Ñöùc Thaùnh Cha toân phong

2 chaân phöôùc töû ñaïo Colombia

Ñöùc Thaùnh Cha toân phong 2 chaân phöôùc töû ñaïo Colombia.

Villavicencio (Vat. 9-09-2017) - Saùng thöù saùu muøng 8 thaùng 9 naêm 2017, tröôùc söï hieän dieän cuûa 400 ngaøn tín höõu, Ñöùc Thaùnh Cha Phanxicoâ ñaõ toân phong hai vò töû ñaïo ngöôøi Colombia leân baäc chaân phöôùc.

Ñoù laø Ñöùc Cha Jesuùs Emilio Jaramillo Monsalve, bò saùt haïi caùch ñaây 28 naêm (1989) vaø cha Pedro María Ramírez Ramos, bò saùt haïi caùch ñaây 69 naêm (1948).

Ñöùc Thaùnh Cha ñaõ töø Bogotaø bay ñeán phi tröôøng quaân söï cuûa thaønh Villavicencio caùch ñoù 94 caây soá veà höôùng ñoâng nam vaø ôû cao ñoä 460. Khí haäu ôû ñaây raát aåm thaáp vaø noùng, nhaát laø ñoái vôùi nhöõng ngöôøi töø Bogotaø ôû cao ñoä 2,640 meùt ñeán ñaây.

Trong soá caùc tín höõu hieän dieän, cuõng coù nhieàu tín höõu ñeán töø caùc vuøng roäng lôùn Llanos vaø caùc laøng cuûa 112 boä laïc thoå daân, cuõng nhö caùc naïn nhaân bò baïo löïc. Hoï chaøo ñoùn ngaøi vôùi caùc ñieäu vuõ vaø nhöõng baøi ca. Ñaïi dieän moät soá thoå daân ñoù, trong caùc y phuïc truyeàn thoáng, ñaõ ñöôïc Ñöùc Thaùnh Cha chaøo thaêm ñaëc bieät ñaàu thaùnh leã treân leã ñaøi. Coù thoå daân mình traàn taëng cho ngaøi moät chieác lao cuûa hoï. Coù ngöôøi khaùc taëng cho ngaøi voøng ñeo coå cuûa ngöôøi thoå ñòa.

Luùc 9 giôø röôõi saùng giôø ñòa phöông, Ñöùc Thaùnh Cha baét ñaàu thaùnh leã möøng kính Sinh Nhaät Ñöùc Meï, ñaëc bieät laø nghi thöùc toân phong chaân phöôùc cho 2 vò töû ñaïo.

Ñaàu thaùnh leã ñaõ dieãn ra nghi thöùc phong chaân phöôùc. Tieåu söû toùm taét cuûa hai vò chaân phöôùc ñöôïc xöôùng leân.

Tieåu söû hai chaân phöôùc töû ñaïo

- Tröôùc tieân laø Ñöùc Giaùm Muïc Jaramillo Monsalve. Ngaøi sinh ngaøy 16 thaùng 2 naêm 1916 taïi Santo Domingo Colombia, gia nhaäp Hoäi Truyeàn giaùo haûi ngoaïi Yarumal vaø thuï phong linh muïc ngaøy 1 thaùng 9 naêm 1940 luùc môùi ñöôïc 24 tuoåi. Cha laàn löôït ñaûm nhaän caùc chöùc vuï: giaùo sö, linh höôùng chuûng vieän, giaùo taäp, giaùm ñoác chuûng vieän, phuï taù Beà treân Toång quyeàn, Cha sôû nhaø thôø chính toøa Buenaventura, Beà treân Toång quyeàn, ñaëc uûy toaøn quoác Colombia veà Toâng ñoà giaùo daân.

Ngaøy 11 thaùng 11 naêm 1970, luùc 54 tuoåi, Cha ñöôïc Ñöùc Giaùo Hoaøng Phaoloâ 6 boå nhieäm laøm Ñaïi dieän Toâng Toøa ôû Arauca vaø sau naøy ngaøi trôû thaønh Giaùm Muïc chính toøa tieân khôûi taïi ñaây khi haït ñaïi dieän naøy ñöôïc naâng leân haøng giaùo phaän.

Ñöùc Cha Jaramillo Monsalve noåi baät veà caùc hoaït ñoäng beânh vöïc caùc quyeàn cuûa daân ngheøo khoâng coù tieáng noùi. Ngaøi xaùc tín raèng moïi ngöôøi ñeàu coù quyeàn coù tieáng noùi. Ñöùc Cha cuõng laø moät muïc töû quan taâm saên soùc caùc nhu caàu tinh thaàn cuûa ñoaøn chieân vaø daán thaân choáng laïi nhöõng baát coâng xaõ hoäi. Ñöùc Cha Jaramillo bò phieán quaân taû phaùi Quaân ñoäi giaûi phoùng quoác gia, goïi taét laø ELN, baét coùc, tra taán vaø saùt haïi ngaøy 3 thaùng 10 naêm 1989 cuøng vôùi linh muïc Joseù Munos Pareja. Luùc ñoù Ñöùc Cha ñöôïc 73 tuoåi. Löïc löôïng du kích ELN do linh muïc Manuel Peùrez ngöôøi Taây Ban Nha thaønh laäp vaø theo chuû thuyeát maùc xít. Coù moät soá Linh Muïc cuõng gia nhaäp toå chöùc naøy.

- Vò töû ñaïo thöù hai ñöôïc Ñöùc Thaùnh Cha phong chaân phöôùc taïi Colombia laø Cha Pedro Maria Ramírez Ramos (1899-1948), bò gieát vì söï oaùn gheùt ñöùc tin, taïi Armero, tænh Tolima.

Cha sinh taïi thaønh phoá Huila, Colombia ngaøy 23 thaùng 10 naêm 1899 vaø gia nhaäp chuûng vieän Garzoùn naêm leân 16 tuoåi, nhöng rôøi chuûng vieän naøy naêm 21 tuoåi (1020) vaø ñöôïc ñoùn nhaän vaøo chuûng vieän Ibagueù 8 naêm sau ñoù, roài thuï phong linh muïc naêm 1931. Cha laàn löôït laøm cha sôû ôû Chaparral (1931), roài Cunday (1934) vaø Fresno (1943). Naêm 1948, cha chuyeån veà laøm cha sôû ôû Armero-Tolima.

Ngaøy 9 thaùng 4 naêm 1948, Cha Pedro ñeán nhaø thöông ñòa phöông ñeå vieáng thaêm moät beänh nhaân, thì coù nhöõng tin töùc töø thuû ñoâ Bogotaø truyeàn tôùi veà vuï öùng vieân toång thoáng cuûa ñaûng caáp tieán, OÂng Padro Eliecer Gaitaùn, bò gieát. Moät laøn soùng baïo löïc kinh khuûng buøng noå treân toaøn Colombia vaø chính cha Pedro cuõng phaûi traû giaù. Nhöõng ngöôøi uûng hoä oâng Gaitaùn vaø nhöõng ngöôøi theo phe toång thoáng Mariano Ospina Peùrez (1946-1950) choáng ñoái vaø xung ñoät nhau.

Taïi Armero-Tolima, caùc nhoùm gaây roái tìm caùch taán coâng cha Pedro vì hoï cho raèng cha thuoäc nhöõng nhoùm baûo thuû, nhöng cha chaïy ñöôïc vaøo nhaø thôø cuûa caùc nöõ tu doøng Ñöùc Meï chuoäc keû laøm toâi Thaùnh Theå. Moät vaøi gia ñình muoán giuùp cha chaïy troán ban ñeâm ra khoûi laøng nhöng cha quyeát lieät töø choái.

Chieàu ngaøy 10 thaùng 4 naêm 1948, moät nhoùm ñoâng nhöõng ngöôøi caáp tieán xuùc phaïm thaùnh ñöôøng vaø tu vieän cuûa caùc nöõ tu, ñaùm ñoâng baét ñaàu la où, ñoøi phaûi giao noäp cho hoï caùc voõ khí giaáu kín. Caùc nöõ tu chaïy troán heát. Vaø khi hoï kieåm soaùt khoâng thaáy voõ khí naøo, hoï baét giöõ cha Pedro vaø ñieäu ra quaûng tröôøng trung öông. Ñaùm ñoâng haønh hung, vaø moät keû laáy dao röïa cheùm cha cheát. Luùc ñoù cha ñöôïc 68 tuoåi. Thi haøi cha Pedro bò ñeå laïi quaûng tröôøng vaøi tieáng ñoàng hoà vaø chæ ñeán nöûa ñeâm, xaùc cha môùi bò keùo tôùi coång nghóa trang, roài sau ñoù ñöôïc choân trong moät huyeät moä, khoâng coù aùo chuøng thaâm, vaø ngoaøi ra hoï caám khoâng ñöôïc cöû haønh leã nghi toân giaùo naøo. Khi moät soá quan chöùc chính quyeàn töø thuû ñoâ Bogotaø ñeán, luùc ñoù ñaõ laø ngaøy 21 thaùng 4 naêm 1948, ngöôøi ta môùi cho pheùp giaûo nghieäm thi haøi vaø an taùng cha theo nghi thöùc Coâng Giaùo. Gaàn moät thaùng sau, thaân nhaân môùi coù theå ñöa quan taøi cha veà nghóa trang La Plata, queâ höông cuûa cha, vaø töø ñoù moä cuûa cha Pedro trôû thaønh nôi haønh höông.

Ít laâu tröôùc ñoù, cha ñaõ vieát chuùc thö tinh thaàn, trong ñoù cha baøy toû öôùc muoán ñoå maùu mình cho daân thaønh Armero.

Cha Pedro bò nhoùm uûng hoä ñaûng caáp tieán coi laø "moät ngöôøi baûo thuû cuoàng tín vaø nguy hieåm". Thaäm chí 37 naêm sau, cha coøn bò caùo buoäc laø ñaõ gaây ra vuï lôû tuyeát theâ thaûm ngaøy 13 thaùng 11 naêm 1985 laøm cho 20 ngaøn ngöôøi cheát, vì ñaõ nguyeàn ruûa ñaát nöôùc tröôùc khi cheát.

Ñöùc Thaùnh Cha ñaõ ñoïc coâng thöùc cho pheùp toân kính hai vò Toâi Tôù Chuùa: Ñöùc Cha Jaramillo Monsalve vaø Cha Pedro Maria Ramírez Ramos nhö chaân phöôùc, theo caùc qui luaät cuûa Giaùo Hoäi. Hai böùc chaân dung cuûa hai chaân phöôùc môùi ñöôïc veùn maøn, trong khi thaùnh tích cuûa hai vò ñöôïc röôùc leân ñaët caïnh baøn thôø.

Baøi giaûng cuûa Ñöùc Thaùnh Cha

Trong baøi giaûng Thaùnh Leã, Ñöùc Thaùnh Cha ñaõ maïnh meõ môøi goïi toaøn daân Colombia thöïc thi söï hoøa giaûi vaø tha thöù.

Tröôùc tieân, ngaøi nhaéc ñeán leã sinh nhaät Ñöùc Meï. Meï Maria laø aùnh quang ñaàu tieân loan baùo ñeâm chaám döùt, nhaát laø ngaøy ñang ñeán gaàn. Vieäc Meï sinh ra laøm cho chuùng ta tröïc giaùc saùng kieán yeâu thöông, dòu daøng, thöông xoùt cuûa tình yeâu qua ñoù Thieân Chuùa cuùi mình treân chuùng ta vaø môøi goïi chuùng ta ñi vaøo moät giao öôùc tuyeät vôøi vôùi Chuùa maø khoâng ñieàu gì vaø khoâng ai coù theå phaù vôõ.

Ñeà caäp ñeán baøi Tin Möøng, vôùi thaùnh Giuse toan tính aâm thaàm boû vò hoân theâ Maria cuûa mình khi khaùm phaù Meï coù thai,Ñöùc Thaùnh Cha nhaän xeùt raèng: Taâm hoàn cao thöôïng cuûa thaùnh Giuse ñaõ khieán cho thaùnh nhaân ñaët ñieàu maø Ngöôøi ñaõ hoïc ñöôïc qua leà luaät phaûi tuøng phuïc ñöùc baùc aùi; vaø ngaøy hoâm nay, treân theá giôùi naøy, trong ñoù baïo löïc taâm lyù, lôøi noùi vaø theå lyù ñoái vôùi phuï nöõ thöïc laø ñieàu hieån nhieân, thaùnh Giuse xuaát hieän nhö hình aûnh cuûa ngöôøi nam bieát toân troïng vaø teá nhò, tuy khoâng coù ñuû moïi thoâng tin, nhöng vaãn quyeát ñònh baûo veä thanh danh, phaåm giaù vaø maïng soáng cuûa Meï Maria. Trong söï nghi ngôø cuûa thaùnh Giuse khoâng bieát haønh ñoäng caùch naøo cho toát ñeïp hôn, Chuùa ñaõ giuùp ñôõ Ngöôøi choïn löïa phaùn ñoaùn cuûa Chuùa baèng caùch soi saùng cho thaùnh nhaân.

Töø nhöõng ñieàu treân ñaây, Ñöùc Thaùnh Cha aùp duïng vaøo hoaøn caûnh cuûa Colombia, moät quoác gia ñang caàn söï hoøa giaûi hôn bao giôø heát, moät daân toäc ñaày nhöõng chuyeän yeâu thöông vaø aùnh saùng, nhöng cuõng coù nhöõng ñuïng ñoä, xuùc phaïm, vaø caû cheát choùc, nhöng aùnh saùng cuûa Tin Möøng coù theå laøm ñaày nhöõng lòch söû toäi loãi, baïo löïc vaø xung ñoät cuûa chuùng ta.

Ñöùc Thaùnh Cha noùi:

"Hoøa giaûi khoâng phaûi laø moät lôøi tröøu töôïng; neáu khoâng thì noù khoâng mang laïi thaønh quaû naøo, vaø chæ gaây ra söï xa caùch. Hoøa giaûi laø môû ra moät caùnh cöûa cho taát caû vaø töøng ngöôøi ñaõ soáng thaûm traïng xung ñoät. Bao nhieâu naïn nhaân ñaõ thaéng ñöôïc caùm doã deã hieåu laø muoán baùo thuø, baèng caùch trôû thaønh nhöõng ngöôøi naém giöõ vai chính, ñaùng tin caäy hôn, trong tieán trình xaây döïng hoøa bình. Caàn coù nhöõng ngöôøi can ñaûm ñi böôùc ñaàu trong chieàu höôùng aáy, khoâng ñôïi ngöôøi khaùc laøm tröôùc. Chæ caàn moät ngöôøi toát ñeå coù hy voïng! Moãi ngöôøi trong chuùng ta coù theå laø ngöôøi aáy! Ñieàu naøy khoâng coù nghóa laø khoâng nhìn nhaän hoaëc che ñaäy nhöõng khaùc bieät vaø xung ñoät. Ñoù khoâng phaûi laø hôïp thöùc hoùa nhöõng baát coâng caù nhaân hoaëc cô caáu. Vieäc naïi ñeán hoøa giaûi khoâng theå duøng ñeå thích öùng vôùi nhöõng hoaøn caûnh baát coâng. Ñuùng hôn, nhö thaùnh Gioan Phaoloâ 2 ñaõ daïy, "ñoù laø moät cuoäc gaëp gôõ giöõa nhöõng ngöøôi anh em saün saøng vöôït thaéng caùm doã ích kyû vaø töø boû nhöõng toan tính töï thi haønh coâng lyù; ñoù laø thaønh quaû cuûa nhöõng taâm tình maïnh meõ, cao thöôïng vaø quaûng ñaïi, daãn tôùi vieäc thieát laäp moät söï soáng chung döïa treân söï toân troïng moãi ngôøi vaø nhöõng giaù trò rieâng cuûa moãi xaõ hoäi daân söï"...

Ñöùc Thaùnh Cha neâu baät taám göông cuûa hai vò chaân phöôùc môùi, Ñöùc Cha Jaramillo Monsalva vaø Cha Pedro María Ramírez Ramos töû ñaïo laø daáu chæ moät daân toäc muoán ra khoûi vuõng laày baïo löïc vaø oaùn haän.

Vaø ngaøi keát luaän raèng: Moãi ngöôøi trong chuùng ta coù nghóa vuï noùi "ñoàng yù" vôùi söï hoøa giaûi.. Moãi ngöôøi trong chuùng ta coù nghóa vuï noùi "xin vaâng" nhö Meï Maria vaø cuøng Meï chuùc tuïng nhöõng kyø coâng cuûa Chuùa, vì nhö Chuùa ñaõ höùa vôùi caùc toå tieân chuùng ta, Chuùa giuùp taát caû vaø moãi daân toäc, Chuùa giuùp Colombia ngaøy nay ñang muoán hoøa giaûi vaø maõi maõi giuùp doøng doõi cuûa Ngaøi.

Cuoái thaùnh leã, Ñöùc Thaùnh Cha coøn chaøo thaêm moät nhoùm nhöõng ngöôøi soáng soùt sau traän luït thaûm haïi hoài thaùng 4 naêm nay ôû Mocoa, mieàn taây Colombia maø ngaøi ñaõ ñoùng goùp ñeå cöùu trôï caùc naïn nhaân.

G. Traàn Ñöùc Anh, OP

(Radio Vatican)

Back to Vietnamese Missionaries in Asia Home Page