Dieãn töø cuûa Ñöùc Thaùnh Cha

vôùi caùc nguyeân thuû quoác gia

vaø caùc nhaø laõnh ñaïo chính trò Chaâu AÂu

Dieãn töø cuûa Ñöùc Thaùnh Cha vôùi caùc nguyeân thuû quoác gia vaø caùc nhaø laõnh ñaïo chính trò Chaâu AÂu ngaøy 24/03/2017.

Roma (VietCatholic News 26-03-2017) - Caùc nhaø laõnh ñaïo Lieân Hieäp AÂu Chaâu ñaõ coù cuoäc hoïp thöôïng ñænh ôû Roâma trong caùc ngaøy töø 24 ñeán 25 thaùng Ba naêm 2017. Cuoäc gaëp gôõ naøy ñöôïc toå chöùc nhaân kyû nieäm laàn thöù 60 Hieäp öôùc Roâma, thaønh laäp Coäng ñoàng Kinh teá chaâu AÂu. Toå chöùc naøy sau ñoù ñaõ phaùt trieån thaønh Lieân Hieäp AÂu Chaâu.

Töø 6 quoác gia saùng laäp ban ñaàu laø Bæ, Phaùp, Taây Ñöùc, YÙ, Luïc Xaâm Baûo vaø Haø Lan, Lieân Hieäp AÂu Chaâu ngaøy nay goàm coù 28 quoác gia thaønh vieân, traûi daøi treân moät dieän tích roäng 4,475,757 caây soá vuoâng vôùi moät daân soá leân ñeán 510 trieäu daân.

Nghò trình trong cuoäc hoïp taïi Roâma cuûa caùc nhaø laõnh ñaïo AÂu Chaâu seõ bao goàm vieäc thaûo luaän veà töông lai cuûa Lieân minh trong 10 naêm tôùi, söï ruùt lui cuûa Anh, nhöõng chaán thöông taøi chính laëp ñi laëp laïi, laøn soùng di cö vaø chuû nghóa mò daân ñang gia taêng nhanh choùng.

Luùc 6h chieàu, taïi phoøng hoïp Sala Regia trong dinh Toâng Toøa cuûa Vatican, Ñöùc Thaùnh Cha Phanxicoâ ñaõ gaëp gôõ caùc nhaø laõnh ñaïo AÂu Chaâu vaø ñoïc moät dieãn töø quan troïng noùi leân quan ñieåm cuûa Toøa Thaùnh veà töông lai cuûa ñaïi luïc naøy.

Sau dieãn töø chaøo möøng Ñöùc Thaùnh Cha cuûa oâng Paolo Gentiloni, Chuû tòch Hoäi ñoàng Boä tröôûng Coäng hoøa Italia, vaø oâng Antonio Tajani, Chuû tòch Quoác hoäi Chaâu AÂu, Ñöùc Thaùnh Cha noùi:

Kính thöa quyù vò,

Toâi caûm ôn quyù vò ñaõ coù maët taïi ñaây vaøo toái nay, tröôùc khi kyû nieäm 60 naêm ngaøy kyù Hieäp ñònh thaønh laäp Coäng ñoàng Kinh teá chaâu AÂu vaø Coäng ñoàng Naêng löôïng nguyeân töû Chaâu AÂu. Toâi xin chuyeån ñeán moãi ngöôøi trong quyù vò tình yeâu cuûa Toøa Thaùnh ñoái vôùi caùc quoác gia vaø cho toaøn theå Chaâu AÂu. Töông lai cuûa Toøa Thaùnh, theo söï quan phoøng cuûa Chuùa ñöôïc lieân keát khoâng theå taùch rôøi ñoái vôùi luïc ñòa naøy. Toâi ñaëc bieät bieát ôn oâng Paolo Gentiloni, Chuû tòch Hoäi ñoàng Boä tröôûng Coäng hoøa Italia, vì nhöõng lôøi chaøo möøng danh döï nhaân danh quyù vò, vaø vì nhöõng noã löïc maø Italia ñaõ thöïc hieän ñeå chuaån bò cho cuoäc hoïp naøy. Toâi cuõng caûm ôn Ngaøi Antonio Tajani, Chuû tòch Quoác hoäi Chaâu AÂu, laø ngöôøi ñaõ baøy toû khaùt voïng cuûa ngöôøi daân trong Lieân Hieäp AÂu Chaâu vaøo dòp kyû nieäm naøy.

Quay laïi Kinh Thaønh Roâma, saùu möôi naêm sau, khoâng theå chæ ñôn thuaàn laø moät söï töôûng nhôù nhöõng ñieàu trong quaù khöù nhöng coøn laø moät bieåu hieän cho mong muoán laøm soáng laïi laïi söï kieän ñoù ngoõ haàu ñaùnh giaù cao taàm quan troïng cuûa noù ñoái vôùi hieän taïi. Chuùng ta caàn phaûi ñaém mình trong nhöõng thaùch thöùc cuûa thôøi ñieåm luùc baáy giôø, ñeå coù theå ñoái maët vôùi nhöõng thaùch thöùc cuûa ngaøy hoâm nay vaø ngaøy mai. Kinh thaùnh, vôùi nhöõng caâu chuyeän lòch söû phong phuù, coù theå daïy cho chuùng ta moät baøi hoïc cô baûn. Chuùng ta khoâng theå hieåu ñöôïc thôøi ñaïi cuûa chuùng ta moät caùch taùch bieät vôùi quaù khöù, coi quaù khöù chæ laø moät taäp hôïp caùc söï kieän xa xoâi, vì thöïc ra quaù khöù laø baïch huyeát caàu cho cuoäc soáng hieän taïi. Khoâng nhaän thöùc nhö theá, thöïc teá maát ñi söï thoáng nhaát cuûa noù, lòch söû maát ñi luaän lyù xuyeân suoát cuûa noù, vaø nhaân loaïi maát ñi caûm thöùc veà hoaït ñoäng vaø tieán boä cuûa noù höôùng veà töông lai.

Ngaøy 25 thaùng 3 naêm 1957 laø moät ngaøy ñaày nhöõng hy voïng, mong ñôïi, nhieät tình vaø haùo höùc. Chæ nhöõng söï kieän naøo coù yù nghóa ngoaïi thöôøng vaø ñem ñeán nhöõng heä quaû lòch söû môùi coù theå trôû neân ñoäc ñaùo trong lòch söû loaøi ngöôøi. Kyù öùc cuûa ngaøy hoâm ñoù lieân quan ñeán nhöõng hy voïng ngaøy hoâm nay vaø söï mong ñôïi cuûa ngöôøi daân Chaâu AÂu, laø nhöõng ngöôøi ñang keâu goïi moät söï bieän phaân trong hieän taïi, ñeå cuoäc haønh trình ñaõ ñöôïc baét ñaàu coù theå tieáp tuïc vôùi moät nhieät tình vaø moät söï töï tin môùi.

Ñieàu naøy laø raát roõ raøng ñoái vôùi nhöõng ngöôøi khai saùng vaø caùc nhaø laõnh ñaïo, laø nhöõng ngöôøi ñaõ kyù keát hai Hieäp öôùc hình thaønh neân thöïc taïi chính trò, kinh teá, vaên hoaù vaø nhaân baûn maø ngaøy nay chuùng ta goïi laø Lieân minh chaâu AÂu. Nhö P.H. Spaak, Boä tröôûng Boä Ngoaïi giao Bæ ñaõ noùi, "ñuùng laø, chuùng ta nhaém ñeán moät söï thònh vöôïng vaät chaát cuûa ngöôøi daân, môû roäng neàn kinh teá, caùc tieán boä xaõ hoäi vaø caùc khaû naêng thöông maïi vaø coâng nghieäp hoaøn toaøn môùi, nhöng treân heát laø chuùng ta höôùng ñeán vieäc hoaøi thai moät cuoäc soáng nhaân baûn, huynh ñeä vaø coâng bình.[1]

Sau nhöõng naêm ñen toái vaø ñoå maùu cuûa Theá chieán thöù hai, caùc nhaø laõnh ñaïo thôøi ñoù ñaõ tin töôûng vaøo khaû naêng coù ñöôïc moät töông lai toát ñeïp hôn. "Hoï khoâng thieáu söï duõng caûm, cuõng khoâng haønh ñoäng quaù muoän. Kyù öùc veà nhöõng bi kòch vaø thaát baïi vaøo thôøi ñieåm ñoù döôøng nhö ñaõ truyeàn caûm höùng cho hoï vaø mang ñeán cho hoï moät söï can ñaûm caàn thieát ñeå boû laïi ñaèng sau nhöõng tranh chaáp cuõ giöõa hoï vôùi nhau ñeå coù theå tö duy vaø haønh ñoäng theo moät phöông theá hoaøn toaøn môùi meû, haàu coù theå mang laïi söï chuyeån ñoåi lôùn nhaát.. . cuûa Chaâu AÂu."[2]

Nhöõng ngöôøi khai saùng nhaéc nhôû chuùng ta raèng chaâu AÂu khoâng phaûi laø taäp hôïp caùc quy taéc phaûi tuaân theo, hoaëc moät cuoán kim chæ nam höôùng daãn veà caùc quy trình vaø thuû tuïc phaûi ñöôïc thöïc hieän. Ñoù laø moät loái soáng, moät caùch ñeå hieåu con ngöôøi döïa treân phaåm giaù sieâu vieät vaø baát khaû nhöôïng cuûa hoï, nhö moät caùi gì ñoù khoâng chæ ñôn giaûn laø moät toång hôïp caùc quyeàn caàn phaûi ñöôïc baûo veä hoaëc nhöõng ñoøi hoûi caàn phaûi ñöôïc thaêng tieán. Nôi caên coäi cuûa yù töôûng veà chaâu AÂu, chuùng ta thaáy "baûn chaát vaø traùch nhieäm cuûa con ngöôøi, vôùi söï leân men cuûa tình huynh ñeä ñöôïc ñeà caäp trong Kinh Thaùnh..., cuøng vôùi öôùc voïng veà chaân lyù vaø coâng lyù, ñöôïc toâi luyeän trong nhöõng kinh nghieäm haøng ngaøn naêm"[3] Roâma, vôùi ôn goïi cuûa noù veà tính phoå quaùt, [4] töôïng tröng cho kinh nghieäm ñoù vaø do ñoù ñaõ ñöôïc choïn laøm nôi kyù keát Hieäp öôùc. - Nhö Boä tröôûng Ngoaïi giao Haø Lan, J. Luns, ñaõ nhaän xeùt - Roâma "ñaõ ñaët neàn taûng chính trò, phaùp lyù vaø xaõ hoäi cho neàn vaên minh cuûa chuùng ta".[5]

Roõ raøng, ngay töø ñaàu, traùi tim cuûa döï aùn chính trò chaâu AÂu chính laø con ngöôøi. Roõ raøng raèng caùc Hieäp Öôùc coù theå vaãn chæ laø nhöõng vaên baûn cheát neáu chuùng khoâng coù sinh khí. Yeáu toá ñaàu tieân cuûa söùc soáng chaâu AÂu chính laø tình ñoaøn keát. Nhö Thuû töôùng Luïc Xaâm Baûo, J. Bech noùi, "coäng ñoàng kinh teá chaâu AÂu seõ chæ coù theå toàn taïi laâu daøi vaø thaønh coâng neáu noù lieân tuïc trung thaønh vôùi tinh thaàn ñoaøn keát chaâu AÂu ñaõ taïo ra noù, vaø neáu yù chí chung cuûa chaâu AÂu ñöôïc chöùng minh laø maïnh meõ hôn yù chí cuûa töøng quoác gia". [6] Tinh thaàn ñoù vaãn coøn caàn thieát ngaøy nay, khi chuùng ta ñoái dieän vôùi caùc xung ñoäng ly taâm vaø söï caùm doã ñeå haï giaûm caùc lyù töôûng saùng laäp ra Lieân minh vaøo caùc nhu caàu veà saûn xuaát, kinh teá vaø taøi chính maø thoâi.

Ñoaøn keát taïo ra söï côûi môû ñoái vôùi ngöôøi khaùc. Thuû töôùng Ñöùc K. Adenauer noùi: "Keá hoaïch cuûa chuùng toâi khoâng phaûi vì lôïi ích caù nhaân"[7]. Boä tröôûng Boä Ngoaïi giao Phaùp, C. Pineau, ñaõ laëp laïi quan ñieåm naøy: "Chaéc chaén caùc nöôùc thoáng nhaát.. . khoâng coù yù ñònh coâ laäp mình khoûi phaàn coøn laïi cuûa theá giôùi vaø vaây quanh mình baèng nhöõng raøo caûn khoâng theå vöôït qua ñöôïc"[8]. Trong moät theá giôùi ñaõ quaù quen thuoäc vôùi bi kòch cuûa caùc böùc töôøng vaø nhöõng chia reõ, ñieàu quan troïng laø phaûi hoaït ñoäng cho moät AÂu Chaâu thoáng nhaát vaø môû roäng, vaø phaûi loaïi boû nhöõng haøng raøo khoâng töï nhieân chia caùch chaâu luïc naøy töø bieån Baltic ñeán Adriatic. Nhöõng noã löïc ñaõ ñöôïc thöïc hieän ñeå phaù boû böùc töôøng ñoù! Tuy nhieân, ngaøy hoâm nay kyù öùc veà nhöõng noã löïc ñoù ñaõ bò laõng queân. Bi kòch cuûa caùc gia ñình bò chia caét, cuûa ngheøo ñoùi vaø laàm than phaùt sinh töø söï chia reõ ñoù cuõng bò queân laõng. ÔÛ nhöõng nôi maø caùc theá heä ñang mong muoán ñöôïc thaáy söï suïp ñoå cuûa nhöõng daáu chæ thuø haèn, thì ngaøy naøy chuùng ta laïi tranh luaän laøm theá naøo ñeå traùnh neù "nhöõng nguy hieåm" cuûa thôøi ñaïi: baét ñaàu vôùi nhöõng hoà sô daøi caùc phuï nöõ, nhöõng ngöôøi ñaøn oâng vaø caùc treû em ñang chaïy troán chieán tranh vaø ñoùi ngheøo, laø nhöõng ngöôøi chæ mong tìm kieám ñöôïc moät töông lai cho baûn thaân vaø ngöôøi thaân cuûa hoï.

Trong thôøi ñaïi ñaùnh maát kyù öùc hoâm nay, chuùng ta thöôøng queân ñi moät thaønh töïu to lôùn khaùc cuûa tình ñoaøn keát ñaõ ñöôïc pheâ chuaån ngaøy 25 thaùng 3 naêm 1957: ñoù laø thôøi kyø hoøa bình daøi nhaát traûi qua nhieàu theá kyû. "Nhöõng ngöôøi theo thôøi gian thöôøng thaáy mình trong caùc phe ñoái laäp, chieán ñaáu choáng laïi nhau.. . baây giôø thaáy mình thoáng nhaát vaø ñöôïc laøm giaøu baèng caùc ñaëc tính quoác gia ñaëc thuø cuûa hoï".[9] Hoøa bình luoân laø keát quaû cuûa söï ñoùng goùp töï do vaø yù thöùc cuûa taát caû moïi ngöôøi. Tuy nhieân, "ñoái vôùi nhieàu ngöôøi ngaøy nay, hoøa bình xuaát hieän nhö laø moät phöôùc laønh xem ra laø ñöông nhieân", [10] ñeán möùc nhieàu ngöôøi xem thöôøng noù. Nhöng thöïc ra, hoøa bình laø moät ñieàu toát ñeïp, quyù giaù vaø caàn thieát, neáu khoâng coù hoøa bình, chuùng ta khoâng theå xaây döïng moät töông lai cho baát cöù ai, vaø chuùng ta seõ laâm vaøo tình caûnh "soáng ngaøy naøo bieát ngaøy aáy thoâi".

Duø laø laàn ñaàu tieân ñöôïc thai ngheùn ra, Lieân Hieäp AÂu Chaâu ñaõ ñöôïc sinh ra töø moät döï aùn roõ raøng, ñöôïc xaùc ñònh caån thaän vaø ñöôïc caân nhaéc kyõ löôõng. Moãi döï aùn coù giaù trò ñeàu höôùng ñeán töông lai, vaø töông lai laø cuûa nhöõng ngöôøi treû, laø nhöõng ngöôøi ñöôïc keâu goïi thöïc hieän nhöõng hy voïng vaø höùa heïn cuûa mình.[11] Nhöõng ngöôøi khai saùng ñaõ coù moät caûm thöùc roõ raøng laø caùc noã löïc chung khoâng phaûi chæ vöôït qua bieân giôùi caùc quoác gia maø thoâi, nhöng coøn phaûi vöôït qua caû bieân giôùi thôøi gian, ñeå gaén keát caùc theá heä vôùi nhau, taát caû ñeàu chia seû trong vieäc xaây döïng ngoâi nhaø chung.

Kính thöa quyù vò,

Toâi ñaõ daønh phaàn ñaàu trong baøi noùi chuyeän ñeå noùi veà nhöõng ngöôøi ñaõ khai saùng ra Chaâu AÂu, ñeå chuùng ta coù theå bò thaùch thöùc bôûi nhöõng lôøi noùi cuûa hoï, veà tính kòp thôøi trong tö duy cuûa hoï, loøng khao khaùt theo ñuoåi coâng ích cuûa hoï, loøng xaùc tín cuûa hoï trong vieäc chia seû moät coâng cuoäc vöôït quaù moãi ngöôøi trong chính hoï, vaø chieàu kích cuûa nhöõng lyù töôûng ñaõ truyeàn caûm höùng cho hoï. Maãu soá chung cuûa hoï laø tinh thaàn phuïc vuï, keát hieäp vôùi nieàm ñam meâ chính trò vaø yù thöùc raèng "nguoàn goác cuûa neàn vaên minh chaâu AÂu coù tính Kitoâ giaùo", [12] neáu khoâng coù tính chaát naøy thì nhöõng giaù trò veà phaåm giaù, töï do vaø coâng lyù cuûa phöông Taây seõ laø nhöõng ñieàu khoâng theå hieåu noåi. Nhö thaùnh Gioan Phaoloâ II ñaõ khaúng ñònh: "Caû ngaøy nay, linh hoàn cuûa AÂu Chaâu vaãn thoáng nhaát, bôûi vì, ngoaøi nguoàn goác chung cuûa noù, nhöõng giaù trò Kitoâ vaø nhaân baûn gioáng nhau vaãn soáng ñoäng. Söï toân troïng phaåm giaù con ngöôøi, yù thöùc saâu xa veà coâng lyù, töï do, sieâng naêng, tinh thaàn saùng kieán, tình yeâu gia ñình, toân troïng cuoäc soáng, khoan dung, mong muoán hôïp taùc vaø hoaø bình: taát caû ñeàu laø nhöõng daáu chæ ñaëc thuø cuûa noù" [13] Trong theá giôùi ña vaên hoùa cuûa chuùng ta, nhöõng giaù trò naøy seõ tieáp tuïc coù vò trí chính ñaùng cuûa chuùng neáu chuùng tieáp tuïc duy trì moái quan heä soáng coøn vôùi nguoàn goác saâu xa cuûa mình. Keát quaû cuûa söï keát noái naøy seõ giuùp xaây döïng caùc xaõ hoäi "theá tuïc" thöïc söï, khoâng coù nhöõng maâu thuaãn yù thöùc heä, vôùi khoâng gian bình ñaúng cho ngöôøi baûn xöù vaø ngöôøi nhaäp cö, cho nhöõng tín höõu vaø nhöõng ngöôøi khoâng tin.

Theá giôùi ñaõ thay ñoåi raát nhieàu trong saùu möôi naêm qua. Neáu nhöõng ngöôøi khai saùng ra Coäng Ñoàng AÂu Chaâu, sau khi soáng soùt qua moät cuoäc xung ñoät taøn haïi, ñaõ ñöôïc truyeàn caûm höùng bôûi nieàm hy voïng veà moät töông lai toát ñeïp hôn vaø quyeát taâm theo ñuoåi noù baèng caùch traùnh nhöõng xung ñoät môùi, thì thôøi ñaïi cuûa chuùng ta laïi ñang bò chi phoái bôûi khaùi nieäm khuûng hoaûng. Chuùng ta coù cuoäc khuûng hoaûng kinh teá ghi ñaäm daáu veát trong thaäp kyû qua; cuøng vôùi cuoäc khuûng hoaûng gia ñình vaø caùc moâ hình xaõ hoäi; chuùng ta cuõng coù "moät cuoäc khuûng hoaûng caùc ñònh cheá" ngaøy lan roäng vaø cuoäc khuûng hoaûng ngöôøi di cö. Nhieàu cuoäc khuûng hoaûng gaây ra lo sôï vaø hoang mang saâu saéc trong con ngöôøi thôøi nay, laø nhöõng ngöôøi ñang hoaøi mong moät taàm nhìn töông lai môùi. Tuy nhieân thuaät ngöõ "khuûng hoaûng" khoâng nhaát thieát laø tieâu cöïc. Noù khoâng chæ ñôn giaûn chæ ra moät khoaûnh khaéc ñau ñôùn phaûi chòu ñöïng. Töø "khuûng hoaûng" coù nguoàn goác töø ñoäng töø Hy Laïp kríno, nghóa laø bieän phaân, caân nhaéc, vaø ñaùnh giaù. Thôøi ñaïi cuûa chuùng ta hieän nay laø khoaûng thôøi gian cuûa bieän phaân, moät khoaûng thôøi gian trong ñoù chuùng ta ñöôïc môøi goïi xaùc ñònh ñieàu gì laø thieát yeáu ñeå xaây döïng treân ñoù. Ñoù laø thôøi gian cuûa thaùch ñoá vaø cô hoäi.

Nhö theá, chìa khoùa giaûi nghóa cho vieäc ñoïc nhöõng khoù khaên cuûa hieän taïi vaø tìm kieám caâu traû lôøi cho töông lai laø gì? Trôû laïi vôùi tö duy cuûa caùc vò khai saùng seõ khoâng mang laïi keát quaû naøo tröø phi noù coù theå giuùp chæ ra moät con ñöôøng vaø taïo ra ñoäng löïc ñeå ñoái dieän vôùi töông lai vaø ñem laïi moät nguoàn hy voïng. Khi moät cô theå maát ñi caûm giaùc ñònh höôùng vaø khoâng coøn coù theå nhìn veà phía tröôùc, noù seõ traûi qua moät söï hoài quy vaø, veà laâu daøi, coù nguy cô cheát daàn moøn. Vaäy thì caùi gì laø di saûn cuûa nhöõng ngöôøi khai saùng? Ñaâu laø nhöõng tieàm naêng caùc vò ñaõ chæ ra ñeå chuùng ta coù theå vöôït qua nhöõng thaùch thöùc phía tröôùc? Hoï hy voïng gì cho chaâu AÂu cuûa ngaøy hoâm nay vaø ngaøy mai?

Caâu traû lôøi cuûa hoï ñöôïc tìm thaáy chính xaùc trong caùc truï coät maø hoï quyeát taâm xaây döïng coäng ñoàng kinh teá chaâu AÂu. Toâi ñaõ ñeà caäp ñeán nhöõng ñieàu naøy: ñoù laø vò trí trung taâm cuûa con ngöôøi, söï lieân ñôùi hieäu quaû, söï côûi môû vôùi theá giôùi, theo ñuoåi hoaø bình vaø phaùt trieån, côûi môû vôùi töông lai. Nhöõng ngöôøi cai trò coù traùch nhieäm tìm hieåu nhöõng con ñöôøng hy voïng, xaùc ñònh nhöõng caùch thöùc cuï theå ñeå baûo ñaûm raèng caùc böôùc ñi quan troïng ñöôïc thöïc hieän; nhöõng noã löïc ñoù ñeán nay vaãn chöa heà bò laõng phí, nhöng chuùng laø nhöõng cam keát cho moät cuoäc haønh trình daøi vaø hieäu quaû.

Chaâu AÂu tìm thaáy nieàm hy voïng môùi khi con ngöôøi laø trung taâm vaø traùi tim caùc ñònh cheá cuûa noù. Toâi tin raèng ñieàu naøy ñoøi hoûi moät söï saün saøng laéng nghe chu ñaùo vaø tin töôûng nhöõng mong ñôïi maø caùc caù nhaân, xaõ hoäi vaø caùc daân toäc hình thaønh neân Lieân Hieäp AÂu Chaâu ñaõ vaø ñang leân tieáng. Ñaùng buoàn thay, ngöôøi ta thöôøng coù caûm giaùc raèng "söï chia reõ" ñang gia taêng giöõa caùc coâng daân vaø caùc cô quan cuûa chaâu AÂu, thöôøng ñöôïc coi laø caùch bieät vôùi daân chuùng vaø khoâng chuù yù ñeán nhöõng caûm giaùc khaùc nhau hieän dieän trong Lieân minh. Xaùc nhaän tính trung taâm cuûa con ngöôøi cuõng coù nghóa laø khoâi phuïc laïi tinh thaàn gia ñình, theo ñoù moãi ngöôøi ñeàu töï do chia seû vôùi gia ñình theo khaû naêng vaø taøi naêng cuûa mình. Ñieàu naøy giuùp ghi nhôù raèng chaâu AÂu laø moät gia ñình caùc daân toäc [14] vaø - nhö trong moãi gia ñình toát - coù nhöõng möùc ñoä nhaïy caûm khaùc nhau, nhöng taát caû ñeàu coù theå phaùt trieån trong moät söï hieäp nhaát. Lieân minh chaâu AÂu ñöôïc sinh ra nhö moät söï thoáng nhaát caùc khaùc bieät vaø moät söï thoáng nhaát trong söï khaùc bieät. Söï khaùc bieät khoâng neân laø moät lyù do gaây ra sôï haõi, cuõng khoâng neân nghó raèng söï thoáng nhaát ñöôïc duy trì bôûi tính ñoàng nhaát. Söï thoáng nhaát laø moät söï hoøa hôïp trong moät coäng ñoàng. Caùc vò khai saùng ñaõ choïn thuaät ngöõ ñoù laøm daáu aán cho caùc cô quan phaùt sinh ra töø caùc Hieäp Öôùc vaø hoï nhaán maïnh raèng caùc nguoàn löïc vaø taøi naêng cuûa moãi ngöôøi hieän ñang ñöôïc taäp hôïp laïi. Ngaøy nay, Lieân minh Chaâu AÂu caàn khoâi phuïc yù thöùc chuû yeáu nhö laø "coäng ñoàng" cuûa con ngöôøi vaø caùc daân toäc, ñeå nhaän ra raèng "toaøn theå lôùn hôn moät phaàn, nhöng noù cuõng lôùn hôn toång caùc phaàn cuûa noù" [15] vaø do ñoù "chuùng ta phaûi lieân tuïc môû roäng taàm nhìn cuûa mình ñeå nhìn thaáy nhöõng lôïi ích lôùn hôn seõ ñem laïi lôïi ích cho taát caû chuùng ta" [16]. Nhöõng ngöôøi khai saùng ñaõ tìm kieám söï haøi hoøa trong ñoù toaøn theå coù maët trong moãi boä phaän, vaø caùc boä phaän - theo caùch rieâng cuûa noù - ñeàu coù trong toaøn boä.

Chaâu AÂu tìm thaáy hy voïng môùi trong tình ñoaøn keát, ñaây cuõng laø loaïi thuoác giaûi ñoäc hieäu quaû nhaát cho caùc hình thaùi mî daân hieän ñaïi. Ñoaøn keát ñoøi hoûi phaûi nhaän thöùc ñöôïc mình laø thaønh vieân cuûa moät cô theå duy nhaát, trong khi ñoàng thôøi coù khaû naêng chia seû thoâng tin vôùi moïi ngöôøi vaø vôùi toaøn theå. Khi moät ngöôøi ñau khoå, taát caû ñeàu khoå ñau (xem 1 Cor 12:26). Hoâm nay, cuøng vôùi Vöông quoác Anh, chuùng ta thöông tieác caùc naïn nhaân cuûa cuoäc taán coâng khuûng boá dieãn ra ôû Luaân Ñoân hai ngaøy tröôùc. Vì tình lieân ñôùi khoâng chæ laø lyù töôûng; Noù theå hieän trong caùc haønh ñoäng cuï theå vaø caùc böôùc ñöa chuùng ta ñeán gaàn hôn vôùi caùc nöôùc laùng gieàng cuûa chuùng ta, baát keå hoï gaëp phaûi tình huoáng naøo. Caùc hình thöùc cuûa chuû nghóa mî daân thay vaøo ñoù laø keát quaû cuûa moät chuû nghóa ích kyû giam haõm con ngöôøi vaø ngaên ngöøa hoï vöôït qua vaø "nhìn xa hôn" taàm nhìn heïp hoøi cuûa hoï. Caàn phaûi baét ñaàu suy nghó laïi moät laàn nöõa trong tö caùch laø ngöôøi chaâu AÂu, ñeå traùnh nhöõng nguy hieåm cuûa söï ñoàng nhaát ñaùng sôï hoaëc thaùi ñoä veânh vang cuûa chuû nghóa ñaëc thuø. Chính trò caàn loaïi laõnh ñaïo naøy, laø nhöõng ngöôøi bieát traùnh xa vieäc vuoát ve caùc caûm xuùc cuûa quaàn chuùng ñeå möu toan daønh ñöôïc söï ñoàng tình uûng hoä cuûa hoï, nhöng thay vaøo ñoù, trong tinh thaàn lieân ñôùi vaø töông nhöôïng, thaûo ra caùc chính saùch coù theå laøm cho toaøn boä Lieân minh phaùt trieån haøi hoøa. Keát quaû laø, nhöõng ngöôøi chaïy nhanh hôn coù theå chìa ra moät baøn tay cho nhöõng ngöôøi chaäm hôn, vaø nhöõng ngöôøi gaëp khoù khaên hôn seõ coù theå baét kòp nhöõng ngöôøi daãn ñaàu.

Chaâu AÂu tìm thaáy hy voïng môùi khi noù töø choái khuaát phuïc söï sôï haõi hoaëc töï ñoùng kín mình döôùi nhöõng hình thöùc an ninh giaû taïo. Ngöôïc laïi, lòch söû cuûa Chaâu AÂu ñaõ ñöôïc xaùc ñònh raát nhieàu bôûi caùc cuoäc gaëp gôõ vôùi caùc daân toäc khaùc vaø caùc neàn vaên hoùa khaùc; baûn saéc cuûa Chaâu AÂu "laø, vaø luoân luoân laø moät baûn saéc naêng ñoäng vaø ña vaên hoùa". [17] Theá giôùi troâng ñôïi döï aùn cuûa chaâu AÂu vôùi moät söï quan taâm lôùn nhö trong ngaøy ñaàu tieân, khi ñaùm ñoâng tuï taäp taïi quaûng tröôøng Capitol cuûa Rome vôùi nhöõng thoâng ñieäp chuùc möøng buøng noå töø caùc quoác gia khaùc. Ngaøy nay, thaäm chí coøn ñuùng hôn nöõa, neáu chuùng ta nghó ñeán nhöõng quoác gia ñaõ yeâu caàu trôû thaønh moät phaàn cuûa Lieân hieäp vaø nhöõng quoác gia nhaän ñöôïc vieän trôï raát haøo phoùng ñeå choáng laïi caùc aûnh höôûng cuûa ñoùi ngheøo, beänh taät vaø chieán tranh. Söï môû cöûa vôùi theá giôùi bao haøm khaû naêng "ñoái thoaïi nhö laø moät hình thöùc gaëp gôõ" [18] ôû taát caû caùc caáp, baét ñaàu vôùi cuoäc ñoái thoaïi giöõa caùc quoác gia thaønh vieân, giöõa caùc toå chöùc vaø coâng daân, vaø vôùi raát nhieàu nhöõng ngöôøi nhaäp cö ñang ñoå xoâ vaøo bôø cuûa Lieân minh. Ñoái phoù vôùi cuoäc khuûng hoaûng nghieâm troïng veà nhaäp cö trong nhöõng naêm gaàn ñaây nhö theå ñoù chæ laø vaán ñeà veà soá löôïng hoaëc kinh teá, hoaëc vaán ñeà veà an ninh thoâi thì chöa ñuû. Vaán ñeà nhaäp cö ñaët ra moät caâu hoûi saâu saéc hôn, ñoù laø vaán ñeà chuû yeáu veà vaên hoaù. Chaâu AÂu hieän nay ñeà xuaát loaïi hình vaên hoaù naøo? Söï sôï haõi, ngaøy caøng trôû neân roõ raøng hôn, coù caên nguyeân baét nguoàn töø vieäc ñaùnh maát ñi nhöõng lyù töôûng cuûa mình. Neáu khoâng coù caùch ñoái phoù ñöôïc laáy caûm höùng töø nhöõng lyù töôûng ñoù, chuùng ta seõ bò thoáng trò bôûi noãi sôï haõi raèng nhöõng ngöôøi khaùc seõ laøm maát ñi nhöõng thoùi quen thoâng thöôøng cuûa chuùng ta, seõ töôùc ñoaït nhöõng tieän nghi quen thuoäc, vaø baèng caùch naøo ñoù hoï seõ ñaët vaán ñeà veà loái soáng cuûa chuùng ta, moät loái soáng maø thöôøng chæ co cuïm trong söï giaøu coù veà vaät chaát. Tuy nhieân, söï phong phuù cuûa chaâu AÂu luoân luoân laø söï côûi môû veà tinh thaàn vaø khaû naêng daùm ñaët ra caùc caâu hoûi cô baûn veà yù nghóa cuûa cuoäc soáng. Söï côûi môû vôùi caûm thöùc veà söï vónh cöûu cuõng song haønh vôùi söï côûi môû tích cöïc vôùi theá giôùi, duø ñoâi khi cuõng coù nhöõng caêng thaúng vaø sai laàm. Tuy nhieân söï thònh vöôïng ngaøy nay döôøng nhö ñaõ caét bôùt ñoâi caùnh cuûa luïc ñòa naøy vaø haï thaáp taàm nhìn cuûa noù. Chaâu AÂu coù moät di saûn nhöõng lyù töôûng vaø caùc giaù trò tinh thaàn ñoäc ñaùo treân theá giôùi, xöùng ñaùng ñöôïc ñeà xuaát moät laàn nöõa vôùi söï nhieät thaønh vaø söùc soáng môùi, vì ñaây laø thuoác giaûi ñoäc toát nhaát choáng laïi khoaûng troáng caùc giaù trò trong thôøi ñaïi chuùng ta, ñang taïo ra moät ñòa hình phì nhieâu cho caùc hình thaùi cöïc ñoan. Ñaây laø nhöõng lyù töôûng hình thaønh neân chaâu AÂu, moät "baùn ñaûo chaâu AÙ" traûi daøi töø raëng Urals ñeán Ñaïi Taây Döông.

Chaâu AÂu tìm thaáy hy voïng môùi khi ñaàu tö vaøo phaùt trieån vaø hoøa bình. Söï phaùt trieån khoâng phaûi laø keát quaû cuûa vieäc keát hôïp caùc heä thoáng saûn xuaát khaùc nhau. Noù lieân quan ñeán toaøn boä con ngöôøi: phaåm giaù lao ñoäng, ñieàu kieän soáng toát ñeïp, ñöôïc tieáp caän vôùi giaùo duïc vaø chaêm soùc y teá caàn thieát. "Söï phaùt trieån laø teân môùi cuûa hoøa bình", [19] Ñöùc Giaùo Hoaøng Phaoloâ Ñeä Luïc noùi, vì khoâng coù hoøa bình thaät söï baát cöù khi naøo con ngöôøi bò boû queân hoaëc bò buoäc phaûi soáng trong caûnh ngheøo khoù. Khoâng coù hoøa bình neáu khoâng coù coâng aên vieäc laøm vaø nhöõng trieån voïng kieám ñöôïc moät möùc löông xöùng ñaùng. Khoâng coù hoøa bình ôû caùc vuøng ngoaïi vi caùc thaønh phoá cuûa chuùng ta, neáu tieáp tuïc coøn söï laïm duïng ma tuùy vaø baïo löïc.

Chaâu AÂu tìm thaáy hy voïng môùi khi môû roäng cöûa cho töông lai, khi môû cöûa cho giôùi treû, ñem laïi cho hoï nhöõng trieån voïng nghieâm tuùc veà giaùo duïc vaø nhöõng khaû naêng thöïc söï ñeå böôùc vaøo löïc löôïng lao ñoäng, khi ñaàu tö vaøo gia ñình, laø teá baøo ñaàu tieân vaø cô baûn cuûa xaõ hoäi, khi toân troïng löông taâm vaø lyù töôûng cuûa caùc coâng daân khi cho caùc baø meï coù theå coù con maø khoâng sôï khoâng theå hoã trôï cho hoï, khi baûo veä cuoäc soáng trong taát caû söï thieâng lieâng cuûa noù.

Kính thöa quyù vò,

Ngaøy nay, vôùi söï gia taêng chung veà tuoåi thoï cuûa moïi ngöôøi, saùu möôi ñöôïc xem laø tuoåi tröôûng thaønh hoaøn toaøn, moät thôøi ñieåm quan troïng khi chuùng ta laïi ñöôïc keâu goïi töï vaán. Ngaøy hoâm nay ñaây, Lieân minh chaâu AÂu cuõng ñöôïc môøi goïi ñeå töï vaán chính mình trong vieäc chaêm soùc cho ngöôøi yeáu ñau vôùi nhöõng beänh taät khoâng theå traùnh khoûi trong tuoåi giaø, vaø trong vieäc tìm ra caùc phöông theá môùi xoay chuyeån xu theá naøy. Tuy nhieân, khoâng gioáng nhö con ngöôøi, Lieân minh chaâu AÂu khoâng phaûi ñoái maët vôùi moät tuoåi giaø khoâng theå traùnh khoûi, nhöng ñoái dieän vôùi khaû naêng cuûa moät söï treû trung môùi. Thaønh coâng cuûa noù seõ phuï thuoäc vaøo söï saün saøng ñeå laøm vieäc cuøng nhau moät laàn nöõa, vaø söï saün saøng cuûa mình daùm ñaùnh cöôïc vôùi töông lai. Laø nhöõng nhaø laõnh ñaïo, quyù vò ñöôïc keâu goïi laøm böøng saùng leân con ñöôøng cuûa moät "chuû nghóa nhaân baûn môùi cuûa chaâu AÂu" [20] ñöôïc hình thaønh töø caùc lyù töôûng vaø haønh ñoäng cuï theå. Ñieàu naøy coù nghóa laø khoâng sôï ñöa ra caùc quyeát ñònh thieát thöïc coù khaû naêng ñaùp öùng caùc vaán ñeà thöïc söï cuûa con ngöôøi, vaø coù theå ñöùng vöõng vôùi nhöõng thaùch ñoá cuûa thôøi gian.

Veà phaàn toâi, toâi saün saøng baûo ñaûm vôùi quyù vò veà söï gaàn guõi cuûa Toøa Thaùnh vaø Giaùo Hoäi vôùi Chaâu AÂu nhö moät toång theå, vôùi söï taêng tröôûng maø Chaâu AÂu ñaõ, ñang vaø seõ luoân luoân tieáp tuïc ñoùng goùp. Xin Chuùa ban muoân ôn laønh cho AÂu Chaâu, vaø xin Ngaøi baûo veä vaø ban cho Chaâu AÂu ôn bình an vaø tieán boä. Toâi xin möôïn nôi ñaây nhöõng lôøi Joseph Bech ñaõ tuyeân boá treân Ñoài Capitol cuûa Roâma: Ceterum censeo Europam esse aedificandam - hôn nöõa, toâi tin raèng chaâu AÂu phaûi ñöôïc döïng xaây.

Caûm ôn quyù vò.

J.B. Ñaëng Minh An dòch

- - - - - - -

[1] P.H. SPAAK, Dieãn vaên trong leã kyù Hieäp öôùc Roâma, ngaøy 25 thaùng 3 naêm 1957.

[2] thöôïng daãn

[3] A. DE GASPERI. La nostra patria Europa. Dieãn vaên taïi Nghò vieän Chaâu AÂu, 21 thaùng 4 naêm 1954, Alcide De Gasperi e la politica internazionale, Cinque Lune, Rome, 1990, vol. III, 437-440.

[4] x. P.H. SPAAK, loc. Cit.

[5] J. LUNS, Dieãn vaên trong leã kyù Hieäp öôùc Roâma, ngaøy 25 thaùng 3 naêm 1957.

[6] J. BECH, Dieãn vaên trong leã kyù Hieäp öôùc Roâma, ngaøy 25 thaùng 3 naêm 1957.

[7] K. ADENAUER, Dieãn vaên trong leã kyù Hieäp öôùc Roâma, ngaøy 25 thaùng 3 naêm 1957.

[8] C. PINEAU, Dieãn vaên trong leã kyù Hieäp öôùc Roâma, ngaøy 25 thaùng 3 naêm 1957.

[9] P.H. SPAAK, loc. Cit.

[10] Dieãn töø tröôùc Ngoaïi giao ñoaøn caïnh Toøa thaùnh, ngaøy 9 thaùng 1 naêm 2017.

[11] x. P.H. SPAAK, loc. Cit.

[12] A. DE GASPERI, loc. Cit.

[13] JOHN PAUL II, Dieãn vaên taïi Santiago de Compostela, 9 thaùng 11 naêm 1982: AAS 75/1 (1983), 329.

[14] x. Dieãn töø tröôùc Quoác hoäi Chaâu AÂu, Strasbourg, 25 thaùng 11 naêm 2014: AAS 106 (2014), 1000.

[15] Toâng huaán Nieàm Vui Phuùc AÂm, 235.

[16] thöôïng daãn.

[17] Dieãn vaên taïi Leã trao Giaûi thöôûng Charlemagne, 6 thaùng 5 naêm 2016: L'Osservatore Romano, 6-7 thaùng 5 naêm 2016, tr. 4.

[18] Toâng huaán Nieàm Vui Phuùc AÂm, 239.

[19] PAUL VI, Thoâng ñieäp Phaùt Trieån Caùc Daân Toäc (Populorum Progressio), 26 Thaùng ba 1967, 87: AAS 59 (1967), 299.

[20] Dieãn vaên taïi Leã trao Giaûi thöôûng Charlemagne, loc. Cit., P. 5.

Back to Vietnamese Missionaries in Asia Home Page