Brexit: Anh quoác chính thöùc
xin ra khoûi Lieân Hieäp chaâu AÂu
Brexit: Anh quoác chính thöùc xin ra khoûi Lieân Hieäp chaâu AÂu.
London (Vat. 4-04-2017) - Bieán coá ñöôïc chuù yù nhieàu nhaát trong tuaàn qua coù leõ laø vieäc Anh quoác chính thöùc xin ra khoûi Lieân Hieäp chaâu AÂu, vaãn thöôøng ñöôïc noùi ñeán vôùi danh hieäu Brexit. Ñaây laø moät thôøi ñieåm lòch söû. Chöa bao giôø Lieân Hieäp chaâu AÂu ñaõ phaûi ñoái dieän vôùi moät quyeát ñònh ly khai nhö theá.
Tröa ngaøy 29 thaùng 03 naêm 2017, ñaïi söù Anh quoác caïnh Lieân Hieäp chaâu AÂu oâng Tim Barrow ñaõ chính thöùc trao taän tay oâng Donald Tusk, chuû tòch Lieân Hieäp chaâu AÂu ñöông nhieäm, laù thö vieän daãn ñieàu khoaûn 50 lieân quan ñeán vieäc Anh quoác quyeát ñònh rôøi khoûi Lieân Hieäp vaø khôûi ñaàu tieán trình baøn thaûo thöông thuyeát lieân quan ñeán vieäc naøy.
Tieán trình naøy theo ñieàu khoaûn 50, seõ keùo daøi 2 naêm, coù muïc tieâu daøn xeáp moïi cam keát hay daán thaân cuûa Anh quoác trong nhöõng hoaït ñoäng cuûa Lieân Hieäp chaâu AÂu cho ñeán nay. Cuï theå laø töø ngaøy thöù saùu 31 thaùng 03 naêm 2017, chuû tòch Lieân Hieäp chaâu AÂu Donald Tusk ñeà nghò nhöõng tieâu chuaån höôùng daãn cuoäc thöông thuyeát ñeå caùc quoác gia thaønh vieân nghieân cöùu.
Ngaøy 05 thaùng 04 naêm 2017, caùc nghò vieân quoác hoäi chaâu AÂu seõ boû phieáu taïi nghò vieän Strasbourg veà vaán ñeà naøy. Ngaøy 20 thaùng 04 naêm 2017, giôùi laõnh ñaïo 27 quoác gia thuoäc lieân hieäp chaâu AÂu, töùc laø loaïi tröø Anh quoác, seõ nhoùm moät cuoäc hoïp thöôïng ñænh ngoaïi thöôøng ôû Bruxelles beân Bæ ñeå chuaån y nhöõng muïc tieâu caàn ñaït ñeán.
Vaøo thaùng 5 naêm 2017, boä tröôûng ñaëc traùch Lieân Hieäp chaâu AÂu cuûa 27 quoác gia naøy seõ nhoùm hoïp ñeå ñeà ra nhöõng tieâu chuaån tieán haønh thöông thaûo chi tieát hôn veà nhöõng ngaân khoaûn maø Anh quoác phaûi chi traû khi rôøi khoûi lieân hieäp, quyeàn lôïi cuûa ngöôøi daân caùc nöôùc thuoäc Lieân Hieäp chaâu AÂu sinh soáng treân laõnh thoå Anh quoác, cuõng nhö vaán ñeà Coäng hoøa Ailen cuøng vôùi vuøng Baéc Ailen, tuy laø moät tænh tröïc thuoäc Anh quoác, nhöng laïi muoán ôû laïi trong Lieân Hieäp chaâu AÂu.
Caùc baøn thaûo thöông thuyeát lieân quan ñeán moïi laõnh vöïc coù theå seõ keát thuùc trong thôøi haïn thaùng 10 naêm 2018, ngoaïi tröø nhöõng thoûa hieäp lieân quan ñeán vaán ñeà kinh teá thöông maïi.
Theo nhieàu chuyeân vieân, Brexit laø moät cuoäc ly dò sau 40 naêm keùo daøi cuoäc hoân nhaân vì lyù trí thöông maïi chöù khoâng coù tình yeâu cuûa Anh quoác vôùi Lieân Hieäp chaâu AÂu.
Baø Pauline Schnapper, giaùo sö moân Vaên Minh hieän ñaïi Anh quoác taïi ñaïi hoïc Sorbonne ôû Paris nhaän ñònh raèng töø naêm 1973, lieân heä giöõa Anh quoác vaø Lieân Hieäp chaâu AÂu hoaøn toaøn döïa treân lôïi loäc kinh teá, chöù khoâng dính daùng gì ñeán chính trò tình caûm.
Coøn giaùo sö Patricia Hogwood, chuyeân vieân veà luaät AÂu chaâu taïi ñaïi hoïc Westminster Anh quoác thì nhaän ñònh raèng ngay töø ñaàu Anh quoác ñaõ khoâng muoán thaùp nhaäp vaøo chöông trình lieân hieäp chaâu AÂu tieân khôûi, ñöôïc thaønh hình trong thôøi gian haäu theá chieán thöù hai vaø trong moät vieãn töôïng hoøa giaûi hoøa hôïp.
Moät chuyeân vieân khaùc laø giaùo sö Anand Menon, daïy moân chính trò AÂu chaâu taïi hoïc vieän hoaøng gia London kieâm giaùm ñoác chöông trình Anh quoác trong moät lieân hieäp AÂu chaâu ñang thay ñoåi, noùi: Chuùng toâi luùc aáy ñang quaù maïnh ñeå thaùp nhaäp vaøo Lieân Hieäp chaâu AÂu. Anh quoác laø nöôùc chieán thaéng theá chieán thöù hai maø. Chuùng toâi vaãn höôùng veà ñoàng minh Hoa Kyø vaø töïa treân theá maïnh cuûa khoái thuoäc ñòa coøn laïi, tuy raèng cuõng muoán uûng hoä Lieân hieäp chaâu AÂu.
Ñieàu hieáu kyø laø khoaûn luaät soá 50 veà vieäc taùch ra khoûi Lieân Hieäp Chaâu AÂu ñaõ do caùc chuyeân vieân ña soá laø ngöôøi Anh ñaûm nhaän coâng cuoäc soaïn thaûo hoài naêm 2002-2003, vôùi chuû taâm tröøng phaït nhöõng nöôùc naøo muoán ly khai khoûi Lieân Hieäp.
Khi nhaän thö cuûa chính quyeàn Anh quoác thoâng baùo quyeát ñònh rôøi khoûi Lieân Hieäp chaâu AÂu, oâng Donald Tusk, chuû tòch Lieân Hieäp tuyeân boá raát laáy laøm tieác, nhöng coâng cuoäc thöông thuyeát seõ coù nhieàu cam go vì AÂu chaâu khoâng phaûi laø moät ñoái taùc ngaây thô. Brexit laø moät thaûm kòch vaø Lieân Hieäp AÂu chaâu ñang phaûi ñoái dieän vôùi nhieàu baát ñònh töông lai, tuy raèng baø thuû töôùng Anh Theresa May khaúng ñònh "Chuùng toâi rôøi khoûi Lieân Hieäp chaâu AÂu, chöù khoâng rôøi khoûi luïc ñòa naøy."
Mai Anh
(Radio Vatican)