Theá heä ngöôøi treû Nigeria
bò bieán thaønh treû moà coâi
soáng laây laát giöõa nhöõng thaønh phoá lôùn
Theá heä ngöôøi treû Nigeria bò bieán thaønh treû moà coâi soáng laây laát giöõa nhöõng thaønh phoá lôùn.
Nigeria (AFP 18-05-2017; Vat. 27-05-2017) - Taïi Phi chaâu, moät phoùng söï do haõng thoâng taán Phaùp AFP thöïc hieän hoâm 18 thaùng 05 naêm 2017 cho bieát moät theá heä ngöôøi treû Nigeria, bò cuoäc chieán choáng nhoùm Boko Haram bieán thaønh treû moà coâi ñang phaûi soáng laây laát giöõa nhöõng thaønh phoá lôùn taïi ñaây, nhaát laø taïi Maiduguri.
Maiduguri laø nôi phaùt sinh ra nhoùm Boko Haram. Naïn ngheøo khoù toät cuøng, naïn thaát nghieäp cao vaø söï tham nhuõng trong chính quyeàn ñòa phöông laø nguyeân nhaân khieán Boko Haram phaùt trieån trong loøng ngöôøi daân ñòa phöông tröôùc khi bieán thaønh moät phong traøo thaùnh chieán hoài giaùo cuoàng tín vaø khaùt maùu.
OÂng Kashim Shettima, thoáng ñoác bang Borno, coù thuû phuû laø Maiduguri, cho bieát theo con soá chính thöùc, bang Borno coù khoaûng 52 ngaøn treû moà coâi, nhöng treân thöïc teá con soá naøy leân tôùi treân 100 ngaøn, trong soá ñoù, moät nöûa ôû taïi Maiduguri. Neáu khoâng ñöôïc giaùo duïc, soá nhöõng ngöôøi treû naøy coù theå trôû thaønh nhöõng quaùi vaät coù theå nuoát chöûng chuùng ta taát caû.
Boko Haram trong thoå ngöõ haoussa ñòa phöông, coù nghóa laø "neàn giaùo duïc taây phöông laø toäi loãi". Vì theá, nhoùm naøy toå chöùc nhieàu cuoäc taán coâng thaûm khoác nhaém vaøo caùc tröôøng hoïc, gieát haïi giaùo sö vaø ngaên chaën hoïc sinh ñeán tröôøng ñeå choáng laïi giaùo duïc phaùt trieån.
Hieän nay, taïi caùc traïi di cö tî naïn ôû vuøng bieân giôùi giaùp nöôùc Niger hay Camerun, hoaëc ôû nhöõng nôi coù chieán tranh xung ñoät, khoâng heø coù tröôøng sôû naøo caû. Rieâng taïi Maiduguri, daân soá taïi ñaây ñaõ taêng hôn gaáp ñoâi vì ngöôøi taûn cö tî naïn chaïy veà, trong soá naøy coù haøng chuïc ngaøn treû em. Haàu nhö taát caû caùc em ñeàu chöa bao giôø caép saùch ñeán tröôøng.
OÂng Samuel Manyok, chuyeân vieân baûo veä treû thô cuûa UNICEF, cho raèng con soá treû thaát hoïc ôû Maiduguri leân ñeán ngang haøng vôùi con soá treû thaát hoïc ôû Somalia vaø Nam Sudan goäp laïi. OÂng thoáng ñoác bang Borno keâu goïi theá giôùi trôï giuùp ñeå xaây caát ít nhaát 20 tröôøng sôû môùi treân toaøn laõnh thoå Borno vaø moät coâ nhi vieän coù söùc chöùa 8,000 em. Caùc tröôøng sôû cuõ tröôùc ñaây ñaõ bò tröng duïng ñeå ñoùn tieáp laøn soùng ngöôøi tî naïn. Daïo thaùng 9 naêm ngoaùi, moät soá tröôøng ñaõ ñöôïc khai giaûng trôû laïi, nhöng khoâng ñuû ñeå thaâu nhaän toaøn boä treû em trong thaønh phoá.
OÂng Manyok, chuyeân vieân cuûa UNICEF khaúng ñònh caàn phaûi giaûi quyeát gaáp vaán ñeà naøy neáu khoâng, vuøng Ñoâng Baéc Nigeria seõ khoâng bao giôø chaám döùt ñöôïc caùi voøng laån quaån cuûa baïo löïc. OÂng noùi: Treû em nôi ñaây caàn ñöôïc giaùo duïc, caàn coù moät cô hoäi thöù hai ñeå xaây döïng töông lai. Ñaây thaät laø moät quaû bom noå chaäm.
(AFP 18.05.2017)
Mai Anh
(Radio Vatican)