Quaân Ñoäi Hoa Kyø

saép söûa coù vò thaùnh cuûa mình

Quaân Ñoäi Hoa Kyø saép söûa coù vò thaùnh cuûa mình.

Washington, Hoa Kyø (VietCatholic News 30-05-2017) - Theo taïp chí Crux, quaân ñoäi Hoa Kyø saép söûa coù vò thaùnh cuûa hoï. Thöïc vaäy, hoà sô phong thaùnh cho "OÂng Cha Boä Binh" ("Grunt Padre", grunt voán laø chöõ thaân maät ñeå chæ boä binh Hoa Kyø, cuõng aùp duïng cho thuûy quaân luïc chieán) Vincent R. Capodanno, thuoäc Doøng Truyeàn Giaùo Maryknoll vaø laø tuyeân uùy trong quaân ñoäi Hoa Kyø hy sinh taïi chieán tröôøng Vieät Nam, ñaõ hoaøn taát ôû caáp giaùo phaän quaân ñoäi vaø ñaõ ñöôïc ñeä trình Boä Phong Thaùnh ôû Roâma xem xeùt.

Ñoù laø tuyeân boá cuûa Ñöùc Toång Giaùm Muïc Timothy Broglio, ñöùng ñaàu toång giaùo phaän quaân ñoäi cuûa Hoa Kyø, nhaân Ngaøy Töôûng Nieäm. Ngaøi noùi: "Ngaøy Töôûng Nieäm nay coù moät khuoân maët. Ñoù laø moät khuoân maët toâi bieát. Caùc baïn ñaõ gaëp caùc thaân nhaân, caùc ngöôøi phoái ngaãu vaø caùc cha meï cuûa nhöõng ngöôøi nam nöõ ñaõ cheát vì chieán ñaáu. Caùc baïn cuõng ñaõ gaëp haèng haø sa soá caùc thanh nieân nam nöõ saün saøng chaáp nhaän gian nguy ñeå phuïc vuï xöù sôû mình". Khi maát moät ngöôøi thaân yeâu trong chieán ñaáu, ta luoân caûm nhaän söï maát maùt. Nhöng moät ngaøy kia, Ngaøy Töôûng Nieäm seõ coù moät vò thaùnh quan thaày, nhaát laø ñoái vôùi nhöõng ngöôøi cheát hoaëc bò thöông trong luùc thi haønh nhieäm vuï, ñoái vôùi gia ñình hoï, vaø ñoái vôùi caùc vò tuyeân uùy quaân ñoäi vaø nhöõng ngöôøi caùc vò phuïc vuï.

Cuoái Thaùnh Leã Ngaøy Töôûng Nieäm haøng naêm laàn thöù 23 cuûa Toång Giaùo Phaän Quaân Ñoäi taïi Vöông Cung Thaùnh Ñöôøng Ñeàn Thaùnh Quoác Gia Voâ Nhieãm Thai ôû Washington, Ñöùc Toång Giaùm Muïc Broglio ñaõ chính thöùc keát thuùc giai ñoaïn toång giaùo phaän cuûa aùn phong thaùnh cho Cha Vincent Capodanno, vò tuyeân uùy ñaõ vò quoác vong thaân trong löûa ñaïn tröïc tieáp ôû chieán tröôøng Vieät Nam ngaøy 4 thaùng Chín naêm 1967, caùch nay ñuùng 50 naêm, luùc chæ môùi coù 38 tuoåi. Nay aùn phong thaùnh cuûa ngaøi ñang naèm taïi Boä Phong Thaùnh ôû Roâma.

Thaùnh Leã treân, ñöôïc thu hình ngaøy 21 thaùng Naêm naêm 2017, seõ ñöôïc chieáu treân EWNT vaøo Ngaøy Töôûng Nieäm, Thöù Hai, 29 thaùng Naêm naêm 2017, luùc 11 giôø 30 giôø mieàn Ñoâng vaø sau ñoù luùc nöûa ñeâm, vaø treân Ñaøi Truyeàn Hình Coâng Giaùo vaøo luùc tröa vaø 8 giôø toái.

Vò tuyeân uùy anh huøng sinh taïi Staten Island, New York, ngaøy 13 thaùng Hai naêm 1929, con uùt trong 10 ngöôøi con cuûa moät gia ñình di daân ngöôøi YÙ. Trong Theá Chieán II, ngaøi chöùng kieán hai ngöôøi anh leân ñöôøng phuïc vuï trong Luïc Quaân Hoa Kyø, vaø moät ngöôøi anh khaùc phuïc vuï trong Thuûy Quaân Luïc Chieán.

ÔÛ tuoåi 20, Cha Capodanno caûm thaáy ôn goïi laøm linh muïc truyeàn giaùo vaø ñaõ gia nhaäp chuûng vieäc cuûa Doøng Maryknoll. Ngaøi ñöôïc thuï phong linh muïc naêm 1958. Sau tieáng chuoâng truyeàn thoáng cuûa chuûng vieän, ngaøi ñöôïc tin seõ ñöôïc ñi truyeàn giaùo taïi Ñaøi Loan, nôi ngaøi hoïc tieáng Trung Hoa, ban caùc bí tích, huaán luyeän caùc giaùo lyù vieân vaø phaân phoái thöïc phaåm cuøng thuoác men.

Khoaûng 6 naêm sau, ngaøi ñöôïc thuyeân chuyeån qua Hoàng Koâng, nôi ngaøi gaëp caùc nhaân vieân quaân ñoäi Hoa Kyø vaø caûm nhaän ôn goïi phuïc vuï hoï trong tö caùch tuyeân uùy.

Ñöùc Toång Giaùm Muïc Broglio cho raèng "khi Cha quyeát ñònh yeâu caàu caùc beà treân cho pheùp ngaøi trôû thaønh tuyeân uùy Haûi Quaân, vieäc naøy ñaõ môû ra caû moät traûi nghieäm môùi. Ñaây laø nôi ngaøi khaùm phaù ra ôn goïi trong ôn goïi ñoù. Ñoù quaû thöïc laø con ñöôøng neân thaùnh cuûa ngaøi".

Vò tuyeân uùy ñöôïc bieät danh laø "Grunt Padre" do vieäc ngaøi ñích thaân chaêm soùc vaø laøm thöøa taùc vuï cho caùc "grunts", voán laø bieät danh cuûa caùc binh só boä binh cuõng nhö cuûa Thuûy Quaân Luïc Chieán laø binh chuûng ngaøi phuïc vuï sau khi tôùi Vieät Nam trong Tuaàn Thaùnh naêm 1966. Tröôùc ñoù, thaùng 12 naêm 1965, ngaøi ñöôïc cöû laøm ñaïi uùy trong Tuyeân UÙy Ñoaøn Haûi Quaân vaø ñöôïc chæ ñònh phuïc vuï Sö Ñoaøn 1 Thuûy Quaân Luïc Chieán Hoa Kyø taïi Vieät Nam.

Ñöùc Toång Giaùm Muïc Broglio cho hay: "Ngaøi ñaùp öùng caùc nhu caàu cuï theå cuûa caùc binh só Thuûy Quaân Luïc Chieán, vaø heát loøng chaêm soùc hoï. Ngaøi raát ñaëc tröng trong soá nhieàu tuyeân uùy toâi töøng gaëp trong 10 naêm qua. Ngaøi bieát ñieàu gì ñuùng. Ngaøi chaêm soùc ngöôøi cuûa ngaøi".

Tieåu söû Cha Capodanno treân trang maïng cuûa toång giaùo phaän quaân ñoäi Hoa Kyø moâ taû thöøa taùc vuï cuûa ngaøi nhö sau: "Ngaøi trôû thaønh ngöôøi baïn ñoàng haønh lieân tuïc cuûa caùc binh só Thuûy Quaân Luïc Chieán: soáng, aên uoáng vaø nguû nghæ cuøng moät ñieàu kieän nhö hoï. Ngaøi laäp caùc thö vieän, thu löôïm vaø phaân phoái caùc moùn quaø vaø toå chöùc caùc chöông trình noái voøng tay lôùn vôùi caùc daân laøng ñòa phöông. Ngaøi daønh thì giôø traán an caùc ngöôøi lo aâu vôõ moäng, an uûi ngöôøi saàu khoå tang cheá, nghe xöng toäi, daïy baûo caùc taân toøng vaø phaân phoái aûnh Thaùnh Christopher".

Sau laàn phuïc vuï moät naêm ñaõ maõn, ngaøi tình nguyeän tieáp tuïc phuïc vuï trong tö caùch tuyeân uùy cho caùc binh só Thuûy Quaân Luïc Chieán. Ngaøy 4 thaùng Chín naêm 1967, trong cuoäc Haønh Quaân Thaàn Toác (Swift), cuoäc haønh quaân thöù baåy cuûa ngaøi, taïi laøng Ñoâng Sôn, thuoäc Thung Luõng Queá Sôn, gaàn ranh giôùi hai tænh Quaûng Nam vaø Quaûng Tín, ngaøi ñaõ anh duõng hy sinh tính maïng trong luùc phuïc vuï caùc binh só Thuûy Quaân Luïc Chieán ñang chieán ñaáu.

Lòch söû keå laïi raèng vaøo luùc 4 giôø 30 saùng ngaøy 4 thaùng Chín naêm 1967, Tieåu Ñoaøn 1 Sö Ñoaøn 5 Thuûy Quaân Luïc Chieán gaëp ñôn vò lôùn cuûa quaân ñoäi Baéc Vieät, khoaûng 2,500 ngöôøi, gaàn laøng Ñoâng Sôn. Bò keùm veà quaân soá vaø toå chöùc, Ñaïi Ñoäi D caàn ñöôïc taêng vieän. Ñeán 9 giôø 14 phuùt saùng, 26 binh só Thuûy Quaân Luïc Chieán boû maïng vaø moät ñaïi ñoäi Thuûy Quaân Luïc Chieán khaùc ñöôïc tung vaøo maët traän. Ñeán 9 giôø 25 phuùt saùng, chæ huy tröôûng Tieåu Ñoaøn 1 Thuûy Quaân Luïc Chieán phaûi xin theâm taêng vieän.

Cha Capodanno ñi theo caùc binh só bò thöông vaø haáp hoái, laøm caùc pheùp sau cuøng cho hoï. Bò thöông ôû maët vaø ôû tay, cha vaãn tieáp tuïc giuùp caùc chieán höõu cuûa mình bò thöông chæ caùch daøn suùng maùy cuûa ñòch chöøng maáy thöôùc vaø do ñoù ñaõ bò baén guïc. Xaùc ngaøi ñöôïc thu hoài vaø ñöôïc choân caát ôû phaàn moä cuûa gia ñình trong Nghóa Trang Thaùnh Pheâroâ, taïi queâ höông Staten Island, New York.

Ngaøy 27 thaùng Möôøi Hai naêm 1968, Boä Tröôûng Haûi Quaân Hoa Kyø Paul Ignatius thoâng baùo cho gia ñình cha hay Ñaïi UÙy Capodanno seõ ñöôïc truy taëng Huy Chöông Danh Döï ñeå thöøa nhaän söï hy sinh voâ vò lôïi cuûa ngaøi.

Trong baûn ghi coâng traïng cuûa huy chöông, tính anh huøng cuûa cha ñaõ ñöôïc moâ taû nhö sau:

"Ñaùp öùng caùc töôøng trình cho raèng trung ñoäi 2 cuûa Ñaïi Ñoäi M coù nguy cô bò traøn ngaäp bôûi moät löïc löôïng taán coâng ñoâng ñaûo cuûa ñòch, Ñaïi UÙy Capodanno ñaõ rôøi boû nôi an toaøn töông ñoái cuûa mình ôû ñaøi chæ huy ñaïi ñoäi vaø chaïy qua khu vöïc troáng ñang chaèng chòt laèn ñaïn, tröïc tieáp tôùi vôùi trung ñoäi ñang bò vaây khoán.

"Baát chaáp caùc suùng nhoû, vuõ khí töï ñoäng vaø ñaïn suùng coái daày ñaëc cuûa ñòch, ñaïi uùy chaïy tôùi lui khaép chieán tröôøng, ban caùc bí tích sau cuøng cho binh só haáp hoái vaø ñem thuoác thang tôùi cho caùc binh só bò thöông.

"Khi loaït suùng coái noå tung gaây cho ñaïi uùy nhieàu thöông tích ñau ñôùn nôi caùnh tay vaø baép chaân, vaø xeù naùt moät phaàn baøn tay phaûi cuûa oâng, ñaïi uùy vaãn nhaát ñònh töø choái moïi giuùp ñôõ y khoa. Thay vaøo ñoù, ñaïi uùy höôùng daãn caùc binh só ñi giuùp caùc chieán höõu bò thöông cuûa hoï vaø, vôùi moät sinh löïc traàm tónh, ñaïi uùy tieáp tuïc chaïy tôùi lui khaép chieán tröôøng ñeå khuyeán khích caùc binh só Thuûy Quaân Luïc Chieán duõng caûm baèng lôøi noùi vaø göông saùng.

"Khi thaáy moät chieán höõu bò thöông ngay ôû laèn ñaïn cuûa noøng suùng maùy keû thuø caùch xa chöøng 15 thöôùc Anh, Ñaïi UÙy Capodanno ñaõ anh duõng lao tôùi ñeå trôï giuùp ngöôøi chieán höõu bò töû thöông. Ngay luùc aáy, chæ coøn caùch muïc tieâu khoâng ñaày nöûa thöôùc, ñaïi uùy bò guïc ngaõ vì hoûa löïc cuûa suùng maùy ñòch quaân".

Baûn ghi coâng keát luaän: "Nhôø taùc phong anh duõng treân chieán tröôøng, vaø göông saùng gaây caûm höùng cuûa oâng, Ñaïi UÙy Capodanno ñaõ neâu cao truyeàn thoáng toát ñeïp cuûa Ngaønh Haûi Quaân Hoa Kyø. Ñaïi UÙy anh duõng hieán maïng soáng mình cho chính nghóa töï do".

Ñöùc Toång Giaùm Muïc Broglio thì cho raèng Cha Capodanno "töø moät nhaø truyeàn giaùo bình thöôøng trôû thaønh moät vò tuyeân uùy ngoaïi thöôøng. Trong ñoù, ta tìm thaáy roõ raøng baøn tay cuûa Thieân Chuùa".

Caâu truyeän veà ñöùc tin, söï hy sinh vaø anh huøng tính cuûa Cha Capodanno ñaõ ñöôïc ghi laïi trong cuoán The Grunt Padre: The Service and Sacrifice of Father Vincent Robert Capodanno, Vietnam 1966-67, do Cha Daniel Mode vieát naêm 2000. Cha Mode laø moät linh muïc xuaát thaân töø moät gia ñình Haûi Quaân vaø caûm kích vì cuoäc ñôøi cuûa Cha Capodanno ñeán noãi, khi coøn laø moät chuûng sinh, ñaõ vieát luaän aùn toát nghieäp veà vò linh muïc anh huøng naøy, sau khi phoûng vaán caû haøng traêm ngöôøi töøng bieát veà ngaøi.

Theo göông Cha Capodanno, Cha Mode cuõng trôû thaønh tuyeân uùy cuûa Haûi Quaân Hoa Kyø, phuïc vuï taïi Vònh Ba Tö vaø Afghanistan vaø treân nhieàu haøng khoâng maãu haïm, vaø taïi Phi Luaät Taân sau côn baõo naêm 2013. Ngaøi cho hay: thöøa taùc vuï cuûa ngaøi ñaõ laáy höùng töø ôn thaùnh vaø loøng can ñaûm cuûa "OÂng Cha Boä Binh", ngöôøi ñaõ mang Chuùa Kitoâ tôùi caùc binh só Thuûy Quaân Luïc Chieán maø ngaøi phuïc vuï taïi Vieät Nam.

Trong tieåu söû Cha Capodanno, coù caâu truyeän veà haï só Thuûy Quaân Luïc Chieán Ray Harton, ngöôøi bò baén troïng thöông vaøo caùnh tay traùi. Haï só keå laïi: khi oâng môû maét ra, thaáy Cha Capodanno bình thaûn noùi vôùi oâng: "anh thuûy quaân luïc chieán, anh haõy naèm yeân. Anh seõ khoâng sao. Moät ngöôøi seõ ñeán ñaây giuùp anh ngay baây giôø. Thieân Chuùa seõ ôû vôùi chuùng ta suoát hoâm nay".

Trong baøi giaûng Leã Ngaøy Töôûng Nieäm, Ñöùc Toång Giaùm Muïc Broglio, khi nhaéc laïi caâu truyeän treân, ñaõ noùi: "Quaû thích ñaùng xieát bao khi Thaùnh Leã Töôûng Nieäm haøng naêm cho ta dòp may keát thuùc giai ñoaïn toång giaùo phaän cuûa aùn phong thaùnh cho Cha Vincent Capodanno.

"Ngaøi roõ raøng bieát giaù trò chöùc linh muïc cuûa ngaøi, vaø ngaøi saün loøng hy sinh maïng soáng mình ñeå nhieàu ngöôøi khaùc ñöôïc höôûng nhöõng ôn phuùc ngaøi mang tôùi. Ray Harton seõ khoâng bao giôø queân ñöôïc söï khuyeán khích cuûa Cha Capodanno 'anh thuûy quaân luïc chieán, anh haõy naèm yeân. Anh seõ khoâng sao'"...

Trong cuoäc phoûng vaán cuûa Crux, Ñöùc Toång Giaùm Muïc Broglio noùi raèng tinh thaàn cuûa vò tuyeân uùy anh duõng naøy seõ soáng maõi trong hôn 200 linh muïc ñang phuïc vuï nhö caùc tuyeân uùy quaân ñoäi Hoa Kyø treân khaép theá giôùi.

"YÙ nieäm chaêm soùc ngöôøi khaùc aáy heát söùc hieån hieän trong khaû naêng vò tuyeân uùy gaëp gôõ caùc binh só ngay ôû nôi hoï hieän dieän, vaø tìm ra caùch ñeà truyeän troø vôùi hoï# Söï saün loøng hieán ñôøi mình vaø thì giôø nhaøn roãi cuûa mình, yù nieäm tuyeät vôøi muoán saên soùc ngöôøi ta. Ñieàu aáy raát roõ trong cuoäc ñôøi Cha Capodanno, vaø raát roõ trong phaàn lôùn caùc vò tuyeân uùy toâi bieát".

Ñöùc Toång Giaùm Muïc Broglio noùi theâm: "Linh muïc coù tính ñoäc ñaùo trong haøng nguõ tuyeân uùy, theo nghóa ngaøi mang ñeán moät ñieàu maø chæ coù linh muïc Coâng Giaùo môùi coù theå mang: ñoù laø con ngöôøi cuûa Chuùa Kitoâ trong caùc bí tích. Ngaøi cöû haønh Thaùnh Theå, xöùc daàu ngöôøi beänh vaø giaûi toäi. Ñoù laø caùc ôn phuùc chæ coù ngaøi môùi coù theå mang ñeán".

Trang maïng cuûa toång giaùo phaän quaân ñoäi nhaän ñònh raèng caùc linh muïc tuyeân uùy "ñi ñeán baát cöù nôi naøo ngöôøi ta hieän dieän: trong leàu traïi ôû sa maïc, treân boong haøng khoâng maãu haïm, trong traïi lính ôû caên cöù, treân tuyeán löûa ñaïn, trong beänh vieäc cöïu chieán binh, trong caùc hoäi tröôøng cuûa Nguõ Giaùc Ñaøi".

Toång giaùo phaän quaân ñoäi Hoa Kyø ñöôïc Ñöùc Thaùnh Giaùo Hoaøng Goan Phaoloâ II thieát laäp naêm 1985. Caùc linh muïc cuûa toång giaùo phaän phuïc vuï taïi hôn 220 caên cöù quaân söï Hoa Kyø taïi 29 quoác gia, bieán noù thaønh toång giaùo phaän hoaøn caàu duy nhaát treân theá giôùi. Caùc linh muïc cuûa noù cuõng phuïc vuï taïi 153 trung taâm y teá cöïu chieán binh khaép Hoa Kyø.

Trang maïng naøy ghi nhaän raèng khoaûng 1 trieäu 8 ngöôøi Coâng Giaùo leä thuoäc toång giaùo phaän naøy ñeå thoûa maõn caùc nhu caàu thieâng lieâng vaø bí tích cuûa hoï. Con soá naøy bao goàm 325,000 ngöôøi Coâng Giaùo ñang thi haønh nhieäm vuï vaø gia ñình hoï.

Cha Capodanno ñaõ ñöôïc tuyeân boá laø "toâi tôù Chuùa" töø naêm 2006 bôûi boä Phong Thaùnh do lôøi yeâu caàu cuûa Ñöùc Toång Giaùm Muïc luùc aáy laø Edwin O'Brien, vò ñöùng ñaàu toång giaùo phaän quaân ñoäi cho tôùi naêm 2007 vaø moät naêm sau ñoù, ñöôïc keá nhieäm bôûi Ñöùc Toång Giaùm Muïc Broglio, ngöôøi ñaõ môû aùn phong thaùnh cho Cha Capodanno naêm 2013 vaø cöû nhieäm moät toøa aùn ñeå ñieàu tra xem Cha coù thöïc söï soáng cuoäc soáng nhaân ñöùc ñeán ñoä anh huøng hay khoâng. Vieäc ñieàu tra naøy thu thaäp caùc döõ kieän veà ñôøi soáng cuûa ngaøi, phoûng vaán nhöõng ngöôøi töøng bieát ngaøi vaø khaûo saùt caùc tröôùc taùc cuûa ngaøi.

Caùc vinh döï traàn theá cuûa Cha bao goàm Huaân Chöông Ngoâi Sao Ñoàng Haûi Quaân, huaân chöông Traùi Tim Hoàng. Moät chieán haïm cuûa Haûi Quaân hoaït ñoäng töø naêm 1973 tôùi 1993 vaø ñöôïc trieån khai trong chieán dòch Desert Storm ñaõ ñöôïc ñaët teân baèng teân cuûa ngaøi, cuõng nhö 7 nhaø nguyeän treân khaép theá giôùi, keå caû 1 nhaø nguyeän taïi Tröôøng Tuyeân UÙy Haûi Quaân ôû Newport, Rhode Island, vaø 1 nhaø nguyeän treân Ñoài 51 ôû Thung Luõng Queá Sôn, Vieät Nam maø chính cha ñaõ giuùp xaây döïng baèng laù döøa vaø tre.

Moät beänh xaù cuûa Haûi Quaân taïi Gaeta, YÙ, cuõng ñaõ laáy teân ngaøi ñeå ñaët, cuõng nhö Ñaïi Loä Capodanno ôû Staten Island, vaø moät hoïc boång haøng naêm daønh cho con em caùc binh só Thuûy Quaân Luïc Chieán cuõng mang teân ngaøi. Moät phoøng taïi toøa Toång Giaùm Muïc quaân ñoäi ñöôïc daønh tröng baøy caùc vaät kyû nieäm coù lieân quan tôùi ñôøi soáng vaø caùi cheát cuûa ngaøi, trong ñoù, coù chieác muõ daõ chieán maàu xanh ngaøi voán ñoäi taïi Vieät Nam, vaø baûn khaéc teân cuûa ngaøi laáy töø Ñaøi Töôûng Nieäm Cöïu Chieán Binh Vieät Nam.

Vuõ Vaên An

Back to Vietnamese Missionaries in Asia Home Page