Chaám döùt 500 naêm tranh caõi thaàn hoïc
giöõa Coâng giaùo vaø Tin Laønh Luther
Chaám döùt 500 naêm tranh caõi thaàn hoïc giöõa Coâng giaùo vaø Tin Laønh Luther.
Wittenberg, Ñöùc (WHÑ 8-07-2017) - Ngaøy thöù Tö 05 thaùng Baûy naêm 2017, taïi thaønh phoá Wittenberg cuûa nöôùc Ñöùc, nôi khai sinh cuoäc Caûi caùch Tin Laønh vaøo naêm 1517, Lieân hieäp Theá giôùi caùc Giaùo hoäi Caûi caùch ñaõ kyù Tuyeân boá chung veà "Coâng chính hoaù bôûi aân suûng"; ñaây laø moät vaên baûn ñaïi keát quan troïng, keát thuùc 500 naêm tranh caõi veà thaàn hoïc. Chuùng ta cuøng tìm hieåu vaên baûn naøy qua ba caâu hoûi:
1/ Taøi lieäu naøy laø gì?
Naêm 1999, moät vaên baûn quan troïng ñöôïc kyù keát giöõa ngöôøi Coâng giaùo vaø ngöôøi Tin Laønh Luther ôû Augsburg, nöôùc Ñöùc. Keát thuùc nhieàu naêm daøi ñoái thoaïi, baét ñaàu töø sau Coâng ñoàng Vatican II, cuoái cuøng hai beân ñaõ ñoàng yù veà moät coâng thöùc coát loõi chung cuûa ñöùc tin, cuï theå laø ôn cöùu roãi ñöôïc ban cho con ngöôøi do aân suûng cuûa Thieân Chuùa, chöù khoâng phaûi vì coâng traïng cuûa con ngöôøi. Thoûa thuaän naøy veà "ôn coâng chính hoaù bôûi aân suûng", laáy laïi coâng thöùc vaãn thöôøng ñöôïc chaáp nhaän, ñaõ keát thuùc 500 naêm tranh caõi veà thaàn hoïc töø khi coù cuoäc Caûi caùch Tin Laønh. Quaû vaäy, vaøo theá kyû XVI, khi Giaùo hoäi Coâng giaùo nhaán maïnh taàm quan troïng cuûa vieäc laøm, vaø coøn môøi goïi caùc tín höõu mua laáy aân xaù ñeå baûo ñaûm ñöôïc leân thieân ñaøng, Luther vaø caùc nhaø caûi caùch khaùc phaûn ñoái quan ñieåm naøy ñeå khaúng ñònh tính öu vieät cuûa aân suûng.
Trong baûn thoûa thuaän 1999 - maø Ñöùc giaùo hoaøng Gioan Phaoloâ II raát uûng hoä vaø Ñöùc hoàng y Ratzinger, khi aáy laø Boä tröôûng Boä Giaùo lyù Ñöùc tin, ñaõ ñích thaân tham gia soaïn thaûo -, ngöôøi Coâng giaùo vaø ngöôøi Tin Laønh Luther ñeàu nhìn nhaän raèng nhöõng lôøi keát aùn vaøo thôøi Caûi caùch khoâng coøn coù choã ñöùng nöõa.
Tuyeân boá Augsburg ñaõ khoâng ñaït ñöôïc söï ñoàng thuaän toaøn boä trong giôùi Tin Laønh, voán vaãn chia reõ nhau veà vieäc xích laïi vôùi Giaùo hoäi Coâng giaùo. Tuy nhieân, baûy naêm sau, nhöõng ngöôøi Methodist ñaõ tham gia vaøo baûn Tuyeân boá naøy.
2/ Tieán boä naøy ñoùng goùp ñieàu gì?
Nay ñeán luùc Lieân hieäp Theá giôùi caùc Giaùo hoäi Caûi caùch tham gia thoûa thuaän naøy. Trong khuoân khoå cuûa moät buoåi phuïng vuï ñaïi keát, ngaøy hoâm nay caùc nhaø laõnh ñaïo cuûa Lieân hieäp chính thöùc gia nhaäp thoûa thuaän, vôùi söï hieän dieän cuûa caùc ñaïi bieåu thuoäc caùc Giaùo hoäi khaùc ñaõ kyù teân vaøo baûn Tuyeân boá, trong ñoù coù Ñöùc cha Brian Farrell, thö kyù cuûa Hoäi ñoàng Toaø Thaùnh veà Hieäp nhaát caùc Kitoâ höõu.
Trong naêm kyû nieäm 500 naêm Cuoäc Caûi caùch Tin Laønh naøy, söï hoäi nhaäp cuûa Lieân hieäp Theá giôùi caùc Giaùo hoäi Caûi caùch ñaùnh daáu moät giai ñoaïn quyeát ñònh cho söï hieäp nhaát caùc Kitoâ höõu, vì Lieân hieäp naøy laø moät trong nhöõng toå chöùc quan troïng nhaát trong giôùi Tin Laønh, vôùi khoaûng 80 trieäu tín höõu.
Ñoái vôùi nhaø thaàn hoïc Luther Andreù Birmeleù, nhaân vaät haøng ñaàu cuûa phong traøo ñaïi keát, Tuyeân boá chung naøy "khoâng phaûi laø moät keát luaän cuûa ñoái thoaïi nhö moät keát luaän naøo khaùc, vì noù khoâng chæ lieân quan ñeán caùc nhaø thaàn hoïc ñaët buùt kyù, nhö vaãn thöôøng xaûy ra, nhöng lieân quan ñeán caùc Giaùo hoäi".
3/ Laøm sao coù theå ñaït ñöôïc böôùc tieán naøy?
Böôùc tieán ñaïi keát lôùn lao naøy laø thaønh quaû cuûa moät phöông phaùp ñöôïc aùp duïng ñeå ñi ñeán Tuyeân boá Augsburg, ñoù laø "söï ñoàng thuaän bieät hoaù" - nhìn nhaän raèng söï hieäp nhaát ñöùc tin coù theå ñöôïc dieãn taû baèng nhöõng ngoân ngöõ khaùc nhau. Cha Emmanuel Gougaud, Giaùm ñoác Vaên phoøng quoác gia veà Hieäp nhaát Kitoâ giaùo cuûa Hoäi ñoàng giaùm muïc Phaùp, noùi raèng: "Ñieàu naøy coù nghóa laø chuùng toâi nhìn nhaän coù nhöõng ñieåm khaùc nhau, nhöng nhöõng ñieåm khaùc nhau aáy khoâng coøn taùch bieät nöõa".
Töø nay, söï ñoàng thuaän naøy cuõng môû roäng ñeán caùc nhaø caûi caùch treân toaøn theá giôùi. Trong thöïc teá, khoâng coù gì thay ñoåi, nhöng ñaõ coù nhöõng coät moác môùi veà thaàn hoïc ñöôïc ñaët ra ñeå tieáp tuïc cuoäc ñoái thoaïi, baèng caùch loaïi boû trôû ngaïi thaàn hoïc chính ñaõ laøm phaùt sinh phong traøo Caûi caùch.
(Theo La Croix)
Minh Ñöùc