Caøng tin vaøo Thieân Chuùa
chuùng ta caøng theâm yeâu thöông tha nhaân
"Caøng tin vaøo Thieân Chuùa, chuùng ta caøng theâm yeâu thöông tha nhaân".
Dieãn vaên cuûa Ñöùc Thaùnh Cha Phanxicoâ taïi Hoäi nghò Hoaø bình Quoác teá taïi Trung taâm Hoäi nghò Al-Azhar, Cairo, Thöù Saùu 28 thaùng Tö naêm 2017.
Cairo (WHÑ 30-04-2017) - Nhaän lôøi môøi cuûa Sheik Ahmed el-Tayyib, Imam cuûa Thaùnh ñöôøng Hoài giaùo al-Azhar, Ñöùc Thaùnh Cha Phanxicoâ ñaõ ñeán Ai Caäp trong hai ngaøy 28 vaø 29 thaùng Tö naêm 2017 ñeå tham döï Hoäi nghò Hoaø bình Quoác teá.
Trong ngaøy ñaàu tieân, Ñöùc Thaùnh Cha ñaõ coù baøi dieãn vaên quan troïng tröôùc Hoäi nghò, dieãn ra taïi Trung taâm Hoäi nghò Al-Azhar ôû Cairo.
Sau ñaây laø noäi dung baøi dieãn vaên cuûa Ñöùc Thaùnh Cha:
* * *
As-salamu alaykum! Chuùc quyù vò ñöôïc bình an!
Thaät laø haân haïnh cho toâi khi ñöôïc baét ñaàu chuyeán vieáng thaêm Ai Caäp ôû ñaây ñeå ngoû lôøi vôùi quyù vò trong boái caûnh Hoäi nghò Hoaø bình Quoác teá naøy. Toâi caûm ôn ngaøi Imam ñaõ saép ñaët vaø toå chöùc Hoäi nghò naøy, ñoàng thôøi coù nhaõ yù môøi toâi tham döï. Toâi muoán trình baøy vôùi quyù vò moät vaøi suy nghó, döïa treân lòch söû veû vang cuûa mieàn ñaát naøy, maø traûi qua nhieàu thôøi ñaïi ñaõ xuaát hieän tröôùc theá giôùi nhö moät mieàn ñaát cuûa caùc neàn vaên minh vaø mieàn ñaát cuûa caùc giao öôùc.
Moät mieàn ñaát cuûa caùc neàn vaên minh
Töø thôøi coå ñaïi, neàn vaên hoaù xuaát hieän doïc theo hai bôø soâng Nile ñaõ ñoàng nghóa vôùi vaên minh. Ai Caäp ñaõ giöông cao ngoïn ñeøn tri thöùc, khai sinh moät di saûn vaên hoaù voâ giaù, bao goàm minh trieát vaø söï kheùo leùo, nhöõng khaùm phaù veà toaùn hoïc vaø thieân vaên hoïc, cuõng nhö caùc daïng thöùc kieán truùc vaø ngheä thuaät hình theå tuyeät dieäu. Vieäc tìm kieám tri thöùc vaø giaù trò ñaët neàn taûng treân giaùo duïc ñaõ laø keát quaû cuûa nhöõng quyeát ñònh saùng suoát cuûa nhöõng cö daân coå xöa ôû mieàn ñaát naøy vaø ñaõ mang laïi nhieàu hoa traùi cho töông lai. Nhöõng quyeát ñònh töông töï nhö theá cuõng caàn thieát cho töông lai cuûa chuùng ta, nhöõng quyeát ñònh veà hoaø bình vaø cho hoaø bình, vì seõ khoâng coù hoaø bình neáu khoâng coù neàn giaùo duïc thích hôïp cho caùc theá heä töông lai. Nhöõng ngöôøi treû ngaøy nay cuõng khoâng ñöôïc giaùo duïc ñuùng ñaén neáu nhö vieäc ñaøo taïo maø hoï thuï höôûng khoâng töông öùng vôùi baûn tính cuûa con ngöôøi laø moät höõu theå môû ra vaø coù töông quan.
Giaùo duïc thöïc söï trôû thaønh söï khoân ngoan cho cuoäc soáng neáu noù coù khaû naêng giuùp cho con ngöôøi -nam cuõng nhö nöõ- coáng hieán nhöõng gì laø toát ñeïp nhaát cuûa mình, nhôø tieáp xuùc vôùi Ñaáng sieâu vieät treân hoï vaø vôùi theá giôùi chung quanh hoï, ñoàng thôøi trau doài moät caên tính môû ra chöù khoâng kheùp kín vaøo mình. Söï khoân ngoan tìm kieám ngöôøi khaùc, vöôït qua nhöõng caùm doã soáng cöùng coûi vaø naõo traïng coá chaáp; côûi môû vaø uyeån chuyeån, ñoàng thôøi cuõng khieâm toán vaø bieát tìm toøi, khoân ngoan coù theå löôïng giaù ñöôïc quaù khöù vaø ñaët quaù khöù song ñoái vôùi hieän taïi, baèng caùch vaän duïng moät loái giaûi thích phuø hôïp. Söï khoân ngoan chuaån bò moät töông lai trong ñoù ngöôøi ta khoâng tìm caùch aùp ñaët keá hoaïch cuûa mình, nhöng ñoùn nhaän ngöôøi khaùc nhö moät phaàn cuûa chính mình. Söï khoân ngoan khoâng ngöøng tìm ra, ngay caû hieän nay, nhöõng cô hoäi gaëp gôõ vaø chia seû; trong quaù khöù, söï khoân ngoan ñaõ hoïc bieát raèng ñieàu aùc chæ laøm sinh ra theâm ñieàu aùc, vaø baïo löïc laïi sinh ra theâm baïo löïc, trong moät voøng xoaùy maø keát cuïc laø troùi buoäc moïi ngöôøi. Baèng caùch khöôùc töø laïm duïng quyeàn löïc caùch baát chính, söï khoân ngoan naøy ñeà cao phaåm giaù con ngöôøi, phaåm giaù quyù baùu trong maét Thieân Chuùa, vaø ñeà cao moät neàn ñaïo ñöùc xöùng ñaùng vôùi con ngöôøi, neàn ñaïo ñöùc khoâng e ngaïi ngöôøi khaùc vaø khoâng sôï haõi khi söû duïng nhöõng phöông tieän tri thöùc ñöôïc Ñaáng Saùng Taïo ban cho chuùng ta.[1]
Chính trong lónh vöïc ñoái thoaïi, ñaëc bieät laø ñoái thoaïi lieân toân, chuùng ta khoâng ngöøng ñöôïc keâu goïi ñoàng haønh cuøng nhau, vôùi xaùc tín raèng töông lai cuõng tuøy thuoäc vaøo söï gaëp gôõ giöõa caùc toân giaùo vaø caùc neàn vaên hoaù. Veà vaán ñeà naøy, coâng trình cuûa Uyû ban Ñoái thoaïi hoãn hôïp giöõa Hoäi ñoàng Toaø Thaùnh veà Ñoái thoaïi lieân toân vaø UÛy ban Ñoái thoaïi cuûa Al-Azhar cho chuùng ta moät ví duï cuï theå vaø ñaùng khích leä. Ba lónh vöïc cô baûn, neáu ñöôïc lieân keát vôùi nhau caùch thích ñaùng, coù theå trôï giuùp cho cuoäc ñoái thoaïi naøy: traùch nhieäm toân troïng caên tính cuûa chính mình vaø cuûa ngöôøi khaùc, can ñaûm chaáp nhaän nhöõng khaùc bieät, vaø coù yù höôùng chaân thaønh.
Phaûi toân troïng caên tính cuûa chính mình vaø cuûa ngöôøi khaùc, bôûi vì ñoái thoaïi ñích thöïc khoâng theå ñöôïc xaây döïng treân söï mô hoà hoaëc saün saøng hy sinh moät soá ñieàu toát ñeïp ñeå laøm haøi loøng ngöôøi khaùc. Can ñaûm chaáp nhaän nhöõng khaùc bieät, bôûi vì nhöõng ngöôøi khaùc nhau, veà vaên hoaù hay toân giaùo, khoâng neân bò coi nhö hoaëc ñoái xöû nhö nhöõng keû thuø, maø phaûi ñöôïc ñoùn nhaän nhö nhöõng ngöôøi baïn ñoàng haønh, vôùi nieàm xaùc tín chaân thaønh raèng trong thieän ích cuûa moïi ngöôøi ñeàu coù thieän ích cuûa töøng ngöôøi. Phaûi coù yù höôùng chaân thaønh, bôûi vì ñoái thoaïi, nhö moät bieåu hieän ñích thöïc cuûa nhaân loaïi chuùng ta, khoâng phaûi laø moät chieán löôïc ñeå ñaït ñöôïc nhöõng muïc tieâu cuï theå, maø laø moät con ñöôøng daãn tôùi chaân lyù, ñaùng ñeå kieân nhaãn böôùc ñi, nhaèm bieán caïnh tranh thaønh hôïp taùc.
Giaùo duïc tinh thaàn côûi môû ñaày toân troïng vaø ñoái thoaïi chaân thaønh vôùi ngöôøi khaùc, baèng caùch nhìn nhaän caùc quyeàn lôïi vaø caùc quyeàn töï do cô baûn cuûa hoï, ñaëc bieät laø töï do toân giaùo, laø caùch toát nhaát ñeå cuøng nhau xaây döïng töông lai, ñeå trôû thaønh nhöõng ngöôøi xaây döïng vaên hoaù. Ñieàu ñoái nghòch duy nhaát vôùi neàn vaên hoaù gaëp gôõ naøy laø phaûn vaên hoaù cuûa xung ñoät, khoâng coù gì khaùc. Ñeå ñoái phoù hieäu quaû vôùi söï taøn baïo cuûa nhöõng keû kích ñoäng haän thuø vaø baïo löïc, chuùng ta caàn ñoàng haønh vôùi ngöôøi treû, giuùp hoï treân con ñöôøng tröôûng thaønh vaø daïy hoï ñaùp laïi thöù logic hung haêng cuûa caùi aùc baèng caùch kieân nhaãn laøm cho ñieàu thieän phaùt trieån. Baèng caùch naøy, nhöõng ngöôøi treû, nhö nhöõng caây ñöôïc vun troàng caån thaän, coù theå caém reã saâu vaøo trong loøng ñaát cuûa lòch söû, vaø khi cuøng nhau lôùn leân trong söï höôùng thieän, haèng ngaøy coù theå bieán baàu khí oâ nhieãm cuûa haän thuø thaønh döôõng khí cuûa tình huynh ñeä.
Ñöùng tröôùc thaùch ñoá lôùn lao veà vaên hoaù naøy, moät thaùch ñoá vöøa caáp baùch vöøa thuù vò, chuùng ta -caùc Kitoâ höõu, ngöôøi Hoài giaùo vaø moïi tín höõu-, ñeàu ñöôïc keâu goïi goùp phaàn cuï theå cuûa mình: "Chuùng ta soáng döôùi aùnh maët trôøi cuûa moät Thieân Chuùa giaøu loøng thöông xoùt... Vì theá, thaät söï chuùng ta coù theå goïi nhau laø anh chò em ... vì neáu khoâng coù Thieân Chuùa, ñôøi soáng con ngöôøi seõ gioáng nhö baàu trôøi khoâng coù aùnh maët trôøi".[2] Öôùc gì maët trôøi cuûa tình huynh ñeä ñöôïc ñoåi môùi trong danh Thieân Chuùa moïc leân nôi mieàn ñaát ñaày naéng naøy, ñeå trôû neân aùnh raïng ñoâng cuûa moät neàn vaên minh hoaø bình vaø gaëp gôõ. Xin thaùnh Phanxicoâ Assisi, laø ñaáng ñaõ ñeán Ai Caäp ñeå gaëp vò Sultan Malik al Kamil caùch nay taùm theá kyû, chuyeån caàu cho yù nguyeän naøy.
Moät mieàn ñaát cuûa caùc giao öôùc
ÔÛ Ai Caäp, khoâng chæ coù maët trôøi cuûa minh trieát môùi moïc leân, maø caû aùnh röïc rôõ cuûa caùc toân giaùo cuõng chieáu saùng nôi mieàn ñaát naøy. ÔÛ ñaây, traûi qua nhieàu theá kyû, nhöõng khaùc bieät toân giaùo ñaõ laøm thaønh "moät hình thöùc phong phuù hoaù laãn nhau ñeå phuïc vuï moät coäng ñoàng quoác gia duy nhaát".[3] Nhöõng nieàm tin khaùc nhau gaëp gôõ nhau vaø nhieàu neàn vaên hoaù khaùc nhau hoaø vaøo nhau maø khoâng bò laãn loän, ñoàng thôøi nhìn nhaän taàm quan troïng cuûa vieäc cuøng nhau laøm vieäc cho coâng ích. Ngaøy nay nhöõng "giao öôùc" nhö theá caàn thieát hôn bao giôø heát. ÔÛ ñaây toâi muoán duøng "Nuùi Giao Öôùc" moïc ôû mieàn ñaát naøy laøm bieåu töôïng. Tröôùc heát nuùi Sinai nhaéc nhôû chuùng ta raèng caùc giao öôùc ñích thöïc treân maët ñaát khoâng ñöôïc boû qua trôøi cao, raèng con ngöôøi khoâng theå gaëp nhau trong an hoaø khi loaïi boû Thieân Chuùa ra khoûi nhaän thöùc cuûa mình, vaø cuõng khoâng ñöôïc leân nuùi ñeå chieám laáy Thieân Chuùa cho chính mình (x. Xh 19,12).
Ñaây laø moät lôøi nhaéc nhôû ñuùng luùc tröôùc moät nghòch lyù nguy hieåm cuûa thôøi nay. Moät maët, toân giaùo thöôøng coù xu höôùng bò ñaåy luøi vaøo lónh vöïc rieâng tö, nhö theå noù khoâng mang chieàu kích thieát yeáu cuûa con ngöôøi vaø xaõ hoäi. Maët khaùc, caùc lónh vöïc toân giaùo vaø chính trò bò laãn loän vaø khoâng phaân bieät roõ raøng. Toân giaùo coù nguy cô bò hoaø tan vaøo vieäc quaûn trò caùc coâng vieäc traàn theá vaø bò caùm doã bôûi aûo töôûng cuûa quyeàn löïc theá gian voán thöïc ra chæ lôïi duïng toân giaùo. Theá giôùi cuûa chuùng ta ñaõ chöùng kieán nhieàu coâng cuï kyõ thuaät höõu ích ñöôïc toaøn caàu hoaù, nhöng caû söï voâ caûm vaø höõng hôø cuõng ñöôïc toaøn caàu hoaù, vaø ñieàu ñoù gia taêng moät caùch maïnh meõ khoù maø caûn noåi. Keát quaû laø ngöôøi ta laïi chuù taâm ñeán caùc vaán naïn lôùn veà yù nghóa cuûa cuoäc soáng. Ñoù laø nhöõng vaán naïn maø caùc toân giaùo ñaët ra, nhaéc nhôû chuùng ta veà nguoàn goác vaø ôn goïi toái haäu cuûa mình. Ôn goïi aáy khoâng phaûi laø daønh heát naêng löïc cuûa mình vaøo nhöõng gì baáp beânh vaø choùng qua cuûa theá giôùi naøy, nhöng laø ñeå ñeán vôùi Ñaáng Tuyeät ñoái laø muïc tieâu cuûa chuùng ta. Vì taát caû nhöõng lyù do aáy, ñaëc bieät laø ngaøy nay, toân giaùo khoâng phaûi laø moät vaán ñeà nhöng laø moät phaàn cuûa giaûi phaùp: ñoù laø choáng laïi côn caùm doã soáng cuoäc soáng taàm thöôøng vaø voâ vò, nôi maø moïi thöù baét ñaàu vaø keát thuùc ôû ñaây döôùi theá naøy, toân giaùo nhaéc nhôû chuùng ta caàn phaûi naâng taâm hoàn leân vôùi Ñaáng Toái Cao ñeå hoïc caùch döïng xaây xaõ hoäi cuûa con ngöôøi.
Trôû laïi vôùi hình aûnh Nuùi Sinai, toâi muoán ñeà caäp ñeán caùc ñieàu raên ñaõ ñöôïc ban boá ôû ñoù, ngay caû tröôùc khi chuùng ñöôïc khaéc treân bia ñaù.[4] ÔÛ trung taâm cuûa "thaäp ñieàu" naøy, laø ñieàu raên ñöôïc göûi ñeán moãi caù nhaân vaø moïi ngöôøi ôû moïi thôøi ñaïi: "Ngöôi chôù gieát ngöôøi" (Xh 20,13). Thieân Chuùa, Ñaáng yeâu söï soáng, khoâng ngöøng yeâu thöông con ngöôøi, neân Ngaøi khuyeân daïy chuùng ta töø boû con ñöôøng baïo löïc nhö laø ñieàu kieän caàn thieát cho moïi "giao öôùc" ôû traàn gian. Tröôùc heát vaø ñaëc bieät trong thôøi ñaïi chuùng ta, caùc toân giaùo ñöôïc keâu goïi toân troïng leänh truyeàn naøy, bôûi vì, ñöùng tröôùc moïi nhu caàu cuûa chuùng ta veà Ñaáng Tuyeät ñoái, ñieàu thieát yeáu laø chuùng ta phaûi töø khöôùc baát kyø "söï tuyeät ñoái hoaù" naøo coù theå bieän minh cho baïo löïc. Vì baïo löïc laø söï phuû nhaän moïi dieãn taû toân giaùo ñích thöïc.
Vì theá, laø caùc nhaø laõnh ñaïo toân giaùo, chuùng ta ñöôïc keâu goïi vaïch traàn baïo löïc maïo nhaän laø thaùnh thieâng vaø döïa treân "tuyeät ñoái hoaù" tính ích kyû hôn laø môû ra vôùi Ñaáng Tuyeät ñoái. Chuùng ta coù nghóa vuï toá caùo nhöõng vi phaïm nhaân phaåm vaø nhaân quyeàn, vaïch roõ nhöõng möu toan nhaân danh toân giaùo muoán bieän minh cho moïi hình thöùc haän thuø, vaø leân aùn nhöõng möu toan aáy laø maïo nhaän toân thôø Thieân Chuùa: Danh Ngaøi laø Thaùnh, Ngaøi laø Thieân Chuùa cuûa Hoaø bình, Thieân Chuùa salaam.[5] Theá neân chæ coù hoaø bình môùi laø thaùnh thieän vaø khoâng ñöôïc nhaân danh Thieân Chuùa ñeå gaây ra haønh vi baïo löïc naøo, vì ñieàu ñoù laø xuùc phaïm ñeán Danh Ngaøi.
Nôi mieàn ñaát maø trôøi vaø ñaát gaëp nhau naøy, mieàn ñaát cuûa caùc giao öôùc giöõa caùc daân toäc vaø caùc tín höõu, moät laàn nöõa chuùng ta haõy cuøng nhau döùt khoaùt vaø roõ raøng noùi "khoâng!" vôùi moïi hình thöùc baïo löïc, traû thuø vaø oaùn haän ñöôïc thöïc hieän nhaân danh toân giaùo hay nhaân danh Chuùa. Chuùng ta haõy cuøng nhau khaúng ñònh raèng baïo löïc vaø ñöùc tin, haän thuø vaø tin töôûng khoâng töông hôïp vôùi nhau. Chuùng ta haõy cuøng nhau tuyeân boá raèng moãi cuoäc soáng con ngöôøi ñeàu laø thaùnh thieâng ñoái vôùi moïi hình thöùc baïo löïc, duø laø baïo löïc veà theå xaùc, xaõ hoäi, giaùo duïc hay taâm lyù. Nieàm tin neáu khoâng khôûi ñi töø moät con tim chaân thaønh vaø loøng yeâu meán Thieân Chuùa thöông xoùt thaät söï, thì chaúng khaùc gì moät söï leä thuoäc mang tính quy öôùc hay xaõ hoäi, ñaõ khoâng giaûi thoaùt maø coøn ñeø beïp con ngöôøi. Chuùng ta haõy cuøng nhau noùi raèng: caøng tin vaøo Thieân Chuùa, chuùng ta caøng theâm yeâu thöông tha nhaân.
Tuy nhieân, toân giaùo khoâng phaûi laø ñeå vaïch traàn ñieàu aùc; töï baûn chaát, toân giaùo coù moät ôn goïi laø coå vuõ hoaø bình, ngaøy nay coù leõ hôn bao giôø heát.[6] Khoâng chaáp nhaän nhöõng hình thöùc cuûa chuû nghóa hoaø ñoàng deã daõi,[7] nhieäm vuï cuûa chuùng ta laø caàu nguyeän cho nhau, xin Chuùa ban cho ôn bình an, gaëp gôõ nhau, daán thaân ñoái thoaïi vaø thuùc ñaåy söï hoaø hôïp trong tinh thaàn hôïp taùc vaø baèng höõu. Phaàn chuùng toâi, vôùi tö caùch Kitoâ höõu, "chuùng toâi khoâng theå thöïc söï caàu nguyeän vôùi Thieân Chuùa laø Cha cuûa moïi ngöôøi neáu chuùng toâi khoâng ñoái xöû vôùi ngöôøi khaùc nhö nhöõng ngöôøi anh chò em, vì taát caû ñeàu ñöôïc taïo döïng theo hình aûnh cuûa Thieân Chuùa".[8] Hôn nöõa, chuùng toâi bieát raèng, khi daán thaân vaøo cuoäc ñaáu tranh khoâng ngöøng choáng laïi caùi aùc ñang ñe doïa moät theá giôùi khoâng coøn laø "nôi cuûa tình huynh ñeä chaân chính" nöõa, taát caû nhöõng ai tin töôûng vaøo tình yeâu cuûa Thieân Chuùa seõ ñöôïc Ngaøi baûo ñaûm raèng "con ñöôøng yeâu thöông môû ra cho con ngöôøi vaø nhöõng noã löïc xaây döïng tình huynh ñeä phoå quaùt khoâng phaûi laø voâ ích".[9] Traùi laïi, noã löïc ñoù raát quan troïng: thaät vaäy, chaúng ích gì neáu cöù leân gioïng cao ngaïo roài laïi tìm vuõ khí ñeå baûo veä mình: ñieàu caàn thieát ngaøy nay laø nhöõng ngöôøi xaây döïng hoaø bình chöù khoâng phaûi laø nhöõng keû gaây xung ñoät; nhöõng nhaân vieân cöùu hoûa chöù khoâng phaûi nhöõng keû ñoát nhaø; nhöõng ngöôøi rao giaûng hoaø giaûi chöù khoâng phaûi nhöõng keû xuùi giuïc huûy dieät.
Thaät ñaùng ngaïc nhieân khi chuùng ta thaáy raèng, ñang khi nhöõng thöïc taïi cuï theå trong cuoäc soáng cuûa ngöôøi daân ngaøy caøng bò phôùt lôø ñeå laøm lôïi cho nhöõng möu ñoà ñen toái, thì caùc hình thöùc mò daân cuûa chuû nghóa daân tuùy laïi caøng gia taêng. Nhöõng ñieàu naøy chaéc chaén khoâng giuùp cuûng coá hoaø bình vaø oån ñònh: khoâng coù thöù kích ñoäng baïo löïc naøo baûo ñaûm cho hoaø bình, vaø moïi haønh ñoäng ñôn phöông khoâng thuùc ñaåy caùc tieán trình xaây döïng vaø chia seû, thöïc teá laïi laø moät moùn quaø cho nhöõng keû uûng hoä chuû nghóa cöïc ñoan vaø baïo löïc.
Ñeå ngaên ngöøa caùc cuoäc xung ñoät vaø xaây döïng hoaø bình, ñieàu caàn thieát laø chuùng ta khoâng ñöôïc tieác coâng söùc trong vieäc xoaù boû nhöõng hoaøn caûnh ngheøo ñoùi vaø naïn boùc loät laø nôi maø chuû nghóa cöïc ñoan deã daøng caém reã hôn, trong vieäc ngaên chaën doøng tieàn vaø vuõ khí roùt cho nhöõng keû gaây ra baïo löïc. Thaäm chí, chuùng ta phaûi chaám döùt söï gia taêng vuõ khí moät caùch trieät ñeå hôn; neáu vuõ khí ñöôïc saûn xuaát vaø baùn ra, sôùm muoän gì ngöôøi ta seõ duøng ñeán noù. Chæ baèng caùch phanh phui caùc thuû ñoaïn taêm toái nhaèm nuoâi döôõng ung thö chieán tranh, chuùng ta môùi coù theå ngaên ngöøa caùc nguyeân nhaân thöïc söï cuûa noù. Caùc nhaø laõnh ñaïo quoác gia, caùc toå chöùc vaø giôùi truyeàn thoâng coù nghóa vuï phaûi thöïc hieän nhieäm vuï caáp baùch vaø nghieâm troïng naøy. Cuõng vaäy, moïi ngöôøi chuùng ta ñeàu ñoùng vai troø daãn ñaàu trong vaên hoaù; moãi ngöôøi trong lónh vöïc cuûa mình, chuùng ta ñöôïc Thieân Chuùa, lòch söû vaø töông lai giao phoù traùch nhieäm khôûi xöôùng caùc tieán trình hoaø bình, baèng caùch ñaët neàn taûng vöõng chaéc cho caùc thoûa thuaän giöõa caùc daân toäc vaø caùc quoác gia. Toâi hy voïng ñaát nöôùc Ai Caäp cao quyù vaø ñaùng meán naøy, nhôø ôn Chuùa giuùp, seõ tieáp tuïc ñaùp laïi lôøi môøi goïi trôû neân moät mieàn ñaát cuûa neàn vaên minh vaø giao öôùc, vaø nhö theá seõ goùp phaàn vaøo vieäc phaùt trieån caùc tieán trình hoaø bình cho daân toäc yeâu quyù cuûa mình vaø cho toaøn khu vöïc Trung Ñoâng.
As-salamu alaykum! Chuùc quyù vò ñöôïc bình an!
- - - - - - - - - - - - - - - -
[1] "Moät neàn ñaïo ñöùc cuûa tình huynh ñeä vaø chung soáng hoaø bình giöõa caùc caù nhaân vaø giöõa caùc daân toäc khoâng theå döïa treân logic cuûa sôï haõi, baïo löïc vaø naõo traïng kheùp kín, nhöng phaûi döïa treân traùch nhieäm, söï toân troïng vaø ñoái thoaïi chaân thaønh": Phi baïo löïc: kieåu maãu cuûa neàn chính trò phuïc vuï hoaø bình, Söù ñieäp Ngaøy Hoaø bình Theá giôùi naêm 2017, 5.
[2] Gioan Phaoloâ II, Dieãn vaên vôùi caùc Nhaø laõnh ñaïo Hoài giaùo, Kaduna (Nigeria), 14 thaùng Hai naêm 1982.
[3] Gioan Phaoloâ II, Dieãn vaên taïi Leã Ñoùn tieáp, Cairo, ngaøy 24 thaùng Hai naêm 2000.
[4] "Nhöõng ñieàu aáy ñaõ ñöôïc vieát vaøo traùi tim con ngöôøi nhö laø luaät luaân lyù phoå quaùt, coù giaù trò moïi nôi vaø moïi luùc. Ngaøy nay cuõng vaäy, Möôøi Ñieàu Luaät laø neàn taûng thöïc söï duy nhaát cho cuoäc soáng cuûa caùc caù nhaân, xaõ hoäi vaø quoác gia. [...] Chuùng laø töông lai duy nhaát cuûa gia ñình nhaân loaïi. Chuùng cöùu con ngöôøi khoûi söùc taøn phaù cuûa chuû nghóa vò kyû, haän thuø vaø giaû doái. Chuùng chæ ra taát caû caùc vò thaàn giaû taïo ñöa con ngöôøi vaøo voøng noâ leä: yeâu chính mình ñeán loaïi tröø Thieân Chuùa, ham muoán quyeàn löïc vaø vui thích laät ñoå traät töï coâng lyù vaø haï giaù nhaân phaåm cuûa chuùng ta vaø cuûa ngöôøi thaân caän chuùng ta" (Gioan Phaoloâ II, Baøi giaûng trong Cöû haønh Phuïng vuï Lôøi Chuùa taïi Nuùi Sinai, Tu vieän Thaùnh Catarina, ngaøy 26 thaùng Hai naêm 2000).
[5] Dieãn vaên taïi Thaùnh ñöôøng Hoài giaùo Trung öông Koudoukou, Bangui (Coäng hoaø Trung Phi), ngaøy 30 thaùng Möôøi Moät naêm 2015.
[6] "Coù leõ hôn bao giôø heát trong lòch söû, moái lieân keát noäi taïi giöõa thaùi ñoä toân giaùo ñích thöïc vaø thieän ích cao caû cuûa hoaø bình ñaõ trôû neân hieån nhieân vôùi taát caû moïi ngöôøi" (Gioan Phaoloâ II, Dieãn vaên vôùi caùc Ñaïi bieåu cuûa caùc Giaùo hoäi Kitoâ vaø caùc Coäng ñoaøn Giaùo hoäi vaø caùc Toân giaùo Theá giôùi, Assisi, 27 thaùng Möôøi naêm 1986: Insegnamenti IX, 2 (1986), 1268.
[7] x. Toâng huaán Evangelii Gaudium, 251.
[8] Coâng ñoàng Vatican II, Tuyeân ngoân Nostra Aetate, 5.
[9] Coâng ñoàng Vatican II, Hieán cheá Muïc vuï Gaudium et Spes, 38.
(Chuyeån ngöõ theo baûn tieáng Anh vaø tieáng Phaùp cuûa w2.vatican.va)
Minh Ñöùc chuyeån ngöõ