Baøi Giaùo Lyù 2
cuûa Ñöùc Thaùnh Cha Phanxicoâ veà Thaùnh Leã
Thaùnh Leã laø Kinh Nguyeän
Baøi Giaùo Lyù 2 cuûa Ñöùc Thaùnh Cha Phanxicoâ veà Thaùnh Leã - Thaùnh Leã laø Kinh Nguyeän.
Roma (VietCatholic News 24-11-2017) - Thaùnh Leã "laø cuoäc gaëp gôõ cuûa tình yeâu vôùi Thieân Chuùa qua Lôøi cuûa Ngaøi, cuøng Mình vaø Maùu Chuùa Gieâsu".
Döôùi ñaây laø baûn dòch baøi giaùo lyù thöù hai cuûa Ñöùc Thaùnh Cha Phanxicoâ veà Thaùnh Leã, ñöôïc ban haønh ngaøy 15 thaùng 11 naêm 2017 taïi Vatican. Hoâm nay Ñöùc Thaùnh Cha tieáp tuïc loaït baøi giaùo lyù veà Thaùnh Leã. Ngaøi noùi raèng "Thaùnh Leã laø kinh nguyeän, hay ñuùng hôn, ñoù laø kinh nguyeän tinh tuùy, cao caû nhaát, cao sieâu nhaát, vaø ñoàng thôøi "cuï theå" nhaát, do ñoù chuùng ta khoâng ñöôïc noùi chuyeän hay chuïp hình trong Thaùnh Leã, maø phaûi chuù t6am vaøo cuoäc gaëp gôõ vôùi Chuùa ñeå Ngöôøi phuïc hoài chuùng ta laïi vôùi ôn goïi ban ñaàu cuûa chuùng ta: laø hình aûnh vaø gioáng Thieân Chuùa.".
Anh chò em thaân meán, chaøo anh chò em!
Chuùng ta haõy tieáp tuïc baøi giaùo lyù veà Thaùnh Leã. Ñeå hieåu ñöôïc veû ñeïp cuûa vieäc cöû haønh Thaùnh Leã, toâi muoán baét ñaàu baèng moät khía caïnh raát ñôn giaûn: Thaùnh Leã laø kinh nguyeän, hay ñuùng hôn, ñoù laø kinh nguyeän tinh tuùy, cao caû nhaát, cao sieâu nhaát, vaø ñoàng thôøi "cuï theå" nhaát. Thaät vaäy, ñoù laø cuoäc gaëp gôõ cuûa tình yeâu vôùi Thieân Chuùa qua Lôøi cuûa Ngaøi, cuøng Mình vaø Maùu Chuùa Gieâsu. Ñoù laø moät cuoäc gaëp gôõ vôùi Chuùa.
Nhöng tröôùc heát chuùng ta phaûi traû lôøi moät caâu hoûi. Kinh nguyeän thaät söï laø gì? Ñoù laø cuoäc ñoái thoaïi tröôùc nhaát vaø quan troïng nhaát, moät moái lieân heä caù nhaân vôùi Thieân Chuùa. Vaø con ngöôøi ñöôïc taïo ra nhö moät höõu theå trong moái lieân heä caù nhaân vôùi Thieân Chuùa chæ thaáy söï hieän thöïc troïn veïn cuûa mình trong cuoäc gaëp gôõ Ñaáng Taïo Döïng neân mình. Con ñöôøng soáng laø höôùng ñeán cuoäc gaëp gôõ döùt khoaùt vôùi Chuùa.
Saùch Saùng Theá Kyù khaúng ñònh raèng con ngöôøi ñöôïc taïo döïng theo hình aûnh vaø gioáng Thieân Chuùa, Ñaáng laø Chuùa Cha vaø Chuùa Con vaø Chuùa Thaùnh Thaàn, moät moái lieân heä hoaøn haûo cuûa tình yeâu laø söï hieäp nhaát. Töø ñoù, chuùng ta coù theå hieåu raèng taát caû chuùng ta ñeàu ñöôïc taïo döïng ñeå böôùc vaøo moät moái lieân heä hoaøn haûo cuûa tình yeâu, trong söï lieân tuïc trao ban vaø ñoùn nhaän ñeå nhö theá tìm thaáy söï vieân maõn cuûa mình.
Khi oâng Moâseâ, tröôùc buïi gai ñang chaùy, nhaän ñöôïc ôn Thieân Chuùa goïi, oâng hoûi teân Ngaøi laø gì. Vaø Thieân Chuùa ñaõ traû lôøi nhö theá naøo? "Ta laø Ñaáng Ta Laø" (Xh 3:14). Cuïm töø naøy, theo nghóa ban ñaàu cuûa noù, dieãn taû söï hieän dieän vaø quyù meán, vaø ngay sau ñoù Thieân Chuùa noùi theâm, "Chuùa, Thieân Chuùa cuûa toå phuï ngöôi, Thieân Chuùa cuûa Abraham, Thieân Chuùa cuûa Isaac, vaø Thieân Chuùa cuûa Giacoùp" (caâu 15 ). Theo caùch naøy, Ñöùc Kitoâ cuõng vaäy, khi Ngöôøi keâu goïi caùc moân ñeä, keâu goïi hoï ôû vôùi Ngöôøi. Do ñoù, ñaây laø aân suûng lôùn lao nhaát: ñeå coù theå traûi nghieäm Thaùnh Leã, Bí Tích Thaùnh Theå laø khoaûnh khaéc ñaëc bieät ñeå ôû vôùi Chuùa Gieâsu vaø nhôø Ngöôøi, vôùi Thieân Chuùa vaø anh em chuùng ta.
Caàu nguyeän, gioáng nhö baát kyø cuoäc ñoái thoaïi chaân thaät naøo, cuõng coù nghóa laø bieát caùch giöõ im laëng, trong caùc cuoäc ñoái thoaïi coù nhöõng giaây phuùt im laëng, trong im laëng cuøng vôùi Chuùa Gieâsu. Vaø khi chuùng ta ñi döï Thaùnh Leã, coù leõ chuùng ta ñeán tröôùc naêm phuùt vaø baét ñaàu troø chuyeän vôùi ngöôøi beân caïnh mình. Nhöng ñoù khoâng phaûi laø giaây phuùt ñeå noùi truyeän: ñoù laø giaây phuùt ñeå im laëng, ñeå chuaån bò cho cuoäc ñoái thoaïi. Ñoù laø giaây phuùt ñeå hoài taâm ngoõ haàu chuaån bò cho cuoäc ñoái thoaïi vôùi Chuùa Gieâsu. Söï im laëng raát quan troïng. Haõy nhôù nhöõng gì toâi ñaõ noùi tuaàn tröôùc: chuùng ta khoâng döï moät buoåi trình dieãn, chuùng toâi saép gaëp gôõ Chuùa, vaø söï im laëng chuaån bò chuùng ta vaø ñi cuøng chuùng ta. Giöõ im laëng cuøng vôùi Chuùa Gieâsu. Töø söï im laëng maàu nhieäm cuûa Thieân Chuùa naûy sinh ra Lôøi Ngaøi, laø ñieàu vang doäi trong taâm hoàn chuùng ta. Chính Chuùa Gieâsu daïy chuùng ta raèng thaät söï coù theå "ôû laïi" vôùi Chuùa Cha vaø Ngöôøi chöùng toû ñieàu naøy baèng kinh nguyeän cuûa Ngöôøi. Caùc Tin Möøng cho chuùng ta thaáy Chuùa Gieâsu ruùt vaøo nôi thanh vaéng ñeå caàu nguyeän; caùc moân ñeä, khi thaáy moái lieân heä maät thieát naøy vôùi Chuùa Cha, caûm thaáy muoán tham gia, vaø caùc oâng xin Ngöôøi, "Laïy Chuùa, xin daïy chuùng con caàu nguyeän" (Lc 11:1). Chuùng ta ñaõ nghe ñieàu naøy trong Baøi Ñoïc Thöù Nhaát, ôû ñaàu buoåi trieàu yeát. Chuùa Gieâsu traû lôøi raèng ñieàu ñaàu tieân caàn thieát ñeå caàu nguyeän laø coù theå thöa "Laïy Cha". Haõy coi chöøng: neáu toâi khoâng theå thöa "Laïy Cha" vôùi Thieân Chuùa thì toâi khoâng theå caàu nguyeän. Chuùng ta phaûi hoïc caùch thöa, "Laïy Cha", töùc laø ñaët mình trong söï hieän dieän cuûa Ngaøi vôùi loøng tin töôûng cuûa con thaûo. Nhöng ñeå coù theå hoïc, thì caàn phaûi khieâm toán nhìn nhaän raèng chuùng ta caàn phaûi ñöôïc höôùng daãn, vaø noùi moät caùch ñôn giaûn: Laïy Chuùa, xin daïy con caàu nguyeän.
Ñaây laø ñieåm thöù nhaát: khieâm toán, nhìn nhaän mình laø con caùi, ñeå nghæ ngôi trong Chuùa Cha, ñeå tín thaùc nôi Ngaøi. Ñeå vaøo Nöôùc Trôøi chuùng ta phaûi laøm cho mình nhoû beù nhö treû nhoû. Theo nghóa laø treû nhoû bieát caùch tin töôûng, chuùng bieát raèng coù moät ai ñoù seõ lo cho chuùng, veà nhöõng gì chuùng seõ aên, nhöõng gì chuùng seõ maëc vaø vaân vaân (c. Mt 6: 25-32). Ñaây laø thaùi ñoä ñaàu tieân: tín thaùc vaø tin töôûng, nhö treû em ñoái vôùi cha meï; bieát raèng Thieân Chuùa nhôù ñeán anh chò em vaø chaêm soùc anh chò em, anh chò em, toâi, taát caû moïi ngöôøi.
Thieân höôùng thöù hai, moät laàn nöõa ñieån hình cuûa treû em, laø ñeå cho mình ngaïc nhieân. Treû em luoân hoûi caû nghìn caâu hoûi vì chuùng muoán tìm hieåu theá giôùi; vaø chuùng thaäm chí coøn thaéc maéc veà nhöõng ñieàu nhoû nhaët, bôûi vì moïi söï ñeàu môùi meû ñoái vôùi chuùng. Ñeå vaøo Nöôùc Trôøi, chuùng ta phaûi ñeå cho mình ngaïc nhieân. Trong moái lieân heä cuûa chuùng ta vôùi Chuùa, trong caàu nguyeän - toâi hoûi - chuùng ta coù cho pheùp mình bò kinh ngaïc, hay chuùng ta nghó raèng mình ñang noùi lôøi caàu nguyeän aáy vôùi Thieân Chuùa nhö con veït? Khoâng, caàu nguyeän laø tin töôûng vaø môû loøng ra ñeå kinh ngaïc. Chuùng ta coù ñeå cho Thieân Chuùa, Ñaáng luoân laø Thieân Chuùa cuûa ngaïc nhieân, laøm cho chuùng ta kinh ngaïc khoâng? Bôûi vì cuoäc gaëp gôõ vôùi Chuùa luoân laø moät cuoäc gaëp gôõ soáng ñoäng, khoâng phaûi laø moät chuyeán vieáng thaêm vieän baûo taøng. Ñoù laø moät cuoäc gaëp gôõ soáng ñoäng, vaø chuùng ta ñi döï Thaùnh Leã, chöù khoâng ñeán moät vieän baûo taøng. Chuùng ta haõy ñi ñeán moät cuoäc gaëp gôõ soáng ñoäng vôùi Chuùa.
Tin Möøng noùi veà moät oâng Nicodemoâ (Ga 3: 1-21), moät baäc laõo thaønh, moät moät ngöôøi coù thaåm quyeàn ôû Israel, ñi ñeán gaëp Chuùa Gieâsu; vaø Chuùa noùi vôùi oâng veà söï caàn thieát phaûi "sinh laïi" (xem caâu 3). Nhöng noù coù nghóa gì? Moät ngöôøi coù theå "taùi sinh" ñöôïc khoâng? Ñeå trôû laïi ngoõ haàu coù höông vò, nieàm vui, söï kyø dieäu cuûa cuoäc soáng, laø ñieàu coù khaû thi khoâng, ngay caû khi phaûi ñoái dieän vôùi raát nhieàu thaûm caûnh? Ñaây laø moät caâu hoûi cô baûn veà ñöùc tin cuûa chuùng ta, vaø ñaây laø öôùc muoán cuûa moïi tín höõu thaät söï: öôùc muoán ñöôïc taùi sinh, nieàm vui ñöôïc laøm laïi töø ñaàu. Chuùng ta coù öôùc muoán naøy khoâng? Coù phaûi moãi ngöôøi trong chuùng ta ñeàu muoán ñöôïc taùi sanh, ñöôïc gaëp Chuùa khoâng? Anh chò em coù öôùc muoán naøy khoâng? Thaät vaäy, chuùng ta coù theå deã daøng bò ñi laïc bôûi vì, nhö haäu quaû cuûa nhieàu hoaït ñoäng, cuûa nhieàu döï aùn seõ ñöôïc thöïc hieän, chuùng ta coøn laïi ít thôøi gian vaø chuùng ta maát caùi nhìn veà ñieàu gì laø cô baûn: cuoäc soáng cuûa taâm hoàn chuùng ta, cuoäc soáng tinh thaàn cuûa chuùng ta, cuoäc soáng laø cuoäc gaëp gôõ vôùi Chuùa trong kinh nguyeän.
Thaät ra, Chuùa laøm cho chuùng ta ngaïc nhieân baèng caùch cho chuùng ta thaáy raèng Ngöôøi yeâu thöông chuùng ta ngay caû trong söï yeáu ñuoái cuûa chuùng ta. "Chuùa Gieâsu Kitoâ. .. laø cuûa leã ñeàn buø toäi loãi chuùng ta, khoâng nhöõng chæ chuùng ta maø coøn toäi loãi cuûa toaøn theá giôùi" (1 Ga 2: 2). Hoàng aân naøy, moät nguoàn an uûi ñích thöïc - nhöng Chuùa luoân luoân tha thöù cho chuùng ta - ñaây laø söï an uûi thaät, ñaây laø moät moùn quaø ñöôïc ban cho chuùng ta qua Bí Tích Thaùnh Theå, ñaây laø tieäc cöôùi maø Phu Quaân gaëp söï moûng doøn cuûa chuùng ta. Toâi coù theå noùi raèng khi toâi röôùc Leã trong Thaùnh Leã, Chuùa coù gaëp söï yeáu ñuoái cuûa toâi khoâng? Vaâng! Chuùng ta coù theå noùi ñieàu aáy vì noù laø söï thaät! Chuùa gaëp söï moûng doøn cuûa chuùng ta ñeå phuïc hoài chuùng ta laïi vôùi ôn goïi ban ñaàu cuûa chuùng ta: laø hình aûnh vaø gioáng Thieân Chuùa. Ñaây laø moâi tröôøng cuûa Bí Tích Thaùnh Theå, ñaây laø kinh nguyeän.
Phaoloâ Phaïm Xuaân Khoâi chuyeån ngöõ