Caàu cho quyeàn töï do soáng ñaïo
cuûa caùc kitoâ höõu vaø tín höõu
caùc toân giaùo thieåu soá taïi AÙ chaâu
Caàu cho quyeàn töï do soáng ñaïo cuûa caùc kitoâ höõu vaø tín höõu caùc toân giaùo thieåu soá taïi AÙ chaâu.
Roma (Vat. 3--1-2018) - Trong thaùng gieâng naêm 2018 Ñöùc Thaùnh Cha Phanxicoâ môøi goïi chuùng ta hieäp yù vôùi caùc anh chò em coâng giao toaøn theá giôùi caàu xin cho caùc kitoâ höõu AÙ chaâu vaø caùc tín höõu caùc toân giaùo thieåu soá khaùc coù theå töï do soáng nieàm tin cuûa hoï.
Hieän nay treân theá Kitoâ giaùo laø toân giaùo lôùn nhaát vôùi 2.5 tyû tín höõu, trong ñoù Coâng giaùo chieám gaàn 1.3 tyû, Tin laønh 500 trieäu, Tin laønh pentecostal 470 trieäu, Chính thoáng 240 trieäu soá coøn laïi thuoäc caùc coäng ñoaøn kitoâ khaùc. Ñöùng haøng thöù hai laø Hoài giaùo vôùi 1.5 tyû tín höõu.
Taïi Myõ chaâu Latinh soá tín höõu coâng giaùo chieám 63.7%, taïi AÂu chaâu 39.9%, taïi Ñaïi Döông chaâu 26.4%, taïi Phi chaâu 19.4% vaø taïi AÙ chaâu 3.2%. Trong naêm 2017 soá tín höõu coâng giaùo ñöôïc 1 tyû 285 trieäu töùc chieám 17.7% toång soá daân treân theá giôùi. Tuy nhieân, taïi nhieàu nöôùc AÙ chaâu kitoâ höõu vaãn luoân luoân laø thieåu soá. Taïi Nhaät Baûn Giaùo Hoäi Coâng Giaùo ñöôïc khoaûng 650,000 tín höõu treân hôn 120 trieäu daân. Beân Thaùi Lan tín höõu coâng giaùo ñöôïc khoaøng 380,000 treân toång soá 60 trieäu daân. Beân Indonesia tín höõu coâng giaùo ñöôïc 8 trieäu treân toång soá 230 trieäu daân. Taïi Vieät Nam soá tín höõu coâng giaùo ñöôïc gaàn 8 trieäu treân toång soá hôn 95 trieäu daân. Taïi Philippines Giaùo Hoäi Coâng Giaùo coù 68 trieäu treân toång soá 82 trieäu daân. Beân Campuchia Giaùo Hoäi Coâng Giaùo chæ coù hôn 22.000 tín höõu treân toång soá 16,5 trieäu daân. Taïi Laøo chæ coù hôn 42.000 tín höõu coâng giaùo treân hôn 7 trieäu daân. Taïi Trung Quoác soá kitoâ höõu ñöôïc khoaûng 33 trieäu treân toång soá 1.3 tyû daân. Nghóa laø noùi chung taïi AÙ chaâu kitoâ höõu vaãn luoân luoân laø thieåu soá.
Ñieån hình nhö taïi hai nöôùc Myanmar vaø Bangladesh môùi ñöôïc Ñöùc Thaùnh Cha Phanxicoâ vieáng thaêm cuoái thaùng 11 ñaàu thaùng 12 naêm 2017. Kitoâ giaùo ñaõ ñöôïc rao truyeàn taïi Myanmar caùch ñaây 500 naêm, nhöng hieän chæ chieám 4% toång soá daân, bao goàm ngöôøi Kachin, Chin vaø Karen. Khoaûng ba phaàn tö kitoâ höõu theo Tin Laønh, ñaëc bieät laø Tin Laønh Baptist. Giaùo Hoäi Coâng giaùo coù khoaûng 450,000 tín höõu, töùc chieám hôn 1%. Ngöôøi Hoài Rohingya bò baùch haïi gaét gao khieán cho hôn 600,000 ngöôøi phaûi sang laùnh naïn beân Bangladesh.
Taïi Bangladesh laø quoác gia coù hôn 190 trieäu daân, ñaïi ña soá theo Hoài giaùo, chæ coù 0.6% theo Kitoâ giaùo ña soá theo coâng giaùo, töùc khoaûng 300,000 tín höõu, vaø 0.1% theo caùc toân giaùo khaùc, trong ñoù coù ñaïo thôø vaät linh. Tuy Hieán phaùp khaúng ñònh quyeàn töï do toân giaùo, moãi coâng daân ñöôïc töï do löïa choïn vaø thöïc haønh nieàm tin cuûa mình, nhöng treân thöïc teá caùc coäng ñoaøn toân giaùo thieåu soá khaùc nhö kitoâ, phaät giaùo vaø hoài giaùo ahmadiyya vaãn bò ít nhieàu kyø thò. Kitoâ giaùo vaø caùc toân giaùo thieåu soå bò kyø thò taïi nhieàu nöôùc coù ña soá daân theo Hoài giaùo, cuõng nhö trong caùc quoác gia coù cheá ñoä coäng saûn voâ thaàn nhö Baéc Haøn, Trung Quoác vaø Vieät Nam. Vaø ngaøy nay Kitoâ giaùo laø toân giaùo bò baùch haïi gaét gao nhaát, vì haøng ngaøy coù tôùi 200 trieäu tín höõu bò baùch haïi, saùch nhieãu vaø kyø thò ñuû ñieàu. Hoï bò caùc löïc löôøng hoài cuoàng tín gieát vaø taøn saùt.
Trong cuoäc gaëp gôõ caùc vò laõnh ñaïo caùc toân giaùo khaùc taïi Myanmar Ñöùc Thaùnh Cha noùi: "Moãi toân giaùo coù nhöõng phong phuù, caùc truyeàn thoáng, nhöõng ñieàu phong phuù ñeå trao taëng. Nhöng ñieàu naøy chæ coù theå, neáu chuùng ta soáng an bình vôùi nhau. Vaø hoaø bình ñöôïc xaây döïng trong söï khaùc bieät, söï hieäp nhaát luoân bao haøm söï khaùc bieät. Moät ngöôøi trong quyù vò ñaõ duøng töø "hoaø hôïp", ñoù thöïc laø hoøa bình. Chuùng ta ñang caûm thaáy coù moät xu höôùng tieán ñeán söï ñoàng nhaát, vaø ñieàu naøy ñang ñeø naëng treân nhaân loaïi. Ñoù thöïc laø moät thöù thöïc daân vaên hoaù. Chuùng ta phaûi traûi roäng, phoå bieán söï phong phuù cuûa chuùng ta veà nhöõng khaùc bieät boä toäc, toân giaùo, bình daân, töø nhöõng khaùc bieät ñoù chuùng ta coù söï ñoái thoaïi. Moãi ngöôøi coi nhau nhö anh chò em giuùp ñôõ nhau xaây döïng ñaát nöôùc naøy, laø moät quoác gia xeùt veà ñòa lyù coù bieát bao phong phuù. Chuùng ta coù moät vò cha chung, chuùng ta laø anh chò em vôùi nhau, chuùng ta thaûo luaän, tranh luaän vôùi nhau nhö anh em, nhöng roài chuùng ta hoaø giaûi vôùi nhau, luoân luoân muoán laø anh chò em vôùi nhau, toâi nghó ñoù laø hoaø bình."
Ngoû lôøi vôùi caùc giôùi chöùc laõnh ñaïo chính trò, daân söï, kinh teá vaø vaên hoaù Ñöùc Thaùnh Cha khaúng ñònh raèng: "Töông laïi cuûa Myanmar phaûi laø hoaø bình, moät neàn hoaø bình xaây döïng treân vieäc toân troïng phaåm giaù vaø caùc quyeàn lôïi cuûa moãi moät thaønh phaàn xaõ hoäi, treân vieäc toân troïng moãi nhoùm chuûng toäc vaø caên tính cuûa noù, treân vieäc toân troïng nhaø nöôùc phaùp quyeàn vaø moät traät töï daân chuû cho pheùp moãi caù nhaân vaø moãi nhoùm - khoâng loaïi tröø ai - coáng hieán phaàn ñoùng goùp hôïp phaùp cuûa mình cho coâng ích... Thaät laø moät daáu chæ hy voïng lôùn lao, khi giôùi laõnh ñaïo cuûa caùc truyeàn thoáng toân giaùo khaùc nhau cuûa quoác gia naøy ñang daán thaân cuøng nhau laøm vieäc cho hoaø bình, ñeå cöùu giuùp daân ngheøo vaø giaùo duïc soáng caùc gia trò toân giaùo vaø nhaân baûn ñích thaät vôùi tinh thaàn hoaø hôïp vaø toân troïng laãn nhau. Trong vieäc tìm kieám xaây döïng moät neàn vaên minh cuûa söï gaëp gôõ vaø lieân ñôùi, chuùng goùp phaàn vaøo thieän ích chung, vaø ñaët caùc neàn taûng luaân lyù caàn thieát cho moät tuông lai hy voïng vaø thònh vöôïng cho caùc theá heä seõ ñeán."
Trong buoåi gaëp gôõ giôùi laõnh ñaïo caùc toân giaùo khaùc taïi Bangladesh, Ñöùc Thaùnh Cha noùi: "Thaät laø moät daáu chæ an uûi cuûa thôøi ñaïi chuùng ta, khi caùc tín höõu vaø caùc ngöôøi thieän chí luoân ngaøy caøng caûm thaáy ñöôïc môøi goïi coäng taùc vaøo vieäc ñaøo taïo moät neàn vaên hoaù cuûa söï gaëp gôõ, ñoái thoaïi vaø coäng taùc ñeå phuïc vuï gia ñình nhaân loaïi. Ñieàu naøy khoâng chæ ñoøi hoûi söï khoan nhöôïng, maø coøn khích leä giang tay ra cho ngöôøi khaùc trong thaùi ñoä tin töôûng vaø thoâng caûm, ñeå xaây döïng söï hieäp nhaát bao goàm söï khaùc bieät, khoâng phaûi nhö moät ñe doïa, nhöng nhö moät nguoàn tieàm naêng laøm giaàu cho nhau vaø giuùp nhau lôùn leân. Noù khuyeán khích chuùng ta vun troàng moät con tim roäng môû ñeå coi tha nhaân nhö moät con ñöôøng chöù khoâng phaûi moät chöôùng ngaïi...
Vieäc roäng môû con tim cuõng laø moät con ñöôøng daãn tôùi vieäc tìm kieám loøng toát, coâng baèng vaø lieân ñôùi, tìm kieám thieän ích cho tha nhaân... Moät tinh thaàn côûi môû, vieäc chaáp nhaän vaø coäng taùc giöõa caùc tín höõu khoâng chæ goùp phaàn xaây döïng moät neàn vaên hoaù cuûa söï hoaø hôïp, vaø hoaø bình maø noù laø con tim ñaäp nhòp cho neàn vaên hoaù ñoù. Theá giôùi caàn ñeán con tim naøy bieát bao nhieâu, con tim ñaäp nhòp maïnh meõ ñeå choáng laïi vi ruùt cuûa söï gian tham hoái loä chính trò, caùc yù thöùc heä toân giaùo taøn phaù, caùm doã nhaém maét tröôùc caùc nhu caàu cuûa ngöôøi ngheøo, ngöôøi tî naïn, cuûa caùc nhoùm thieåu soá bò baùch haïi vaø cuûa nhöõng ngöôøi deã bò toån thöông nhaát."
Vôùi caùc yù töôûng treân ñaây trong thaùng gieâng naêm 2018 hieäp yù vôùi Ñöùc Thaùnh Cha vaø caùc anh chò em coâng giaùo toaøn theá giôùi caàu xin cho caùc kitoâ höõu AÙ chaâu vaø caùc tín höõu caùc toân giaùo thieåu soá khaùc coù theå töï do soáng nieàm tin cuûa hoï.
Linh Tieán Khaûi
(Radio Vatican)