AÙn phong chaân phöôùc cho cha Jacques Hamel
AÙn phong chaân phöôùc cho cha Jacques Hamel.
Rouen, Phaùp (Vat. 27-08-2017) - Moät naêm sau caùi cheát cuûa Linh Muïc Jacques Hamel. Baøi Phoûng vaán Ñöùc Cha Dominique Lebrun, Toång Giaùm Muïc Rouen:
Caùch ñaây moät naêm, ngaøy 26 thaùng 7 naêm 2016 Linh Muïc Jacques Hamel, cha sôû giaùo xöù Saint- Etienne- du -Rouvray thuoäc toång giaùo phaän Rouen, ñaõ bò moät ngöôøi hoài aùm saùt, khi ñang daâng thaùnh leã ban saùng. Cha Hamel ñaõ laø moät linh muïc göông maãu ngoaïi thöôøng. Ngaøi yeâu thöông taát caû moïi ngöôøi vaø noùi vôùi moïi ngöôøi qua söï ñôn sô ñaõ khieán cho ngaøi trôû thaønh moät linh muïc ñaïi ñoàng. Caùch ñaây 3 thaùng toång giaùo phaän Rouen ñaõ baét ñaàu laøm aùn phong chaân phöôùc cho cha.
Sau ñaây chuùng toâi xin göûi ñeán quyù vò baøi phoûng vaán Ñöùc Cha Dominique Lebrun, Toång Giaùm Muïc Rouen, daønh cho nhaø baùo Charles Pechpeyrou veà con ngöôøi cuûa cha Hamel vaø aùn phong chaân phöôùc cho cha.
Hoûi: Thöa Ñöùc Cha, Ñöùc Cha ñaõ soáng naêm vöøa qua nhö theá naøo, sau vuï cha Jacques Hamel bò aùm saùt?
Ñaùp: Toâi ñaõ soáng noù nhö thôøi gian tang cheá vôùi caùc chaëng cuûa noù: ñaùm taùng cha Hamel, cuoäc gaëp gôõ vôùi Ñöùc Thaùnh Cha Phanxicoâ, vaø vieäc taùi môû nhaø thôø giaùo xöù Saint-EÙtienne-du-Rouvray ngaøy muøng 2 thaùng 10 naêm ngoaùi. Theá roài cuõng ñaõ coù nhieàu cuoäc gaëp gôõ vôùi gia ñình, coäng ñoaøn hoài giaùo, giaùo xöù vaø caùc naïn nhaân. Khi böôùc tôùi trong naêm phuïng vuï toâi ñaõ töï hoûi: ñieàu gì xaûy ra trong giaùo xöù Saint-EÙtienne-du-Rouvray vaøo leã Giaùng Sinh, Thöù saùu Tuaàn Thaùnh, leã Phuïc Sinh, trong ngaøy toâi phong chöùc Phoù teá cho moät ngöôøi treû öùng vieân Linh Muïc teân laø Julien Hamel? Caùi gì xaûy ra hoâm nay trong ngaøy kyû nieäm moät naêm cha Hamel bò aùm saùt?
Hoûi: Cha Hamel ñaõ trôû thaønh moät phaàn cuoäc soáng thöôøng ngaøy cuûa Ñöùc Cha, coù phaûi theá khoâng?
Ñaùp: Phaûi. Cha Hamel vaø caùi cheát cuûa cha ñaõ trôû thaønh phaàn ngaøy soáng cuûa toâi. Nhö quyù vò coù theå tröïc giaùc ñöôïc, baây giôø cha ñaõ cheát roài, nhöng cha Hamel laïi vaãn coøn soáng hôn nöõa. Göông maët linh muïc ñôn sô vaø maãu möïc cuûa ngaøi goïi hoûi toâi nhö laø muïc töû vaø giaùm muïc lieân quan tôùi kieåu nhìn cuoäc soáng cuûa caùc linh muïc, veà söï höõu hieäu maø caùc linh muïc chôø ñôïi töø toâi. Toâi phaûi khoâng ngöøng hoaùn caûi, ñi töø ñoøi hoûi höõu hieäu naøy sang vieäc khaâm phuïc söï phong phuù cuûa caùc linh muïc. Vaø ñieàu naøy hôi khaùc moät chuùt: söï höõu hieäu heä taïi nôi öôùc muoán ñaït ñöôïc caùi gì ñoù vôùi caùc phöông tieän cuûa mình; coøn söï phong phuù, traùi laïi, baét nguoàn töø söï kieän chuùng toâi laø hai: ñoù laø ôn thaùnh Chuùa hoaït ñoäng nôi toâi, moät caùch theo tyû leä söï thaùnh thieän cuûa chuùng ta chöù khoâng theo söï kheùo leùo vaø khaû naêng cuûa chuùng ta, ñöôïc moät coäng ñoaøn hay xaõ hoäi thöøa nhaän. Vaâng, toâi coù theå noùi raèng ñieàu ñaõ xaûy ra ñaõ bieán ñoåi toâi nhö laø giaùm muïc. Bieán coá theâ thaûm ñöôïc chia seû bôûi caùc ngöôøi khaùc cuõng ñaõ laøm cho toâi gaàn guõi hôn vôùi xaõ hoäi ñòa phöông trong caùc thaønh phaàn khaùc bieät cuûa noù: dó nhieân laø vôùi chính quyeàn Saint-EÙtienne-du-Rouvray vaø vôùi caùc chính quyeàn caùc tænh khaùc trong vuøng. Vaø töø nay trôû ñi toâi ñöôïc coät buoäc vaøo coäng ñoaøn hoài giaùo vaø taát caû caùc coäng ñoaøn caùc tín höõu khaùc trong giaùo phaän cuûa toâi. Toâi ñöôïc coät buoäc moät caùch môùi meû vôùi giaùo xöù naøy, vôùi nhoùm muïc vuï cuûa noù, vôùi cha sôû cuûa noù laø ngöôøi ñeán töø Coäng hoaø daân chuû Congo. Qua hoï toâi gaàn guõi hôn vôùi caùc giaùo xöù trong giaùo phaän cuûa toâi vaø vôùi haøng linh muïc trong söï khaùc bieät cuûa noù.
Hoûi: Ngaøy nay moät naêm sau vuï aùm saùt Ñöùc Cha ñònh nghóa cha Hamel nhö theá naøo?
Ñaùp: Cha laø moät linh muïc ñôn sô vaø göông maãu. Coù leõ ngaøi göông maãu bôûi vì ñôn sô. Khiaù caïnh thöù hai laø caùi cheát cuûa cha, moät caùi cheát ngoaïi thöôøng, gioáng nhö caùi cheát cuûa moät vò töû ñaïo, caùi cheát cuûa Chuùa Gieâsu, nghóa laø gioáng moät ngöôøi voâ toäi trao ban maïng soáng cho Thieân Chuùa, vaø ñaõ bò gieát khi thaùnh hieán mình cho Thieân Chuùa. Ñieàu naøy coøn laø caùi gì môùi meû ñoái vôùi toâi, noù ôû trong tình traïng thai ngheùn, chöa sinh hoa traùi, vaø coøn khieán cho toâi ngaïc nhieân; vaø trong moät nghóa naøo ñoù noù khoâng coøn thuoäc veà toâi nöõa. Seõ caàn phaûi coù thôøi gian, ñieàu naøy tuyø thuoäc nôi caùch maø daân Chuùa soáng, nhöng cuõng tuyø thuoäc dö luaän coâng coäng trong nghóa roäng hôn. Vaø noù cuõng tuyø thuoäc ñieàu Giaùo Hoäi seõ quyeát ñònh lieân quan tôùi vieäc coù phong chaân phöôùc cho cha Hamel hay khoâng; vì noù khoâng phaûi laø cuøng moät chuyeän, neáu cha Hamel böôùc vaøo trong vieäc suøng kính coâng coäng hay neáu ngaøi ôû trong lôøi caàu nguyeän bình thöôøng vaø rieâng tö cuûa kitoâ höõu.
Hoûi: Lieân quan tôùi ñieàu naøy Ñöùc Cha coù theå cho chuùng con bieát tieán trình phong chaân phöôùc cho cha Hamel ra sao khoâng?
Ñaùp: Lòch söû vieäc phong chaân phöôùc cho cha Hamel baét ñaàu ngay sau caùi cheát cuûa cha. Töø töû ñaïo ñaõ ñöôïc nhieàu ngöôøi noùi leân, vaø ñöôïc tìm thaáy trong nhieàu thö toâi nhaän ñöôïc. Ñaây laø chính neàn taûng cuûa vieäc tuyeân boá moät vò thaùnh hay töû ñaïo, ñieàu maø chuùng ta goïi laø höông thôm thaùnh thieän hay töû ñaïo. Theá roài dó nhieân toâi cuõng bieát raèng tieán trình coù theå chæ ñöôïc môû sau thôøi gian 5 naêm töø caùi cheát cuûa vò linh muïc. Nhöng caùc vieäc ñaõ thay ñoåi trong chuyeán haønh höông cuûa giaùo phaän taïi Roma hoài thaùng 9 naêm 2016: vôùi caùc em gaùi cuûa cha Hamel chuùng toâi ñaõ ñöôïc môøi tham döï thaùnh leã cuûa Ñöùc Thaùnh Cha Phanxicoâ taïi nhaø troï thaùnh Marta ngaøy 14 leã suy toân Thaùnh Giaù. Nhö quyù vò ñaõ bieát, Ñöùc Thaùnh Cha ñaõ noùi leân caùc lôøi maïnh meõ sau ñaây veà cha Hamel: "Ngaøi laø moät vò töû ñaïo! Vaø caùc vò tuû ñaïo laø caùc chaân phöôùc, chuùng ta phaûi caàu nguyeän vôùi ngaøi". Töø luùc ñoù caàn phaûi bieát ñieàu naøy muoán noùi leân caùi gì. Cuøng vôùi Ñöùc Hoàng Y Angelo Amato, Toång tröôøng Boä Phong Thaùnh, chuùng toâi ñaõ nghó tôùi vieäc xin Ñöùc Thaùnh Cha ruùt ngaén thôøi gian laïi, neáu ñoù laø öôùc muoán cuûa ngaøi. Vaø ñoù laø ñieàu Ñöùc Thaùnh Cha ñaõ laøm, baèng caùch chæ daãn laø coù leõ caàn taêng toác thôøi gian ñeå coù ñöôïc caùc yeáu toá laøm baèng chöùng, laø caùc chöùng taù cuûa caùc naïn nhaân khaùc cuûa vuï aùm saùt, trong ñoù coù nhieàu ngöôøi cao nieân. Vì theá tieán trình ñaõ tieán nhanh, nhöng toâi cuõng bieát raèng, nhö moät caâu ngaïn ngöõ noùi, moät söï coâng baèng thanh thaûn cuõng laø moät söï coâng baèng chaäm chaïp. Vì theá chuùng toâi laáy thôøi gian caàn thieát ñeå caùc vieäc ñöôïc laøm khoâng chæ theo caùc ñieàu leä giaùo luaät, maø cuõng vôùi nhieàu thanh thaûn nöõa.
Hoûi: Nhö theá, tieán trình aùn phong ñaõ tôùi ñaâu roài thöa Ñöùc Cha?
Ñaùp: Phieân hoïp ñaàu tieân ñaõ dieãn ra ngaøy 20 thaùng 5 vöøa qua, vaø toaø aùn ñaõ laéng nghe cho tôùi ngaøy hoâm nay khoaûng 10 treân 69 nhaân chöùng hieän dieän trong phieân toaø khai maïc, maëc duø toaø aùn coù khaû theå trieäu taäp caùc nhaân chöùng khaùc nöõa ñeå boå tuùc cuoäc ñieàu tra. Toâi lieân laïc vôùi cha Paul Vigouroux, thænh nguyeän vieân phong chaân phöôùc, nhöng toâi khoâng tham döï caùc phieân toaø vaø toâi laáy khoaûng caùch ñeå coâng lyù ñöôïc dieãn ra maø khoâng coù aùp löïc naøo. Chaéc chaén laø keát quûa cuoäc ñieàu tra seõ ñöôïc göûi veà Vaticaêng noäi trong voøng hai ba naêm tôùi.
Hoûi: Thöa Ñöùc Cha, trong tröôøng hôïp Ñöùc Thaùnh Cha tuyeân boá cha Hamel laø chaân phöôùc, vieäc suøng kính coâng coäng cuûa Giaùo Hoäi coâng giaùo seõ ñöôïc pheùp. Nhöng chuùng ta laïi ñaõ khoâng ñöùng tröôùc moät tieáng vang vöôït caùc bieân giôùi ñöôïc nuoâi döôõng bôûi söï kieän cha Hamel ñaõ laø moät linh muïc ñôn sô, maø hình aûnh noùi vôùi töøng ngöôøi trong chuùng ta hay sao ?
Ñaùp: Ñoù laø ñieàu ñöôïc goïi laø höông thôm thaùnh thieän hay töû ñaïo. Ñaây laø ñieàu kieän thöù nhaát . Giaùo Hoäi khoâng truyeân boá laø chaân phöôùc ai ñoù ñaõ khoâng coù höông thôm thaùnh thieän naøy. Vaø ñoù laø ñieàu goïi laø "caûm quan ñöùc tin", ñieàu maø daân Chuùa, vaø moät caùch roäng raõi hôn nhaân loaïi ngaøy nay, coù theå caûm thaáy töø tieáng vang ñích thaät naøy veà söï thaùnh thieän cuûa Thieân Chuùa. Toâi troâng thaáy ñieàu naøy qua caùc du khaùch vieáng thaêm nhaø thôø chính toaø Rouen, qua caùc ngöôøi ñeán vieáng thaêm nhaø thôø giaùo xöù Saint-EÙtienne-du-Rouvray hay moä cuûa cha Hamel. Toâi cuõng troâng thaáy noù trong caùc thö nhaän ñöôïc hay trong caùc cuoäc gaëp gôõ vôùi nhöõng ngöôøi beân ngoaøi. Thöïc ra söï ñôn sô cuûa cha Hamel noùi vôùi taát caû moïi ngöôøi: ngaøi ñaõ laø moät linh muïc coâng giaùo, moät linh muïc ñaïi ñoàng. Ngöôøi ta nhôù gì veà ngaøi? Raèng ngaøi ñaõ röûa toäi, cöû haønh caùc ñaùm cöôùi, ñaõ giaûng daäy, ñaõ daâng thaùnh leã vôùi loøng trung thaønh, ñaõ hoäi nhaäp vaøo thaønh phoá cuûa ngaøi. Vaø ñoù cuõng laø ñieàu moät linh muïc laøm beân Australia, ben Kenya, beân AÁn Ñoä hay beân Myõ chaâu Latinh. Ngaøi ñaõ khoâng phaûi laø moät linh muïc cuûa truyeàn thoâng, ngaøi ñaõ laø moät linh muïc giaùo phaän, moät linh muïc, theá thoâi, vaø ñieàu naøy noùi vôùi nhaân loaïi.
Hoûi: Chuùng ta haõy böôùc sang danh saùch caùc thaùnh. Neáu cha Hamel ñöôïc phong chaân phöôùc thì Ñöùc Cha seõ ñeå cha beân caïnh vò thaùnh naøo?
Ñaùp: Toâi chöa theå traû lôøi cho cho caâu hoûi naøy, bôûi vì toâi coøn ñang trong thôøi kyø ñeå tang, vaø toâi khoâng döï phoùng veà töông lai. Suy tö duy nhaát maø toâi ñaõ laøm thuoäc traät töï thôøi gian. Giöõa caùc thaùnh ñòa phöông trong giaùo phaän Rouen cuûa chuùng toâi chuùng toâi khoâng coù caùc thaùnh môùi. Caùc thaùnh cuûa chuùng toâi thuoäc thôøi giaùo phaän ñöôïc thaønh laäp vaøo theá kyû thöù IV, vaøo thôøi caùc quaân rôï xaâm laêng, noùi ngaén goïn laø vaøo ngaøn naêm thöù nhaát. Moät trong caùc thaùnh nöõ môùi nhaát laø thaùnh Jeanne d' Arc qua ñôøi naêm 1431. Coù vaøi thaùnh môùi hôn nhö thaùnh nöõ Tereâxa Haøi Ñoàng Gieâsu vaø thaùnh Jean Eudes. Do ñoù toâi môùi töï nhuû laø chuùng toâi seõ coù theå coù moät thaùnh thuoäc thôøi ñaïi chuùng ta.
Hoûi: Ñöùc Cha coù muoán theâm gì nöõa khoâng, ñaëc bieät trong caùc thaùng cuoái cuøng naøy?
Ñaùp: Coù theå noùi raèng caùi cheát cuûa cha Hamel ñaõ laø moät bieán coá voâ cuøng maïnh meõ treân bình dieän nhaân baûn vaø tinh thaàn. Trong moät naêm ñaõ khoâng bao giôø coù caùc baát ñoàng lieân quan tôùi cha Hamel nhö doïn deïp hay laøm troáng caên hoä cuûa ngaøi nhö theá naøo, daâng thaùnh leã ngaøy naøo hay khoâng daâng leã, coù caàn phaûi lo laéng laøm vieäc hay khoâng, bôûi vì töøng ngöôøi trong chuùng toâi soáng moät caùi gì ñaëc bieät: gia ñình, giaùo phaän, caùc linh muïc thuoäc theá heä cuûa ngaøi, Giaùo Hoäi taïi Phaùp, nhöng caû caùc coäng ñoaøn trong vuøng vaø coäng ñoaøn hoài giaùo nöõa. Ñaõ khoâng coù caùc yù kieán khaùc nhau naøo trôû thaønh xung khaéc. Ñaây laø ñieàu hieám coù laém. Cha Hamel gieo vaõi hoaø bình!
Linh Tieán Khaûi
(Radio Vatican)