"Baøn tay bò ñaäp vôõ"
Hoài kyù cuûa cha Luigi Ginami
nhaø truyeàn giaùo ôû Kenya
"Baøn tay bò ñaäp vôõ" - Hoài kyù cuûa cha Luigi Ginami, nhaø truyeàn giaùo ôû Kenya
Kenya (Vat. 13-06-2017) - Chuùng toâi ñang aên toái taïi Toøa Giaùm muïc Garissa, moät caên nhaø ñôn giaûn vaø saïch seõ, nôi maø söï tieáp ñoùn cho thaáy traùi tim lôùn lao cuûa ñöùc cha Joe, teân goïi thaân maät cuûa ñöùc cha Josep Alessandro. Toâi ngoài ñoái dieän vôùi ngaøi, beân phaûi laø thaày Joseph vaø beân traùi laø Jimmy; beân traùi ñöùc cha laø Doreen. Chuùng toâi gaàn keát thuùc moät ngaøy daøi, baét ñaàu töø 4 giôø saùng; moät ngaøy maø toâi, Jimmy vaø Doreen bò hoaûng sôï vì tai naïn xaûy ra treân ñöôøng ñi; moät ngaøy ñoùi khaùt, noùng nöïc vaø sôï nhoùm Al Shabaab - ñaûng Treû - moät nhoùm Hoài giaùo baûo thuû ôû chaâu Phi...
Taïi baøn aên, chuùng toâi noùi veà taàm quan troïng cuûa söï kieân ñònh cuûa caùc Kitoâ höõu tröôùc caùc thaùnh thöùc cuûa chuû nghóa hoài giaùo. Toâi keå laïi vôùi ñöùc cha veà caùc kinh nghieäm cuûa toâi khi ôû Iraq, ôû Gaza vaø ôû Bura Tana. Chuû nghóa Hoài giaùo baïo löïc, tröôùc khi noåi giaän vôùi caùc Kitoâ höõu, hoï noåi giaän vôùi caùc daáu hieäu cuûa Kitoâ giaùo; tröôùc tieân laø caùc Thaùnh giaù vaø caùc töôïng Chuùa chòu naïn. Toâi nhôù, vaøo naêm 2014, khi toâi ñang ôû daûi Gaza trong thôøi gian chieán tranh, caùc nöõ tu cuûa Meï Teâreâsa Calcutta ñaõ keå vôùi toâi: caùc chò ñaët moät töôïng Ñöùc Meï ôû loái ra vaøo cuûa cô sôû nuoâi treû em khuyeát taät ngöôøi Hoài giaùo vaø treo moät chuoãi Maân coâi baèng nhöïa ôû tay Ñöùc Meï. Theá maø, haàu nhö moãi tuaàn, chuoãi Maân coâi naøy laïi ñöôïc nhìn thaáy naèm treân neàn ñaát, coøn thaùnh giaù thì bò ñaäp beå. Caùc nöõ tu nhanh choùng thay thaùnh giaù khaùc, nhöng roài thaùnh giaù cuõng bò ñaäp beå nhanh choùng. Cuõng ôû Gaza, Ramy, moät tín höõu Tin laønh coù tieäm baùn caùc saùch Kinh thaùnh, tieäm cuûa anh ñaõ bò ñoát vaø roài chính anh cuõng bò gieát caùch daõ man. Taïi Iraq, toâi nhìn thaáy caùc nhaø thôø gaàn thaønh phoá Mosul bò xaâm phaïm, caùc thaùnh giaù lôùn bò neùm xuoáng ñaát vaø vôõ tan taønh#. Naêm ngoaùi, khi vieáng thaêm ñieåm truyeàn giaùo Bura Tana, nôi chuùng toâi ñaõ xaây moät nhaø thôø nhoû kính caùc thaùnh töû ñaïo, treân töôøng ôû loái vaøo ñieåm truyeàn giaùo coù moät thaùnh giaù vaø thaùnh giaù naøy ñaõ bò nhoå ñi...
Ñöùc cha Joe nghe toâi keå vôùi söï chaêm chuù vaø im laëng. Roài ngaøi noùi vôùi toâi: "Cha khoâng caàn phaûi ñi thaät xa ñeå tìm nhöõng daáu chöùng cuûa söï phaïm thaùnh. Toâi keå cho cha nghe moät caâu chuyeän nhoû. Töø Malta ngöôøi ta taëng cho chuùng toâi moät töôïng Ñöùc Meï raát ñeïp, trong tay beá Chuùa Gieâsu Haøi ñoàng. Töôïng cao khoaûng moät meùt, ñöôïc sôn veõ caån thaän, nhöng khoâng coù giaù trò lôùn laém. Toâi nghó ñeán vieäc ñaët töôïng beân ngoaøi traïi moà coâi, nôi nhaän nuoâi phaàn lôùn treû em Hoài giaùo, bôûi vì ôû Garissa khoâng coù caùc cô sôû nhaän caùc treû moà coâi nhö chuùng toâi laøm. Pho töôïng nhoû ñöôïc ñaët ôû loái vaøo cuûa toøa nhaø, vôùi Chuùa Gieâsu ñang giang ñoâi caùnh tay vôùi ñoâi baøn tay beù nhoû cuûa Ngöôøi. Moät buoåi saùng toài teä, toâi tìm thaáy pho töôïng bò xuùc phaïm: hoï ñaõ ñaäp gaõy ñoâi baøn tay nhoû vaø ñeå noù ôû chaân töôïng; moät baøn tay bò vôõ vuïn, baøn tay coøn laïi coøn nguyeân. Toâi ñaõ löôïm laïi baøn tay nhoû vaø quyeát ñònh mang pho töôïng veà toøa giaùm muïc naøy...
Ñöùc cha tieáp tuïc noùi vôùi toâi: "Pho töôïng ñoù ñang ôû ñaây! Cha Luigi, töôïng ñoù ñang ôû goùc nhaø beân caïnh cha." Toâi töø töø quay laïi vaø nhìn thaáy pho töôïng. Moät noãi buoàn da dieát traøn ngaäp traùi tim toâi. Chuùa Gieâsu Haøi ñoàng deã thöông khoâng coøn ñoâi baøn tay nöõa. Ngaøi bò taøn pheá roài! Döôøng nhö ngaøi ñaõ bò khuyeát taät, gioáng nhö moät em beù caàn ñöôïc chaêm soùc vaø giuùp ñôõ... Toâi ñöùng leân, ñeán gaàn pho töôïng nhoû vôùi loøng kính meán... Toâi noùi vôùi Chuùa Gieâsu: "Hoï ñaõ laøm gì Chuùa vaäy? Chuùa Gieâsu cuûa con, hoï ñaõ chaët ñoâi tay cuûa Chuùa! Chuùng con, nhöõng keû khoán khoå, laøm gì ñaây khi khoâng coù baøn tay thöông xoùt cuûa Chuùa?"...
Ñöùc cha Joe noùi: "Baøn tay ñoù chuùng ta phaûi gaén vaøo pho töôïng, nhöng maø luoân thieáu baøn tay kia." Toâi noùi: "Neáu maø moïi ngöôøi ñeå pho töôïng nguyeân nhö cuõ, con seõ laáy baøn tay!" Toâi nhaän ra mình hôi taùo baïo khi yeâu caàu nhö theá, nhöng baøn tay naøy thaät thu huùt toâi. Noù laø moät thaùch thöùc tuyeät vôøi. Moät daáu hieäu cuûa söï khinh mieät maø moãi cuoäc baùch haïi toân giaùo ñeàu coù... Vieäc chaët ñöùt baøn tay Chuùa Gieâsu nghóa laø chaø ñaïp phaåm giaù cuûa ngaøi, ñoái vôùi toâi, noù laø moät thaùch thöùc döõ doäi töø pho töôïng caâm nín: "Cha Luigi, con coù muoán laø ñoâi tay cuûa Ta maø baây giôø bò ñaäp vôõ vì söï haän thuø cuûa con ngöôøi khoâng?"
Thaùch thöùc naøy ñi vaøo loøng toâi nhö moät tieáng noùi nhoû, moät tieáng thì thaøo, roài noå buøng nhö tieáng saám: "Cha Luigi, hoâm nay con coù muoán laø baøn tay cuûa Ta khoâng?" Baøn tay nhoû baèng thaïch cao, khoâng coù giaù trò gì maáy, ñang naèm trong loøng baøn tay toâi, ñöa toâi ngöôïc laïi thôøi gian, nhieàu naêm tröôùc ñaây, baøn tay toâi ñöôïc ñöùc giaùm muïc xöùc daàu vaø trôû neân baøn tay cuûa Chuùa Gieâsu khi thaùnh hieán baùnh röôïu, khi tha thöù toäi loãi. Baøn tay bò vôõ naøy thuùc ñaåy toâi yù thöùc laïi hoàng aân ñöôïc ñaët trong tay toâi ñeå phuïc vuï Giaùo hoäi. Toâi ñaùp laïi tieáng saám vang trong loøng: "Chuùa Gieâsu! Con caùm ôn Chuùa ñaõ thaùnh hieán ñoâi tay baát xöùng cuûa con, con taï ôn Chuùa ñaõ choïn ñoâi tay con ñeå thay theá ñoâi tay cuûa Chuùa. Chính giaây phuùt naøy, con nhaéc laïi lôøi thöa vaâng cuûa con... Con taï ôn Chuùa vaø thôø laïy Chuùa. Xin luoân gìn giöõ chöùc linh muïc cuûa con...." (VoltiDiSperanza 7, Joe 35-42)
"Ngoùn troû baøn tay phaûi". Hoài kyù cuûa cha Luigi Ginami, truyeàn giaùo ôû Kenya
Cöûa leân maùy bay cho chuyeán bay töø Roma ñeán Amsterdam saép söûa ñoùng. Toâi caàm hoä chieáu trong tay, vaø tìm veù maùy bay trong chieác baloâ... Toâi tìm thaáy noù. Thaät ra toâi coù 3 theû leân maùy bay. Bay töø Roma ñeán Mombasa vôùi giaù chæ 525 euro, neân toâi phaûi bay 18 giôø, vôùi 3 chuyeán bay. Töø Roma ñeán Amsterdan, roài toái nay, töø Amsterdam ñeán Nairobi vaø ngaøy mai, töø Nairobi ñeán Mombasa.
Toâi coá nhôù xem mình ñaõ caàm taát caû ñoà ñaïc cuûa mình chöa. Toâi an taâm vì toâi ñaõ coù taát caû. Toâi coù theå leân maùy bay. Tröôùc maët toâi chæ coù ít ngöôøi, vì taát caû haàu nhö ñaõ leân maùy bay. Toâi töø töø ñi tôùi vaø moät coâ chieâu ñaõi vieân ñoùn toâi vôùi nuï cöôøi mæm chi. Coâ ta coøn treû, chaéc chöa ñeán 30 tuoåi. Raát xinh ñeïp, trang ñieåm caån thaän. Nhöng toâi khoâng bò aán töôïng bôûi saéc ñeïp hay loái trang ñieåm cuûa coâ, maø ñieàu ñaùnh ñoäng toâi chính laø ngoùn tay troû baøn tay phaûi cuûa coâ. Tröôùc maët toâi coù hai ngöôøi. Toâi quan saùt coâ chieâu ñaõi vieân caàm laáy theû leân maùy bay, roài traû laïi ñuoâi theû cho haønh khaùch ñi tröôùc toâi. Chính luùc coâ caàm laáy theû leân maùy bay cuûa haønh khaùch, toâi nhìn ngoùn tay troû cuûa coâ. Coù moät chieác nhaãn vaøng. Toâi toø moø. Toâi laø moät linh muïc... trí oùc toâi nghó ñeán ñieàu gì ñoù. Toâi döøng laïi suy nghó vöøa ñeán trong ñaàu vaø chuù taâm vaøo cuoäc soáng hieän taïi. Toâi khoâng nhìn roõ laém, nhöng maét toâi saùng leân caùch chính xaùc: ñuùng roài, moät chieác nhaãn Maân coâi 10 haït. Toâi nhìn laàn thöù hai vaø chaéc chaén ñuùng vaäy.
Coâ chieâu ñaõi vieân nhìn toâi mæm cöôøi, roài nhìn vaøo hoä chieáu vaø theû leân maùy bay cuûa toâi... Moät caùch nheï nhaøng, toâi thaän troïng naém baøn tay coâ moät vaøi giaây ngaén nguûi. Trong khi naém baøn tay ñöôïc chaêm soùc caån thaän cuûa coâ, toâi noùi vôùi coâ: "Caùm ôn vì taám göông ñeïp tuyeät vôøi coâ ñaõ cho toâi thaáy. Ñöøng bao giôø caûm thaáy xaáu hoå khi toû cho taát caû caùc haønh khaùch thaáy raèng coâ ñeo moät nhaãn Maân coâi ôû ngoùn tay. Toâi chaéc chaén laø coâ cuõng laàn chuoãi Maân coâi." Coâ gaùi treû ñoû maët, nhìn xuoáng baøn tay mình, roâi nhìn thaúng vaøo maét toâi. Toâi noùi vôùi coâ: "Toâi laø moät linh muïc. Toâi ñang ñi ñeán moät nöôùc Hoài giaùo vaø toâi caûm thaáy vui khi thaáy raèng coâ khoâng xaáu hoå khi laø moät Kitoâ höõu. Toâi ñi ñeán traïi taäp trung Dadaab ôû bieân giôùi Kenya vaø Somalia!" Coâ noùi vôùi toâi: "Thöa cha, raát nguy hieåm... Con bieát noù laø gì vaø thaät laø buoàn. ÔÛ ñoù coù caû bieån ngöôøi ñang ñau khoå. Cha caån thaän nheù."...
Toâi traû lôøi coâ: "Bôûi vì theá, loøng cha vui möøng khi nhìn thaáy chuoãi Maân coâi treân ngoùn tay con. Toát laém! Ñöøng bao giôø sôï toû ra mình laø Kitoâ höõu. Khi con caàm caùc veù maùy bay, con laøm chöùng baèng ngoùn tay troû naøy, con ñang daïy giaùo lyù. Raát nhieàu ngöôøi, phaàn lôùn, khoâng bieát noù, nhöng moät ngöôøi laø ñuû, moät linh muïc ngheøo khoù nhö cha, ñeå noùi raèng, ngaøy hoâm nay, vôùi moät daáu hieäu nhoû cuûa ngöôøi Kitoâ höõu cuûa con, con ñaõ laøm moät ñieàu lôùn lao."
Toâi ruùt ra töø ngoùn tay toâi chieác nhaãn Maân coâi baèng nhöïa maøu vaøng, töø Iraq, maø toâi ñaõ choïn nhö baïn ñoàng haønh cuûa toâi. Toâi noùi vôùi coâ chieâu ñaõi vieân: "Nhìn xem! Caùi naøy cha laáy ôû moät traïi tò naïn caùch Mosul 45 caây soá. Nhöõng ngöôøi daân khoán khoå ôû ñoù cuõng khoâng xaáu hoå laø Kitoâ höõu vaø vì lyù do naøy hoï ñaõ maát taát caû. Hoï bò nhoùm Hoài giaùo ISIS ñe doïa vaø phaûi rôøi boû queâ quaùn, di taûn ñi nôi khaùc. Con khoâng caàn phaûi boû taát caû, nhöng chæ ñôn giaûn laø can ñaûm tieáp tuïc laøm ñieàu con laøm ngaøy hoâm nay. Con höùa vôùi cha khoâng?"
Coâ gaùi dòu daøng nhìn toâi vaø noùi: "Cha ôi, caùm ôn ñieàu cha ñaõ noùi vôùi con! Con vui vì söï khen ngôïi cuûa cha. Con laàn haït Maân coâi moãi ngaøy vaø con höùa vôùi cha laø khi cha ñang bay ñeán Amsterdam, thì con seõ ñang ñoïc kinh Maân Coâi caàu nguyeän cho cha." Toâi naém chaët tay coâ chieâu ñaõi vieân vaø loøng toâi caûm thaáy coù moät söùc maïnh to lôùn vaø bình an. Toâi khoâng coâ ñôn leû loi: raát nhieàu ngöôøi toát laønh caàu nguyeän cho toâi...
Maùy bay ñang haï caùnh, toâi phaûi ngöøng vieát, toâi nghó ñeán coâ chieâu ñaõi vieân vaø kinh Maân Coâi coâ caàu nguyeän cho toâi trong nhöõng giôø phuùt naøy... Chuùng toâi ñang rôøi maùy bay... Moät ngöôøi ñaøn oâng ôû tuoåi trung nieân ñaët tay cuûa oâng leân thaønh gheá tröôùc maët toâi, vaø... treân ngoùn tay ñeo nhaãn cuûa baøn tay phaûi... moät nhaãn Maân coâi. Toâi baét kòp oâng ta ôû saân bay vaø lòch söï chaøo oâng. Caû baø vôï cuûa oâng cuõng coù chieác nhaãn Maân coâi ôû ngoùn tay.
Neáu baïn nhìn kyõ xung quanh mình, coù nhieàu ñöùc tin hôn baïn töôûng. Haõy tìm kieám ñöùc tin, vì noù khoâng baøy toû ra, noù khieâm nhöôøng vaø kín ñaùo, nhöng laïi coù hieäu quaû tuyeät vôøi: ñoù laø chöùng ta. Hoâm nay, khi ñang treân ñöôøng bay ñeán Amsterdam, toâi ñaõ hoïc ñöôïc taát caû ñieàu naøy. Chæ laø moät vaøi giôø haønh trình... (VoltiDiSperanza 7 Joe 13-16)
Hoàng Thuûy
(Radio Vatican)