân goác AÂu chaâu nhö Anh, Ai Len, Italia, Phaùp. Yougoslavi, vuøng Basque di cö sang Chileâ. Con chaùu ngöôøi Basque hieän chieám 10% toång soá daân. Nhöng ngöôøi daân Chile coù lôïi töùc bình quaân cao hôn caû Argentina, Uruguay, Meâhicoâ vaø Brasil. Töø naêm 2010 Chile laø thaønh vieân cuûa toå chöùc Coäng taùc phaùt trieån OCSE.
Teân goïi Chile coù theå baét nguoàn töø teân cuûa moät toäc tröôûng laø "Tili". Nhöng noù cuõng coù theå baét nguoàn töø teân thung luõng Chili trong vuøng Aconcagua, hoaëc do töø Chilli trong tieáng Mapuche coù nghóa laø "nôi traùi ñaát keát thuùc", hay do töø Chin trong tieáng Quechua coù nghóa laø "laïnh". Caùc ngöôøi Taây Ban Nha nghe teân Chile töø thoå daân Incas vaø nhöõng soáng soùt trong cuoäc chinh phuïc Peruø ñaàu tieân cuûa oâng Diego de Almagro, ñaàu theá kyû XVI töï goïi hoï laø "ngöôøi cuûa Chilli". Theo ñöùc vieän phuï Molina töø Chile baét nguoàn töø chöõ "Chi" hay "Trih" trong tieáng Mapuche vaø coù nghóa laø "con chim coù moät chaám ñoû treân caùnh".
Chile coù lòch söû raát coå xöa baét ñaàu töø 10,500 naêm tröôùc coâng nguyeân vôùi nhieàu boä laïc thoå daân sinh soáng veà ngheà noâng taïi mieàn baéc nhö Aymara, Atacamenha vaø Diaguita. Baét ñaàu töø theá kyû XV ñeá quoác Incas thoáng trò phaàn lôùn ñaát Chile hieän nay. ÔÛ mieàn nam soâng Aconcagua coù nhieàu nhoùm Mapuche baùn du muïc sinh soáng, vaø hoï laø chuûng toäc chính cuûa Chile. Ngoaøi ra coøn coù caùc nhoùm chuûng toäc khaùc nhö Chono, Yamana, Alacalufe vaø Ona sinh soáng.
Vaøo naêm 1520 Ferdinando Magellano laø ngöôøi aâu chaâu ñaàu tieân thaùm hieåm Chile. Chæ vaøo naêm 1535 caùc ngöôøi Taây Ban Nha môùi chieám caùc thung luõng Chile sau khi ñaùnh baïi ñeá quoác Incas. Tuy nhieân chieán tranh vôùi thoå daân Mapuche keùo daøi 3 theá kyû vôùi caùc thôøi gian hoaø bình. Vöông quoác Chile laø moät trong nhöõng vuøng thuoäc ñòa xa xoâi nhaát cuûa Taây Ban Nha, vì theá Chile ñaõ chæ laø moät tænh ngheøo thuoäc quyeàn cuûa phoù vöông Peruø.
Chieán tranh ñoäc laäp buøng noå naêm 1814 vaø oâng Bernardo O'Higgins Riquelme truyeân boá Chile ñoäc laäp naêm 1817. Trong caùc thaäp nieân sau ñoù Chile taäp trung söùc löïc vaøo vieäc toå chöùc, phaùt trieån vaø oån ñònh quoác gia. Phe baûo thuû ñaõ naém quyeàn trong 40 naêm.
Hieán phaùp vaø coäng hoaø Chile ñöôïc coâng boá naêm 1925. Caùc thaäp nieân sau ñoù chính quyeàn do caùc ñaûng phaùi xaõ hoäi chuû nghóa, roài phaùt xít vaø coäng saûn caàm ñaàu.
Naêm 1970 oâng Salvatore Allende thuoäc ñaûng xaõ hoäi ñöôïc baàu laøm toång thoáng. Nhöng cuoäc khuûng hoaûng kinh teá khieán cho caùc taàng lôùp nhaân daân ñình coâng baõi thò ñöa tôùi cuoäc ñaûo chaùnh cuûa quaân ñoäi vaøo thaùng 9 naêm 1973 do töôùng Augusto Pinochet caàm ñaàu, vôùi söï trôï giuùp cuûa löïc löôïng CIA cuûa Myõ. Trong 30 naêm ñoäc taøi töø 1973 tôùi 1990 töôùng Pinochet ñaõ thuû tieâu 30,000 ngöôøi, trong ñoù coù caùc thaønh vieân ñaûng Nhaân daân thoáng nhaát, lieân minh Allende, caùc ñaûng vieân coäng saûn, xaõ hoäi vaø daân chuû, cuõng nhö caùc giaùo sö, giôùi trí thöùc, haøn laâm, giôùi ngheä só, chuyeân nghieäp, tu só, sinh vieân vaø thôï thuyeàn. Bò thaát baïi sau cuoäc tröng caàu daân yù naêm 1988 Pinochet chính thöùc thoâi nhieäm vuï naêm 1990, nhöng vaãn laø chæ huy toái cao cuûa quaân ñoäi. Naêm 1998 khi oâng qua Luaân Ñoân giaûi phaãu thì bò toå chöùc AÂn Xaù quoác teá vaø nhieàu toå chöùc baûo veä caùc quyeàn con ngöôøi toá caùo caùc toäi choáng laïi nhaân loaïi vaø bò truy naõ theo luaät phaùp quoác teá. Nhöng naêm 2000 boä tröôûng noäi vuï Anh Jack Straw quyeát ñònh traû töï do cho oâng vì lyù do nhaân ñaïo. Töôùng Pinochet soáng höu taïi Chile, ñaõ khoâng bao giôø ra haàu toaø vaø qua ñôøi naêm 2006, thoï 91 tuoåi.
Caùc ñaûng phaùi khaùc nhau taïi Chile thaønh laäp lieân minh trung taû vaø trung höõu ñöa ngöôøi cuûa mình leân. Trong cuoäc baàu cöû naêm 2005 baø Michelle Bachelet ñaéc cöû toång thoáng nhöng chính quyeàn phaûi ñoái phoù vôùi nhieàu khoù khaên vaø cuoäc khuûng hoaûng kinh teá naêm 2008-2009. Theo gôïi yù cuûa Ñöùc Cha Alejandro Goic, chuû tòch Hoäi Ñoàng Giaùm Muïc Chile, baø Bachelet coâng boá saéc leänh aân xaù cho moät soá caùc tuø nhaân nhaân möøng kyû nieäm 200 laäp quoác vaøo naêm 2010. Söï chia reõ giöõa caùc ñaûng phaùi trong lieân minh trung taû ñaõ khieán cho baø thaát cöû trong cuoäc ñaàu phieáu naêm 2010. Bieán coá oâng Sebastian Pignera thaéng cöû leân laøm toång thoáng chaám döùt 20 naêm cai trò cuûa lieân minh trung taû. Neàn kinh teá Chile tieán trieån maïnh, ñi ngöôïc chieàu vôùi cuoäc khuûng hoaûng kinh teá treân theá giôùi. Nhöng naêm 2013 phe trung taû laïi thaéng cöû, vaø baø Michelle Bachelet laïi leân laøm toång thoáng.
Giaùo Hoäi Coâng Giaùo Chile
Giaùo Hoäi Coâng Giaùo chính thöùc hieän dieän taïi Chile ngaøy 13 thaùng 12 naêm 1540, khi ñoaøn vieãn chinh do Pedro de Valdivia caàm ñaàu, ñeán thung luõng Mapocho, trong ñoù coù 3 linh muïc Taây Ban Nha laø Rodrigo Gonzales Marmolejo, Juan Lobo vaø Diego Perez. Ngaøy 12 thaùng 2 naêm 1541 thaønh phoá Santiago de la Nueva Extremadura ñöôïc thaønh laäp vôùi moät nhaø thôø ñöôïc xaây caát ôû maïn taây baéc quaûng tröôøng lôùn, vaø moät nhaø nguyeän kính Ñöùc Baø Monserrat treân ñoài Cerro Blanco.
Trong voøng 20 naêm caùc vuøng ñaát naøy thuoäc quyeàn cuûa giaùo phaän Lima. Ngaøy 27 thaùng 6 naêm 1561 Ñöùc Giaùo Hoaøng Pio IV cho thaønh laäp giaùo phaän Santiago de Cile vôùi Giaùm Muïc tieân khôûi laø Ñöùc Cha Rodrigo Gonzales Marmolejo. Tieáp theo ñoù laø 3 Giaùm Muïc doøng Phanxicoâ. Ñöùc Cha Diego de Medillin chia giaùo phaän thaønh 4 giaùo xöù, thaønh laäp chuûng vieän ñaøo taïo caùc chuûng sinh vaø truyeàn chöùc cho caùc linh muïc ñaâu tieân ngöôøi baûn xöù, cuõng nhö thaønh laäp ñan vieän nöõ ñaàu tieân. Caùc cuoäc vieãn chinh tieáp tuïc tieán veà phiaù nam. Sau khi thaønh phoá La Imperial ñöôïc thaønh laäp, ngaøy 22 thaùng 3 naêm 1563 Ñöùc Giaùo Hoaøng Pio IV cho thaønh laäp giaùo phaän Santissima Concezione.
Cho tôùi naêm 1840 hai giaùo phaän naøy tuyø thuoäc toång giaùo phaän Lima, vaø laø hai giaùo phaän duy nhaát taïi Chile. Coâng vieäc rao giaûng Tin Möøng ñöôïc giao cho tu só caùc doøng, nhaát laø caùc tu só doøng Phanxicoâ, doøng Teân doøng Mercedari vaø doøng Agostino.
Keå töø khi Chile ñöôïc ñoäc laäp naêm 1818 Giaùo Hoäi Coâng Giaùo ñaõ naém giöõ vai troø quan troïng trong cuoäc soáng chính trò xaõ hoäi, vaø duy trì theá quaân bình giöõa vieäc baûo veä quyeàn lôïi cuûa Taây Ban Nha vaø caùc tö töôûng ñoäc laäp cuûa ngöôøi daân Chile. Caùc naêm ñaàu cuûa chính quyeàn coäng hoaø mang daáu veát caêng thaúng giöõa caùc giôùi chöùc chính trò, ña soá theo beø phaùi Tam Ñieåm, vaø haøng giaùo só. Caùc caêng thaúng giaûm bôùt vaøo naêm 1833, khi Coâng Giaùo ñöôïc coi laø quoác giaùo. Nhöng caùc khoù khaên gia taêng vôùi caùc khuynh höôùng duy ñôøi muoán coù moät coäng hoaø ñôøi. Caùc caêng thaúng chaám döùt vôùi Hieán phaùp naêm 1925 taùch rôøi nhaø nöôùc khoûi Giaùo Hoäi. Giaùo Hoäi coâng giaùo töø boû caùc can thieäp aûnh höôûng treân quyeàn bính chính trò ñeå duy trì vai troø pheâ bình tích cöïc vaø coá vaán trong caùc vaán ñeà xaõ hoäi. Caùc Giaùm Muïc Chile ñaõ goùp phaàn raát lôùn trong vieäc duy trì baàu khí hoaø bình cuûa tieán trình taùch rôøi naøy.
Nieân giaùm naêm 2011 cho bieát Giaùo Hoäi Coâng Giaùo coù 5 toång giaùo phaän, 18 giaùo phaän, 2 giaùo quaän, 1 giaùm quaûn toâng toaø vaø moät baûn quyeàn quaân ñoäi. Toång giaùo phaän Santiago coù hôn 4 trieäu tín höõu treân gaàn 6 trieäu daân, do Ñöùc Hoàng Y Ricardo Ezzati Andrello cai quaûn vôùi söï trôï giuùp cuûa 4 Giaùm Muïc phuï taù. Giaùo phaän goàm 209 giaùo xöù vôùi 847 linh muïc.
Döôùi cheá ñoä ñoäc taøi cuûa töôùng Pinochet töø 1873 tôùi 1990 Giaùo Hoäi naém giöõ vai troø quan troïng trong vieäc beânh vöïc vaø baûo veä caùc quyeàn con ngöôøi, chính vì theá chính quyeàn quaân phieät coi Giaùo Hoäi thuoäc phe ñoái laäp. Ñöùc Hoàng Y Raul Silva Henriquez, Toång Giaùm Muïc Santiago, ñaõ trôû thaønh moät trong nhöõng ngöôøi cöông quyeát choáng laïi chính quyeàn quaân phieät ñoäc taøi. Cuøng vôùi caùc vò laõnh ñaïo caùc toân giaùo khaùc ngaøi ñaõ thaønh laäp "Uyû ban coäng taùc baûo veä hoaø bình Chile" bò toång thoáng Pinochet giaûi taùn. Nhöng sau ñoù noù bieán thaønh "Vaên phoøng giaùm quaûn Lieân Ñôùi" cuûa toång giaùo phaän, chuyeân trôï giuùp phaùp lyù vaø xaõ hoäi cho caùc naïn nhaân cuûa chính quyeàn ñoäc taøi vaø khieán cho Ñöùc Hoàng Y trôû thaønh ñieåm tham chieáu cuûa taát caû nhöõng ai choáng cheá ñoä ñoäc taøi quaân phieät. Ñöùc Hoàng Y thu thaäp tin töùc lieân quan tôùi haøng chuïc ngaøn göôøi bò maát tích, toå chöùc caùc trung taâm phaùt chaån, phaân phaùt thöïc phaåm cho daân ngheøo trong caùc khu xoùm oå chuoät.
Töø naêm 1977 lieân laïc giöõa chính quyeàn quaân ñoäi vaø Giaùo Hoäi bôùt caêng thaúng hôn, vaø noã löïc hoaø giaûi ñaït toät ñænh vôùi chuyeán coâng du muïc vuï cuûa Ñöùc Gioan Phaoloâ II naêm 1987. Trong buoåi gaëp gôõ caùc Giaùm Muïc Ñöùc Gioan Phaoloâ II ñaõ khích leä caùc vò kieân trì vaø taùo baïo daønh öu tieân cho muïc vuï hieäp nhaát quoác gia, goùp phaàn khöôùc töø baïo löïc vaø thuø haän, can ñaûm beânh vöïc caùc quyeàn con ngöôøi. Coù nhieàu ngöôøi cho raèng chuyeán vieáng thaêm cuûa Ñöùc Gioan Phaoloâ II chæ giuùp cuûng coá chính quyeàn quaân phieät ñoäc taøi. Nhöng 10 naêm sau cuoäc tröng caàu daân yù ñaõ haï beä toång thoáng Pinochet. Sau khi cheá ñoäc quaân phieät ñoäc taøi caùo chung, Giaùo Hoäi ñaõ cöông quyeát ñaåy maïnh tieán trình hoaø giaûi quoác gia.
Ngaøy 18 thaùng 9 naêm 2003 trong baøi giaûng thaùnh leã Ñöùc Hoàng Y Francisco Javier Errazuris, Toång Giaùm Muïc Santigao de Cile, ñaõ laáy laïi ñeà taøi "Khoâng bao giôø nöõa" laø tieáng keâu cuûa caùc xaõ hoäi vaø caùc quoác gia chaâu myõ latinh duøng ñeå töôûng nieäm bieát bao nhieâu naïn nhaân cuûa caùc cheá ñoä quaân phieät ñoäc taøi. Ngaøi noùi: "Khoâng bao giôø nöõa vôùi bieát bao ngheøo ñoùi, baát coâng xaõ hoäi, gian aùc chieám höõu cuûa caûi, khoâng coù khaû naêng ñoái thoaïi, thuø haän ñoái vôùi söï thaät vaø neàn daân chuû. Khoâng bao giôø nöõa ñoái vôùi neàn kinh teá ñaùnh vaøo nhöõng ngöôøi ngheøo nhaát. Khoâng bao giôø nöõa ñoái vôùi vieäc chính trò hoaù caùc löïc löôïng quaân ñoäi... Khoâng bao giôø nöõa ñoái vôùi vieäc xuyeân taïc tin töùc, ñaáu tranh tö töôûng vaø yù thöùc heä vôùi giaù caùc sinh maïng con ngöôøi, vôùi söï thôø ô tröôùc khoå ñau vaø vi phaïm coù heä thoáng caùc quyeàn con ngöôøi".
Trong naêm 2017 vöøa qua Chile ñang traûi qua moät cuoäc khuûng hoaøng xaõ hoäi. Laøn soùng baøi coâng giaùo gia taêng. Töø thaùng gieâng naêm 2017 trôû ñi ñaõ coù 25 nhaø thôø vaø moät chuûng vieän bò ñoát, caùc aûnh Chuùa chòu naïn bò ñaäp phaù xuùc phaïm. Ngaøy muøng 2 thaùng 3 naêm ngoaùi ñaïi chuûng vieän San Fidel thuoäc giaùo phaän Villarrica ñaõ bò moät nhoùm thoå daân Mapuche Trapilhue ñoát chaùy, vì noù naèm treân vuøng ñaát maø thoå daân Mapuche ñaõ töø laâu ñoøi chính quyeàn traû laïi cho hoï. Moät laõnh tuï thoå daân tuyeân boá: "Giaùo Hoäi cho thaáy mình laø thaønh phaàn cuûa nhaø nöôùc. Vaø seõ khoâng coù hoaø bình cho tôùi khi naøo Giaùo Hoäi bò ñuoåi ra khoûi ñaát cuûa thoå daân Mapuche". Giaùo Hoäi ñang ôû trong theá keït giöõa caùc nguyeän voïng chính ñaùng cuûa caùc thoå daân vaø baïo löïc khuûng boá coù theå chaâm ngoøi cho moät cuoäc noåi loaïn cuûa caùc thoå daân.
Ngaøy muøng 9 thaùng 6 naêm 2017 trong moät cuoäc bieåu tình taïi thuû ñoâ Santiago moät ñoaøn sinh vieân ñaàu truøm muõ che maët ñaõ ñoät nhaäp nhaø thôø "Gratitud Nacional" "Quoác gia nhôù ôn" cöôùp boùc, vaø loâi töôïng Chuùa chòu ñoùng ñanh ra duøng chaân ñaù vaø ñaäp phaù. Thay vì oân hoaø bieåu tình ñoøi chính quyeàn caûi toå neàng giaùo duïc trong nöôùc, thì caùc nhoùm sinh vieân naøy laïi ñoát phaù caùc nhaø thôø. Lyù do ñoøi caûi toå giaùo duïc chæ laø côù cho caùc vuï khuûng boá baïo löïc choáng laïi Giaùo Hoäi. Sau khi baø toång thoáng maïnh meõ leân aùn haønh ñoäng naøy, Ñöùc Hoàng Y Toång Giaùm Muïc Santiago ñaõ daâng thaùnh leã phaït taï vaø ñöa ra caâu hoûi "Ñieàu gì ñang xaûy ra taïi Chileâ?". Ngaøi cuõng cho bieát baïo löïc vaø khuûng boá ñaõ gia taêng trong hai naêm qua vì ñaõ coù tôùi 25 nhaø thôø coâng giaùo vaø tin laønh bò ñoát phaù taïi mieàn nam Chileâ, ñaëc bieät trong hai vuøng Biobio aø Araucaria. Ñaây laø vuøng coù ñoâng thoå daân Mapuche sinh soáng. Nhoùm naøy chieán 4% toång soá daân, vaø töø nhieàu naêm qua ñaõ yeâu caàu chính quyeàn traû laïi ñaát ñai cho hoï. Caùc vuøng ñaát naøy hieän do caùc toå chöùc sieâu quoác chieám höõu vaø khai thaùc. Trong nhieàu naêm qua chính quyeàn ñaõ chaäm chaïp khoâng tìm ra caùc giaûi phaùp thoûa ñaùng ñeå giaûi quyeát yeâu caàu chính ñaùng cuûa thoå daân Mapuche.
Ñeå chuaån bò cho chuyeán vieáng thaêm cuûa Ñöùc Thaùnh Cha Phanxicoâ trong caùc ngaøy qua Ñöùc Hoàng Y Ricardo Ezzati Andrello, Toång Giaùm Muïc Santiago, ñaõ cöû haønh thaùnh leã taïi ñeàn thaùnh Ñöùc Baø Maipuø, nôi ngaøy muøng 5 thaùng 4 naêm 1818 ñaõ xaûy ra traân ñaùnh ñònh ñoaït cuûa chieán tranh ñoäc laäp. Tröôùc ñoù ngaøy 14 thaùng 3 naêm 1818 daân chuùng trong vuøng ñaõ khaán höùa vôùi Ñöùc Meï raèng neáu chieán thaéng hoï seõ xaây moät ñeàn thaùnh kính Ñöùc Baø Cameâloâ. Trong thaùnh leã Ñöùc Hoàng Y Ezzati ñaõ göûi 2,500 sinh vieân hoïc sinh thuoäc 40 tröôøng cao hoïc ra ñi thöïc hieän döï aùn truyeàn giaùo cuûa muïc vuï ñaïi hoïc coâng giaùo xaây 50 nhaø nguyeän cho daân ngheøo trong caùc vuøng ngoaïi oâ. Chöông trình naøy ñaõ do caùc linh muïc tuyeân uyù vaø sinh vieân ñaïi hoïc phaùt ñoäng ñaùp traû lôøi Ñöùc Phanxicoâ môøi goïi giôùi treû taïi Rio de Janeiro trong Ngaøy quoác teá giôùi treû naêm 2013. Döï aùn 50 nhaø nguyeän cho daân ngheøo thaønh hình vaøo thaùng 4 naêm 2014 vôùi muïc ñích seõ ñöôïc giôùi thieäu vôùi Ñöùc Thaùnh Cha ngaøy ngaøi seõ ñeán vieáng thaêm Chile.
Linh Tieán Khaûi
(Radio Vatican)