Ngaøy 25 thaùng Möôøi Hai
laø ngaøy leã nghæ chính thöùc cuûa Ukraina
Ngaøy 25 thaùng Möôøi Hai laø ngaøy leã nghæ chính thöùc cuûa Ukraina.
Ukraina (WHÑ 20-11-2017) - Quyeát ñònh ngaøy 25 thaùng Möôøi Hai laø ngaøy leã nghæ chính thöùc ñöôïc Quoác hoäi Ukraina bieåu quyeát thoâng qua hoâm thöù Naêm 16 thaùng 11 naêm 2017, cho thaáy Ukraina ñang xích laïi gaàn chaâu AÂu döôùi aûnh höôûng cuûa Kitoâ giaùo.
Ñaây laø ñieàu chöa töøng xaûy ra keå töø khi nöôùc Coäng hoøa xoâ vieát cuõ naøy ñöôïc ñoäc laäp, sau khi Lieân Xoâ tan raõ naêm 1991! Giôø ñaây, ngaøy 25 thaùng Möôøi Hai, ngaøy leã Giaùng sinh cuûa Coâng giaùo, seõ laø ngaøy leã nghæ chính thöùc ôû Ukraina. Quyeát ñònh naøy ñöôïc thöïc hieän trong khuoân khoå tu chính Boä luaät Lao ñoäng, ñöôïc Quoác hoäi Ukraina bieåu quyeát thoâng qua hoâm thöù Naêm 16 thaùng 11 naêm 2017 taïi thuû ñoâ Kiev, huyû boû truyeàn thoáng cuûa Xoâ vieát möøng leã Lao ñoäng hai ngaøy: ngaøy 1 vaø 2 thaùng Naêm (khoâng nhö nhieàu nöôùc ôû chaâu AÂu chæ möøng vaøo ngaøy 1 thaùng Naêm).
Ñuùng nhö theá, theo vaên baûn do Toång thoáng Petro Poroshenko kyù ban haønh, ngaøy 2 thaùng Naêm seõ khoâng coøn laø ngaøy leã nghæ ôû Ukraina vaø thay theá laø ngaøy 25 thaùng Möôøi Hai.
Taïi quoác gia coù ña soá tín höõu Chính thoáng giaùo naøy, leã Giaùng sinh ñöôïc cöû haønh vaøo ngaøy 7 thaùng Gieâng, cho ñeán nay laø ngaøy leã nghæ. Vaø vaãn seõ nhö vaäy. Nhöng nhöõng ngöôøi muoán möøng leã Giaùng sinh vaøo ngaøy 25 thaùng Möôøi Hai, nhö nhöõng ngöôøi Coâng giaùo vaãn cöû haønh, cuõng seõ coù theå laøm nhö vaäy, trong nhöõng ñieàu kieän töông töï. Ngay laäp töùc, Thö kyù Hoäi ñoàng An ninh vaø Quoác phoøng Ukraina Oleksander Turchynov, ra tuyeân boá hoan ngheânh: "Ñaây laø moät quyeát ñònh lòch söû, cho pheùp chuùng ta taùch ra khoûi lòch cuûa Moskva vaø caùc tieâu chuaån cuûa hoaøng gia Nga". Vaø Chuû tòch Quoác hoäi Andrii Paroubi cuõng vieát treân blog: "Chuùng ta haõy töï giaûi thoaùt mình khoûi söï raøng buoäc cuûa Moskva veà maët tinh thaàn vaø trôû veà vôùi gia ñình cuûa nhöõng daân toäc töï do".
Caàn phaûi baûo veä quyeàn cuûa moät phaàn lôùn daân soá
Moät thoâng caùo keøm theo luaät môùi cho bieát, hôn 23,000 coäng ñoàng Kitoâ giaùo, nhaát laø caùc coäng ñoàng Chính thoáng giaùo vaø Coâng giaùo Hy Laïp ôû Ukraina möøng leã Giaùng sinh vaøo thaùng Gieâng theo lòch Giulianoâ cuõ, vaø khoaûng 11,000 coäng ñoàng Coâng giaùo vaø Tin Laønh möøng leã naøy vaøo thaùng Möôøi Hai theo lòch Greâgoârianoâ. Thoâng caùo giaûi thích: Trong boái caûnh naøy, "caàn baûo veä quyeàn cuûa moät phaàn lôùn daân soá ñeå hoï möøng leã Giaùng sinh vaøo ngaøy phuø hôïp vôùi nieàm tin toân giaùo cuûa hoï".
Roõ raøng, quyeát ñònh naøy phaûn aùnh yù muoán cuûa chính quyeàn thaân phöông Taây cuûa Ukraina, moät chính phuû ñöôïc thaønh laäp sau cuoäc noåi daäy ôû Maidan, uûng hoä vieäc thoaùt Nga trong boái caûnh cuoäc khuûng hoaûng chöa töøng coù vôùi Moskva; daãn ñeán vieäc saùp nhaäp baùn ñaûo Crimea cuûa Ukraina vaøo Nga hoài naêm 2014. Moskva bò caùo buoäc trôï giuùp caùc nhaø hoaït ñoäng ly khai thaân Nga trong cuoäc xung ñoät vuõ trang ôû mieàn ñoâng Ukraina, ñaõ gaây ra caùi cheát cho hôn 10,000 ngöôøi trong voøng ba naêm röôõi.
Antoine Arjakovsky, nhaø söû hoïc Phaùp, chuyeân gia veà Chính thoáng giaùo vaø ñaïi keát taïi Vieän nghieân cöùu lòch söû Colleøge des Bernardins, khaúng ñònh: "Ñoù laø moät daáu hieäu tích cöïc. Söï thay ñoåi naøy cho thaáy Ukraina muoán xích laïi gaàn hôn vôùi chaâu AÂu vaø vôùi theá giôùi hieän ñaïi khi hieäp thoâng vôùi nhöõng ngöôøi anh em chaâu AÂu cuûa mình". Theo oâng, "ngöôøi Ukraina caøng ngaøy caøng thaáy khoâng thoaûi maùi khi khoâng möøng leã Giaùng sinh cuøng ngaøy vôùi moïi ngöôøi". Döôùi maét hoï, neáu khoâng thay ñoåi ngaøy leã Giaùng sinh coù nghóa laø quay trôû laïi "thôøi quaù khöù Trung Coå, trung thaønh vôùi moät quan nieäm veà lòch cuûa ñeá quoác". Thaät vaäy, vaøo theá kyû XVI, Nga hoaøng ñaõ töø choái thay ñoåi ngaøy Giaùng sinh ñaõ ñöôïc aán ñònh vaøo ngaøy 7 thaùng Gieâng töø theá kyû IV.
Ngaøy 7 thaùng Gieâng laø ngaøy leã Giaùng sinh trong lòch Giulianoâ
OÂng Antoine Arjakovsky nhaéc laïi: "Ngaøy 7 thaùng Gieâng laø ngaøy Giaùng sinh trong lòch Giulianoâ. Ngaøy naøy cheânh leäch 13 ngaøy so vôùi ngaøy leã Giaùng sinh ñöôïc Ñöùc giaùo hoaøng Greâgoârioâ aán ñònh vaøo ngaøy 25 thaùng Möôøi Hai, hoài theá kyû XVI. Ngaøy naøy caøng hôïp lyù hôn vì ñoù laø moät thôøi khaéc cuûa vuõ truï: chính vaøo ngaøy naøy maø ngaøy maïnh hôn ñeâm, ngaøy baét ñaàu daøi hôn". Theo Antoine Arjakovsky, "vì theá möøng leã Giaùng sinh vaøo ngaøy 25 thaùng Möôøi Hai laø bình thöôøng hôn, theo kieán thöùc thieân vaên maø chuùng ta bieát ñöôïc ngaøy nay".
Vaø cuoäc caûi caùch naøy ñaõ ñöôïc ñoùn nhaän treân toaøn chaâu AÂu nhöng döøng laïi ôû... Ba Lan. Thaät vaäy, vaøo luùc aáy, Giaùo hoäi Chính thoáng giaùo, chieám ña soá trong laõnh thoå Ukraina hieän nay - khi aáy döôùi söï thoáng trò cuûa Ba Lan - khoâng chaáp nhaän caûi caùch. Caû Giaùo hoäi Coâng giaùo Hy Laïp trung thaønh vôùi Roma cuõng theo lòch Giulianoâ, vì lyù do gaàn guõi vôùi Chính thoáng giaùo.
Antoine Arjakovsky noùi tieáp, ngaøy nay, ôû chính Ukraina, khoâng chæ ngöôøi Coâng giaùo Hy Laïp muoán möøng leã Giaùng sinh vaøo ngaøy 25 thaùng Möôøi Hai. "Töø hai naêm nay, moät giaùo xöù Chính thoáng giaùo ôû Kiev cuõng laøm töông töï, vôùi söï ñoàng yù khoâng chính thöùc cuûa giaùm muïc cuûa hoï laø Ñöùc cha Alexander Drabinko". Vaø, oâng nhaéc laïi raèng, 80% tín höõu Chính thoáng giaùo soáng taïi Phaùp cuõng möøng leã Giaùng sinh vaøo ngaøy 25 thaùng Möôøi Hai.
(La Croix)
Minh Ñöùc