Leã Giaùng Sinh trong baàu khí baoï löïc khuûng boá
ñoù ñaây treân theá giôùi
Leã Giaùng Sinh trong baàu khí baoï löïc khuûng boá ñoù ñaây treân theá giôùi.
Roma (Vat. 26-12-2017) - Giaùng Sinh laø leã cuûa tình yeâu thöông, hoaø bình vaø nieàm vui. Nhöng naêm 2017 taïi nhieàu nöôùc vuøng Trung Ñoâng, AÙ chaâu vaø Phi chaâu baàu khí Giaùng Sinh xem ra theâ thaûm, vì ñaày daáu veát cuûa xung ñoät, baïo löïc, caêng thaúng vaø aâu lo.
Ñieån hình tröôùc heát laø ngay taïi Thaùnh Ñòa, queâ höông cuûa Chuùa Gieâsu Kitoâ. Hoâm muøng 6 thaùng 12 naêm 2017 sau khi toång thoáng Donald Trump tuyeân boá Gieârusalem laø thuû ñoâ cuûa Israel vaø Myõ seõ rôøi toaø ñaïi söù veà Gieârusalem, tình hình laäp töùc trôû neân caêng thaúng. Ngöôøi Palestine ñaõ bieåu tình ôû khaép nôi, ñoát côø Hoa Kyø, hình vaø hình noäm cuûa toång thoáng Trump. Phong traøo Hamas ñaõ phaùt ñoäng chieán dòch Antifada laàn thöù ba "ñeå giaûi phoùng Gieârusalem". Trong daûi Gaza cuõng nhö trong caùc thaønh phoá vuøng Cisgiordania ñaõ coù caùc cuoäc xuoáng ñöôøng bieåu tình raàm roä choáng Hoa Kyø vaø Israel. Giôùi treû Palestine ñoát baùnh xe, döïng haøng raøo caûn, vaø duøng gaïch ñaù choáng laïi suùng baén ñaïn cao su, khoùi cay vaø coù khi laø ñaïn thaät cuûa quaân ñoäi Israel. Trong thaønh coå Gieârusalem vaø taïi Hebron quaân ñoäi Israel ñaõ giaûi taùn caùc nhoùm bieåu tình. Ñaõ coù haøng traêm ngöôøi bò thöông vaø baàu khí xung ñoät lan traøn khaép nôi. Taïi nhieàu nöôùc thuoäc khoái A raäp nhö Thoå Nhó Kyø, daân chuùng cuõng xuoáng ñöôøng bieåu tình ñoát côø Hoa Kyø vaø hình hay hình noäm cuûa toång thoáng Trump.
Tröôùc tình hình caêng thaúng gia taêng Ñöùc Thaùnh Cha Phanxicoâ cuõng ñaõ leân tieáng trong buoåi tieáp kieán tín höõu vaø du khaùch haønh höông saùng thöù tö muøng 6 thaùng 12 naêm 2017. Ngaøi noùi noùi: "Giôø ñaây toâi nghó tôùi Gieârusalem. Veà vaán ñeà naøy, toâi khoâng theå khoâng noùi leân söï aâu lo saâu xa cuûa toâi veà tình traïng dieãn ra trong nhöõng ngaøy naøy, ñoàng thôøi toâi tha thieát keâu goïi daán thaân toân troïng quy cheá hieän taïi cuûa thaønh Gieârusalem, phuø hôïp vôùi caùc nghò quyeát cuûa Lieân Hieäp Quoác. Gieârusalem laø thaønh ñoäc nhaát, thaùnh thieâng ñoái vôùi ngöôøi Do thaùi, Kitoâ vaø Hoài giaùo, taïi ñoù hoï toân kính caùc nôi thaùnh cuûa caùc toân giaùo lieân heä vaø coù moät ôn goïi ñaëc bieät veà hoaø bình. Toâi caàu xin Chuùa ñeå cho caên tính aáy cuûa Gieârusalem ñöôïc baûo toàn vaø cuûng coá ñeå möu ích cho Thaùnh Ñòa, Trung Ñoâng vaø toaøn theá giôùi; caàu cho söï khoân ngoan vaø thaän troïng ñöôïc troåi vöôït, ñeå traùnh taêng theâm nhöõng yeáu toá caêng thaúng môùi trong boái caûnh ñaõ bò co quaép vaø ghi ñaäm bao nhieâu cuoäc xung ñoät taøn aùc".
Trong söù ñieäp chung coâng boá nhaân dòp Giaùng Sinh, 13 Thöôïng Phuï vaø caùc vò laõnh ñaïo caùc Giaùo Hoäi vaø coäng ñoaøn Kitoâ taïi Thaùnh Ñòa ñaõ taùi khaúng ñònh laäp tröôøng chung laø duy trì thaønh Gieârusalem trong tình traïng hieän nay cho tôùi khi naøo ngöôøi Israel vaø ngöôøi Palestine ñaït ñöôïc moät thoaû hieäp hoaø bình coâng baèng, döïa treân caùc cuoäc thöông thuyeát vaø caùc luaät leä quoác teá. Söù ñieäp coù ñoaïn vieát: "Moïi yeâu saùch thi haønh vieäc chieám höõu ñoäc quyeàn treân Gieârusalem seõ môû ñöôøng cho moät "tình hình ñen toái", bôûi vì noù choáng laïi baûn chaát vaø caùc ñaëc thaùi cuûa Thaønh Thaùnh, vaø chaø ñaïp chính guoàng maùy ñaõ duy trì hoaø bình qua caùc thôøi ñaïi. Caùc kitoâ höõu Thaùnh Ñòa bieát raèng söï hieän dieän vaø chöùng taù cuûa hoï "gaén lieàn chaët cheõ vôùi caùc Nôi Thaùnh vaø vôùi khaû theå thaêm vieáng chuùng, khieán cho thaønh phoá trôû thaønh moät nôi coù tieàm naêng gaëp gôõ vaø hieäp nhaát giöõa tín höõu caùc toân giaùo khaùc nhau. Vì theá, moïi tieáp caän ñoäc quyeàn ñoái vôùi thaønh Gieârusalem ñeàu choáng laïi baûn chaát vaø caùc ñaëc thaùi cuûa Thaønh, vaø chaø ñaïp chính guoàng maùy ñaõ duy trì hoaø bình qua caùc thôøi ñaïi. Gieârusalem laø moät moùn qua thaùnh thieâng, moät Nhaø Taïm, moät vuøng ñaát ñaõ ñöôïc thaùnh hoaù ñoái vôùi toaøn theá giôùi. Tìm chieám höõu Thaønh Thaùnh Gieârusalem, hay haïn cheá noù trong caùc phaïm truø cuûa chuû tröông ñoäc quyeàn seõ daãn ñöa tôùi moät tình hình voâ cuøng ñen toái".
Trong buoåi tieáp kieán 30 vò laõnh ñaïo toân giaùo taïi Ramallah, nhaân dòp trao ñoåi caùc lôøi chuùc möøng leã Giaùng Sinh, toång thoáng Palestine Abu Mazen tuyeân boá: "Theá giôùi vaø quyeàn quoác teá thöøa nhaän Ñoâng Gieârusalem nhö quoác gia Palestine, vaø chuùng toâi seõ hieäp nhaát trong vieäc baûo veä Gieârusalem, caùc ñaát ñai vaø tö höõu kitoâ vaø hoài giaùo. Coù vaøi tuyeân boá môùi ñaây nhaém khöôùc töø lòch söû cuûa chuùng toâi, nhöng ñaây laø ñaát cuûa chuùng toâi, vaø ngöôøi Palestine seõ tieáp tuïc tranh ñaáu moät caùch hoaø bình". Toång thoáng Abu Mazen cuõng nhaéc tôùi vieäc phoái hôïp thöôøng xuyeân vôùi cheá ñoä quaân chuû nhaø Hashemita cuûa Giordania trong vieäc che chôû caùc Nôi Thaùnh kitoâ vaø hoài giaùo cuûa Gieârusalem, baét ñaàu töø ñeàn thôø Al Aqsa vaø Thaùnh Moä. Ñaùp lôøi toång thoáng Ñöùc Thöôïng Phuï chính thoáng hy laïp Teophilos III neâu baät söï caàn thieát duy trì tình traïng hieän nay cuûa Thaønh Thaùnh khoûi moïi xaâm phaïm ñôn phöông. Ngaøi cuõng caùm ôn toång thoáng ñaõ soát saéng uûng hoä söï hieän dieän kitoâ taïi Thaùnh Ñòa vaø môøi toång thoáng tham döï caùc leã nghi phuïng vuï long troïng cuûa hai Giaùo Hoäi chính thoáng vaø coâng giaùo nhaân dòp Giaùng Sinh.
Chuùa Nhaät 17 thaùng 12 naêm 2017 vua Abdallah II cuûa Giordania ñaõ gaëp caùc vò laõnh ñaïo caùc Giaùo Hoäi vaø coäng ñoaøn kitoâ taïi nôi Chuùa Gieâsu laõnh pheùp röûa xöa kia beân bôø soâng Giordan. Nhaø vua khaúng ñònh raèng "caùc quyeàn cuûa tín höõu kitoâ vaø hoài giaùo treân thaønh Gieârusalem laø vónh cöûu"; vaø nhaø Hascemita coù vai troø che chôû caùc Nôi Thaùnh kitoâ vaø hoài giaùo taïi Gieârusalem. Nhaø vua cuõng than phieàn veà lôøi tuyeân boá cuûa toång thoáng Hoa Kyø thay ñoåi theá quaân bình mong manh taïi Thaùnh Ñòa, vaø khoâng giuùp tieán trình hoaø bình, traùi laïi ñaøo saâu hôn söï maát tin töôûng cuûa Palestine ñoái vôùi ngöôøi Israel.
Nhaân dòp naøy caùc vò laõnh ñaïo kitoâ ñaõ caùm ôn nhaø vua yeåm trôï vieäc giöõ gìn caùc Nôi Thaùnh. Caùc vò cuõng xin nhaø vua baûo veä tình traïng phaùp lyù hieän nay cuûa Thaønh Thaùnh, khi tieáp xuùc vôùi caùc chính quyeàn vaø caùc toå chöùc quoác teá. Ñöùc Toång Giaùm Muïc Pizzaballa nhaän xeùt raèng caùc quyeát ñònh ñôn phöông veà thaønh Gieârusalem seõ khoâng ñem laïi hoaø bình, nhöng khieán cho noù rôøi xa hôn, bôûi vì Gieârusalem laø moät gia taøi cuûa toaøn nhaân loaïi vaø moïi yeâu saùch ñoäc ñoaùn chính trò hay toân giaùo ñeàu ñi ngöôïc laïi chính caùi luaän lyù cuûa Thaønh Thaùnh.
Taïi Thaùnh Ñòa leã Giaùng Sinh ñaõ dieãn ra trong baàu khoâng khí caêng thaúng môùi naøy khieán cho nieàm vui cuûa ngaøy leã bò suy giaûm raát nhieàu. Nhieàu ñoaøn haønh höông ñaõ huyû boû chöông trình thaêm vieáng Thaùnh Ñòa nhaân dòp naøy.
Beân Libaêng giôùi laõnh ñaïo caùc toân giaùo cuõng ñaõ tham döï moät phieân hoïp lieân toân do Ñöùc Hoàng Y Bechara Rai trieäu taäp taïi toaø Thöôïng Phuï Maronít ôû Bkerkeù hoâm 14 thaùng 12 naêm 2017. Thoâng caùo chung coâng boá sau ñoù vieát: "Quyeát ñònh cuûa toång thoáng Hoa Kyø thöøa nhaän Gieârusaem nhö thuû ñoâ cuûa nöôùc Israel döïa treân caùc tính toaùn ñaëc bieät chính trò, vaø laø moät khieâu khích ñoái vôùi 3 tyû tín höõu kitoâ vaø hoài giaùo, vaø xuùc phaïm moät caùch saâu xa nieàm tin cuûa hoï. Gieârusalem khoâng nhö caùc thaønh phoá khaùc. Noù ñaày caùc Nôi Thaùnh cuûa ba toân giaùo ñoäc thaàn nhö Thaùnh Moä vaø ñeàn thôø Al Aqsa. Khi thöøa nhaän söï kieän naøy, moïi quoác gia treân theá giôùi ñaõ daán thaân toân troïng caùc nghò quyeát cuûa Lieân Hieäp Quoác coi Gieârusalem vaø phaàn coøn laïi cuûa West Bank nhö laø ñaát bò chieám ñoùng, vaø hoï ñaõ khoâng thaønh laäp caùc toaø ñaïi söù taïi Gieârusalem bò chieám ñoùng. Caû Hoa Kyø cuõng ñaõ chia seû daán thaân naøy cuøng vôùi coäng ñoàng quoác teá cho tôùi khi toång thoáng Trump vi phaïm vôùi quyeát ñònh tai haïi ngaøy muøng 6 thaùng 12 naêm 2017. Quyeát ñònh naøy vi phaïm tính caùch phaùp luaät quoác teá, gaây thieät haïi vaø choáng laïi yù nghóa tinh thaàn cuûa Gieârusalem. Caùc vò laõnh ñaïo toân giaùo Libaêng cuõng keâu goïi caùc chính quyeàn treân theá giôùi cuõng nhö nhaân daân Hoa Kyø vaø caùc toå chöùc xaõ hoäi vaø toân giaùo Myõ gaây aùp löïc ñeå toång thoáng Trump ruùt laïi lôøi tuyeân boá cuûa mình, haàu traùnh gaây ra voøng xoaùy baïo löïc môùi.
Böôùc sang Siria, nôi chieán tranh ñaõ keùo daøi gaàn 7 naêm khieán cho maáy traêm ngaøn ngöôøi cheát vaø 12 trieäu ngöôøi phaûi di taûn laùnh naïn soáng trong caùc ñieàu kieän thieáu thoán, leã Giaùng Sinh ñöôïc cöû haønh trong baàu khí ñoå vôõ tang thöông. Ñöùc Cha Samir Nassar, Toång Giaùm Muïc Maronít Damasco, cho bieát trong khi leã Giaùng Sinh ñeán gaàn caùc ngöôøi tî naïn Siri phaûi soáng trong moät tình traïng khoâng coù loái thoaùt, aâu lo phieàn muoän. Hoï bò ñeø beïp giöõa hai böùc töôøng: hoï khoâng theå veà nhaø , vì ñöôøng ñi bò chaën vaø nhaø cöûa ñaõ bò hö haïi, ñaøng khaùc theá giôùi khinh reû hoï vaø kheùp kín ñoái vôùi hoï. Hoï laø nhöõng ngöôøi khoâng ai muoán tieáp nhaän. Caùc anh chò em ñaùng thöông naøy ñaõ maát heát moïi söï vaø ñaõ khoâng tìm ñuôïc moät maùi nhaø truù nguï. Caùc toå chöùc quoác teá ñeán vôùi hoï trong caùc traïi tî naïn hay caùc khu nhaø nôi thieáu thoán moïi söï. Tröôùc tình traïng khoå ñau naøy, coù ngöôøi tìm troán veà caùc vuøng an bình hôn, nhöng hoï thöôøng bò ñuoåi ngöôïc trôû laïi. Nhieàu ngöôøi ñaõ cheát guïc treân ñöôøng, hay bò cheát ñuoái, raát nhieàu ngöôøi cheát vì beänh taät, hay vì töï töû. Trong quaù khöù daân toäc Siri ñaõ quaûng ñaïi tieáp nhaän ngöoøi Armeni naêm 1915, ngöôøi tî naïn Assiri naêm 1924, ngöôøi tî naïn Palestine naêm 1948, ngöoøi Kurde naêm 1960, ngöôøi Libaêng naêm 1975, vaø ngöôøi Iraq naêm 2003. Giôø ñaây chính hoï laïi trôû thaønh ngöôøi tî naïn, bò coâ laäp vaø cay ñaéng, hoï trôû thaønh nhöõng ngöôøi khoâng ñöôïc öa chuoäng. Chuùa Haøi Ñoàng thaùch ñoá chuùng ta. Chuùng ta coøn coù theå nhaém maét laøm ngô nöõa khoâng?"
Taïi Mossul beân Iraq sau maáy naêm bò caùc löïc luôïng IS chieám ñoùng vaø ñöôïc giaûi phoùng, caùc daáu hieäu cuûa leã Giaùng Sinh baét ñaàu taùi xuaát hieän, vôùi caùc caây thoâng vaø hình oâng giaø Noel cuõng nhö aùnh ñeøn maàu vui maét. Nhöng ña soá caùc kitoâ höõu vaãn ôû laïi trong caùc thaønh phoá vuøng Kurdistan vaø chöa trôû veà, vì nhaø cöûa ruoäng vöôøn cuûa hoï ñaõ bò taøn phaù.
Sang ñeán Pakistan, töø khi xaûy ra vuï ñaët bom khuûng boá nhaø thôø Bethel taïi Quetta cuûa Giaùo Hoäi Methodist ngaøy 17 thaùng 12 naêm 2017, khieán cho 14 kitoâ höõu thieät maïng vaø 65 ngöôøi khaùc bò thöông, Hoäi Ñoàng Giaùm Muïc nöôùc naøy ñaõ keâu goïi moïi ngöôøi thieän chí tình nguyeän giöõ gìn an ninh cho caùc cô sôû kitoâ, ñaëc bieät trong dòp leã Giaùng Sinh. Thoâng caùo do Ñöùc Cha Joseph Arshad, Toång Giaùm Muïc Islamabad, kieâm chuû tòch Hoäi Ñoàng Giaùm Muïc vaø Uyû ban Coâng lyù vaø Hoaø bình Pakistan coâng boá, vieát: "Taïi Pakistan caùc vuï khuûng boá saùt haïi maïng soáng voâ toäi gia taêng. Chuùng ta haõy caàu xin Chuùa Gieâsu Kitoâ ban cho chuùng ta söùc maïnh, söï khoân ngoan, loøng khoan nhöôïng vaø hoaø bình. Xin Thieân Chuùa ban cho gia ñình caùc naïn nhaân söùc maïnh chòu ñöïng söï maát maùt ngöôøi thaân cuûa caùc naïn nhaân, vaø cho nhöõng ngöôøi bò thöông mau bình phuïc". Caùc Giaùm Muïc ñaõ ca ngôïi caùc löïc löôïng caûnh saùt vaø an ninh ñaõ mau choùng can thieäp ñeå che chôû maïng soáng cuûa 400 tín höõu hieän dieän trong nhaø thôø. Töø nhieàu naêm qua Giaùo Hoäi ñaõ lieân tuïc yeâu caàu chính quyeàn ñöa ra caùc bieän phaùp ñeå baûo veä an ninh cho caùc toân giaùo thieåu soá, vaø coi vieäc loaïi tröø khuynh höôùng cuoàng tin cöïc ñoan nhö öu tieân haøng ñaàu. Nhöng chính quyeàn ñaõ khoâng coá gaéng vaø höõu hieäu ñuû. Taïi Pakistan coù 4.4 trieäu kitoâ höõu chieám 2% vaø 2.2 trieäu tín höõu AÁn giaùo chieám 1% treân toång soá hôn 190 trieäu daân ña soá theo Hoài giaùo.
Ñöùc Cha Sebastian Francis Shaw, Toång Giaùm Muïc Lahore, ñaõ chuû söï moät buoåi canh thöùc caàu nguyeän lieân toân cho caùc naïn nhaân, coù söï tham döï cuûa ñaïi dieân caùc Giaùo Hoäi coâng giaùo, Anh giaùo. Tin laønh Methodist, Tröôûng laõo vaø Ñaïo binh cöùu ñoä. Ngaøi keâu goïi moïi ngöôøi hieäp nhaát choáng laïi phong traøo cöïc ñoan gaây chia reõ trong xaõ hoäi vaø giöõa caùc coäng ñoaøn toân giaùo. Ñöùc Cha nhaán maïnh boån phaän cuûa chính quyeàn phaûi baûo ñaûm an ninh cho daân chuùng vaø cho caùc nôi thôø töï. Vì tình hình an ninh baáp beânh coù nhieàu kitoâ höõu tìm rôøi boû Pakistan ñeå ñi sinh soáng taïi caùc nôi khaùc.
Böôùc sang Phi chaâu linh muïc Edmond Dembele, toång thö kyù Hoäi Ñoàng Giaùm Muïc Mali, cho bieát töø maáy thaùng nay tình hình an ninh trong nöôùc trôû neân toài teä hôn vì caùc vuï khuûng boá phaù hoaïi. Thoaû hieäp hoaø bình kyù keát taïi Algeria naêm 2015 ñaõ khoâng ñem laïi hoaø bình mong muoán, vaø töø hôn moät naêm qua caùc vuï khuûng boá laïi thöôøng xuyeân taùi dieãn trong vuøng trung Mali vaø ngay taïi thuû ñoâ Bamako. Mali trôû thaønh trung taâm cuûa söï baát oån, vì ña soá caùc nhoùm khuûng boá choïn Mali laøm caên cöù ñeå khuynh ñaûo tình hình cuûa caû hai nöôùc Burkina Faso vaø Niger. Caùc nhoùm naøy lieân luïy tôùi caùc vuï buoân baùn baát hôïp phaùp goàm khí giôùi, ma tuyù, thuoác laù vaø buoân ngöôøi, ñem laïi lôïi nhuaän raát lôùn. Vaø caùc nhoùm hoài thaùnh chieán coá yù gaây hoãn loaïn vaø baát oån ñeå truïc lôïi. Tuy nhieân, vieäc thaønh laäp löïc löôïng bình ñònh môùi ñaây bao goàm 5,000 binh só 5 nöôùc Mali, Niger, Burkina Faso, Ciad vaø Mauritania, trao ban hy voïng cho daân chuùng toaøn vuøng nam sa maïc Sahara. Löïc löôïng naøy do Lieân Hieäp AÂu chaâu, Hoa Kyø, Araäp Sauñi vaø caùc Vöông quoác thoáng nhaát Araäp taøi trôï.
Trong caùc nöôùc Phi chaâu coù naïn khuûng boá phaù hoaïi maïnh meõ nhaát phaûi keå ñeán Nigeria. Taïi ñaây toå chöùc hoài cuoàng tín Boko Haram ñaõ laøm möa laøm gioù töø nhieàu naêm qua vôùi caùc vuï taán coâng quy moâ khieán cho haøng ngaøn ngöôøi cheát vaø haøng chuïc ngaøn ngöôøi phaûi taûn cö laùnh naïn. Löïc löôïng naøy coù moäng hoài giaùo hoaù caùc bang mieàn baéc Nigeria. Cha Gideon Obasogie, giaùm ñoác UÛy ban xaõ hoäi cuûa giaùo phaän Maiduguri, thuû phuû bang Borno taïi mieàn baéc Nigeria, cho bieát löïc löôïng naøy ñaõ tuyeân boá laø ñoàng minh cuûa Nhaø nöôùc Hoài IS, vaø ñaõ coù caùc thaønh vieân cho noå bom ngöôøi khieán cho nhieàu ngöôøi cheát taïi traïi Minawao, trong ñoù cuõng coù hai giaùo lyù vieân. Ñaõ coù hôn 91,000 ngöôøi Nigeria chaïy troán sang Camerun laùnh naïn. Nhöng söï thuø nghòch cuûa ngöôøi daân Camerun ñaõ khieán cho nhieàu ngöôøi phaûi trôû laïi Nigeria, vaø coù nguy cô bò toå chöùc Boko Haram saùt haïi. Caùc phieán quaân Boko Haram ñaõ phaùt xuaát töø vuøng röøng Sambisa, hoï taán coâng caùc coäng ñoaøn soáng chung quanh, vaø tìm caùch aùp ñaët aùch thoáng trò cuûa hoï töø Gwoza cho tôùi Pulka vaø Bama trong vuøng baéc bang Borno. Nhöng nhôø caùc cuoäc haønh quaân cuûa quaân ñoäi chính phuû töø cuoái naêm 2015 löïc löôïng Boko Haram ñaõ bò ñaåy lui. Cha Gideon cuõng cho bieát daân chuùng cuõng töø töø trôû veà taùi thieát nhaø cöûa, nhöng hoï raát thieáu thoán vaät lieäu.
Môùi ñaây 3 Giaùm Muïc caùc giaùo phaän Kafanchan, Ibadan vaø Oyo, ñaõ coâng boá söù ñieäp keâu goïi chính quyeàn ñaàu tö nhieàu hôn ñeå taïo coâng aên vieäc laøm cho daân chuùng, ñaëc bieät laø ngöôøi treû ñeå hoï ñöøng lieàu lónh tìm sang AÂu chaâu qua ngaõ Libia, vaø rôi vaøo tay caùc toå chöùc buoân ngöôøi voâ luaân vaø voâ nhaân ñaïo, hay bò cheát treân bieån Ñòa Trung Haûi. Nigeria laø quoác gia coù raát nhieàu taøi nguyeân thieân nhieân. Vì theá caàn ñaàu tö nhieàu hôn cho vieäc phaùt trieån ñaát nöôùc ñeå ngöôøi treû coù vieäc laøm khoâng phaûi maïo hieåm ñi xa tìm moät cuoäc soáng toát ñeïp hôn. Trong baàu khí baát oån vaø loaïn laïc ñoù leã Giaùng Sinh mang yù nghóa saâu ñaäm hôn, tuy ít coù caùc trang hoaøng beà ngoaøi.
Linh Tieán Khaûi
(Radio Vatican)