Haõy ra choã nöôùc saâu'
Baøi giaûng Leã beá maïc Ñaïi hoäi Giôùi treû
Giaùo tænh Haø Noäi laàn thöù XV
"Haõy ra choã nöôùc saâu'' - Baøi giaûng Leã beá maïc Ñaïi hoäi Giôùi treû Giaùo tænh Haø Noäi laàn thöù XV.
Thanh Hoùa (VietCatholic News 22-11-2017) - Baøi giaûng cuûa Ñöùc Cha Giuse Nguyeãn Naêng trong Leã beá maïc Ñaïi hoäi Giôùi treû Giaùo tænh Haø Noäi laàn thöù XV taïi Thanh Hoùa ngaøy 22 thaùng 11 naêm 2017:
Caùc baïn treû cuûa giaùo tænh Haø Noäi hoïp nhau nôi ñaây vôùi nieàm vui daâng traøo. Vôùi thaùnh leã naøy, Ñaïi hoäi Giôùi treû ñaït tôùi ñænh cao vaø seõ daàn kheùp laïi. Caùc con seõ ra veà, loøng aáp uû leänh truyeàn cuûa Chuùa Gieâsu : "Haõy ra choã nöôùc saâu" ñeå chia seû "nieàm vui cuûa Tin Möøng" cho moïi ngöôøi.
Chuû ñeà cuûa Ñaïi hoäi laàn naøy truøng hôïp vôùi chuû ñeà Naêm Thaùnh cuûa giaùo phaän Thanh Hoùa möøng kyû nieäm 85 naêm thaønh laäp. Moät naêm qua, caùc baïn treû Thanh Hoùa ñaõ leân ñöôøng cung nghinh Thaùnh giaù Chuùa Gieâsu ñeán caùc giaùo xöù, ñeán vôùi caû caùc thoân laøng xa xaêm nhaát. Caùc baïn ñaõ ra choã nöôùc saâu vaø ñaõ thu veà nhieàu meû löôùi. Xin chia vui vaø chuùc möøng caùc baïn treû Thanh Hoùa.
1. "Haõy ra choã nöôùc saâu". "Ra choã nöôùc saâu ñeå thaû löôùi". Tröôùc heát ñoù laø leänh truyeàn loan baùo Tin Möøng. Lôøi ñoù töø nay seõ laø leänh leân ñöôøng Chuùa khaéc ghi vaøo taâm tö ñeå caùc con ñeán vôùi baïn beø trong giaùo xöù, nôi tröôøng hoïc, trong thoân xoùm, ngoaøi xaõ hoäi.
Caùc baïn treû, caùc con ñöøng ngaïi nguøng, ñöøng töï ti maëc caûm, ñöøng sôï haõi. Sau moät ñeâm vaát vaû maø khoâng baét ñöôïc gì, caùc toâng ñoà chaéc chæ nghó ñeán chuyeän thu löôùi vaø ñem thuyeàn vaøo bôø. Nhöng Chuùa laïi baûo: "Haõy cheøo ra choã nöôùc saâu maø thaû löôùi". Caùc toâng ñoà hoaøn toaøn tin töôûng vaøo lôøi Chuùa neân ñaõ thaû löôùi vaø baét ñöôïc raát nhieàu caù, ñeán noãi haàu nhö raùch caû löôùi.
Vaäy thì caùc con haõy ra choã nöôùc saâu maø thaû löôùi, haõy daùm laøm moät cuoäc maïo hieåm vaøo bieån ñôøi, coù veû ñaày khoù khaên, nhöng döïa vaøo Chuùa Gieâsu, caùc con seõ thaønh coâng. Haõy leân ñöôøng, duø khaû naêng giôùi haïn, duø mang thaân phaän toäi loãi. Caùc con haõy "ñi ra", ra khoûi mình, ñöøng co cuïm trong cuoäc soáng ích kyû. Bieát bao nhieâu ngöôøi chöa ñöôïc bieát Chuùa, chöa ñöôïc gaëp Chuùa laø tình yeâu, laø yù nghóa vaø haïnh phuùc ñích thöïc cuûa cuoäc ñôøi, chöa ñöôïc qui tuï trong gia ñình Hoäi Thaùnh. Bieát bao nhieâu anh chò em ñang ñau khoå, ñoùi ngheøo, bò aùp böùc vaø bò boû rôi. Hoï ñang mong chôø ôn cöùu ñoä, ñang khao khaùt laéng nghe Tin Möøng cuûa Chuùa Gieâsu.
Neáu ñöôïc chöõa khoûi moät côn beänh hieåm ngheøo, caùc con coù theå giöõ kín nieàm vui cho rieâng mình khoâng ? Neáu tìm ra moät kho baùu choân trong ruoäng, caùc con coù che giaáu nieàm vui ñöôïc khoâng ? Chaéc chaén caùc con seõ keå cho ngöôøi khaùc, gaëp ai cuõng keå, keå ñi keå laïi maø khoâng chaùn, ngöôøi ta khoâng muoán nghe maø vaãn cöù keå. Neáu quaû thöïc loøng caùc con caûm nghieäm ñöôïc nieàm vui vaø haïnh phuùc vì ñaõ gaëp Chuùa vaø coù Chuùa trong ñôøi, nieàm vui aáy ñaày aép neân ñöông nhieân seõ traøn ra ngoaøi, vaø caùc con seõ nhieät tình thoâng truyeàn nieàm vui aáy cho moïi ngöôøi.
2. "Haõy ra choã nöôùc saâu" : ñoù cuõng laø lôøi môøi goïi loan baùo Tin Möøng baèng caùch daán thaân vaøo moâi tröôøng xaõ hoäi. Theá giôùi hoâm nay ñaày nhöõng baát coâng vaø boùc loät, ích kyû vaø haän thuø ; Chuùa môøi goïi caùc con ra choã nöôùc saâu ñeå bieán ñoåi theá giôùi naøy thaønh moät ñaïi gia ñình soáng trong tình yeâu vaø coâng lyù, lieân ñôùi vaø chia seû.
Trong lôøi daãn nhaäp cho quyeån giaùo lyù Docat trình baøy giaùo huaán cuûa Hoäi Thaùnh veà caùc vaán ñeà xaõ hoäi, Ñöùc Thaùnh Cha Phanxicoâ noùi: neàn kinh teá hieän nay ñang gieát haïi con ngöôøi, vì noù mang tính loaïi tröø vaø baát bình ñaúng. Raát nhieàu ngöôøi treû khoâng kieám ñöôïc vieäc laøm ; nhieàu ngöôøi lôùn tuoåi bò gaït ra ngoaøi leà ; nhieàu ngöôøi ngheøo boû chaïy ñeán caùc khu oå chuoät trong nhöõng thaønh phoá lôùn vôùi hy voïng tìm thaáy vaøi thöù coøn soùt laïi ôû ñoù ñeå soáng cho qua ngaøy. Hieän nay 10% daân soá toaøn caàu sôû höõu ñeán 85% taøi saûn theá giôùi, chæ coù 1% taøi saûn theá giôùi ñöôïc chia cho nöûa daân soá theá giôùi. Khoaûng 1.4 tyû ngöôøi soáng ngheøo khoå cuøng cöïc döôùi 25,000 VNÑ moãi ngaøy.
Ñöùc Thaùnh Cha môøi goïi "Caùc con haõy laøm". "Cha öôùc mô coù ñöôïc moät trieäu ngöôøi treû Kitoâ höõu, thaäm chí coøn nhieàu hôn nöõa, öôùc mô coù caû moät theá heä vöøa ñi vöøa baøn chuyeän hoïc thuyeát xaõ hoäi cho nhöõng ngöôøi ñoàng thôøi vôùi mình. Khoâng coù caùi gì khaùc seõ laøm thay ñoåi theá giôùi, maø chæ coù nhöõng con ngöôøi cuøng vôùi Chuùa Gieâsu daán thaân cho theá giôùi, cuøng vôùi Ngaøi ñeán nhöõng 'vuøng ven' vaø ñi vaøo giöõa nhöõng laám lem cuûa cuoäc ñôøi môùi thay ñoåi ñöôïc. Caùc con haõy ñi vaøo chính trò nöõa, haõy ñaáu tranh cho coâng lyù vaø phaåm giaù con ngöôøi, ñaëc bieät cho nhöõng ngöôøi ngheøo nhaát trong nhöõng ngöôøi ngheøo. Taát caû caùc con laø Giaùo hoäi. Vaäy thì, haõy ñoan chaéc raèng Giaùo hoäi ñöôïc bieán ñoåi, raèng Giaùo hoäi vaãn ñang soáng, bôûi vì Giaùo hoäi caûm thaáy chính mình bò thaùch thöùc bôûi tieáng keâu than cuûa nhöõng ngöôøi bò töôùc ñoaït, bôûi tieáng keâu xin cuûa nhöõng ngöôøi khoán cuøng, vaø bôûi nhöõng ngöôøi chaúng coù ai ñoaùi hoaøi quan taâm." (Lôøi daãn nhaäp Docat, nxb Toân giaùo 2017, trang 12-13)
Daán thaân vaøo xaõ hoäi nhö theá chính laø "ra choã nöôùc saâu", laø ñi vaøo nhöõng vuøng taêm toái cuûa cuoäc ñôøi, vaøo nhöõng laõnh vöïc khoù khaên vaát vaû, coù khi nguy hieåm ñeán söï an toaøn baûn thaân nöõa. Thöïc teá cuûa cuoäc soáng xaõ hoäi laø moät lôøi thaùch ñoá nghieâm troïng ñeå caùc con can ñaûm vaø nhieät tình laøm cho men Tin Möøng thaám vaøo moïi sinh hoaït vaø cô caáu cuûa xaõ hoäi. Khi caùc con coù Chuùa vaø haønh ñoäng nhôø aùnh saùng vaø söùc maïnh cuûa Chuùa, caùc con seõ thay ñoåi ñöôïc theá giôùi.
3. Coâng cuoäc loan baùo Tin Möøng vaø daán thaân vaøo xaõ hoäi phaûi khôûi ñi töø ñôøi soáng gia ñình. Chuû ñeà "haõy ra choã nöôùc saâu" cuûa Ñaïi hoäi Giôùi treû môøi goïi caùc con loan baùo Tin Möøng baèng caùch theå hieän "nieàm vui tình yeâu" trong ñôøi soáng hoân nhaân.
Haàu heát caùc con seõ soáng ôn goïi hoân nhaân vaø öôùc mô coù moät gia ñình haïnh phuùc thaùnh thieän. Laøm sao ñeå öôùc mô aáy trôû thaønh hieän thöïc? Ñeå coù ñöôïc haïnh phuùc trong gia ñình, caùc con khoâng theå thuï ñoäng ngoài chôø sung ruïng. Khoâng ai cho khoâng haïnh phuùc gia ñình. Haïnh phuùc aáy phaûi ñöôïc kieán taïo töøng ngaøy, töøng giôø, qua töøng lôøi noùi vieäc laøm, qua töøng öùng xöû vaø choïn löïa cuï theå. Ñeå coù haïnh phuùc trong ñôøi soáng hoân nhaân, cuõng phaûi ra choã nöôùc saâu.
Trong tieáng latinh, "altus" coù nghóa laø saâu vaø cuõng coù nghóa laø cao. Ñi bieån thì ra choã nöôùc saâu, coøn leo nuùi thì vöôn leân taàm cao.
"Ra choã nöôùc saâu" laø moät lôøi môøi goïi daùm tröïc dieän vôùi thöïc teá ñeå can ñaûm vaø khoân ngoan vöôït qua nhöõng thöû thaùch. Nhieàu cuoäc hoân nhaân bò ñoå vôõ vì quaù laõng maïn aûo töôûng, khoâng bieát vöôït qua nhöõng thu huùt ban ñaàu ñeå ñoái dieän vôùi nhöõng boån phaän, nhöõng khoù khaên vaø giôùi haïn cuûa moãi ngöôøi.
Vöôn tôùi taàm cao laø vun ñaép moät tình yeâu hoân nhaân ñích thöïc.
Moät tình yeâu chæ bieát soáng cho mình laø moät tình yeâu ích kyû. Daùm queân baûn thaân, daùm cho ñi chính mình vaø hy sinh cho ngöôøi mình yeâu, ñoù môùi laø tình yeâu ôû taàm cao.
Yeâu nhau maø chæ nhaém tôùi tieàn baïc, ñòa vò, saéc ñeïp, höôûng thuï khoaùi laïc, ñoù laø yeâu mình ; thaät ra ñoù khoâng phaûi laø tình yeâu, maø chæ laø nhöõng tính toaùn vò kyû, nhöõng caûm xuùc hôøi hôït, coù nguy cô sôùm phai nhaït vaø ñoå vôõ, thaäm chí coøn laøm haï thaáp phaåm giaù con ngöôøi.
Tình yeâu ôû taàm cao nhaém ñeán chính con ngöôøi maø mình yeâu, yeâu thöông ngöôøi aáy khi thònh vöôïng cuõng nhö luùc gian nan, khi maïnh khoûe cuõng nhö luùc beänh taät, khi coøn coøn treû trung haáp daãn cuõng nhö khi ñaõ raïm naéng nhaên nheo vì vaát vaû lao ñoäng.
Moät tình yeâu ôû taàm cao coù nghóa laø yeâu nhau ñeán ñoä daùm tha thöù cho nhau, queân ñi nhöõng loãi laàm cuûa nhau, chaáp nhaän nhöõng khuyeát ñieåm vaø giôùi haïn cuûa nhau.
Caùc con coù khaû naêng nôû moät nuï cöôøi khi gaëp buoàn phieàn khoâng, noùi moät lôøi yeâu thöông khi ñang böïc töùc, laøm moät nghóa cöû phuïc vuï khi ñang meät moûi khoâng? Caùc con coù khaû naêng vöôn leân tôùi taàm cao cuûa tình yeâu nhö theá khoâng?
Hôn nöõa, caùc con coù daùm vöôn leân taàm cao cuûa ñôøi soáng thaùnh thieän trong hoân nhaân khoâng? Coù daùm öôùc mô laø nhöõng vò thaùnh trong ôn goïi hoân nhaân khoâng? Taïi sao khoâng? Trong lòch söû ñaõ coù raát nhieàu vò thaùnh laø nhöõng oâng choàng, laø nhöõng baø vôï, laø caû choàng vaø vôï. Chuùng ta coù nhöõng taám göông saùng choùi nhö thaùnh Giuse vaø Ñöùc Meï, thaùnh Gioakim vaø Anna, hai oâng baø thaùnh Isidore laø nhöõng ngöôøi noâng daân hieàn laønh vaø baùc aùi, hai oâng baø thaùnh Martin laø cha meï cuûa thaùnh Teâreâsa Haøi Ñoàng Gieâsu.
Haõy kieán taïo ñôøi soáng hoân nhaân haïnh phuùc vaø thaùnh thieän. Moät ñôøi soáng hoân nhaân ôû taàm cao nhö theá toûa chieáu höông thôm cuûa Tin Möøng vaø coù söùc haáp daãn maïnh meõ. Moät thaønh phoá xaây treân nuùi khoâng theå che giaáu ñöôïc ; cuõng vaäy, moät ñôøi soáng gia ñình haïnh phuùc vaø thaùnh thieän tuy ñôn sô laëng leõ cuõng khoâng theå che giaáu ñöôïc. Moïi ngöôøi seõ nhìn vaøo ñôøi soáng gia ñình cuûa caùc con vaø ngôïi khen Cha treân trôøi.
4. Cuoái cuøng, ñeå coù theå loan baùo Tin Möøng, xaây döïng moät theá giôùi môùi vaø kieán taïo gia ñình haïnh phuùc thaùnh thieän, caùc baïn treû haõy ñöa chính cuoäc ñôøi mình ra choã nöôùc saâu vaø vöôn leân tôùi taàm cao.
"Haõy ra choã nöôùc saâu", ñoù laø lôøi keâu goïi caùc con tieán tôùi nhöõng muïc tieâu xa hôn, khoù hôn, ñoøi hy sinh nhieàu hôn. Leänh truyeàn cuûa Chuùa laøm lieân töôûng ñeán chaâm ngoân cuûa Theá vaän hoäi Olympic : "Nhanh hôn, cao hôn, maïnh hôn" (Citius, altius, fortius). Ngaøy 19-12-2014, khi tieáp kieán ban laõnh ñaïo vaø caùc vaän ñoäng vieân thuoäc UÛy ban quoác gia Italia veà Olympic, ÑTC Phanxicoâ ñaõ nhaéc laïi chaâm ngoân naøy, vaø ngaøi noùi : "Chaâm ngoân naøy laø moät thaùch ñoá ñaûm nhaän söï vaát vaû, hy sinh, ñeå ñaït tôùi nhöõng muïc tieâu quan troïng trong cuoäc soáng, chaáp nhaän nhöõng giôùi haïn cuûa mình, vaø khoâng ñeå cho chuùng ngaên chaën, traùi laïi tìm caùch khaéc phuïc chuùng".
Chuyeän nguï ngoân keå raèng trong khu röøng noï, coù oâng laõo moät ngaøy kia vaøo röøng ñoán cuûi nhaët ñöôïc moät quaû tröùng chim. Buoåi chieàu veà nhaø, oâng laõo ñaët quaû tröùng aáy vaøo oå tröùng gaø ñang aáp.
Moät ngaøy noï, gaø meï vui möøng khi oå tröùng nôû ra moät baày gaø con vaø coù caû chuù chim non beù nhoû nöõa. Haèng ngaøy, chuù chim ñi aên cuøng ñaøn gaø. Moät hoâm, ñaøn gaø con ñang tung taêng kieám aên thì nhìn thaáy moät con chim lôùn voã caùnh tung bay treân trôøi xanh. Chuù chim non ngöôùc maét leân nhìn theo vaø noùi: "Kia laø loaøi gì maø laïi bay ñöôïc treân trôøi xanh". Ñaøn gaø con vui veû noùi vôùi chuù: "Ñoù laø loaøi chim ñaïi baøng, chuùa teå cuûa caùc loaøi chim. Noù coù ñoâi caùnh lôùn ñaày söùc maïnh ñeå bay löôïn treân trôøi xanh. Coøn chuùng ta laø loaøi gaø, chuùng ta chæ kieám aên vaø vui chôi döôùi maët ñaát naøy".
Thænh thoaûng chuù chim laïi nhìn thaáy chim ñaïi baøng voã caùnh tung bay treân trôøi. Chuù öôùc moät ngaøy naøo ñoù mình cuõng ñöôïc bay löôïn töï do treân trôøi nhö loaøi chim ñaïi baøng kia.
Thôøi gian troâi ñi, ñaøn gaø con lôùn leân vaø vaãn treâu ñuøa chuù chim ñang mô öôùc vieãn voâng. Chuù chim thì ngaøy naøo cuõng ngöôùc leân trôøi nhìn chim ñaïi baøng voã caùnh tung bay treân baàu trôøi xanh töï do, vaø noù öôùc ao moät ngaøy naøo ñoù seõ ñöôïc bay löôïn töï do nhö theá.
Moät ngaøy noï, ñang khi caû ñaøn gaø ñi aên vaø vui ñuøa, chuù chim ngöôùc maét leân trôøi nhìn chim ñaïi baøng bay löôïn. Boãng döng, chuù chim baét chöôùc giang ñoâi caùnh vaø voã voã nhö chim ñaïi baøng ñang bay löôïn. Töï nhieân, chuù thaáy cô theå mình nheï nhoõm vaø nhö ñöôïc naâng leân. Chuù voã caùnh maïnh hôn nöõa vaø baát thaàn cô theå chuù ñöôïc naâng leân rôøi khoûi maët ñaát. Chuù voã caùnh bay leân baàu trôøi xanh cao vaø ngôõ ngaøng nhìn xuoáng ñaát. Ñaøn gaø con ngô ngaùc nhìn chuù ñang bay löôïn treân baàu trôøi xanh. Coøn chuù chim thì cöù voã caùnh bay cao vaø löôïn nhaøo treân baàu trôøi xanh. Baáy giôø, noù nhaän ra raèng mình chính laø loaøi chim ñaïi baøng, chuùa teå cuûa caùc loaøi chim.
Caùc baïn treû thaân meán, caùc con ñöôïc Thieân Chuùa taïo döïng cho moät lyù töôûng cao caû. Chuùa Gieâsu ñeán ñeå môøi goïi caùc con bay cao. Ñöøng baèng loøng vôùi cuoäc soáng taàm thöôøng, ñöøng an phaän vôùi loái soáng toái thieåu, ñöøng chaáp nhaän soáng thaáp leø teø trong theá giôùi vaät chaát, ñöøng vuøi ñaàu vaøo games, ñöøng bieán cuoäc ñôøi neân thaáp heøn baèng phim aûnh ñen, ñöøng ñaùnh maát cuoäc ñôøi trong röôïu cheø hay ma tuùy.
Haõy nhìn leân cao, nhìn leân Chuùa Gieâsu vaø böôùc theo Ngaøi. Chuùa Gieâsu khoâng laáy maát cuûa caùc con ñieàu gì. Ngaøi chæ muoán ñi vaøo cuoäc ñôøi caùc con ñeå ñöa caùc con leân cao. Chuùa Gieâsu, Lôøi haèng soáng cuûa Ngaøi, Mình vaø Maùu thaùnh cuûa Ngaøi, Hoäi Thaùnh cuûa Ngaøi, ôn goïi Kitoâ höõu, phaåm giaù laøm ngöôøi, taát caû nhöõng ñieàu aáy khoâng heà taàm thöôøng nhöng heát söùc cao caû vaø linh thaùnh. Caùc con haõy traân troïng vaø yeâu quí, haõy baûo toàn vaø laøm cho lôùn leân trong cuoäc ñôøi. Ñoâi chaân caùc con ñaïp ñaát, nhöng ñoâi maét luoân höôùng nhìn leân cao. "Haõy ra choã nöôùc saâu" cuõng chính laø lôøi môøi goïi haõy vöôn cao, haõy maïnh meõ haêng say ñi vaøo cuoäc phieâu löu giöõa bieån ñôøi vôùi tình yeâu vaø aân suûng cuûa Chuùa. Caùc con seõ thu löôïm ñöôïc nhöõng thuyeàn ñaày caù.
Caàu chuùc caùc con ñaày traøn nieàm vui vaø phuùc laønh cuûa Chuùa Gieâsu.
+ GM. Giuse Nguyeãn Naêng