Baøi giaûng cuûa Ñöùc Thaùnh Cha
trong thaùnh leã ñaàu naêm môùi 2018
kính Meï Thieân Chuùa
Baøi giaûng cuûa Ñöùc Thaùnh Cha trong thaùnh leã ñaàu naêm môùi 2018 kính Meï Thieân Chuùa.
Roma (VietCatholic News 01-01-2018) - Luùc 10h saùng thöù Hai muøng Moät thaùng Gieâng naêm 2018, Ñöùc Thaùnh Cha Phanxicoâ ñaõ chaøo ñoùn naêm môùi vôùi thaùnh leã troïng theå kính Ñöùc Meï laø Meï Thieân Chuùa vaø Ngaøy Hoaø Bình theá giôùi taïi Ñeàn Thôø Thaùnh Pheâroâ.
Cuøng ñoàng teá vôùi Ñöùc Thaùnh Cha coù ñoâng ñaûo caùc vò trong giaùo trieàu Roâma. Tham döï thaùnh leã coù caùc vò ñaïi söù trong ngoaïi giao ñoaøn vaø ñoâng ñaûo caùc tín höõu ngoài chaät beân trong ñeàn thôø.
Giaûng trong thaùnh leã, Ñöùc Thaùnh Cha noùi:
Naêm môùi ñöôïc môû ra trong danh thaùnh Meï Thieân Chuùa. Meï Thieân Chuùa laø töôùc hieäu quan troïng nhaát cuûa Ñöùc Meï. Nhöng chuùng ta coù theå töï hoûi taïi sao chuùng ta noùi Meï Thieân Chuùa, chöù khoâng phaûi laø Meï cuûa Chuùa Gieâsu. Trong quaù khöù, moät soá ngöôøi haøi loøng hôn vôùi töôùc hieäu thöù hai naøy, nhöng Giaùo Hoäi ñaõ tuyeân boá raèng Ñöùc Maria laø Meï Thieân Chuùa. Chuùng ta neân tri aân veà ñieàu naøy, bôûi vì nhöõng töø naøy chöùa ñöïng moät söï thaät tuyeät vôøi veà Thieân Chuùa vaø veà chính chuùng ta. Ngay töø khi Chuùa chuùng ta nhaäp theå nôi cung loøng Ñöùc Maria, vaø trong moïi luùc, Ngaøi ñaõ mang laáy nhaân tính cuûa chuùng ta. Khoâng coøn laø moät Thieân Chuùa taùch bieät khoûi con ngöôøi; nhöng xaùc thòt maø Chuùa Gieâsu nhaän laáy töø Meï Ngaøi, chính laø xaùc thòt cuûa chuùng ta, baây giôø vaø maõi maõi. Goïi Meï Maria laø Meï Thieân Chuùa nhaéc nhôû chuùng ta veà ñieàu naøy: Thieân Chuùa gaàn guõi vôùi nhaân loaïi, ñeán ñoä nhö moät ñöùa treû gaàn guõi vôùi ngöôøi meï ñang mang noù trong loøng baø.
Töø meï (mater) coù lieân quan ñeán töø matter, nghóa laø chaát theå. Nôi Meï Ngöôøi, Thieân Chuùa cuûa trôøi cao, Thieân Chuùa voâ haïn, ñaõ laøm cho mình trôû neân nhoû beù, trôû neân moät chaát theå, khoâng chæ laø ñeå ôû cuøng chuùng ta maø coøn laø ñeå ñöôïc gioáng chuùng ta. Ñaây laø moät pheùp laï, moät söï môùi laï tuyeät vôøi! Con ngöôøi khoâng coøn coâ ñôn; khoâng coøn laø ñöùa treû moà coâi, nhöng maõi maõi laø moät ngöôøi con. Naêm môùi ñöôïc môû ra vôùi söï môùi laï naøy. Vaø chuùng ta coâng boá ñieàu naøy khi noùi: Meï Thieân Chuùa! Nieàm vui cuûa chuùng ta laø nhaän bieát raèng söï coâ ñôn cuûa chuùng ta ñaõ keát thuùc. Thaät laø ñeïp ñeõ khi bieát raèng chuùng ta laø nhöõng ñöùa treû ñöôïc yeâu thöông, vaø thôøi thô aáu cuûa chuùng ta seõ khoâng bao giôø bò cöôùp ñi maát. Thaät laø vui khi nhìn thaáy chính chuùng ta ñöôïc phaûn chieáu nôi Chuùa Haøi Nhi yeáu ñuoái ñang naèm trong voøng tay cuûa Meï, vaø nhaän ra raèng nhaân loaïi laø quyù giaù vaø thieâng lieâng ñoái vôùi Chuùa. Do ñoù, phuïc vuï ñôøi soáng con ngöôøi laø phuïc vuï Thieân Chuùa. Taát caû söï soáng, töø söï soáng cuûa thai nhi coøn trong loøng meï, cho ñeán söï soáng cuûa ngöôøi giaø, ngöôøi ñau khoå vaø beänh taät, söï soáng cuûa nhöõng ngöôøi ñang trong luùc gian truaân vaø thaäm chí söï soáng cuûa ngöôøi noåi loaïn, taát caû ñeàu phaûi ñöôïc hoan ngheânh, yeâu thöông vaø giuùp ñôõ.
Giôø ñaây chuùng ta haõy ñeå mình ñöôïc höôùng daãn bôûi Tin Möøng ngaøy hoâm nay. Baøi Tin Möøng nhaéc ñeán Meï Thieân Chuùa chæ moät laàn: "Ñöùc Maria ghi nhôù taát caû nhöõng ñieàu naøy, vaø suy ngaãm trong loøng hoï" (Lc 2:19). Meï ghi nhôù. Meï ñôn giaûn laø ghi nhôù; chöù khoâng heà noùi. Phuùc aâm khoâng töôøng trình baát cöù moät töø naøo cuûa Meï trong toaøn boä trình thuaät Giaùng sinh. ÔÛ ñaây cuõng vaäy, Meï neân moät vôùi Con mình: Chuùa Gieâsu laø moät "treû sô sinh", moät ñöùa treû "khoâng theå noùi ñöôïc". Ngoâi Lôøi cuûa Thieân Chuùa, "töø laâu ñaõ phaùn daïy nhieàu laàn vaø nhieàu caùch khaùc nhau" (Dt 1: 1), baây giôø, trong "thôøi vieân maõn" (Gal 4: 4), Ngöôøi im laëng. Thieân Chuùa laø Ñaáng tröôùc nhan Ngaøi taát caû moïi thöù phaûi im laëng thì chính Ngaøi giôø ñaây laø moät treû thô khoâng noùi neân lôøi. Ñöùc Vua khoâng noùi moät lôøi naøo; maàu nhieäm tình yeâu cuûa Ngöôøi ñöôïc toû loä trong söï thaáp heøn. Söï im laëng vaø thaáp heøn naøy laø ngoân ngöõ vöông quyeàn cuûa Ngöôøi. Meï tham döï cuøng vôùi Con Meï vaø giöõ nhöõng ñieàu naøy trong im laëng.
Söï im laëng baûo vôùi chuùng ta raèng, neáu chuùng ta muoán "giöõ" baûn thaân chuùng ta, chuùng ta caàn im laëng. Chuùng ta caàn giöõ im laëng khi nhìn vaøo noâi Chuùa Haøi Nhi. Suy nghó veà chieác noâi naøy, chuùng ta taùi khaùm phaù laàn nöõa raèng chuùng ta ñang ñöôïc yeâu; chuùng ta ñöôïc taän höôûng yù nghóa thöïc söï cuûa cuoäc soáng. Khi chuùng ta nhìn trong im laëng, chuùng ta ñeå cho Chuùa Gieâsu noùi vôùi con tim chuùng ta. Söï thaáp heøn cuûa Ngaøi haï thaáp nieàm töï haøo cuûa chuùng ta; söï ngheøo khoù cuûa Ngaøi thaùch thöùc daùng veû beân ngoaøi cuûa chuùng ta; tình yeâu thöông dòu daøng cuûa Ngaøi chaïm vaøo con tim ñaõ khoâ caèn cuûa chuùng ta. Daønh ra moät khoaûnh khaéc im laëng moãi ngaøy ñeå ôû vôùi Thieân Chuùa laø caùch "giöõ" linh hoàn cuûa chuùng ta; ñoù laø caùch ñeå "giöõ" söï töï do cuûa chuùng ta khoûi bò xoùi moøn do söï khoáng cheá cuûa chuû nghóa tieâu thuï, söï oàn aøo cuûa nhöõng lôøi quaûng caùo, doøng chaûy nhöõng lôøi troáng roãng vaø nhöõng laøn soùng aùp ñaûo cuûa nhöõng tieáng keâu voâ nghóa ñaày thuùc baùch vaø aàm ó.
Phuùc AÂm tieáp tuïc noùi raèng Ñöùc Maria ghi nhôù taát caû nhöõng ñieàu naøy, vaø suy ñi nghó laïi trong loøng. Nhöõng ñieàu naøy laø gì? Ñoù laø nhöõng nieàm vui vaø noãi buoàn. Moät beân laø söï chaøo ñôøi cuûa Chuùa Gieâsu, tình yeâu cuûa thaùnh Giuse, cuoäc vieáng thaêm cuûa nhöõng ngöôøi chaên cöøu, trong ñeâm huy hoaøng naøy. Nhöng beân kia laø moät töông lai baát ñònh, voâ gia cö "vì khoâng coù choã cho hoï trong nhaø troï" (Lc 2,7), söï coâ ñôn vì bò töø choái, söï thaát voïng khi phaûi sinh Chuùa Gieâsu trong moät chuoàng gia suùc. Nieàm hy voïng, vaø nhöõng aâu lo, aùnh saùng vaø boùng toái: taát caû nhöõng ñieàu naøy ñeàu naèm trong traùi tim cuûa Ñöùc Maria. Vaø Meï ñaõ laøm gì? Meï suy ñi nghó laïi trong loøng, nghóa laø Meï soáng vôùi nhöõng ñieàu ñoù, cuøng vôùi Thieân Chuùa, trong traùi tim Meï. Meï khoâng ngaên laïi ñieàu gì; Meï khoâng khoùa baát cöù ñieàu gì trong loøng vì töï thöông haïi mình hoaëc oaùn giaän ai ñoù. Thay vaøo ñoù, Meï daâng moïi thöù cho Thieân Chuùa. Ñoù laø caùch Meï "giöõ" nhöõng ñieàu naøy. Chuùng ta "giöõ" moïi thöù khi chuùng ta trao ra khoâng ñeå cho cuoäc soáng cuûa chuùng ta trôû thaønh mieáng moài ngon cuûa söï sôï haõi, ñau khoå hay meâ tín, khoâng ñoùng kín con tim chuùng ta hoaëc coá queân ñi, nhöng baèng caùch bieán moïi thöù thaønh moät cuoäc ñoái thoaïi vôùi Chuùa. Thieân Chuùa laø Ñaáng nhôù ñeán chuùng ta trong loøng, khi ñoù seõ ngöï ñeán trong ñôøi soáng chuùng ta.
Nhöõng bí quyeát cuûa Meï Thieân Chuùa laø ghi nhôù moïi thöù trong thinh laëng vaø daâng leân cuøng Thieân Chuùa. Vaø Tin Möøng keát luaän raèng ñieàu naøy ñaõ xaûy ra trong loøng Meï. Con tim laø choã cho chuùng ta thaáy coát loõi cuûa con ngöôøi, tình caûm vaø cuoäc soáng cuûa hoï. Vaøo ngaøy ñaàu naêm, chuùng ta nhö caùc Kitoâ höõu treân con ñöôøng haønh höông cuûa mình, cuõng caûm thaáy caàn phaûi khôûi ñoäng laïi töø trung taâm, boû laïi sau löng nhöõng gaùnh naëng cuûa quaù khöù vaø baét ñaàu laïi töø nhöõng ñieàu thöïc söï quan troïng. Hoâm nay, chuùng ta ñaõ coù tröôùc maët mình ñieåm khôûi haønh: ñoù laø Meï Thieân Chuùa, vì Ñöùc Maria laø ñieàu Thieân Chuùa muoán chuùng ta trôû thaønh, laø ñieàu Ngöôøi muoán Giaùo Hoäi cuûa Ngöôøi trôû thaønh: ñoù laø trôû neân moät ngöôøi Meï dòu daøng vaø khieâm cung, ngheøo naøn vaät chaát vaø giaøu coù tình yeâu, saïch toäi vaø hieäp nhaát cuøng Chuùa Gieâsu, giöõ Chuùa trong loøng chuùng ta vaø nhôù ñeán ngöôøi laùng gieàng trong cuoäc soáng cuûa chuùng ta. Ñeå khôûi ñoäng laïi moät laàn nöõa, chuùng ta haõy nhìn leân Meï cuûa chuùng ta. Nôi con tim Meï, traùi tim cuûa Giaùo Hoäi ñang ñaäp. Ngaøy leã hoâm nay baûo cho chuùng ta bieát raèng neáu chuùng ta muoán tieán leân phía tröôùc, chuùng ta caàn phaûi quay laïi: vaø baét ñaàu laïi töø chieác noâi cuûa Chuùa Haøi Nhi, töø Meï laø Ñaáng ñang boàng Chuùa trong voøng tay.
Loøng suøng kính Ñöùc Maria khoâng phaûi laø moät thöù kieåu coï veà maët sieâu nhieân; ñoù laø moät yeâu caàu trong ñôøi soáng Kitoâ höõu. Khi nhìn vaøo Meï, chuùng ta ñöôïc yeâu caàu boû laïi taát caû caùc loaïi haønh lyù voâ ích ñeå taùi khaùm phaù nhöõng gì thöïc söï quan troïng. Ñaëc suûng cuûa Meï, ñaëc suûng cuûa moãi ngöôøi meï vaø moãi phuï nöõ, laø ñieàu quyù baùu nhaát ñoái vôùi Giaùo Hoäi, vì Meï cuõng laø moät ngöôøi meï vaø laø moät ngöôøi phuï nöõ. Trong khi moät ngöôøi nam thöôøng khaùi quaùt, quyeát ñoaùn vaø aùp ñaët caùc yù töôûng, moät ngöôøi phuï nöõ, moät ngöôøi meï, bieát caùch "giöõ", bieát caùch ñaët moïi thöù vaøo trong traùi tim cuûa mình, ñeå trao ban cuoäc soáng. Neáu ñöùc tin cuûa chuùng ta khoâng bò giaûn löôïc thaønh moät yù töôûng hay moät hoïc thuyeát thì taát caû chuùng ta caàn traùi tim cuûa moät ngöôøi meï, moät ngöôøi bieát caùch ghi nhôù tình yeâu dòu daøng cuûa Chuùa vaø caûm nhaän ñöôïc nhòp tim cuûa taát caû nhöõng ngöôøi xung quanh chuùng ta. Laïy Meï, laø thuï taïo toát nhaát cuûa Chuùa, xin baûo veä vaø gìn giöõ chuùng con trong naêm nay, vaø mang hoøa bình cuûa Con Meï ñeán con tim chuùng con vaø theá giôùi. Vaø nhö nhöõng ñöùa treû, vôùi söï giaûn dò, toâi môøi anh chò em chaøo ñoùn Meï nhö caùc Kitoâ höõu ñaõ laøm taïi EÂ-pheâ-soâ tröôùc söï hieän dieän cuûa caùc giaùm muïc cuûa hoï: "Meï Thieân Chuùa!". Chuùng ta haõy cuøng nhau laëp laïi ba laàn, trong khi höôùng nhìn veà Meï "Meï Thieân Chuùa!".
J.B. Ñaëng Minh An dòch