53 Naêm Nghóa Tình Ñoâi Baïn Thaân:

Ñöùc Toång Giaùm Muïc Giuse Ngoâ Quang Kieät

vaø Ñöùc Cha Giuse Vuõ Duy Thoáng

53 Naêm Nghóa Tình Ñoâi Baïn Thaân: Ñöùc Toång Giaùm Muïc Giuse Ngoâ Quang Kieät vaø Ñöùc Cha Giuse Vuõ Duy Thoáng.

Phan Thieát (GP Phan Thieát 4-03-2017) - Nhöõng taâm tình veà ñoâi baïn tri kyû, maø Ñöùc Toång GM Giuse Ngoâ Quang Kieät keå laïi maáy ngaøy qua, sau khi nghe tin Ñöùc cha Giuse Vuõ Duy Thoáng ñöôïc Chuùa goïi veà.

53 naêm, moät chaëng ñöôøng cuûa ñoâi baïn tri kyû, vôùi bieát bao kyû nieäm, bao taâm tình maø caû hai ngöôøi cuøng chung soáng, cuøng song haønh:

- Caû hai ngaøi sinh cuøng naêm (Ñöùc Toång Giaùm Muïc Giuse Ngoâ Quang Kieät sinh ngaøy 4 thaùng 9 naêm 1952 taïi Myõ Sôn, Laïng Sôn; Ñöùc cha Giuse Vuõ Duy Thoáng sinh ngaøy 2 thaùng 7 naêm 1952 taïi Cao Moäc, Thaùi Bình). Hai ngaøi ñeàu laø ngöôøi goác Baéc di cö 1954; cuøng thuoäc Giaùo phaän Long Xuyeân.

- Ngaøy 21 thaùng 8 naêm 1964 caùc ngaøi nhaäp Tieåu Chuûng vieän Thaùnh Teâ-reâ-sa - Giaùo phaän Long Xuyeân. Hai ngaøi trôû neân ñoâi baïn thaân thieát töø ñaây. Do thôøi cuoäc neân Ñöùc cha Giuse hoïc taïi Ñaïi Chuûng Vieän Thaùnh Giuse Saøi Goøn vaø chòu linh muïc ngaøy 26 thaùng 10 naêm 1985; Ñöùc Toång Giaùm Muïc Giuse tieáp tuïc hoïc ôû Ñaïi chuûng vieän Thaùnh Toâma Long Xuyeân vaø chòu chöùc linh muïc ngaøy 31 thaùng 5 naêm 1991.

- Ñeán ngaøy 3/12/1993, caùc ngaøi cuøng ñöôïc göûi ñi du hoïc taïi Ñaïi Hoïc Coâng Giaùo Paris. Suoát thôøi gian hoïc ôû ñaây, caùc ngaøi luoân song haønh beân nhau trong moïi bieán coá cuûa cuoäc soáng.

- Sau naøy caû hai ngaøi ñöôïc Ñöùc Giaùo hoaøng Gioan Phaolo II boå nhieäm laøm Giaùm Muïc (Ñöùc Toång Giaùm Muïc Giuse ñöôïc boå nhieäm ngaøy 18 thaùng 6 naêm 1999; Ñöùc cha Giuse ñöôïc boå nhieäm ngaøy 14 thaùng 7 naêm 2001).

Ngaøy 27 thaùng 2 naêm 2017, ñöôïc tin Ñöùc cha Giu-se Vuõ Duy Thoáng laâm troïng beänh vaø phaûi nhaäp vieän caáp cöùu, Ñöùc toång Giuse ñaõ raát lo laéng cho söùc khoûe ngöôøi baïn thaân. Ngaøi ñaõ lieân laïc thaêm hoûi veà tình hình söùc khoûe Ñöùc cha Giuse. Suoát nhöõng ngaøy ñoù, ngaøi ñaõ luoân caàu nguyeän vaø xin coäng ñoaøn Ñan vieän Chaâu Sôn cuøng vôùi ngaøi caàu nguyeän cho Ñöùc cha Giuse nhieàu ôn laønh cuûa Chuùa.

Tröôùc ñoù moät naêm, trong dòp Ñöùc cha Giuse ñi hoïp Hoäi Ñoàng Giaùm Muïc taïi Giaùo phaän Thaùi Bình, Muøa Phuïc Sinh, thaùng 4 naêm 2016, ngaøi ñaõ gheù Ñan vieän Chaâu Sôn Nho Quan ñeå thaêm Ñöùc Toång Giaùm Muïc Giuse. Ñaây laø dòp cuoái cuøng hai ngaøi gaëp nhau treân haønh trình döông theá.

Ngaøy 1 thaùng 3 naêm 2017, khi nghe tin Ñöùc cha Giuse ñöôïc Chuùa goïi veà, hieän leân treân khuoân maët Ñöùc toång Giuse söï traàm laéng, thaám ñöôïm moät noãi buoàn. Vì Chuùa ñaõ goïi ñi ngöôøi baïn tri kyû, luùc tuoåi ñôøi coøn chöa giaø (65 tuoåi). Ñaëc bieät ngaøi laø moät ngöôøi ñang caàn thieát cho Giaùo phaän Phan Thieát, cho Hoäi Ñoàng Giaùm Muïc Vieät Nam. Coù luùc Ñöùc toång Giuse ñaõ buoàn thoát leân: "Giaù ñöôïc toâi ñi thay ngaøi thì toát hôn, vì toâi ñaõ nghæ khoâng laøm vieäc, coøn ngaøi ñang laøm nhieàu vieäc cho Giaùo hoäi".

Trong suoát maáy ngaøy qua, ngaøi ñaõ caàu nguyeän thaät nhieàu, chia seû thaät nhieàu vôùi anh em trong gia ñình Ñan vieän Chaâu Sôn Nho Quan. Suoát ngaøy, Ñöùc toång ñaõ môû laïi video ñeå nghe nhöõng baøi haùt do Ñöùc cha Giuse saùng taùc vaø do chính ngaøi haùt. Ngaøi coøn phaân tích noäi dung vaø yù nghóa töøng baøi haùt ñoù; ngaøi noùi, "hôn hai heát, toâi raát hieåu con ngöôøi, taâm tính cuûa Ñöùc cha Giuse: moät con ngöôøi thoâng minh taøi trí hôn ngöôøi, hieàn hoøa, ñôn sô, giaûn dò, tinh teá vaø teá nhò, luoân theå hieän phong caùch moät ngöôøi ngheä só mang laïi nieàm vui cho moïi ngöôøi". Ñöùc toång coøn môû nhöõng trang album aûnh kyû nieäm cuûa hai ngöôøi moät thôøi beân nhau khi du hoïc ôû Paris cho moïi ngöôøi xem, vaø keå laïi nhöõng kyû nieäm traân quyù ñoù. Saùt caùnh beân Ñöùc toång môùi hieåu ñöôïc nhöõng taâm tình thaät caûm ñoäng, maø ngaøi ñaõ daønh cho ngöôøi baïn thaân laø Ñöùc cha Giuse.

Saùng Thöù baûy ngaøy 4 thaùng 3 naêm 2017, Ñöùc toång Giuse cuøng Quyù cha, Quyù thaày trong gia ñình Ñan vieän Chaâu Sôn Nho Quan ñaõ daâng thaùnh leã troïng theå caàu nguyeän cho Ñöùc cha Giuse. Trong baøi giaûng vôùi chuû ñeà: Muøa Cuûa Tình Thöông, Ñöùc toång ñaõ dieãn taû tình thöông cuûa Thieân Chuùa ñoái vôùi oâng Leâ-vi, qua baøi Tin Möøng Lc 5,27-32. Vôùi ba ñoäng töø "Tìm - Goïi - Choïn". Trình töï theo ba böôùc, Chuùa ñaõ ñi tìm Leâ-vi khi oâng ñang ôû baøn thu thueá, roài Chuùa goïi oâng ñi theo Ngaøi, cuoái cuøng Chuùa ñaõ choïn Leâ-vi laøm toâng ñoà, cho oâng ñöôïc chia seû vaøo keá hoaïch cöùu ñoä cuûa Thieân Chuùa.

Töø baøi Tin Möøng, Ñöùc toång Giu-se ñaõ lieân töôûng ñeán Ñöùc cha Giu-se: "Tuy taøi cao hoïc roäng nhöng tính tình ngaøi phoùng khoaùng, phong caùch giaûn dò, hoaø ñoàng vôùi moïi ngöôøi. Hoâm nay chieâm ngaém Chuùa Gieâ-su ñoàng baøn vôùi caùc baïn beø cuûa Maùt-theâu toâi thaáy hieän leân hình aûnh cuûa ngaøi. Ngaøi saün saøng ñoàng baøn vôùi ñuû moïi ngöôøi thuoäc moïi taàng lôùp giai caáp, vaên hoaù, phe nhoùm vaø quan ñieåm khaùc nhau. Khoâng bao giôø beä veä uy nghi quan caùch, nhöng luoân vui töôi ñôn sô. Ngaøi chuyeän troø raát vui. Coù theå ngaãu höùng haùt moät baøi phuïc vuï moïi ngöôøi.

Cuõng nhö Chuùa Gieâ-su yeâu thöông vaø cö xöû teá nhò vôùi ngöôøi toäi loãi, traân troïng vaø tuyeån choïn Maùt-theâu, ñöùc cha Giu-se khoâng leân maët ñaïo maïo daäy ñôøi. Traùi laïi ngaøi raát tinh teá vaø teá nhò. Khoâng ñoàng tình vôùi caùi xaáu nhöng luoân yeâu thöông vaø kính troïng ngöôøi laàm loãi. Vì theá nhöõng goùp yù daäy doã cuûa ngaøi kheùo leùo teá nhò vaø ñi vaøo loøng ngöôøi. Ta coù theå thaáy ñöôïc ñieàu ñoù qua caùc taùc phaåm thi ca cuûa ngaøi".

Muøa Chay laø muøa Chuùa toû tình yeâu thöông ñi tìm cöùu ñoä con ngöôøi. Ñöùc Cha Giu-se ñaõ laø ngöôøi thôï laøm trong caùnh ñoàng cuûa Chuùa. Ngaøi khoâng ngöøng gieo vaø gaët yeâu thöông. AÛnh höôûng yeâu thöông vaø hieäp nhaát ngaøi taïo ra thaät lôùn lao vaø saâu xa. Töôûng nhôù ngaøi, chuùng ta haõy tieáp tuïc coâng vieäc toát ñeïp cuûa ngaøi: yeâu thöông vaø kính troïng moïi ngöôøi. Ñeå muøa yeâu thöông nôû roä khaép nôi.

Baøi giaûng cuûa Ñöùc Toång Giaùm Muïc Ngoâ Quang Kieät trong Thaùnh Leã ñöa chaân Ñöùc cha Giuse Vuõ duy Thoáng:

Thöù Baûy sau Leã Tro Muøa Cuûa Tình Thöông

Is 58,9b-14; Lc 5,27-32

Chaâu sôn 4-2-2017

Ta coù theå goïi muøa chay laø muøa cuûa tình thöông. Nhö thö 2 Coâ-rin-toâ noùi: "Ñaây laø thôøi Thieân Chuùa thi aân, ñaây laø ngaøy Thieân Chuùa cöùu ñoä". Lôøi Chuùa hoâm nay minh hoaï sinh ñoäng taám loøng yeâu thöông cuûa Thieân Chuùa.

Loøng yeâu thöông cuûa Chuùa bieåu loä trong vieäc keâu goïi Maùt-theâu. Tình yeâu thöông tieán haønh trong ba böôùc.

Böôùc thöù nhaát: ñi tìm. Maùt-theâu ñang ngoài ôû baøn thu thueá. Nghóa laø ñang ôû nôi toäi loãi. Theá maø Chuùa caát coâng ñeán taän nôi ñeå tìm oâng. Ñi tìm ñaõ laø yeâu thöông laém roài. Ñi tìm ôû nôi toäi loãi laïi caøng yeâu thöông hôn nöõa.

Böôùc thöù hai: goïi theo. Tình yeâu thöông chöa döøng laïi ôû ñoù nhöng coøn tieán xa hôn. Chuùa môøi goïi oâng theo Chuùa. Vaø coøn yeâu thöông ñeán khoâng ngôø Chuùa tieán ñeán böôùc thöù ba: tuyeån choïn oâng laøm toâng ñoà.

Böôùc thöù ba: tuyeån choïn. Ñaây laø tình yeâu ôû möùc cao nhaát. Cho oâng ñöôïc chung phaàn chia seû keá hoaïch cöùu ñoä cuûa Chuùa.

Quaû thöïc tình yeâu thöông cuûa Chuùa thaät lôùn lao cao caû khoâng ai hieåu ñöôïc. Chuùa ví mình nhö ngöôøi thaøy thuoác ñi tìm cöùu chöõa ngöôøi beänh. Ñuùng nhö I-sa-ia tieân baùo trong baøi ñoïc 1: "Nhôø ngöôi, ngöôøi ta seõ taùi thieát nhöõng taøn tích coå xöa, ngöôi seõ döïng laïi nhöõng neàn moùng cuûa caùc theá heä tröôùc, ngöôøi ta seõ goïi ngöôi laø ngöôøi söûa laïi nhöõng loã hoång, laø keû tu boå phoá phöôøng cho ngöôøi ta cö nguï". Ngöôøi chuyeân ñi cöùu vôùt, vöïc daäy, taùi thieát, chöõa laønh. Loøng thöông xoùt cuûa Ngöôøi toàn taïi ñeán muoân ñôøi.

Ñoïc Lôøi Chuùa hoâm nay toâi lieân töôûng ñeán Ñöùc Cha Giuse Vuõ duy Thoáng, ngöôøi baïn cuûa toâi töø 53 naêm nay.

Ngaøi laø ngöôøi thoâng minh taøi trí hôn ngöôøi. Hoïc moân gì cuõng xuaát saéc. Nhöng ngaøi troåi vöôït trong laõnh vöïc vaên hoaù. Chaúng theá maø ngaøi vieát vaên laøm thô laøm nhaïc raát hay. Chaát vaên hoaù thaám ñaäm con ngöôøi. Ñi vaøo aåm thöïc raát tinh teá. Vaø ñaëc bieät bieåu loä trong loái cö xöû raát teá nhò.

Töø khi laøm giaùm muïc ngaøi laäp töùc ñöôïc baàu laøm Chuû tòch Uyû ban Vaên hoaù cuûa Hoäi Ñoàng Giaùm Muïc Vieät Nam lieân tieáp 6 khoaù cho ñeán nay. Töø khi ngaøi phuï traùch taïp chí Hieäp Thoâng, tôø baùo môùi coù dieän maïo trang nhaõ vaø noäi dung phong phuù nhö ta thaáy ngaøy nay. Ñaây coù theå noùi laø moät coâng söùc lôùn ngaøi ñoùng goùp cho Giaùo Hoäi. Laøm baùo laø chòu nhieàu aùp löïc. Baùo Coâng Giaùo laïi caøng chòu nhieàu aùp löïc hôn. Nhöng ngaøi vöøa kieân quyeát vöøa kheùo leùo vöôït qua taát caû. Moät ví duï tieâu bieåu. Khi vuï Toaø Khaâm Söù noå ra Nhaø Nöôùc tìm moïi caùch xuyeân taïc böng bít. Nhieàu nôi keå caû nhöõng baäc vò voïng nghe theo Nhaø Nöôùc vaø khoâng daùm beùn maûng ñeán Toaø Khaâm Söù vaø khoâng daùm noùi gì. Ñöùc Cha Giuse laø ngöôøi maïnh daïn ñaêng baøi treân baùo Hieäp Thoâng noùi söï thaät veà Toaø Khaâm Söù.

Moät coâng trình khaùc cuûa ngaøi laø Nhaø Truyeàn Thoáng cuûa Toång giaùo phaän Saigon. Ngaøi ñaõ coù saùng kieán, coù taâm huyeát thu thaäp coå vaät vaø trình baøy lòch söû Giaùo Hoäi ñaày sinh ñoäng vaø yù nghóa.

Hôn nöõa ngaøi coøn laø thaønh vieân cuûa Hoäi ñoàng Giaùo hoaøng veà Vaên hoaù cuûa Toaø Thaùnh trong 2 nhieäm kyø, moãi nhieäm kyø 5 naêm. Ngaøi ñaõ coäng taùc vôùi Ñöùc Hoàng Y Poupard ñeå "eùvangeùlisation des cultures vaø inculturation de l'EÙvangile". Ñaây laø moät kieåu chôi chöõ ñaày vaên hoaù nhöng cuõng noùi leân söù maïng cuûa vaên hoaù. Ñoù laø Phuùc aâm hoaù caùc neàn vaên hoaù vaø Hoäi nhaäp Phuùc aâm vaøo vaên hoaù. Noùi noâm na laø bieán Phuùc aâm thaønh vaên hoaù vaø bieán vaên hoaù thaønh Phuùc aâm.

Tuy taøi cao hoïc roäng nhöng tính tình ngaøi phoùng khoaùng, phong caùch giaûn dò, hoaø ñoàng vôùi moïi ngöôøi. Hoâm nay chieâm ngaém Chuùa Gieâ-su ñoàng baøn vôùi caùc baïn beø cuûa Maùt-theâu toâi thaáy hieän leân hình aûnh cuûa ngaøi. Ngaøi saün saøng ñoàng baøn vôùi ñuû moïi ngöôøi thuoäc moïi taàng lôùp giai caáp, vaên hoaù, phe nhoùm vaø quan ñieåm khaùc nhau. Khoâng bao giôø beä veä uy nghi quan caùch, nhöng luoân vui töôi ñôn sô. Ngaøi chuyeän troø raát vui. Coù theå ngaãu höùng haùt moät baøi phuïc vuï moïi ngöôøi.

Cuõng nhö Chuùa Gieâsu yeâu thöông vaø cö xöû teá nhò vôùi ngöôøi toäi loãi, traân troïng vaø tuyeån choïn Maùt-theâu, Ñöùc Cha Giuse khoâng leân maët ñaïo maïo daäy ñôøi. Traùi laïi ngaøi raát tinh teá vaø teá nhò. Khoâng ñoàng tình vôùi caùi xaáu nhöng luoân yeâu thöông vaø kính troïng ngöôøi laàm loãi. Vì theá nhöõng goùp yù daäy doã cuûa ngaøi kheùo leùo teá nhò vaø ñi vaøo loøng ngöôøi. Ta coù theå thaáy ñöôïc ñieàu ñoù qua caùc taùc phaåm cuûa ngaøi.

Noùi veà tình yeâu chung thuyû ngaøi möôïn hình aûnh ñoâi deùp. Ñi ñaâu cuõng coù nhau. Moøn ñeàu nhau. Neáu maát moät chieác, duø coù tìm ñöôïc chieác khaùc thay theá, nhöng ngöôøi ñi seõ thaáy ngöôïng chaân.

Noùi veà thaùi ñoä soáng ôû ñôøi ngaøi möôïn hình aûnh haït caø pheâ. Cuøng vaøo nöôùc noùng laø cuoäc ñôøi coù nhöõng phaûn öùng khaùc nhau. Caø roát thì uø lyø chaáp nhaän neân trôû neân meàm nhuõn. Tröùng tìm ñoái khaùng neân trôû neân chai ñaù. Rieâng caø pheâ hoaø vôùi nöôùc noùng laøm muøi thôm lan toaû cho ñôøi.

Noùi veà thaùi ñoä traân troïng nhöõng gì nhoû beù trong ñôøi ngaøi möôïn hình aûnh moät chuùt. Moät chuùt nhöõng vieân ñaù nhoû nhöng nhieàu chuùt laïi thaønh hoøn nuùi. Moät chuùt thôøi gian nhöng nhieàu chuùt thaønh caû moät cuoäc ñôøi. Moät chuùt côûi môû töôi vui thì xa xoâi cuõng thaønh gaàn guõi.

Cöù theá nhöõng lôøi cuûa ngaøi khoâng laøm ngöôøi nghe bò aùp ñaët, nhöng töï tìm thaáy chaân lyù vaø töï mình thay ñoåi.

Hoâm nay ngaøy thöù baûy ñaàu thaùng khoâng theå khoâng noùi ñeán Ñöùc Meï. Ñöùc Cha Giuse coù loøng yeâu meán Ñöùc Meï saâu xa. Khoâng nhöõng ñaõ phoå nhaïc baøi thô "Sao em khoâng laàn chuoãi" cuûa Xuaân ly Baêng ñeå khích leä moïi ngöôøi laàn haït, maø coøn laøm cho nhieàu ngöôøi yeâu meán Ñöùc Meï. Töø khi veà Phan thieát, vôùi taøi toå chöùc vaø loøng yeâu meán Meï, ngaøi ñaõ bieán Taø-pao thaønh moät ñòa ñieåm haønh höông soát saéng. Ngaøy 13 moãi thaùng nhieàu ngaøn ngöôøi tuoán veà Taø-pao vaø nhaän ñöôïc voâ vaøn ôn phuùc qua tay Ñöùc Meï.

Yeâu meán Ñöùc Meï neân ngaøi cuõng coù taâm tình cuûa moät ngöôøi meï ñoái vôùi ñoaøn chieân. Khoâng bao giôø coi con mình laø xaáu. Luoân tin töôûng con ngöôøi coù theå trôû neân toát. Vì theá luoân kính troïng con ngöôøi. Hoaø ñoàng vôùi moïi ngöôøi. Nheï nhaøng söûa loãi trong yeâu thöông teá nhò vaø kính troïng. Nhôø ñoù naâng con ngöôøi leân.

Muøa Chay laø muøa Chuùa toû tình yeâu thöông ñi tìm cöùu ñoä con ngöôøi. Ñöùc Cha Giuse ñaõ laø ngöôøi thôï laøm trong caùnh ñoàng cuûa Chuùa. Ngaøi khoâng ngöøng gieo vaø gaët yeâu thöông. AÛnh höôûng yeâu thöông vaø hieäp nhaát ngaøi taïo ra thaät lôùn lao vaø saâu xa. Töôûng nhôù ngaøi, chuùng ta haõy tieáp tuïc coâng vieäc toát ñeïp cuûa ngaøi: yeâu thöông vaø kính troïng moïi ngöôøi. Ñeå muøa yeâu thöông nôû roä khaép nôi.

Ngöôøi baïn cuøng lôùp vôùi Ñöùc Coá Giaùm Muïc Giuse Vuõ Duy Thoáng.

+ Giuse Ngoâ Quang Kieät

M. Benado - BTT Ñan vieän Chaâu Sôn NQ

Back to Vietnamese Missionaries in Asia Home Page