Tuoåi thô bò ñaùnh caép
Ngaøy quoác teá treû em 01.06.2017
Tuoåi thô bò ñaùnh caép. Ngaøy quoác teá treû em 01.06.2017.
Roma (Toång hôïp: Adn/Ansa/Agi 01-06-2017; Vat. 7-06-2017) - Ngaøy 01 thaùng 06 naêm 2017, theá giôùi ñaõ cöû haønh ngaøy quoác teá treû em. Nhaân dòp naøy, toå chöùc thieän nguyeän Save The Children, cöùu treû em, ñaõ coâng boá baûn chæ tieâu hoaøn vuõ ñaàu tieân veà tuoåi thô bò choái boû treân khaép traùi ñaát, mang töïa ñeà Tuoåi thô bò ñaùnh caép.
Taøi lieäu phaùc hoïa thaûm caûnh cuûa nhieàu treû em ôû 172 quoác gia toaøn theá giôùi, theo ñoù, 263 trieäu treû em, töùc 1/6 toång soá thieáu nhi hoaøn vuõ, khoâng ñöôïc caép saùch ñi hoïc; 168 trieäu em, töùc laø nhieàu hôn toång soá treû em ñang soáng ôû Chaâu AÂu, phaûi lao ñoäng trong nhieàu laõnh vöïc ngheà nghieäp khaùc nhau ñeå kieám soáng, trong ñoù coù nhieàu moâi tröôøng ñe doïa traàm troïng söùc khoûe caùc em caû veà maët theå xaùc cuõng nhö veà maët tinh thaàn. 6 trieäu em phaûi chòu cheát tröôùc khi ñaày 5 tuoåi moãi naêm vì nhöõng chöùng beänh coù theå phoøng ngöøa deã daøng nhö söng phoåi, tieâu chaûy vaø soát reùt, trong khi 156 trieäu em döôùi 5 tuoåi bò thieáu dinh döôõng naëng ñeán ñoä ñe doïa söùc lôùn maïnh cuûa caùc em.
Taøi lieäu chæ tieâu cuûa toå chöùc Cöùu Treû em cho bieát theâm laø khoaûng 28 trieäu em, töùc cöù 1 treân 80 em, phaûi boû nhaø cöûa troán chaïy ñi nôi khaùc vì chieán tranh loaïn laïc hay bò baùch haïi. Chæ trong naêm 2015, treân toaøn theá giôùi coù ít nhaát 75 ngaøn treû thô hay thieáu nieân döôùi 20 tuoåi bò thaûm saùt, bình quaân laø hôn 200 em moãi ngaøy. 15 trieäu treû nöõ laäp gia ñình khi chöa ñuû 18 tuoåi, thöôøng laø vôùi nhöõng ngöôøi choàng lôùn hôn nhieàu vì bò gia ñìình eùp buoäc. Trong soá naøy, 4 trieäu em chöa ñaày 15 tuoåi, vôùi bao nhieâu heä luïy theâ thaûm cho töông lai caùc em.
Cöù moãi 2 giaây ñoàng hoà, treân theá giôùi, coù moät thieáu nöõ döôùi 19 tuoåi sinh con, töùc trong moät naêm coù khoaûng 17 trieäu saûn phuï coøn laø treû con. Nöôùc Niger beân Phi Chaâu ñöùng ñaàu trong danh saùch treû nöõ bò taûo hoân naøy, vôùi 60% toång soá thieáu nöõ töø 15 ñeán 19 tuoåi coù gia ñình. Hieän töôïng naøy gaây ra nhieàu haäu quaû tai haïi cho caùc em, tröôùc heát laø caùc em phaûi töø boû khaû theå ñöôïc giaùo duïc haàu xaây döïng moät töông lai vöõng chaéc vaø töôi ñeïp hôn, keá ñeán caùc baø vôï baø meï coøn trong tuoåi con nít naøy phaûi ñoái dieän vôùi nguy hieåm bò nhieãm caùc chöùng beänh tình duïc, bò baïo haønh trong boán böùc töôøng gia ñình hay bò ñe doïa tính maïng khi sinh nôû. Thai saûn laø nguyeân do thöù 2 gaây ra caùi cheát cho caùc thieáu nöõ tuoåi töø 15 ñeán 19 treân toaøn theá giôùi.
Ngoaøi ra, naïn ngheøo khoå vaø thieáu hoïc cuûa caùc baø meï cuõng aûnh höôûng raát tieâu cöïc treân tyû leä treû em cheát yeåu. Chaúng haïn taïi Indonesia, Philippine vaø Senegal, caùc em chaøo ñôøi trong caûnh khoù ngheøo coù khaû theå cheát sôùm hôn caùc treû giaøu coù hôn gaáp 3 laàn. Taïi Nigeria, caùc treû em coù meï thieáu hoïc coù khaû naêng cheát sôùm hôn gaáp 3 laàn so vôùi con caùi cuûa caùc phuï nöõ coù hoïc thöùc baäc trung hoïc caáp 2.
Veà maët giaùo duïc, Nam Sudan vôùi 67% laø quoác gia ñöùng ñaàu theá giôùi veà con soá treû em khoâng ñöôïc caép saùch ñi hoïc; tieáp ñeán laø Eritrea vôùi 63%; Gibuti 60% vaø Niger 55%. Traùi laïi, Phaùp laø quoác gia coù ít treû em khoâng ñi hoïc nhaát theá giôùi, chæ 0.3%, keá ñoù laø Taây Ban Nha vaø Anh quoác vôùi 0.7%. Con em caùc gia ñình phaûi taûn cö tî naïn coù nguy cô phaûi boû hoïc nhieàu hôn laø caùc treû em khaùc. Naïn baïo löïc ngöôøi treû cuõng laø moät yeáu toá ñaùng chuù yù. Theo taøi lieäu cuûa toå chöùc Cöùu treû em môùi coâng boá, moãi ngaøy treân theá giôùi coù treân 200 treû em hay thieáu nieân cheát thaûm vì baïo löïc baêng ñaûng, ñöùng ñaàu laø caùc nöôùc Nam Myõ vaø quaàn ñaûo Caraibi.
(Toång hôïp: Adn/Ansa/Agi 01.06.2017)
Mai Anh
(Radio Vatican)