Naêm Muïc vuï Gia ñình 2017:
Chuaån bò cho caùc baïn treû böôùc vaøo ñôøi soáng Hoân nhaân
Gaëp gôõ VIII: Chuùng Mình Seõ Taïo Laäp Moät Gia Ñình
Hoäi Thaùnh Taïi Gia
Naêm Muïc vuï Gia ñình 2017: Chuaån bò cho caùc baïn treû böôùc vaøo ñôøi soáng Hoân nhaân
Gaëp gôõ VIII: Chuùng Mình Seõ Taïo Laäp Moät Gia Ñình - Hoäi Thaùnh Taïi Gia
Muïc ñích:
Giuùp ñoâi baïn nhaän ra taàm quan troïng cuûa gia ñình. Gia ñình laø nôi choán cuûa yeâu thöông, gia ñình hieän dieän tích cöïc trong coäng ñoaøn Hoäi thaùnh Kitoâ. Giuùp ñoâi baïn naûy nôû moät nieàm tin töôûng ñoái vôùi coäng ñoaøn Hoäi thaùnh höôùng daãn hoï vaø ñoàng haønh doïc daøi suoát haønh trình hoân nhaân cuûa mình.
Caàu nguyeän vaø laéng nghe Lôøi Chuùa:
Lôøi daãn:
Gia ñình Kitoâ höõu, ñöôïc khai sinh vôùi bí tích Hoân phoái, gaén keát thaâm saâu vôùi Hoäi thaùnh, vôùi ñôøi soáng vaø söù maïng cuûa Hoäi thaùnh. Bôûi theá, gia ñình cuõng ñöôïc goïi laø "Hoäi thaùnh taïi gia". Gia ñình laø moät coäng ñoaøn Kitoâ höõu soáng taïi gia, trong ñoù Chuùa Phuïc sinh hieän dieän nhö ngöôøi baïn ñöôøng.
Caùc anh chò ñang chuaån bò xaây döïng cho mình moät gia ñình Kitoâ höõu nôi ñoù chuùng ta giuùp nhau lôùn leân trong ñöùc tin vaø ñöùc caäy, trong ñoái thoaïi vaø hieäp thoâng vôùi Chuùa, trong baùc aùi huynh ñeä vaø phuïc vuï laãn nhau.
Lôøi Chuùa: trích trong saùch Saùng theá
"Sau ñoù, oâng Phaoloâ rôøi Atheâna ñi Coârintoâ. Taïi ñaây, oâng gaëp moät ngöôøi Do Thaùi teân laø Aquila, queâ ôû Pontoâ, vöøa môùi töø Italia ñeán, cuøng vôùi vôï laø Priskila, vì hoaøng ñeá Clauñioâ ñaõ ra leänh cho moïi ngöôøi Do Thaùi phaûi rôøi Roâma. OÂng Phaoloâ ñeán thaêm hai oâng baø, vaø vì cuøng ngheà, neân oâng ôû laïi nhaø hoï vaø cuøng laøm vieäc: hoï laøm ngheà deät leàu. Moãi ngaøy sabat, oâng thaûo luaän taïi hoäi ñöôøng, coá thuyeát phuïc caû ngöôøi Do Thaùi laãn ngöôøi Hy Laïp. OÂng Phaoloâ coøn ôû laïi Coârintoâ khaù laâu, roài töø giaõ caùc anh em vaø vöôït bieån sang mieàn Syria, cuøng vôùi baø Priskila vaø oâng Aquila. Khi ñeán EÂpheâsoâ, oâng Phaoloâ töø bieät hai ngöôøi kia. Phaàn oâng, oâng vaøo hoäi ñöôøng vaø thaûo luaän vôùi ngöôøi Do Thaùi.
Coù moät ngöôøi Do Thaùi teân laø Apoâloâ, queâ ôû Aleâxanñria, ñaõ ñeán EÂpheâsoâ; oâng laø ngöôøi coù taøi huøng bieän vaø thoâng thaïo Kinh Thaùnh. OÂng ñaõ ñöôïc hoïc Ñaïo Chuùa; vôùi taâm hoàn noàng nhieät, oâng thöôøng leân tieáng giaûng daïy chính xaùc nhöõng ñieàu lieân quan ñeán Ñöùc Gieâsu, tuy raèng oâng chæ bieát coù pheùp röûa cuûa oâng Gioan. OÂng baét ñaàu maïnh daïn rao giaûng trong hoäi ñöôøng. Sau khi nghe oâng noùi, baø Priskila vaø oâng Aquila môøi oâng veà nhaø trình baøy Ñaïo cuûa Thieân Chuùa cho oâng chính xaùc hôn" (Cv 18,1-4.18a.19.24-26).
Linh muïc: Laïy Thaùnh Gia Nadareùt,
Coäng ñoaøn yeâu thöông cuûa Chuùa Gieâsu, Ñöùc Meï Maria, vaø thaùnh Giuse,
laø gia ñình maãu vaø lyù töôûng cuûa moïi gia ñình Kitoâ höõu;
chuùng con xin phoù daâng cho Thaùnh Gia caùc gia ñình seõ khai sinh ra
töø hoân phoái cuûa nhöõng ngöôøi con caùi naøy cuûa Ngöôøi.
Taát caû: Xin haõy laøm cho gia ñình chuùng con trôû thaønh moät "Hoäi thaùnh taïi gia", moät coäng ñoaøn soáng ñöùc tin, ñöùc caäy, vaø ñöùc meán, ñeå phuïc vuï Thieân Chuùa vaø toaøn theå nhaân loaïi.
Xin cho chuùng con tìm thaáy ñöôïc nguoàn döôõng nuoâi trong caàu nguyeän chung vaø laéng nghe Lôøi Chuùa, khaùm phaù moät nguoàn maïch aân suûng vaø thaùnh thieän trong cöû haønh caùc bí tích. Nhö theá, gia ñình chuùng con coù theå coäng taùc vaøo vieäc xaây döïng Hoäi thaùnh vaø tham döï vaøo söù vuï cöùu ñoä cuûa Hoäi thaùnh trong theá giôùi.
Caâu hoûi giuùp suy tö:
- Khi naøo vaø taïi sao söï keát hôïp giöõa hai ngöôøi ñöôïc xaùc ñònh laø moät gia ñình? Neàn vaên hoùa hieän nay coù chaáp nhaän ñònh nghóa naøy khoâng?
- Ñaâu laø nhöõng moái töông quan chính yeáu maø gia ñình ñöôïc keâu goïi baûo veä vaø phaùt trieån?
- Dieãn ngöõ "Gia ñình laø moät Hoäi thaùnh taïi gia" coù theå mang nhöõng yù nghóa naøo?
Suy tö:
Gia ñình ngaøy nay vaø gia ñình trong yù ñònh cuûa Thieân Chuùa
Noùi veà gia ñình ngaøy nay coù nghóa laø noùi veà moät ñieàu gì ñoù maø nhöõng ñöôøng neùt phaân ñònh ranh giôùi raát môø nhaït hay thaäm chí nghi nghóa (haøm hoà). ÔÛ nhöõng caáp ñoä khaùc nhau, ngöôøi ta luoân coù xu höôùng khoâng noùi nhieàu veà "gia ñình" cho baèng laø noùi veà "caùc gia ñình". Noùi theá laø aùm chæ khoâng nhöõng veà nhöõng hình thaùi khaùc nhau maø thöïc taïi gia ñình coù theå ñang mang, maø coøn aùm chæ caùc yù töôûng vaø quan nieäm khaùc nhau veà gia ñình. Trong boái caûnh ñoù, ta caàn phaûi taùi khaùm phaù gia ñình laø gì theo yù ñònh cuûa Thieân Chuùa, ñieàu naøy ñaõ ñöôïc bieåu loä ra ngay töø thuôû taïo döïng ban ñaàu. Khi aáy chuùng ta coù theå moâ taû gia ñình nhö laø "coäng ñoàng caùc ngoâi vò, taïo laäp bôûi moät ngöôøi nam vaø moät ngöôøi nöõ keát hôïp trong hoân nhaân vaø caùc con caùi cuûa hoï, moät coäng ñoaøn beàn vöõng vaø ñöôïc xaõ hoäi nhìn nhaän, gaén chaët vôùi nhau bôûi nhöõng moái lieân keát luaân lyù, toân giaùo vaø phaùp lyù trong söï kính troïng, yeâu thöông, hôïp taùc vaø giuùp ñôõ laãn nhau. Gaén keát vôùi haït nhaân gia ñình coù theå coù caùc thaønh vieân khaùc, thöôøng laø nhöõng ngöôøi baø con thaân thuoäc vôùi lai lòch khaù khaùc bieät". Do baûn tính naøy, duø ñang theå hieän döôùi baát cöù hình thaùi lòch söû naøo, moãi gia ñình phaûi ñöôïc nhìn nhö laø "moät coäng ñoàng thaân maät cuûa söï soáng vaø tình yeâu" (Gaudium et spes 48; Amoris laetitia 80). Caên tính chính xaùc naøy cuûa gia ñình coøn xaùc ñònh söù vuï vaø nhieäm vuï trong lòch söû cuûa gia ñình. Moät söù vuï ñöôïc xaùc ñònh bôûi tình yeâu nhaèm giöõ gìn, bieåu loä vaø thoâng truyeàn tình yeâu qua vieäc hình thaønh neân moät coäng ñoàng ñích thaät goàm nhöõng con ngöôøi, nhöõng nhaân vò, ñeå phuïc vuï söï soáng, tham döï vaøo söï phaùt trieån xaõ hoäi (Familiaris Consortio 17).
Gia ñình Kitoâ höõu: moät Hoäi thaùnh taïi gia
Taát caû nhöõng ñieàu noùi treân ñaây daønh cho moïi gia ñình cuõng nhö cho moïi gia ñình Kitoâ giaùo. Nhöng ñoái vôùi gia ñình Kitoâ höõu, ta coøn phaûi nhaán maïnh ñeán söù vuï do baûn chaát cuûa noù vaø khoâng theå loaïi boû, ñoù laø: tham döï vaøo ñôøi soáng vaø söù maïng cuûa Hoäi thaùnh (ibid.).
Trong gia ñình, 'voán coù theå goïi laø Hoäi thaùnh taïi gia' (Lumen Gentium, 11), ta ñöôïc daàn tröôûng thaønh kinh nghieäm trong Hoäi thaùnh veà moái hieäp thoâng giöõa caùc ngoâi vò, nôi ñoù, nhôø aân suûng, phaûn aùnh chính maàu nhieäm Thieân Chuùa Ba Ngoâi. "ÔÛ ñoù, ngöôøi ta hoïc ñöôïc söï kieân nhaãn vaø nieàm vui cuûa lao ñoäng, tình yeâu thöông huynh ñeä, söï tha thöù quaûng ñaïi, thaäm chí tha thöù nhieàu laàn, vaø nhaát laø vieäc phuïng thôø Thieân Chuùa qua kinh nguyeän vaø söï hieán daâng cuoäc ñôøi mình' (GLHTCG, 1657)" (Amoris laetitia 86).
Neáu ñoái chieáu giöõa Hoäi thaùnh vaø Gia ñình, ngöôøi ta khoâng khoù nhaän ra hình aûnh töông töï vaø moái lieân keát thoâng döï giöõa hai beân. Moät ñieàu ñaõ raát coù yù nghóa laø hình aûnh gia ñình laø moät trong nhöõng hình aûnh gôïi môû nhaát ñeå dieãn ñaït phaåm chaát cuûa Hoäi thaùnh: "gia ñình cuûa Thieân Chuùa". Keá ñeán, hình aûnh Hoäi thaùnh nhö laø Thaân Mình Ñöùc Kitoâ gôïi leân yù töôûng caùc gia ñình, nhö ñöùc Giaùo hoaøng Gioan XXIII ñaõ nhaán maïnh, laø "nhöõng teá baøo cuûa Hoäi thaùnh". Caàn nhaéc laïi laø caû hai coù nguoàn goác töø moät bí tích: thaät vaäy, cuõng nhö Hoäi thaùnh xuaát thaân töø bí tích Röûa toäi, cuõng theá gia ñình Kitoâ höõu khai sinh töø bí tích hoân phoái. Hôn nöõa, Hoäi thaùnh cuõng nhö gia ñình ñeàu laø hình aûnh cuûa Thieân Chuùa Ba Ngoâi. Hoäi thaùnh laø hình aûnh cuûa Ba Ngoâi xeùt nhö laø "daân ñöôïc quy tuï trong söï hieäp nhaát cuûa Chuùa Cha, Chuùa Con vaø Chuùa Thaùnh Thaàn". Gia ñình Kitoâ höõu laø hình aûnh cuûa Ba Ngoâi vì nôi ñoù ngöôøi ta gaëp ñöôïc moät söï hieäp nhaát thaâm saâu, côûi môû ra vôùi söï soáng phong nhieâu, moät tình yeâu voán coù ôû trong Ba Ngoâi. Laïi nöõa, cuõng nhö trong Hoäi thaùnh coù thöøa taùc vuï döôùi nhieàu hình thöùc, cuõng theá trong gia ñình coù moät "thöøa taùc vuï hoân nhaân vaø gia ñình" ñöôïc trao ban bôûi bí tích Hoân phoái vì thieän ích cuûa hai vôï choàng cho nhau vaø, khi gia ñình côûi môû ñoùn nhaän con caùi, vì thieän ích vaø giaùo duïc ñöùc tin cho con caùi.
"Hoäi thaùnh laø Gia ñình cuûa caùc gia ñình, thöôøng xuyeân ñöôïc laøm phong phuù bôûi ñôøi soáng cuûa taát caû caùc Hoäi thaùnh taïi gia. Bôûi theá, nhôø bí tích Hoân phoái, moãi gia ñình thöïc söï trôû thaønh moät thieän ích cho Hoäi thaùnh. Trong vieãn aûnh naøy, vieäc xem xeùt moái töông taùc giöõa gia ñình vaø Hoäi thaùnh chaéc chaén seõ laø moät ôn ban quyù giaù cho Hoäi thaùnh ngaøy nay: Hoäi thaùnh laø moät phuùc laønh cho gia ñình, vaø gia ñình laø moät phuùc laønh cho Hoäi thaùnh. Vieäc gìn giöõ hoàng aân Bí tích cuûa Chuùa khoâng chæ lieân heä ñeán caùc gia ñình rieâng leû, nhöng coøn ñeán chính coäng ñoaøn Kitoâ höõu" (AL 87).
Bôûi theá, khi suy tö veà cuoäc soáng gia ñình cuûa mình, ñoâi baïn caàn phaûi xaùc tín moãi ngaøy moät hôn raèng, ngay caû khi ñaõ keát hoân, hoï caàn phaûi tieáp tuïc soáng vaø tham döï vaøo ñôøi soáng cuûa Hoäi thaùnh vaø saün saøng ñoùn nhaän nhöõng lôøi ñeà nghò maø coäng ñoaøn Hoäi thaùnh seõ gôïi môøi ñoâi baïn vaø gia ñình ñeå hoï ñöôïc lôùn leân vaø soáng sung maõn. Hôn nöõa, gia ñình coøn tham döï vaøo söï sinh soâi naûy nôû cuûa Hoäi thaùnh. Caùch töông töï, gia ñình töï bieåu loä mình nhö "coäng ñoaøn ñöôïc cöùu ñoä" bôûi tình yeâu cuûa Chuùa Kitoâ, Ñaáng töï hieán cho coäng ñoaøn, vaø nhö "coäng ñoaøn cöùu ñoä", vì ñöôïc keâu goïi loan baùo vaø thoâng truyeàn cho anh em chính tình yeâu naøy cuûa Chuùa vaø ñöôïc ban cho khaû naêng hoaøn taát nhieäm vuï naøy.
Gia ñình tham döï vaøo ñôøi soáng vaø söù vuï cuûa Hoäi thaùnh
Ñaëc tính baåm sinh laø "Hoäi thaùnh taïi gia" naøy cuûa gia ñình laøm cho gia ñình Kitoâ höõu laën ngaäp trong cuoäc soáng cuûa Hoäi thaùnh: gia ñình tham döï caùch cuï theå vaøo ñôøi soáng vaø söù vuï cuûa Hoäi thaùnh. Coù theå noùi: gia ñình cö xöû vaø haønh ñoäng gioáng nhö caùch Hoäi thaùnh cö xöû vaø haønh ñoäng. Vaø vì Hoäi thaùnh laø coäng ñoaøn tin vaø loan baùo Tin möøng, hieäp thoâng vôùi Thieân Chuùa vaø phuïc vuï con ngöôøi, neân gia ñình Kitoâ höõu cuõng phaûi nhö theá, taát caû moïi ngöôøi, cha meï laãn con caùi, ñeàu daán thaân. Ñoù cuõng laø thaønh phaàn cuûa döï phoùng maø caùc anh chò caàn phaûi suy nghó vaø quyeát ñònh trong khi chuaån bò cöû haønh bí tích Hoân phoái (cf. FC 49-64).
Tröôùc heát, gia ñình Kitoâ höõu ñöôïc keâu goïi trôû thaønh laø moät coäng ñoaøn tin vaø loan baùo Tin möøng. Ñeå ñöôïc nhö theá, ñoâi baïn vaø gia ñình caàn phaûi ñöôïc giaùo duïc ñöùc tin khoâng ngöøng nhôø nghe vaø ñoïc Lôøi Chuùa, hoïc giaùo lyù, ñöôïc chæ daãn soáng ñöùc tin, giuùp ñôõ laãn nhau ñoïc yù nghóa vaø caùc bieán coá cuûa cuoäc soáng döôùi aùnh saùng Tin möøng... Thöù ñeán, caàn quan taâm ñeán chính söù vuï loan baùo Tin möøng, ngoaøi nhieäm vuï giaùo duïc ñöùc tin cho con caùi khoâng nhöõng baèng lôøi noùi maø coøn baèng göông saùng ñôøi soáng cuï theå qua nhöõng choïn löïa vaø vieäc laøm haèng ngaøy. Sau cuøng, gia ñình bieát mình coøn phaûi bieåu loä ra beân ngoaøi, ñaëc bieät saün saøng phuïc vuï nhö caùc caëp hoân phoái trong Hoäi thaùnh ñeå giuùp ñaøo taïo caùc ñoâi vôï choàng treû, caùc ñoâi ñính hoân, caùc baïn treû thanh thieáu nieân, nhö theá laø ñoàng thôøi hoï cuõng thöïc thi "thöøa taùc vuï" ñöôïc trao ban bôûi bí tích hoân phoái phuïc vuï toaøn theå Hoäi thaùnh. Vì theá, ngöôøi ta coù theå khaúng ñònh raèng gia ñình Kitoâ höõu loan baùo Tin möøng baèng chính cuoäc soáng cuûa hoï.
Ngoaøi ra, gia ñình Kitoâ höõu cuõng ñöôïc môøi goïi ñoái thoaïi vôùi Thieân Chuùa nhôø moät ñôøi soáng bí tích saâu xa vaø trung thaønh, keùo daøi ra trong gia ñình baèng giôø kinh nguyeän chung. Gia ñình Kitoâ höõu daâng leân Chuùa moät phuïng töï thieâng lieâng qua kinh nguyeän chung vaø hy leã laø chính söï quy hôïp cuøng nhau. "Gia ñình hieäp nhau caàu nguyeän thì hieäp nhaát beân nhau" (Families that pray together stay together) (AL 227). Trong gia ñình neân coù moät goùc khoâng gian nôi ñoù ta ñeå baøn thôø, töôïng aûnh Chuùa, Meï Maria ñeå caû nhaø caàu nguyeän chung. Nhöõng ngaøy nghæ leã, nhöõng ngaøy gioã chaïp, Teát nhaát laø dòp thích hôïp ñeå caû gia ñình cuøng caàu nguyeän chung. Cuøng tham döï thaùnh leã Chuùa nhaät theo gia ñình laø ñieàu tuyeät vôøi.
"Kinh nguyeän gia ñình coù noäi dung ñoäc ñaùo laø chính cuoäc soáng gia ñình. Qua nhöõng hoaøn caûnh khaùc nhau, cuoäc soáng naøy ñöôïc dieãn giaûi nhö moät tieáng goïi töø Thieân Chuùa vaø ñöôïc gia ñình soáng nhö lôøi ñaùp traû cuûa con caùi: nhöõng vui möøng vaø saàu muoän, hy voïng vaø thaát voïng, ngaøy sinh vaø ngaøy kyû nieäm sinh nhaät, kyû nieäm ngaøy cöôùi cuûa cha meï, nhöõng chuyeán ñi xa vaø trôû veà, nhöõng choïn löïa quan troïng vaø quyeát lieät, söï ra ñi maõi maõi cuûa nhöõng ngöôøi thaân yeâu... ñeàu laø nhöõng daáu hieäu veà söï hieän dieän öu aùi cuûa Thieân Chuùa trong cuoäc soáng gia ñình; nhöõng bieán coá aáy cuõng phaûi trôû thaønh nhöõng luùc thuaän tieän cho lôøi taï ôn, khaån nguyeän, tin töôûng phoù thaùc cuûa gia ñình trong baøn tay Cha chung treân trôøi" (FC 59).
Cha meï phaûi ñoàng haønh vôùi con caùi trong haønh trình khai taâm Kitoâ giaùo. Ngoaøi ra, thaät toát cho hoï vaø cho Hoäi thaùnh neáu caùc thaønh vieân coù theå tham gia caùc hoäi ñoaøn, caùc coäng ñoaøn nhoû, caùc phong traøo linh ñaïo hoân nhaân gia ñình.
Thöù ñeán, gia ñình Kitoâ höõu ñöôïc keâu goïi phuïc vuï con ngöôøi trong tinh thaàn baùc aùi. Nhöõng chöùng töø yeâu thöông nhö theá laø chöùng töø vaø laø lôøi loan baùo Tin möøng Tình yeâu cuûa Thieân Chuùa. Bieåu loä moät tình yeâu baùc aùi nhö theá, cuï theå coù theå laø ñoùn tieáp caùc cuï cao nieân vaø giuùp ñôõ caùc gia ñình khoù khaên, phuïc vuï nhöõng ngöôøi ngheøo bò boû rôi, bò naïn. Theá nhöng tröôùc heát, chuùng ta phaûi thöïc thi baùc aùi nhö theá, theo cung caùch rieâng cuûa ñôøi soáng hoân nhaân gia ñình, ñoái vôùi ngöôøi thaân caän laø nhöõng thaønh vieân trong gia ñình: baùc aùi giöõa vôï choàng vôùi nhau, soáng trung tín vôùi nhau trong hoân nhaân, quaûng ñaïi chu toaøn traùch nhieäm laøm cha laøm meï, giaùo duïc con caùi.
"Nhö vaäy gia ñình Kitoâ höõu ñöôïc luaät môùi cuûa Thaùnh Thaàn sinh ñoäng, höôùng daãn vaø ñöôïc môøi goïi soáng "thöøa taùc vuï" vì tình yeâu ñoái vôùi Thieân Chuùa vaø tha nhaân trong söï hieäp thoâng maät thieát vôùi Hoäi Thaùnh laø daân vöông ñeá. [#] trong khi phuïng söï Ñöùc Kitoâ nôi tha nhaân, hoï coù theå khieâm nhöôøng vaø kieân nhaãn daãn ñöa anh em mình ñeán vôùi Ñöùc Vua, Ñaáng maø ta phuïng söï Ngöôøi cuõng laïi laø cuøng thoáng trò vôùi Ngöôøi" (FC 63).
Thaûo luaän theo nhoùm:
- Phaûn öùng töùc thôøi cuûa chuùng ta nhö theá naøo tröôùc ñieàu ñöôïc nghe?
- Theá naøo laø hieän dieän vaø tham döï tích cöïc vaøo ñôøi soáng cuûa Hoäi thaùnh cuûa caùc ñoâi baïn choïn keát hoân trong Hoäi thaùnh Kitoâ?
- Trong nhöõng choïn löïa cho döï phoùng töông lai ñôøi soáng hoân nhaân cuûa anh chò, anh chò coù döï ñònh khaû naêng quay veà gaëp gôõ vôùi caùc ñoâi vôï choàng treû khaùc cuøng hoaøn caûnh ñeå chia seû, hoïc hoûi, giuùp ñôõ laãn nhau khoâng?
- Moät ñoâi vôï choàng tín höõu coù theå coù nhöõng caùch thöùc soáng chöùng töø ñaëc bieät naøo (nhö giaùo duïc con caùi theo moät ñònh höôùng naøo ñoù, moät cung caùch phuïc vuï, moät söï hoøa hôïp giöõa lôøi noùi vaø vieäc laøm, söï can ñaûm...)?
- Caàu nguyeän vaø "Hoäi thaùnh taïi gia" coù lieân quan gì vôùi nhau khoâng?
Vaên phoøng HÑGMVN